| |
|
|
Trideset godina mamografske dijagnostike u Leskovcu
Tomislav D. Jovanović (1), Marija Jovanović(2), Milan Z.
Stojanović(1)
(1) MEDICINSKI FAKULTET PRIŠTINA – KOSOVSKA MITROVICA, (2) OPŠTA BOLNICA
LESKOVAC, SLUŽBA ZA RADIOLOGIJU
Zgrada Doma zdravlja u Leskovcu završena je 1981 godine kada je i
objekat opremljen potrebnom medicinskom i nemedicinskom opremom, a potom
predat na korišćenje. Prostorije rendgen kabineta zbog građevinskih
nedostataka naknadno su privedene nameni, oprema montirana u jesen 1982.
godine kada je i početo sa radom. Aparat za mamografsku dijagnostiku
nabavljen je 1984. godine kada su obavljeni prvi mamografski pregledi.
Nabavljen je mamograf TUR D 240 proizveden u Nemačkoj Demokratskoj
Republici (DDR, Istočna Nemačka). Aparat je radio sa filmovima u
papirnim kovertama i bez folija i rastera. Te godine Leskovac je bio
jedan od malobrojnih gradova u Srbiji, izuzimajući KB Centre, koji je
imao mamografski aparat.
Dr Božidar Stojiljković (1931-1991), je upućen na dvonedeljnu edukaciju
na Institut za Radiologiju u Nišu i prvi u Leskovcu počeo da analizira
mamografije, a potom učeći od Dr Stojiljkovića, Dr Tomislav D.
Jovanović. U sledećim godinama edukovano je više radiologa, tako da sada
Bolnica u Leskovcu i Dom zdravlja imaju dovoljno lekara osposobljenih da
kvalifikovano tumače mamografije.
Za dobijanje kvalitenih mamografija osposobljeni su sledeći tehničari:
Radojka Vučković, završila dvonedeljnu edukaciju na Institutu za
Radiologiju u Nišu. Penzionisana 1977. godine; Miloje Pavlović
penzionisan 1. 07 1986; Zorica Petrušić – Stanković (1956-2006); Ivan
Milošević
Deset godina kasnije, 1993. urađena je tehnička modifikacija koja je
omogućila korišćenje kaseta kada su i kupljene četiri kasete MIN-R sa
folijama proizvođača Kodak.
Aparat TUR D 240 je bio u upotrebi do 2000. godine kada je zbog kvara i
nemogućnosti poravke prestao sa radom. Novi mamografski aparat GE 800T
Dom Zdravlja dobija 2007. godine kao humanitarna pomoć. Bolnica u
Leskovcu dobija iz humanitarne pomoći decembra 2011. godine mamograf
marke HOLOGIK LORAD M-IV. Trideset godina od početka rada mamografa TUR
DG 240 u Leskovcu rade dva mamografa, u Bolnici i Domu Zdravlja za
potreba stanovnika Jablaničkog okruga. Radi se o savremenim veoma
kvalitetnim analognim mamografima. Obe institucije imaju dovoljno
osposobljenih lekara i tehničara za ovu vrstu pregleda. Prema provernim
podacima u periodu od 2008. do 2012. kod 3835 pacijentkinja urađene su
mamografije, odnosno od 1983 do sredine 2013, prema procenama, oko 17000
pacijentkinja je podvrgnuto mamografskom pregledu
e-mail: jovato@open.telekom.rs
Uloga manastira Sveti Dimitrije u
lečenju stanovništva Bele Palanke i okoline
Miljana Mladenović- Petrović (1,2), Dragana Mitrović (3), Miloš
Bogoslović (4)
(1)MEDICINSKI FAKULTET NIŠ, (2)DOM ZDRAVLJA BELA PALANKA, (3)
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU PREDŠKOLSKE
I ŠKOLSKE DECE SA MEDICINOM SPORTA I SAVETOVALIŠTEM ZA MLADE, (4) DOM
ZDRAVLJA DOLJEVAC
UVOD: Divljanski manastir se nalazi pet kilometara jugozapadno od Bele
Palanke, u podnožju Suve Planine. On je podignut pre Kosovske bitke,
posvećen je Svetom Dimitriju i misli se da je zadužbina Mrnjavčevića.
