| |
|
|
Stepen životnog zadovoljstva studenata u Nišu i Kosovskoj Mitrovici
Nakić M. (1), Mihajlović N. (2), Dinev V. (1), Nakić A. (1), Filipović
S.(3)
(1) DOM ZDRAVLJA VRANJE, (2) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR,
(3) DOM
ZDRAVLJA ŽITORAĐA
UVOD: Životno zadovoljstvo i osećaj sreće ključni su pokazatelji
subjektivne dobrobiti (Diener & Seligman).
CILJ: Osnovni cilj rada bio je da se utvrde eventualne razlike u stepenu
životnog zadovoljstva između studenata u Kosovskoj Mitrovici i Nišu.
MATERIJAL I METODI RADA: Istraživanjem smo obuhvatili 167 studenata oba
pola, 90 ispitanika iz Kosovske Mitrovice, dok 77 ispitivanih studira na
Univerzitetu u Nišu. Koristili smo standardizovanu Diener-ovu skalu
(anketa) koja meri životno zadovoljstvo kao proces kognitivnog
prosuđivanja. Anketni listić popunjava se samostalno. Sastoji se od pet
tvrdnji u odnosu na koje se ispitanik izjašnjava vrednovanjem pomoću
skale sa sedam tačaka, u rasponu od jasnog neslaganja do jasnog
slaganja. Za obradu podataka koristili smo IBM SPSS Statistics 21.0.
T-testom nezavisnih uzoraka upoređen je stepen životnog zadovoljstva
studenata na dva univerziteta, dok je uticaj pola i starosti studenata
na stepen životnog zadovoljstva istražen dvofaktorskom analizom
varijanse. Studenti su podeljeni u tri starosne grupe (grupa1: do 21
godine; grupa 2: 22-26 godina i grupa 3: 27 i više godina).
REZULTATI: Pokazali smo da postoji statistički značajna razlika u
stepenu životnog zadovoljstva između ispitanika koji studiraju u
Kosovskoj Mitrovici (M=19,82, SD=4,893) i Nišu (M=24,17, SD=4,689);
t(165)=5,833, p=0,00. Utvrđen je veliki uticaj sredine na stepen
životnog zadovoljstva studenata (eta kvadrat=0,171). Uticaj interakcije
između pola i starosne grupe nije bio statistički značajan,
F(2,161)=1,03, p=0,36. Utvrđen je statistički značajan zaseban uticaj
starosti studenata F(2,161)=13,22, p=0,00. Ovaj uticaj je veliki
(parcijalni eta kvadrat=0,14). Naknadna poređenja pomoću Tukejevog HSD
testa pokazuju da se srednja vrednost rezultata u starosnoj grupi do 21
godine (M=23,68, SD=4,69) značajno razlikuje od one u grupi od 22 do 26
godina (M=19,95, SD=5,51) i one od 27 i više godina (M=19,33, SD=5,48).
Starosna grupa 22-26 godina ne razlikuje se značajno od grupe 27+
godina. Zaseban uticaj pola, F(1,161)=2,19, p=0,14, nije dosegao
statističku značajnost. Posmatrajući izolovano žensku populaciju,
zabeležen je statistički značajan pad vrednosti posmatranog obeležja,
počev od grupe do 21 godine (M=23,52, SD=4,63), preko grupe 22-26 godina
(M=19,96, SD=5,05), do grupe 27+ (M=17,00, SD=2,52). I kod muškaraca
zabeležen je najviši stepen životnog zadovoljstva u grupi najmlađih
studenata (M=24,04, SD=4,88), dok između grupe 22-26 godina (M=19,94,
SD=5,13) i grupe 27+ (M=20,82, SD=6,4) nije utvrđena značajna razlika.
ZAKLJUČAK: Možemo tvrditi da su studenti Univerziteta u Nišu značajno
zadovoljniji životom od svojih kolega iz Kosovske Mitrovice, kao i da ne
postoje velike razlike u posmatranom obeležju između polova.
Najzadovoljniji su najmlađi studenti oba pola, dok su najmanje
zadovoljne studentkinje sa 27 i više godina. Dobijeni podaci otvaraju
niz drugih tema, na prvom mestu neophodnost sagledavanja ukupnih
socio-ekonomskih prilika okruženja u kom žive i rade mladi na Kosovu.
Posebno zabrinjava porast životnog nezadovoljstva u ženskoj polulaciji
tokom studija, kao još jedan od razloga za sumnju u ravnopravnost žena u
društvu.
Ključne reči: životno zadovoljstvo, osećaj sreće, studenti
E-mail: indigotin2000@yahoo.co.uk
Zašto mladi započinju da puše?
Stanimirov B. (1), Repac V. (2), Lukić I. (3)
(1) DOM ZDRAVLJA NOVI SAD, (2) DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE, (3) PRIVATNA
SPORTSKA ORDINACIJA
SPORTREHAMEDICA ZRENJANIN
UVOD: Početak pušenja u najvećoj meri vezuje se za socijalno prihvatljiv
tip zavisnosti. Kod mladih raširenost pušenja u Srbiji uzrasta od 15 do
19 godina, iznosi oko 16,28%, kod oba pola u proseku. Ipak, treba imati
na umu da su u svakoj zemlji, kao i Srbiji, najveći broj odraslih,
mladih a naročito dece su nepušači.
CILJ RADA:Ispitati raširenost pušenja među mladima u osnovnim i srednjim
školama na teritoriji grada Novog Sada.
MATERIJAL I METOD RADA: Tim Savetovališta za mlade - Službe za
zdravstvenu zaštitu dece Doma zdravlja Novi Sad tokom 2012.-2013 godine,
sproveo je grupno zdravstveno - vaspitni rad iz oblasti “Prevencije
pušenja” kod novosadskih osnovaca i srednjoškolaca, čime je obuhvaćeno
4518 učenika. REZULTATI RADA: Na temu “Prevencija pušenja” održano je
190 radionica,85 predavanja i 54seminara, čiji je cilj bio da se nauče
veštine odupiranja ili odvikavanja od socijalnog pritiska da se usvoji
po zdravlje štetno ponašanje kao što je pušenje (veštine „kako reći
ne“), što je od višestruke koristi kasnije, u savladavanju različitih
vrsta vršnjačkih pritisaka da se prihvate i druga rizična ponašanja.
