XXIX Timočki medicinski dani
Zaječar, 20–22. maj 2010.

Radovi - Zbornik sažetaka

Sesija:
Kurativna medicina
Poster prezentacije
 

Bolesnici su bili uglavnom između 40 i 59 godina. To je doba kada su degenerativne promene mekih tkiva česte.
Desno rame je bilo više zastupljeno, ukupno kod 23 bolesnika. Nagli početak nije utvrđen ni kod jednog bolesnika. Provokativni faktor kod 19 bolesnika bila je trauma. Kod svih bolesnika bol je pored redukovane funkcije bio značajan faktor za privremenu radnu nesposobnost.
REZULTATI. Bolesnici su lečeni 5 do 6 meseci. Rezultati su ocenjvani ocenom odličan, dobar i slab. DISKUSIJA I ZAKLJUČAK. Bolno rame pretežno se javlja u srednjim godinama. Češći je bio kod žena, češći je kod manuelnih radnika, gde se mikrotraume sabiraju. Češće je zahvaćeno desno rame, jer je desna ruka više opterećena. Bolesnik se javlja kada su pokreti otežani. Kombinovana terapija kriomasaže i opisanih vežbi može skratiti rezultate rehabilitacije.
e-mail: bnesic@kladovonet.com


77.
NAŠA ISKUSTVA SA MELOKSIKAMOM U TERAPIJI DEGENERATIVNIH OBOLJENJA PERIFERNIH ZGLOBOVA
Ljiljana Z. Milojković, Zorica Cupać
ZDRAVSTVENI CENTAR KRUŠEVAC - DOM ZDRAVLJA KRUŠEVAC

Degenerativna oboljenja perifernih zglobova su nezapaljenska oboljenja a čine ih artroza kolena, artroza kuka i generalizovana osreoartroza.Karakteristike ovih oboljenja su degeneracija s oštećenjem i gubitkom pojedinih delova hijaline zglobne hrskavice, hipertrofija kosti neposredno ispod hrskavice (subhondralna kost) i formiranje marginalnih hipertrofičnih kostnih izraštaja (osteofita). CILJ RADA je da prikažemo efikasnost Meloksikama u terapiji degenerativnih oboljenja perifernih zglobova. METOD RADA: Analizirani su pacijenti ambulante Balšićeva koji boluju od artroze kolena, kuka i generalizovane osteoartroze.Rađen je klinički pregled bolesnika, radiološki, laboratorijski i konsultativni pregledi obolelih. REZULTATI RADA: Ukupno je analizirano 106 bolesnika.Od toga je 28(26,41%) muškaraca i 78(73,59%) žena. Od artroze kuka boluje 35(33,01%) bolesnika; artroze kolena 58(54,71%) bolesnika, generalizovane osteoartroze 13(12,26%). Pacijenti su se žalili na bol u zglobu, osećaj ukočenosti zgloba, funkcionalni poremećaji (ograničena pokretljivost) zgloba, otok i krepitacije zgloba. Praćene su ove karakteristike i uključena je medikamentozna terapija. U terapiji su korišćene ampule Meloksikam 3 dana intramuskularno (zatim tablete Meloksikam 15mg ili 7,5mg 1 dnevno) u kombinaciji sa Bensedinom 5mg dnevno ili Tetrazepamom 25mg uveče 10 dana. Nakon 10 dana nastavljena je terapija tabletama Meloksikama 7,5mg 1 dnevno. Kontrolni pregled je zakazan za 3 nedelje. Na prvom pregledu bol u zglobu je imalo 73(68,86%) bolesnika a na kontrolnom 17(16,03%). Osećaj ukočenosti zgloba je na prvom pregledu imalo 68(64,15%) bolesnika i 21(19,81%) na kontrolnom. Ograničena pokretljivost zgloba se javila kod 54(50,94%) bolesnika na prvom pregledu i 25(23,58%) na kontrolnom. Otok zgloba se javio kod 27 (25,47%) bolesnika na prvom i 9(8,49%) na kontrolnom. Krepitacije zgloba su se javile kod 29(27,35%) bolesnika na prvom pregledu i 19(17,92%) na kontrolnom pregledu. ZAKLJUČAK: Meloksikam je lek iz grupe NSAIL koji se dobro podnosi i ima dobar terapijski odgovor, tako da je terapija ovim lekom efikasna i bezbedna. Ključne reči: Meloksikam, artroze, terapija.
e-mail: takiduki@ptt.rs