Ime je dobio po selu Divljani koje je u neposrednoj blizini. U većini
pisanih izvora o manastiru se govori o njegovom duhovnom, prosvetnom i
kulturnom uticaju na okolinu. On je u celom gornjem Ponišavlju smatran
za nacionalnu svetinju, ali je ostala nedovoljno poznata njegova uloga u
zdravstvenoj kulturi belopalanačkog kraja
CILJ: Zato je cilj našeg rada bolje upoznavanje uloge manastira Sv.
Dimitrije u lečenju stanovništva belopalanačkog kraja.
MATERIJAL I METODE RADA: U istraživanju je korišćena literatura iz
oblasti istorije izdata na teritoriji Bele Palanke i Niša, Belopalanački
zbornici, usmena predanja o manastiru, kao i razgovori sa pojedinim
Belopalančanima i Mokrancima koji se sećaju nekih izlečenja u manastiru.
REZULTATI: U istoriji divljanskog manastira se ističe uloga monahinje
Diodore, koja, došavši iz Rusije, postepeno proširuje delatnost
sestrinstva. Tako manastir postaje čuven kao prirodni sanatorijum. Došao
je u posed svetih mošti i relikvija (Sv. Kirika i Julite, Sv. Georgija
Sinajita i deo životvornog Krsta Gospodnjeg). U periodu do 1945. godine
radile su manastirska ambulanta, apoteka i bolnica. Među stanovništvom
postoje živa sećanja na izlečenja u manastiru. Danas je na delu
manastirske zemlje savremeni rekreativni centar i poznata škola u
prirodi za osnovce iz Niša i Bele Palanke.
ZAKLJUČAK: Manastir Sv. Dimitrije, od osnivanja do danas, pretrpeo je
velike promene. Izgrađen je na novom mestu, obnovljeni su konaci, a
kasnije izgrađen još jedan. Bilo je mesta za ambulantu, apoteku,
stacionar za ležeće pacijente. Manastir i danas čuva poklone porodica
čiji su članovi izlečeni. Takođe, tu je osnovan i dom za siročad koja su
vaspitavana u pravoslavnom duhu. Kada su odrasla, neka su se zamonašila,
a neka su odabrala svetovni život. Nikada nisu zaboravili svoje prvo
obitavalište. Jedan od njih, koji je radio u Americi, veliki deo imovine
je zaveštao manastiru.
Ključne reči: manastir, lečenje, deca
e-mail: milliana_m@yahoo.com
Down sindrom pre Down
sindroma
Bojana Cokić
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, DEČIJE ODELJENJE
UVOD: Down sindrom ili Trisomia 21 je najčešći genetski poremećaj.
Engleski lekar John Langdon Down 1866. godine objavljuje prvi klinički
opis Down sindroma. Jérôme Jean Louis Marie Lejeune 1959. godine objavio
da je Down sindrom posledica hromozomskih abnormalnosti. Ćelije osoba sa
Down syndromom imaju 47 hromozoma.
CILJ: Oskar Vajld je ( irski pesnik,1854-1900.) umeo reći da život
imitira umetnost. Međutim, mnogo češće, umetnost je ta koja imitira
život. Na osnovu Vajldovog citata može se posmatrati Down saindrom kroz
istoriju i vekove i kroz umetnička dela različitih civilizacija.
MATERIJAL I METODI RADA: Brojna umetnička dela kroz vekove prikazuju
Down sindrom. Analizom pojedniačno, svakog dela zapaža se
karakteristična dismorfologija koja odgovara fenotipu Down sindroma.