ZAKLJUČAK: Dobar lični primer odraslih (roditelja, vaspitača, učitelja,
profesora, lekara, javnih ličnosti, sportista i dr.) i vršnjačkih
autoriteta (braće, sestra, rođaka, prijatelja, popularnih vršnjaka) je
preduslov svakom informisanju ili pomoći u usvajanju znanja, stavova i
savladavanju veština bitnih za odbijanje prvih eksperimenata,
istrajavanje u odbijanju ili odvikavanje od pušenja
Ključne reči: mladi, prevencija, pušenje
E-mail: bonsa@beotel.rs
Prevalenca metaboličkog sindroma kod adolescentkinja u Crnoj Gori
Kavarić N. (1), Klisić A.( 1), Ivelja B. (2), Injac T. (3)
(1) DOM ZDRAVLJA, PODGORICA, (2) DOM ZDRAVLJA, CETINJE,
(3) DOM
ZDRAVLJA, NIKŠIĆ
UVOD I CILJ: Metabolički sindrom se smatra značajnim faktorom rizika za
nastanak dijabetesa i kardiovaskularnih bolesti i jednim od glavnih
javno-zdravstvenih problema u svetu, čija je prevalenca u stalnom
porastu. Međutim, u Crnoj Gori nema podataka o metaboličkom sindromu u
adolescentnom periodu . Stoga je cilj studije bio da se utvrdi ova
prevalenca.
MATERIJAL I METODE: U studiju preseka je uključeno 80 adolescentkinja
(starosti 16-19 godina). Glikemija našte i lipidni status su određivani
standardnom procedurom, spektofotometrijski. Antropometrijski parametri
(telesna masa, telesna visina, obim struka) i krvni pritisak su mereni,
a indeks telesne mase izračunat. Metabolički sindrom je dijagnostikovan
prema smernicama Međunarodnog udruženja za dijabetes (kriterijumi za
odrasle). Rezultati: Prevalenca metaboličkog sindroma u celoj grupi
adolescentkinja je iznosila 12,5%, dok je u grupi pregojaznih/gojaznih
iznosila čak 20,0%. Najučestalija komponenta je bila abdominalna
gojaznost (52,5 %), potom niske vrednosti HDL-holesterola (35,0%),
hipertenzija (sistolna-15,0% i dijastolna-8,7%), hiperglikemija (12,5%)
i hipertrigliceridemija-5,0%).
ZAKLJUČAK: Zabeležena je visoka prevalenca metaboličkog sindroma,
naročito u grupi predgojaznih/gojaznih adolescentkinja u Crnoj Gori.
Centralna gojaznost je bila najučestalija karakteristika, što ukazuje na
značaj smanjenja gojaznosti u ovom periodu u cilju prevencije i
smanjenja kako metaboličkog sindroma, tako i dijabetesa i
kardiovaskularnih bolesti. Ključne reči: metabolički sindrom,
adolescenti, abdominalna gojaznost
E-mail: nenok@t-com.me
Povezanost mokraćne kiseline sa visceralnom gojaznošću u
adolescentnoj populaciji
Kavarić N. (1), Klisić A. (1), Injac T. (2), Ivelja B. (3)
(1) DOM ZDRAVLJA, PODGORICA, (2) DOM ZDRAVLJA, NIKŠIĆ,
(3) DOM ZDRAVLJA,
CETINJE
UVOD I CILJ: Mokraćna kiselina je nezavisan faktor rizika za
kardiovaskularne bolesti u adultnoj populaciji, ali mehanizam nije u
potpunosti rasvetljen. Stoga je cilj studije bio da se ispita
potencijalna povezanost serumske mokraćne kiseline sa antropometrijskim
i kardiometaboličkim faktorima rizika u periodu adolescencije.
MATERIJAL I METODE: U studiju je uključeno 114 adolescenata (prosečne
starosti 17,7±1,20 godina), od čega je gojaznih bilo 28,1%. Glikemija
našte, lipidni status i mokraćna kiselina su određivani standardnom
procedurom, spektofotometrijski. Antropometrijski parametri (telesna
masa, telesna visina, obim struka) i krvni pritisak su mereni, a indeks
telesne mase (ITM) izračunat.
REZULTATI: Gojazni adolescenti su imali veće vrednosti serumske mokraćne
kiseline u poređenju sa kontrolnom grupom normalno uhranjenih ispitanika
(311±62,5 odnosno 268±62,6 µmol/L; p<0,001). U celoj grupi adolescenata
mokraćna kiselina je korelirala sa ITM (r=0,278, p=0,003), obimom struka
(r=0,513, p<0,001), HDL-holesterolom (r= - 0,187, p=0,046), kao i
sistolnim krvnim pritiskom (r=0,204, p=0,030). Nakon višestruke linearne
regresije, obim struka (Beta = 0,389, p<0,001) se pokazao jedinim
nezavisnim prediktorom većih vrednosti serumske mokraćne kiseline
(R2=0,323, p<0,001).
ZAKLJUČAK: Centralna gojaznost merena obimom struka je najbolji
prediktor većih vrednosti serumske mokraćne kiseline, sugerišući da ovaj
biomarker može biti potencijalni indikator visceralne gojaznosti i
kardiometaboličkih poremećaja povezanih sa gojaznošću, još u
adolescentnom periodu. Ključne reči: mokraćna kiselina, kardiovaskularne
bolesti, abdominalna gojaznost
E-mail: nenok@t-com.me
Rezultati sprovođenja nacionalnog skrining programa raka dojke na
Rasinskom okrugu
Mirjana Avramović (1), Živković S. (2), Vuksanović D. (1)
(1) ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE KRUŠEVAC,
(2) INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE
BATUT
UVOD: Prosečna stopa incidencije raka dojke na Rasinskom okrugu koja je
iznosi 58,9/100000 i na prvom je mestu u ženskoj populaciji i čini 27%
svih malignih bolesti. U okviru Nacionalnog skrining programa u 2014,
otkriveno je petnaest slučajeva raka dojke na Rasinskom okrugu.
CILJ: Sagledavanje uloge Nacionalnog skrining programa raka dojke u
ranom otkrivanju ove bolesti kao i mogućnost smanjenja smrtnosti
uključivanjem žena u skrining program.