78.
ANALIZA MORBIDIDETA, MORTALITETA I RANIH HRONIČNIH KOMPLIKACIJA BOLESNIKA NA DIJALIZI OD 2004. DO 2009. GODINE
Svetlana Žikić, Biserka Tirmenštajn Janković, Milenko Živanović
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, ODELJENJE NEFROLOGIJE I DIJALIZE

Etiologija hronične bubrežne insuficijencije (HBI) se razlikuje u zavisnosti od podneblja, te je u zemljama Evropske Unije vodeći uzrok dijabetesna nefropatija (poslednjih godina zabeležen porast i u Srbiji), a na našim prostorima hipertenzija (HTA). Ostali uzroci su glomerulonefritis (u padu), intersticijalni nefritis, nasledne bubrežne bolesti, opstruktivna uropatija i dr. Incidenca i prevalnca HBI je u stalnom porastu što predstavlja veliki zdravstveni i ekonomski problem. Anemija i renalna osteodistrofija (ROD) su rane hronične komplikacije HBI i javljaju se još pri padu jačine glomerularne filtracije (JGF) na 60-90 ml/min. Anemija hiperdinamskom cirkulacijom, kao jednim od kompenzatornih mehanizama dovodi do hipertrofije i/ili dilatacije leve komore (LK) i srčane insuficijencije (SI), kao i pogoršanja angine pektoris (AP) i aritmije, a ROD, između ostalog do vaskularnih kalcifikacija. Zato je kod bolesnika na dijalizi višestruko povećan rizik od kardio-vaskularnog morbiditeta i mortaliteta. Bez obzira na uvođenje savremenih modaliteta dijalze, kao i lečenja ranih i kasnih komplikacija HBI i komorbiditeta, mortalitet bolesnika na dijalizi je i dalje visok. Najčešći uzrok mortaliteta dijaliznih bolesnika su KV bolesti i 10-20 puta je veći nego u opštoj populaciji. Slede infekcije, cerebrovaskularni inzulti (CVI), maligniteti, ciroza jetre, i drugi ređi uzroci smrtnosti. Podaci su retrospektivno prikupljeni iz medicinske dokumentacije bolesnika na dijalizi od 2004-2009. godine. Ovim radom preliminarno iznosimo samo deo podataka u okviru multicentrične studije koja je u radu u više dijaliznih centara u Srbiji. U periodu od 2004-2008. godine, 112 bolesnika je započelo lečenje dijalizom i to 70 muškaraca (62,5%), prosečne starosti 65,62 godine i 52 žene (37,5%), prosečne dobi 69,35 godine. 2006. godine vodeći etiološki faktori dijaliznih bolesnika bili su glomerulonefritis (22,7%) i HTA (20,5%), potom pijelonefritis (18,2%), DM (15,9%), poicistizam(4,5%), nepoznatog uzroka (čak 15,9%) i ostalo (2,3%). 2008. godine vodeći uzrok je DM (24,1%), slede HTA (22,4%), glomerulonefritis (17,2%), pijelonefritis (13,7%), policistizam (3,4%), nepoznatog uzroka (13,8%) i ostalo (5,4%). Tokom 2009. godine, na osnovu vrednosti hemoglobina, hematokrita, feritina, serumskog Fe, UIBC, TIBC, zasićenja siderofilina, a po smernicama za korigovanje renalne anemije, od 74 bolesnika na dijalizi preparatima humanog rekombinovanog epoetina lečeno je 60-oro bolesnika (81,1%) a preparatom parenteralnog Fe (Ferlecit) 45-oro bolesnika (60,8%). Na osnovu redovnih mesečnih kontrola jona Ca, PO4, alkalne fosfataze, paratireoidnog hormona, te skora CaxP, 2009. godine vezivačima fosfata tretirano je 56 bolesnika (75,7%), a aktivnim oblicima vitamina D3 23-oje pacijenata (31,1%). Broj umrlih na dijalizi u četvorogodišnjem periodu (2004-2008) je 64, od čega prednjače KV događaji (29,7%), infekcije i maligniteti (po 17,2%), slede CVI (15,6%), ciroza jetre (9,4%) i nepoznato i drugo (10,9%). U zaključku možemo reći da su incidenca i prevalenca dijaliznih bolesnika u stalnom porastu, te da poslednjih godina i u našoj zemlji prednjači DM kao etiološki faktor uz HTA, a da je glomerulonefritis u blagom padu. Rana terapija anemije i ROD su od ključnog značaja za smanjenje morbiditeta i mortaliteta, kao i poboljšanje kvaliteta života bolesnika sa HBI. Uprkos preduzetim merama, mortalitet dijaliznih bolesniika je i dalje visok, a vodeću ulogu imaju KV bolesti.
e-mail: szikic@nadlanu.com