REZULTATI: Analizom umetnički dela kroz vekove došlo se do zapažanja da
je sigurno uvek bilo osoba sa Down syndromom. Najstarija svedočanstva su
glinene i kamene figure iz Olmečke kulture pre 3000 godina (teritorija
Meksika).
ZAKLJUČAK: Down sindrom postoji sigurno koliko i čovečanstvo. Kliničku i
citogenstku potvrda daju
naučnici. Ali, umetnička dela najstarijih civilizacija govore da je uvek
bilo osoba sa Down sindromom Ključne reči: Down sindrom, istorijska
identifikacija, figure, slike
e-mail: laboca@open.telekom.rs
Povodom
45 godina Zaječarske nuklearne medicine
Nebojša Paunković(1), Džejn Paunković(1), Kosta Nikolić(2)
(1)POLIKLINIKA "PAUNKOVIĆ" ZAJEČAR, (2)SLUŽBA NUKLEARNE MEDICINE ZAJEČAR
UVOD: Služba nuklearne medicine počela je sa radom polovinom 1969 godine
pod nazivom Radioizotopna laboratorija Internističke službe Medicinskog
centra u Zaječaru. U ovom radu podsetićemo se na neke aspekte rada
službe.
CILJ: Podsećanje na tadašnju primenu radioaktivnih izotopa u nuklearnoj
medicini "in vitro" i u naučno istraživačkom radu.
MATERIJAL I METODI RADA: Prikazali smo metod za odredjivanje insulina u
serumu i metod za odredjivanje antitela na tireotropne receptore na
svinjskim tireocitima. Insulin je određivan radioimunološkom metodom
(Amersham, Hoechst) a antitela na TSH receptore sopstvenom modifikacijom
postojećih metoda. REZULTATI: definitivni rezultati su objavljivani više
puta, u ovom prikazu će biti istaknuto samo ono što nije tada moglo da
bude saopšteno (što bi u to vreme odudaralo od opšte klime).
ZAKLJUČAK: prikazai smo "duh" tadašnje nuklearne medicine sa ciljem
podsećanja da je i tako nešto bilo mogućno.
Ključne reči: nuklearna medicina "in vitro", naučnoistraživaki rad,
služba nuklearne medicine
e-mail:
poliklinika.paunkovic@gmail.com
Kratak istorijski prikaz merenja krvnog pritiska i lečenja hipertenzije
Zoran Joksimović
INTERNISTIČKA ORDINACIJA"JOKSIMOVIĆ",BOR
U radu su navedeni postupci za merenja pulsa i krvnog pritiska od
početka ljudske civilizacije do savremenog doba. Arterijska hipertenzija
je kao posebna nozološka jedinica definisana početkom XX veka. Način
merenja krvnog pritiska kako je koncipiran na početku XX veka u suštini
ostaje nepromenjen skoro do danas. U čitavom XX veku sfigmomanometrija
je u kliničkoj praksi pri izučavanju i lečenju kardiovaskularne
patologije doprinela više nego bilo koja druga tehnika merenja. Temeljni
događaji u istoriji merenja krvnog pritiska su: detaljan opis krvotoka
koji je 1628 godine daoViljem Harvi, prvo direktno merenje krvnog
pritiska koje je obavio Stiven Hejls 1711. godine, nekrvavo merenje
krvnog pritiska pomoću živinog sfigmomanometra 1896 godine - Riva Roči i
otkriće tonova koji odgovaraju sistolnom i dijastolnom krvnom pritisku
od strane Nikolaja Korotkova 1905 godine. Savremena i efikasna terapija
hipertenzije počinje tek u drugoj polovini tog stoleća. Prikazan je
pristup kliničkom značaju i principi lečenja arterijske hipertenzije od
početka do kraja XX veka. Ključne reči: arterijska hipertenzija, merenje
krvnog pritiska, terapija
e-mail: joksaz@ptt.rs
|
|
|
|