MATERIJAL I METODI RADA: Deskriptivni epidemiološki metod. Korišćena je
baza podataka CR4 za Rasinski okrug kao i protokoli za skrining raka
dojke u DZ Kruševac i u DZ Aleksandrovac.
REZULTATI: U toku 2014 godine mamografija je bila urađena kod 1772 žene
iz Kruševca. Pokrivenost ciljne populacije bila je 18%. Udeo pozitivnih
rezultata mamografije bio je 12,8%. U opštini Aleksandrovac je u 2014
godini u mobilnom mamografu urađen skrining raka dojke na 1904 žena a
udeo pozitivnih mamografija bio je 5,6%. Korišćene su i dopunske
dijagnostičke metode: ultrazvuk (80%), dopunska mamografija (16,7%) i
biopsija (3,4%). Ukupno je u Kruševcu otkriveno 5 malignih tumora dojke
tj. 2,2% pozitivnih rezultata, dok je u Aleksandrovcu otkriveno ukupno
10 malignih tumora dojke, tj. 9,4% pozitivnih rezultata mamografije.
Zaključak: Očekujemo da će se u toku sprovođenja Nacionalnog skrining
programa raka dojke povećati otkrivanje raka dojke u najranijoj fazi.
Očekuje se i duže preživljavanje novootkrivenih slucajeva raka dojke.
Neophodno je unaprediti kvalitet zdravstvenih usluga u okviru
Nacopnalnog skrining programa za rano otkrivanje raka dojke.
Ključne reči: rak dojke, incidencija, mamografija, skrining.
Email: sinnav@hotmail.com
Trend porođaja na Ginekološko-akušerskom odeljenju Zaječar u periodu od
1960. do 2014. godine
Vera Najdanović Mandić (1), Magdalena Todorović Nikolić (2)
(1) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, DISPANZER ZA ŽENE, (2) REHABILITACIONI
CENTAR
GAMZIGRADSKA.BANJA
Uz Timčku krajinu ide asocijacija na „belu kugu“ i to traje već
decenijama. Cilj rada je da se pokaže trend broja porođaja u zaječarskom
porodilištu u poslednje 54 godine..
Metod rada je retrospektivna analiza porođajnog protokola zaječarskog
porodilišta od 1960. do 2014.godine. Rezultati rada: Broj porođaja u
prvih 5 godina praćenog perioda iznosi 600 do 800 godišnje, sa daljim
porastom broja do 1983.godine, kada dostiže maksimum sa ukupno 1176
porođaja. Od tada do danas trend ukazuje na kontinuirani pad broja
porođaja u i od 2005. godine iznosi manje od 600 porođaja godišnje, što
je bio prosek za prvih godina praćenja. Rezultati dobijeni ispitivanjem
u ovom radu potvrđeni su poslednjim popisom stanovnika u opštini Zaječar
iz 2011.godine, koji ukazuje na pad ukupnog broja stanovnika, kao i
broja žena fertilnog perioda, te se u narednom periodu ne može ni
očekivati pozitivna promena uočenog trenda.
Ključne reči: Ginekološko-akušersko odeljenje Zaječar, broj porođaja
Praćenje porasta broja respiratornih infekcija kod dece
predškolskog i školskog uzrasta u opštini Ub
Škorić J.
DZ „DR.SIMO MILOŠEVIĆ“ČUKARICA
UVOD: U našoj zemlji beleži se povećana učestalost respiratornih
infekcija,koje su naročito veliki problem u predškolskom uzrastu.Razlozi
za to su sve veći broj dece koja borave dugo vremena u kolektivu,rani
odlazak u kolektiv,ali i uticaj
okoline(aerozagađenja,industrijalizacija). CILJ:Objasniti uticaj okoline
na morbiditet kod dece predškolskog i školskog uzrasta. METOD:Korišćeni
podaci Zavoda za javno zdravlje Valjevo i Geološkog instituta Beograd.
REZULTATI: Na teritoriji opštine Ub,u posmatranom razdoblju
2005-2013.god vršeno je merenje vrednosti sledećih polutanata:čađ,sumpor
dioksid i ukupne suspendovane čestice i taložne materije.Koncentracija
sumpor dioksida je vremenom opadala sa 61,2ug/m3 (2005god.)na
32,5ug/m3(2013god.)dok je koncentracija čađi rasla do skoro duplih
vrednosti sa 185,4ug/m3(2005god.) na 389,0 ug/m3(2013god.)što se dovodi
u vezu sa lignitom iz površinskih kopova, termoelektrana,hemijske
industrije kao i uticaj ruža vetrova kada najveći deo aerozagađenja iz
kolubarskih kopova po sili zemljine teže ostaje na teritoriji opštine
Ub,dok mali deo odlazi ka Valjevu.Zbog toga je i veći broj obolele dece
na teritoriji opštine Ub 2.714 dece(2005.god)a 2013 god.skoro dupliran
broj od 4.152,dok u Valjevu imamo obrnutu situaciju broj obolele dece
2005.god bio je 21.463 a 2013.god 13.076 dece.Kretanje broja obolele
dece prema vrstama bolesti sistema za disanje pokazuje da u obe opštine
imamo porast laringitisa,tracheitisa,bronhitisa i bronhiolitisa ali
mnogo veći porast na teritoriji opštine Ub.
ZAKLJUČAK: Iz priloženog jasno možemo zaključiti da se u posmatranom
periodu ukupan broj dece obolelih od bolesti disajnih organa u Valjevu
znatno smanjio: sa 43.714 u 2005-oj godini ,na 25.088 u
2013-ojgodini.Razlozi tome su osim poboljšanja preventivnih lekarskih
usluga u modernim zdravstvenim ustanovama, i u relativna udaljenost
Valjeva od kolubarskih kopova,kao i povoljnoj lokalnoj ruži vetrova koja
„osvežava“grad čistim vazduhom sa obližnjh planina. Ukupan broj obolele
dece na Ubu je značajno povećan za 47,5%,a razlozi su osim preterane
upotrebe kolubarskog uglja za grejanje domaćinstva,i u širenju obližnjih
površinskih ugljenokopa i vrlo nepovoljnoj ruži vetrova koja natapa
kontinuirano vazduh iznad naseljenog mesta Ub različitim vrstama štetnih
materija.Najnepoželjnija posledica svega jeste prelazak akutnih
oboljenja u hronične respiratorne infekcije,čime se trajno smanjuje
buduća radna sposobnost kao odraslog čoveka.Merenjima je zvanično
potvrđeno da Ub najvećim delom godine ima preterano zagađen vazduh sa
koncentracijom čađi iznad 250ug/m3,pa bi preporuka bila privremena
zabrana loženja uglja u periodima najvećeg zagađenja.