79.
UČESTALOST TORZIJA SIGMOIDNOG KOLONA KAO ETILOŠKI FAKTOR ILEUSA
O. Matkić, M. Miljković
ZDRAVSTVENI CENTAR ALEKSINAC, HIRURŠKO ODELJENJE

UVOD: Ileus predstavlja prepreku u crevnoj pasaži, a prezentuje se bolovima u trbuhu tipa kolika, povraćanjem crevnog sadržaja, te odsustvom vetrova i stolice. Radiološki snimak trbuha pokazuje karakteristične hidroaerične nivoe uz proširenje crevnih vijuga ispred prepreke. Ileus može biti - dimanički (paralitički i spastički) i mehanički (obturacioni, strangulacioni i invaginacioni). CILJ RADA: Želeli smo da prikažemo zastupljenost volvulusa sigme na našem materijalu u zadnjih deset godina, tj na smanjenje incidence ove vrste ileusa. REZULTATI: U proteklih deset godina na našem odeljenju od ileusa je operisano ukupno 682 pacijenta. Zastupljenost volvulusa sigmoidnog kolona u ukupnom broju operisanih je78 što čini negde oko 11,48 % svih operisanih ileusa. Moramo napomenuti da je najveći procenat operisanih u osnovi imao neki tumorski proces preko 50 %. Što se tiče hronologije broj operisanih od volvulusa pokazuje tendenciju smanjenja dok broj operisanih od malignoma pokazuje tendencu porasta. Pre deset godina operisano je 10-15 pacijenata godišnje u proseku od volvulusa sigmoidnog kolona da bi se zadnjih pet godina taj broj smanjio na oko 7-10. To se objašnjava promenom načina ishrane . Kako je velika većina pacijenata koja je operisana od ove komplikacije starije životne dobi smatra se da je njena veća zastupljenost pre jedne decenije u direktnoj vezi sa preovladavajućom ishranom bogatom biljnim vlaknima dok kod pacijenata koji se sada operišu uglavnom dominira ishrana bogata mesom što je pak povećalo incidencu maligniteta. ZAKLJUČAK: Neuspeh konzervativnog tretmana (sonda, klizme, korekcija hidroelektrolitnog disbalansa) predstavlja indikaciju za hirurški tretman. Hirurški se tretira, uglavnom, mehanički ileus. Ileus predstavlja akutno abdominalno stanje te je hirurška intervencija najčešće neizbežna i neodložna. Preoperativno je potrebna kratkotrajna rehidracija i korekcija elektrolitnog poremećaja.
e-mail: olir@nadlanu.com


80.
TRETMAN INCISIONALNIH HERNIJA SUPRAFASCIJALNOM PROLEN MESH TEHNIKOM
Ivan Matić, Miroslav Miljković, Zdravko Habe, Snežana Ilić, Dragan Ilić
ZDRAVSTVENI CENTAR ALEKSINAC, HIRURŠKO ODELJENJE

DIZAJN-Retrospektivna studija 56 pacijenata za 10 godina operisanih suprafacijalnom tehnikom implantacije prolen mesha SUBJEKAT-56 bolesnika starosti od 50 do71godine sa incizionalnom hernijom veličine od 10cm do 15cm.Elektivne operacije izvedene u opštoj anesteziji. REZULTAT-41 muškarac i 15 žena je operisano starosti preko 50god. sa velikim incizionalnim hernijama nastalih posle abdominalnih operacija-sutura perforativnog ulkusa,holecistektomija, apendektomija, akutni pankreatitis. Incidenca abdominalnih hernija kod bolesnika starijih od 60 god je 13/1000 zbog gubitka muskularnog tonusa i elasticiteta tkiva povezano sa povećanjem intraabdominalnog pritiska zbog hroničnog bronhitisa, obstipacije, prostatizma i gojaznosti. Kao dodatni faktor pojave incizionalne hernije je i infektivni agens kod apendicitisa, perforativnih ulkusa ili pankreatitisa. Suprafascijalna tehnika je bolja jer nema intestinalnih komplikacija kao kod subfascijalne gde prolen mesh može da dođe u koliziju sa crevom ili krvnim sudom i izazove oštećenje. Pošto je poznato da prolen hvata strukture koje imaju motilitet fiksiranje mrežice radimo Prolen2/0 za aponeurozu trbušnog zida sa preklapanjem oko 1cm duž cele cirkumference. Neophodno je dvostruko dreniranje u prostoru između subkutanog tkiva i mrežice zbog rizika od formiranja hematoma, koji lako može da se stvori zbog opsežne disekcije. ZAKLJUČAK-Velike incizionalne hernije ne bi trebalo raditi direktnom suturom jer to dovodi do tenzije i povećane mogućnosti nastanka recidiva. Evropski autori navode stopu recidiva od 15%. Mi smo imali dva recidiva u prvih 12 meseci praćenja što je oko 4% u našoj seriji.Postoperativno pacijenti bi trebali da nose abdominalne korsete mesec dana, i pošteda od fizičkog rada 3 meseca.
e-mail: mina1910@nadlanu.com


81.
ULTRAZVUČNA DIJAGNOSTIKA ABDOMENA KOD PACIJENATA OBOLELIH OD DIJABETES MELITUSA U PERIODU OD 3 MESECA (JANUAR-MART 2010.GOD.)
Slavica Majstorović, Grozda Ćosić, Dragana Nikolić
DOM ZDRAVLJA SMEDEREVSKA PALANKA