Ključne reči: aerozagađenje,respiratorne infekcije, predškolska deca
E-mail:jasmina.skoric1979@yahoo.com
Maligni tumori kod pacijenata službe hitne pomoći
Emilio Miletić (1), Dragana Mitrović (1), Marija Lazarević (1), Milica
Vasilijić (1),
Marija Miletić (2)
(1) ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, (2) TEHNIČKA ŠKOLA KNJAŽEVAC
Cilj rada je da pokaže zastupljenost malignih tumora kod pacijenata
Službe hitne pomoći, njihovu zastupljenost u odnosu na pol i starosno
doba osoba, kao i njihovu zastupljenost u odnosu na primarno mesto
javljanja na pojedinim organskim sistemima. Za ispitivanje su korišćeni
podatci dobijeni iz protokola ambulantnih pregleda i protokola
vanambulantnih intervencija Službe hitne medicinske pomoći Zdravstvenog
centra Knjaževac. Ispitivanje je obuhvatilo sve osobe koje je autor ovog
rada pregledao u ovoj službi u periodu od 01.01.2014. do 31.12.2014.
godine, sa osvrtom na osobe koje su tražile zdravstvenu pomoć zbog
problema sa već dijagnostifikovanim malignim tumorom. U ovom vremenskom
intervalu je bilo ukupno 41 intervencija kod 29 osoba zbog problema sa
već dijagnostifikovanim malignim tumorom. Starosna struktura osoba sa
nekim malignim tumorom je bila sledeća: 37,93% je bilo staro od 51 do 60
godina, 31,03% je bilo starijih od 70 godina, 24,14% je bilo staro od 61
d0 70 godina i 6,90% je bilo staro od 41 do 50 godina. Mlađih od 40
godina nije bilo. Osobe sa nekim malignim tumorom su bile 58,62% muškog
pola, a 41,38% ženskog pola. Zastupljenost malignih tumora, u odnosu na
primarni patološki proces, kod svih pacijenata je bila sledeća: 34,49%
na respiratornim organima, 24,14% na organima digestivnog trakta, 13,80%
na organima urogenitalnog trakta, 6,89% na koži, 6,89% na dojkama, 6,89%
na endokrinim žlezdama, 3,45% na centralnom nervnom sistemu i 3,45% na
organima hematopoeze. Zastupljenost malignih tumora kod muškaraca je
bila sledeća: 41,19% na respiratornim organima, 35,29% na organima
digestivnog trakta, 11,76% na organima urogenitalnog trakta, 5,88% na
koži i 5,88% na organima hematopoeze. Zastupljenost kod žena je bila
sledeća: 25,00% na respiratornim organima, 16,67% na organima
urogenitalnog trakta, 16,67% na dojkama, 16,67% na endokrinim žlezdama,
8,33% na organima digestivnog trakta, 8,33% na koži i 8,33% na
centralnom nervnom sistemu. Najveći broj osoba sa malignim tumorom bio
je u starosnom dobu od 51 do 60 godina. Osobe sa malignim tumorom su
bile češće muškog pola. Maligni tumori, kod osoba obadva pola, su
najviše bili zastupljeni na respiratornom traktu, a zatim na organima
digestivnog i urogenitalnog trakta. Kod muškaraca, najviše su bili
zastupljeni maligni tumori respiratornog trakta, a zatim digestivnog i
urogenitalnog trakta. Kod žena, maligni tumori su najviše bili
zastupljeni na respiratornom traktu, a zatim podjednako na urogenitalnom
traktu, dojci i endokrinim žlezdama.
E-mail: mileticemj@gmail.com
Toxoplasma encefalitis u HIV infekciji - prikaz slučaja
Lučić Prokin Aleksandra, Šekarić Jelena, Buhmiler Kornelija, Kokai Zekić
Timea,
Živanović Željko, Popović Sanela
(1) URGENTNI CENTAR, KLINIČKI CENTAR VOJVODINE, NOVI SAD
UVOD: Toxoplasma encephalitis (TE) obično se dijagnostikuje u poodmakloj
fazi HIV infekcije i predstavlja najčešću oportunističku infekciju
mozga, u preko 50% slučajeva. Ukoliko se ne leči ili blagovremeno ne
otkrije, TE je glavni uzrok smrtnog ishoda kod HIV bolesnika. Klinički
početak i tok TE mogu imitirati druge neurološke bolesti sa fokalnim
neurološkim deficitom i glavoboljom. Cilj: Prikazati diferencijalno
dijagnostičke dileme kod multiplih fokalnih promena mozga kao posledica
kasnije dokazane HIV infekcije. MATERIJAL I METODI RADA: Dijagnoza je
postavljena na osnovu kliničke slike, laboratorijskih analiza i
neuroimidžing metoda. Rezultati: Bolesnica stara 43 godine primljena je
na neurološko odeljenje Urgentnog centra, KC Vojvodine, Novi Sad, zbog
višegodišnje glavobolje, naglo nastalog desnostranog piramidnog deficita
progresivnog toka, lezije kranijalnih nerava, mioklonizama, febrilnosti,
povraćanja, izmenjenog stanja svesti. Nalaz CT mozga, kasnije i MRI/MRA
mozga registrovali su multiple nepravilne prstenaste promene obostrano
supratentorijalno, koje su diferencijalno dijagnostički mogle odgovarati
metastazama ili abscesima. Lumbalna punkcija je utvrdila umerenu
limfocitnu pleocitozu i proteinorahiju. Somatsko i neurološko stanje
bolesnice progresivno se pogoršavalo: kvadriplegija, decerebracije,
pneumonija, kardiopulmonalna dekompenzacija, koma. Kontrolni MRI mozga
pokazao je brzu progresiju broja i veličine fokalnih promena
supratentorijalne i infratentorijalne lokalizacije. Nakon dobijenog
pozitivnog nalaza ELISA testa na HIV i revizije MRI nalaza, opisane
promene su odgovarale TE. Na Odeljenju za lečenje HIV-a, primenjena je
dvojna antibiotska terapija: Trimethroprim/Sulfamethoxazol + Klindamycin
kao alternativni vid lečenja. Smrtni ishod je nastupio 28. dDana
hospitalizacije. Naknadno su dobijeni podaci o višegodišnjem
promiskuitetnom ponašanju bolesnice.
ZAKLJUČAK: TE se mora uzeti u obzir kao diferencijalna dijagnoza kod
bolesnika sa multiplim lezijama mozga. Laboratorijska analiza na
postojanje HIV infekcije treba postati rutinska uvek kada postoji
sumnja, bez obzira na poricanje najbližih. Kod nekih bolesnika,
blagovremeni početak lečenja može imati povoljan uticaj na tok i ishod
bolesti.
Ključne reči: Toxoplasma encefalitis, HIV infekcija, multiple fokalne
lezije mozga.
E-mail: japanac09@gmail.com
Medicinski med u terapiji ulcera nogu - prikaz slučaja
Marina T, Tasić V.
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC
UVOD: Ulcus cruris je ulceracija na koži potkolenica, najčešće kao
rezultat hronične venske insuficijencije (90%). Ali mogu biti i
arterijske, neuropatske (diabetes mellitus, tabes dorzalis...), zbog
trauma, neoplazije, infekcije, panikulitisa. Bolest je česta, obično kod
starijih osoba. Značajno utiče na radnu sposobnost, komfor života i
zahteva velike troškove lečenja. Lečenje je kompleksno i podrazumeva
opšte mere, kompresivnu terapiju, lokalnu, sistemsku i hiruršku
terapiju. Lokalna terapija je od značaja u lečenju ulkusa - mogućnost
korišćenja gelova koji apsorbuju sekrete iz ulcusa i podstiču prirodne
procese zaceljenja.
CILJ: Prikaz slučaja sa venskom ulceracijom na koži potkolenica, primena
modernih obloga - sterilnim medicinskim medom i prednosti u odnosu na
tradicionalne obloge.
MATERIJAL I METOD: Pacijentkinja je praćena od početka lečenja primenom
lokalnih obloga na bazi prirodnog kestenovog meda - Vivamel do
zaceljenja ulceracije.
REZULTAT: Pacijentkinja starosti 82 godine sa ulceracijom na levoj
pokolenici veličine 8x4 mm nakon povrede kože na terenu hronične venske
insuficijencije. Lokalni nalaz pokazuje prisustvo ulceracije, okolni
otok, crvenilo leve potkolenice, naglašen venski crtež sa
varikozitetima. Dve nedelje unazad lečena sistemskom medikamentoznom
terapijom i lokalnom tradicionalnom terapijom, rivanolske obloge i
obloge sa NaCl. Nakon toga uključena primena kontaktne mrežice sa medom
kestena - Vivamel. Previjanje je u početku bilo svakog dana, a potom na
drugi dan i dva puta nedeljno, a u skladu sa preporukama za korišćenje
ovih obloga. Do potpunog zaceljenja je došlo u periodu od 6 nedelja, uz
gubitak otoka i venskog crteža okoline. U toku lečenja eksudat se
povukao, nije bilo infekcija, obloga se ne lepi za ranu, nema
neprijatnih mirisa, edema i bol je redukovan.
ZAKLJUČAK: Lečenje rana sterilnim medicinskim medom je savremeni pristup
lečenju, zasnovan na njegovom visokom antimikrobnom učinku. Primena
medicinskog meda u lečenju ulcusa crurisa ubrzava zarastanje, stvara
barijeru za mikroorganizam, te nema sekundarne infekcije, pospešuje
epitelizaciju i granulaciju rane, smanjuje neprijatne mirise , ne lepi
se za ranu i ne izaziva bol i povredu rane, smanjuje otok. Ove pozitivne
karakteristike obloga sa medom treba iskoristiti i tako skratiti dužinu
lečenja, smanjiti troškove lečenja i poboljšati komfor života bolesnika.
Ključne reči: ulceracije, medicinski med.
E-mail: marina.tasic17@gmail.com
Pankreatitis i hiperparatireoidizam - prikaz slučaja
Marina T, Tasić V.
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC
UVOD: Etiološki uzroci akutnog pankreatitisa su alkohol, kalkuloza žučne
kese, virusne infekcije, hiperlipidemija, trauma. Ređi uzrok
pankreatitisa je hiperkalcemija kod hiperparatireoidizma.
CILJ RADA: Prikaz slučaja pankreatitisa usled hiprekalcemije u sklopu
primarnog hiperparatireoidizma zbog adenoma paratireoidne žlezde.
MATERIJAL I METODE: Korišćena višegodišnja celokupna medicinska
dokumentacija nastala u toku dijagnostike: zdravstveni karton, otpusne
liste, laboratorijske analize, UZ - nalazi, scintigrafije, endoskopije.
REZULTAT: Muškarac star 61 godinu, srednje osteomuskularne građe, leči
se 10 godina unazad od povišenog krvnog pritiska i dislipidemije, gihta
i ima ugrađen pejsmejker. U porodičnoj anamnezi negira bolesti od
značaja. Povremeno konzumira alkohol. Sve vreme imao dispeptične tegobe
zbog kojih je rađena gastro-duodenoskopija: GERB; duodenitis, UZ -
abdomena: b.o; Irigografija: Colon iritabile (2005 god.). I pored
uzimanja adekvatne propisane terapije stalno prisutne abdominalne tegobe
zbog kojih u više navrata hospitalizovan. Zbog jakih epigastričnih
tegoba, povraćanja, hospitalizovan na hirurškom odeljenju sa dijagnozom
akutnog pankreatitisa (2008 god.). Biohemijske analize normalne sem
amilaza koje su višestruko povećane. U toku godine više puta
hospitalizovan zbog napada pankretitisa. 2009-te i 2010-te godine
ispitivan i lečen na Klinici za gastroenterologiju – Niš, rađen MSCT
abdomena i potvrđena dijagnoza pankretitisa hroničnog. Upućen na VMA -
Beograd gde je rađen endoskopski ultrazvuk – nalaz u prilog hroničnog
pankreatitisa. U toku 2010 kontrolisan na VMA i više puta
hospitalizovan. 2011. godine prilikom hospitalizacije na VMA nađen
povećan PTH i kalcijum. Po predlogu urađena scintigrafija paratireoidne
žlezde i nađen je adenom donje leve pratireoidne žlezde. Nakon 3 meseca
urađena operacija sa skidanjem adenoma ( patohistološki potvrđen ) i
donje leve paraštitaste žlezde. Pored supstitucione terapije pankreasnim
enzimima, nakon mesec dana zbog izrazite hiperglikemije uveden insulin u
terapiji. ZAKLJUČAK: Iako je pankreatitis uzrokovan hiperkalcemijom
usled primarnog hiperparatireoidizma redak, treba misliti na to, jer
zakasnela dijagnoza dovodi do iscrpljivanja pankreasa, kako egzokrinog
tako i endokrinog dela i nastajanja insulin zavisnog dijabetesa.