Dijabetes mellitus je čest problem u ordinacijama opšte medicine. Poznato je da 25% opšte populacije ima genetsku predispoziciju, za pojavu šećerne bolesti, premda se bolest manifestuje u 1-2% slučajeva. To znaci da su za ekspresiju bolesti neophodni faktori okoline življenja. Poznajući način ishrane našeg stanovništva, fizičku neaktivnost, godine života, stresogene činioce (traume, psihičku napetost, brige i dr.) koji pored genetske predispozicije doprinose nastanku ove bolesti, ne čudi da veliki broj pacijenata pati od ove bolesti. Ovim radom smo hteli da prikažemo broj pacijenata koji boluju od dijabeta sa promenama na organima u abdomenu otkrivenih ultrazvučnom dijagnostikom. Podaci su dobijeni iz kabineta za ultrazvučnu dijagnostiku Doma zdravlja u Smederevskoj Palanci za period od 3 meseca. Ispitivanjem je obuhvaćeno 656 pacijenata od kojih je deo iz grada i sela, kao i muških i ženskih. Od tog broja 45 pacijenata boluje od dijabeta od kojih 28,88% ima uredan nalaz, kod 17,77% otkriven je kamen u žučnoj kesi i isti toliki procenat ima presavijenu žučnu kesu, 35,55% ima hiperehogenu jetru, 2,22% ima masnu jetru, 6,66% ima uvećanu jetru, 2,22% ima uvećanu slezinu, 13,33% ima ciste na bubrezima. Najveći broj ispitanika pripada populaciji od 55-65 godina starosti. Ultrazvučna dijagnostika nam pomaže da na brz, lak i neinvaznivan način možemo pomoći pacijentu u dijagnostikovanju bolesti kao i preduzimanju mera u daljem lečenju. Očigledno je da dijabetes mellitus nije beznačajan problem, s obzirom na komplikacije do kojih može dovesti. Sve to nas obavezuje da više vremena i pažnje posvetimo dijagnostici i lečenju ovog oboljenja.
Ključne reči: dijabetes mellitus, ultrazvučna dijagnostika
e-mail: slavicamajstorovic@nadlanu.com


82. POVEZANOST SUBKLINIČKE HIPOTIREOZE I KOMPONENTI METABOLIČKOG SINDROMA
Danijela Nikolić
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, INTERNO ODELJENJE

Subklinička hipotireoza (SH) predstavlja asimptomatsko blago povećanje tireostimulirajućeg hormona (TSH) sa normalnim vrednostima tireoidnih homona. SH je česta disfunkcija tireoidne žlezde obzirom da je prevalenca oko 4% u opštoj populaciji čak do 15% kod starijih osoba, češće žena. U literaturi se SH povezuje sa faktorima rizika za kardiovaskularne bolesti koji su i komponente metaboličkog sindroma a to su abdominalna gojaznost, aterogena dislipidemija, povišen arterijski pritisak, oštećena tolerancija glukoze, proinflamatorno stanje i protrombotično stanje. Podaci u literaturi su konfliktni oko toga da li je SH povezana sa faktorima rizika za kardiovaskularne bolesti kao i da li je SH, kao poseban entitet, faktor rizika. CILJ studije je ispitati povezanost SH i komponenti metaboličkog sindroma. METODOLOGIJA: Istraživanjem je obuhvaćeno 60 pacijenata sa subkliničkom hipotireozom (95% žena i 5% muškaraca prosečne starosti 55.6±10.86) i 60 zdravih osoba (95.2% žena i 4.8% muškaraca, prosečne starosti 54.45±7.81). Svi ispitanici su podvrgnuti hormonskim i biohemijskim analizama, antropometrijskim merenjima i merenjem arterijskog krvnog pritiska u sedećem položaju. Korišćena je srednja vrednost arterijskog pritiska na osnovu tri merenja. REZULTAT RADA: Grupe se nisu razlikovale u odnosu na godine starosti, pol, pušenje i navike u unošenu alkohola (p>0.05). U grupi sa subklinickom hipotireozom, upoređujući srednje vrednosti, nađena je statistički veća vrednost ukupnog holesterola, LDL i triglicerida (p<0.01), dok je vrednost HDL frakcije holesterola bila niža (p<0.05). Upoređujući vrednost jutarnje glikemije ≥6.1mmol/l, srednje vrednosti obima struka, odnosa struk/kuk, BMI, dijastolne tenzije i sistolne tenzije nađena je statistički značajno veća vrednost u grupi sa SH (p<0.01). U grupi sa SH 27 pacijenata (45%) je imalo metabolički sindrom dok u kontrolnoj grupi ni jedan pacijent nije zadovoljio kriterijum za postavljanje dijagnoze metaboličkog sindroma (p<0.01). Metodom linearne korelacije je pokazano da nivo TSH u grupi sa SH koreliše sa vrednošću ukupnog holesterola i LDL frakcijom holesterola (p<0.01) dok nema povezanosti sa vrednošću HDL frakcije, triglicerida i jutarnje glikemije. Takođe nema korelacije nivoa TSH ni sa jednim parametrom korišćenim za procenu gojaznosti kao ni sa vrednošću sistolne i dijastolne tenzije. Multivarijantna regresija je pokazala da nema povezanosti komponenti metaboličkog sindroma i SH. ZAKLJUČAK: Postoji značajno veća prevalenca faktora rizika za kardiovaskularne bolesti koji čine metabolički sindrom u grupi sa SH. Ovaj nalaz ukazuje na potrebu za ispitivanjem prisustva SH kod pacijenata koji imaju metabolički sindrom.
e-mail: nidas1@eunet.rs