Ključne reči: pankreatitis, hiperparatireoidizam.
E-mail: marina.tasic17@gmail.com
Porodična neurofibromatoza tip 1 - prikaz slučaja
Biljana Ivelja (1), Aleksandra Klisić (2), Nenad Vušurović (3)
(1) JZU DOM ZDRAVLJA CETINJE, (2) JZU DOM ZDRAVLJA PODGORICA
Uvod: Neurofibromatosis tip1 (NF1 )je oboljenje koje se karakteriše
pojavom benignih tumora na koži, nervnom sistemu , očima i drugim
brojnim organima Spada u grupu neurokutanih sindroma kojima pripadaju i
NF2, Strudž-Veberova bolest ,Fon Hipel Lindau sindrom, tuberozna
skleroza , ataksija telenangiektazija. NF I je autozomno dominantno
oboljenje sa poremećajem na genu za NF1 na17 hromosomu čija je struktura
poznata kao i njegovog proteinskog proizvoda neurofibromina koji se
ponaša kao tumor supresor gen. Poremećaj utiče na sve ćelije porijekla
nervne cijevi (melanocite, fibroblaste i Švanove ćelije) . Jedna je od
najčešćih nasljednih bolesti u čovjeka, ali se i dalje pogrešno smatra
rijetkom bolešću i neki porodični slučajevi se otkriju kada dijete
oboli.Učestalost NF-a1 je oko 1 : 5000 živorođene djece, podjednaka u
oba pola, bez obzira na rasnu, etničku i geografsku pripadnost.
Dijagnoza NF1 postavlja se na postojanju najmanje 2 (od ukupno 7) ili
više dijagnostička kriterijuma za NF 1 : 1 ->6 ili više promjena boje
bele kafe na koži >0,5 cm u djetinjstvu i >1,5 cm u adolescenciji , 2 –
2 ili više neurofibroma ili 1 plexiformnog, 3 - ≥ 2 Lischova nodula
šarenice (iris hamartoma) oka; 4- hiper pigmentacija aksilarne ili
ingvinalne regije, 5-prisutnost optičkog glioma , 6-, displazija
sfenoidalne kosti, istanjenja dugih kostiju 7- prvi stepan krvnog
srodstva s NF-om1 .Klinička slika je raznovrsna ali najčešće su prisutne
promjene na koži boje bijele kafe i neurofibromi Dijagnoza se postavlja
na osnovu kliničke slike ,specifične terapije nema Hirurško liječenje
tumora je najčešće a pokazuju sklonost ekspanziji i recidivima .Postoji
mogućnost prenatalne dijagnostike.Bolest zahtijeva multidisciplinarno
praćenje od strane neurologa , neurohirurga , okuliste , pedijatra ,
radiologa,genetičara Cilj rada: Opis porodičnog slučaja NF tip1(majke i
kćerke) Prikaz pacijenata : Djevojčica HD 2 god javlja se na pregled
zbog tumorozne promjene na lijevom očnom kapku i posljedične ptoze
istog. Iz lične anamneze sem povremenih bronhoopstrukcija ,zdrava. Iz
porodične anamneze majci je u djetinjstvu nakon operacije plexiformnog
neurofibroma lijevog ušnog kanala postavljena dg NF1.,ostali članovi
njene porodice zdravi. U proteklih par godina se ne kontroliše iako je
primjetila da se broj potkožnih čvorića uvećava. Konsultaciju u
genetskom savjetovalištu pred i u toku trudnoće nije uradila kao ni
prenatalnu dijagnostiku . Kod djevojčice je sem prisustva većeg broja
hiperpigmentacija >0,5 cm na koži trupa i tumefakcije na lijevom očnog
kapka i semiptoze istog. ostali nalaz po sistemima bio uredan Zbog
sumnje na NF1 djevojčica je upućena na konsultativne preglede okuliste
neurohirurga , neurologa, genetičara kao i na CT i MR dijagnostiku
endokranijuma i orbite koji su ukazali na prisustvo ekspanzivne tumorske
lezije u poziciji lijeve suzne žlijezde sa intra i ekstra orbitalnom
propagacijom. Neurooftalmološki nalaz bio je uredan .Po preporuci
konzilijuma okulista i neurohirurga djevojčica je upućena na dalje
liječenje na Neurohiruršku Kliniku KCSrbije gdje je operativno
odstranjena tumorska masa lijeve suzne žlijezde a patohistološki nalaz
potvrdjuje dijagnozu Neurofibroma plexiforme,WHO gradus 1.U periodu od
2011god do sada , zbog recidiva tumora na lijevom očnom kapku i estetske
korekcije istog pacijentkinja je imala još 4 reoperacije. Zaključak: Kod
djevojćice je na osnovu evaluacije kožnih promjena boje bijele kafe ,
postojanja tumora na lijevom očnom kapku i prisustva bolesti kod majke
postavljena dijagnoza NF1 .Naša analiza ovog slučaja potvrdjuje
neophodnost multidisciplinarnog pristupa pacijentima oboljelim od NF1,
kao i na ukazivanje da bolest nije rijetka iako nismo u saznanju koliki
je broj oboljelih u Crnoj Gori jer registar za ovu i druge nasledne
bolesti ne postoji. Kroz ovaj slučaj suočilii smo se sa činjenicom da
pacijenti nisu dovoljno informisani o prirodi svoje bolesti kao i o
neophodnosti pružanja velike zdravstvene , materijalne i psihološke
podrške pacijentima sa NF1 od strane države i društvene zajednice .
E-mail: bikica@t-com.me
Strano telo u bronhu (Corpus alieni bronchi) - prikaz slučaja
Ljiljana Jovanović
ZC ZAJEČAR, PEDIJATRISKA SLUŽBA
Mala deca, u uzrastu između 6 mesci i 3-4 god.pa i starija često
stavljaju u usta sitne predmete koji vrlo lako mogu aspiracijom dospeti
u disajne puteve. Simptomi zavise od veličine, oblika i vrste predmeta:
veće telo može se zaglaviti u larinksu i neposredno ugoziti život; manje
telo se obično smesti u bronhalnom stablu (češće desni glavni bronh).
Klinička slika odvija se u tri faze: manifestna (kašalj, gušenje,
cijanoza), latentna (ekspiratorni stridor), faza komplikacija
(atelektaza, emfizem). Dijagnoza: 1.anamneza; 2.fizikalni pregled; 3.Rtg
pluća. Terapija: bronhoskopija u opštoj anesteziji. Prikaz slučaja:
Pacijent Dj.M. (6 god. I 7/12 mes) u prepodnevnim satima udahnuo
plastični deo pištaljke. Od tada se povremeno čuje šištanje pri dubokom
udahu. Ne kašlje, ne žali se na bolove u grudima. Učinjena skopija
ezofagogastroduodenuma i skopija pluća: nalaz uredan. Tokom noći
opserviran u dečjem odeljenju, bez sipmtoma. U dva navrata registrovan
ekspiratorni stridor, auskultatorno na plućima bronhogeni nalaz desno.
Zbog sumnje na strano telo u desnom bronhu upućn u Institut za majku i
dete Novi Beograd. Uradjena traheobronhoskopija u opštoj anesteziji,
intraoperativno konstantovano na ulasku u glavni desni bronh prisustvo
beličastog stranog tela valjkastog oblika promera oko 2x1 cm (nastavak
plastične pištaljke). Načinjena ekstrakcija stranog tela u celini,
lavaža traheobronhalnog stabla. Postoperativni tok uredan, auskultatorni
nalaz na plućima uredan. Otpušten kući drugog dana, th: sir.Pancef 1x
6ml. Kontrola ORL i pedijatra u nadležnoj ustanovi. ZAKLJUČAK: Strana
tela bronha najčešće se otkriju u latentnoj fazi. Klinička slika i
praćenje dece imaju veliki značaj. Bronhoskopija je dijagnostička i
terapijska procedura. Ključne reči: strano telo, bronh, deca
Velika folikularna cista kod šesnaestogodišnje pacijentkinje - prikaz
slučaj
Davor Mladenović (1), Vera Najdanović (2)
(1) SLUŽBA ZA PATOLOGIJU ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, (2) SLUŽBA
GINKOLOGIJE I AKUŠERSTVA ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR
CILJ RADA: Folikularnacista je fiziološka cista koja nastaje usled
izostanka pucanja folikula i oslobađanja jajne ćelije u vreme ovulacije.
Obično je do 6-7cm u prečniku. Cilj rada je da se prikaže jedan redak
slučaj folikularne ciste jajnika velikih dimenzija kod pacijentkinje
koja je u momentu postavljanja dijagnoze imala 16 godina.
MATERIJAL I METODE: intraoperativna histopatološka
analiza,histopatološka analiza operativnog materijala sa parafinskih
kalupa bojenjem HE metodom, kao i analizame dicinskedokumentacije sa
ginekološko-akušerskog odeljenja.
REZULTATI: Dobijeni operativni preparat jajnika dimenzija 29x25x18cm,
koji je u potpunosti bio izmenjen cističnom formacijom glatkih zidova i
spunjen prozirnom tečnošću, Odgovor na intraoperativnou zorkovanje
(ex-tempore): Benigno. Histopatološka dijagnoza analiziranih parafinskih
kalupaje glasila: Cystisfollicularis ovarii
ZAKLJUČAK: Folikularne ciste su česte, iobično ne zahtevaju hiruški
tretman. U ovomslučaju je hiruška intervencija bila tretman izbora,
obzirom da nije postojalamogućnost da se spontano povuče.
Akutni angularni glaukom – značaj rane dijagnostike
Vukašinović B.
DOM ZDRAVLJA GORNJI MILANOVAC
UVOD: Akutni glaukom spada u najurgentnija oftalmološka stanja.
Neophodna je brza i precizna dijagnostika. Osnovu mehanizma povećanja
IOP u toku angularnog glaukoma predstavlja pupilarni blok i blok
komornog ugla obodom dužice. Predisponirane su osobe starije od 50
godina, hipermetropi. Najčešće je jednostran ali se uvek mora misliti i
na mogućnost povećanja IOPi na drugom oku. CILJ: Ukazati na značaj rane
dijagnostike glaukoma radi pravovremenog delovanja i lečenja.
MATERIJAL I METODI RADA: Pacijent muškog pola star 60 godina dolazi kod
izabranog lekara zbog bola u oku, oticanja I zatezanja facijalnih
mišića, pojave spektra duginih boja oko izvora svetlosti, bola u
abdomenu, mučnine, povraćanja, trnjenja gornje vilice. Slabljenje vida
opisuje kao delimično i periferno. Postavljena je sumnja na migrenozni
bol i dat analgetik i antiemetik. Posle nekoliko dana pacijent
prijavljuje jači bol i dalje slabljenje vida, te biva upućen oftaomologu
gde je izvršena tonometrija i dobijene vrednosti od 66mmhg na desnom
oku, primećena hiperemija ciljarnog tela, tvrdo oko I deformisana,
ovalna pupila.
REZULTATI: Posle dijagnoze akutnog glaukoma, pahimetrije, oftalmoskopije
i gonioskopije postavljena je indikacija za lečenje. Primenjen je
dvadesetpostotni manitol za sniženje IOP, zatim miotik – pilokarpin za
kontrakciju sfinktera pupile i oslobađanje komornog ugla za ubrzano
oticanje očne vodice, dati antiemetici. Posle nekoliko časova, očni
pritisak je snižen na 35mmhg pa je planirana hitna hirurška intervencija
– selektivna laserska trabekuloplastika izvedena u ustanovi tercijenog
nivoa. Na drugom oku se nije pojavio glaukom. Slede dalje kontrole i
praćenje IOP.
ZAKLJUČAK: Pravovremena diferencijalna dijagnostika glaukoma znači
dobitak na vremenu I mogućnost pravovremenog rešavanja stanja akutnog
glaukoma.
Ključne reči: akutni glaukom, IOP, selektivna laserska trabekuloplastika
E-mail: drbiljanagm@gmail.com
Dijagnostika i lečenje hipotrofije infraspinatusa - prikaz slučaja
Lukić I. (1), Stanimirov B. (2), Repac V. (3), Antić I. (3)
(1) SPEC.ORDINACIJA „SPORTREHAMEDICA“ ZRENJANIN, (2) DOM ZDRAVLJA NOVI
SAD, (3) DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE
UVOD: Bolna osetljivost ramenog pojasa sa hipotrofijom m. infraspinatusa
se sreću kod odbojkaša i predstavljaju problem kako za dijagnostiku,
tako i za lečenje.Vrlo često neprepoznato uzrokuje nepotrebne operacije
i dugotrajno , nesvrsishodno lečenje. U etiologiji se može govoriti o
poremećaju statike i neadekvatnom treningu, preranom uključivanju mlađih
kategorija u seniorski pogon..
CILJ: Pravovremeno prepoznavanje i adekvatno lečenje ovog, relativno
retkog problema.
MATERIJAL I METODI RADA: U dijagnostici -Rtg ramena, EMG, laboratorijski
nalazi. Korišćenje ultrazvukom vođene infiltracije, kao i standardnih
fizikalnih procedura uz periodičnu kontrolu toka lečenja ultrazvučnim
aparatom.
REZULTATI: Prikaz slučaja: Odbojkaška reprezenativka uzrasta 19 godina
se javlja sa bolovima u desnom ramenu i desnoj lopatici. Oblektivni
nalaz: Izrazita hipotrofija desnog m.infraspinatusa sa izraženom bolnom
osetljivošću u predelu medijalnog i donjeg ugla desne lopatice.Rtg
desnog ramena i laboratorijski nalaz uredni. Na EMG nalazu se konstatuje
kompresija n. supraspinatusa u predelu medijalnog ugla desne lopatice.
Na ultrazvučnom nalazu se konstatuju veće hiperehogene formacije u
predelu medijalnog i distalnog ugla desne lopatice. Lečenje: Pod
kontrolom ultrazvuka, Shiba iglom sa obeleženim vrhom izvršena je
infiltracija steroida sa lokalnom anestetikom u uočene formacije. Nakon
sedam dana krenulo se sa terapijom IFS, Laserom i EF . Nakon dve nedelje
kontrolni ultrazvučni nalaz pokazuje normalizaciju stanja u predelu
medijalnog i distalnog ugla desne lopatice. Tada se pristupa stimulaciji
m. infraspinatusa i jačanju komplementarnih mišića - m. teres minor i m.
trapeziusa. Paralelno se intenzivno radilo na vežbama za pozicioniranje
karlice i ramenog pojasa. Nakon pet nedelja od početka lečenja, krenulo
se sa uvodom u trening i priključenjem reprezentaciji na bazičnim
pripremama.
ZAKLJUČAK: Pravovremenim prepoznavanjem problema uz izbor odgovarajućih
metoda lečenja se sportisti brzo i uspešno mogu vratiti na teren.
Ključne reči: Odbojka, hipotrofija infraspinatusa
E-mail: ilukica@yahoo.com
Uvođenje DPP.4 inhibitora u terapiju dijabetesa tipa 1
Vukašinović Biljana
DOM ZDRAVLJA GORNJI MILANVAC
UVOD: Terapija dijabetesa tipa 1 ili insulin zavisnog dijabetesa
podrazumeva terapiju humanim ili rekombinovanim insulinima i oralnu
terapiju sulfonilurejom ili metforminom. Neuspeh terapije koji se meri
povećanjem BMI, hiperglikemijama, povećanjem vrednosti HbA1C i PPG
dovela je do potrebe da se uvedu nove klase lekova za sniženje
glikemije. Inkretini su enzimi koji stimulacijom beta ćelija pankreasa
povećavaju nivo insulina u krvi i tako snižavaju glikemiju. Ingestija
podstiče sintezu inkretina. Posle obroka u digestivnom sistemu se
izlučuje GLP – 1 i GIP koji stimulišu pankreas na lučenje insulina i
ubrzavaju iskorišćavanje glukoze. DPP – 4 enzim razgrađuje inkretine.
Lekovi na bazi inhibicije DPP – 4 enzima povećavaju nivo inkretina i
time proizvodnju insulina iz pankreasa.
CILJ: Uvođenjem DPP – 4 inhibitora normalizovati glikemiju i uočiti
uticaj na telesnu težinu pacijenta.
MATERIJAL I METODI RADA: Pacijentkinja stara 50 godina, 15 godina na
intenziviranoj terapiji insulinom 5 puta dnevno, insulin glargin 2x24ij
i apidra 3x10ij pred glavne obroke kao i oralnom terapijom gluforminom
2g dnevno. Pacijentkinja ima prekomernu telesnu težinu sa BMI 35kg/m2 i
HbA1C od 60mmol/mol. U terapiiji je pre 9 meseci uveden seksagliptin,
DPP – 4 inhibitor sa ciljem da se terapija poboljša. Rezultati: Praćene
su vrednosti glikemije i to FPG I PPG, snižena vrednost HbA1C posle 3
meseca na 55mmol/mol, posle 6 meseci na 50mmol/mol, a posle 9 meseci na
49mmol/mol. Doza seksagliptina od 5mg na dan davana je posle ručka.
Posle 9 meseci terapije BMI je iznosio 29kg/m2. Uz korekciju terapije,
uvedena je I fizička aktivnost 3 puta nedeljno u vidu šetnje od 45
minuta i restriktivna dijeta od 1800Kcal na dan. Jutarnje glikemije su
bile od 6,5 do 8,0mmol/l, a PPG najviše 9mol/l.
ZAKLJUČAK: Kod dijabetičara tipa 1 koji su rezistentni na standardnu
terapiju insulinom i metforminom, preporučuje se uvođenje nove klase
lekova inhibitora DPP – 4 enzima što može biti korisno u sniženju FPG I
PPG.
Ključne reči: DPP – 4 inhibitor, PPG, FPG, inkretini
E-mail: drbiljanagm@gmail.com
|
|
|
|