83.
ZNAČAJ KARDIJALNIH BIOMARKERA U PROCENI STRUKTURNIH I FUNKCIONALNIH ABNORMALNOSTI LEVE KOMORE KOD ASIMPTOMATSKIH PREDIJALIZNIH BOLESNIKA SA HRONIČNOM BUBREŽNOM BOLEŠĆU
Biserka Tirmenštajn Janković(1), Dušan Bastać(2), Sanja Milošević(1)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, (2)PRIVATNA ORDINACIJA "DR DUŠAN BASTAĆ", ZAJEČAR

UVOD: Dokazano je da B-tip natriuretskog peptida (BNP), srčani troponin T (TnT) i visokosenzitivni C-reaktivni protein (hsCRP) imaju prediktivni značaj za mortalitet i neželjene kardiovaskularne događaje kod bolesnika sa terminalnim stadijumom hronične bubrežne bolesti (HBB), ali još uvek nije definitivno razjašnjen njihov dijagnostički potencijal za funkcionalne abnormalnosti leve komore (LK) u ranijim fazama HBB. CILJ: Studija je usmerena na procenu vrednosti kardijalnih biomarkera u grupi asimptomatskih predijaliznih bolesnika sa IV i V fazom HBB, kao i ispitivanje povezanosti pojedinih biomarkera sa kliničkim podacima, biohemijskim parametrima i poremećajima strukture i funkcije LK, verifikovanim konvencionalnom ehokardiografijom i tehnikom tkivnog Doppler-a . MATERIJAL I METODE: U grupi asimptomatskih, predijaliznih bolesnika sa IV i V fazom HBB (N=58, 26 M, prosečne starosti 63.9±12.9 godina, CCr 18.3±7.8) i kontrolnoj grupi (22 zdrave osobe, srodne po starosti i polu), izvršeni su klinički pregledi i rutinske laboratorijske analize, uz određivanje BNP-a, TnT i hsCRP. Svi ispitanici su podvrgnuti pregledu metodom konvencionalne M-mode i dvodimenzionalne ehokardiografije, a takođe je izvršena i Doppler analiza transmitralnog protoka tokom dijastole. Dijastolna funkcija je definisana maksimalnom brzinom rane (E) i kasne faze komorskog punjenja (A), kao i odnosom E/A. Da bi procenili funkciju LK tehnikom tkivnog Doppler-a, određivali smo brzine septalnog mitralnog anulusa: ranu dijastolnu (E'), kasnu dijastolnu (A'), maksimalnu sistolnu (S'), kao i odnos E'/A'. Kao indeks pritiska punjenja LK, izračunat je odnos E/E'. REZULTATI: Bolesnici u IV i V fazi HBB imali su značajno veći indeks mase LK (IMLK: 168.3 39.6 vs 129.7 24.1; p<0.001) i veću zastupljenost hipertrofije LK (HLK: 93.8% vs 68.2%, p=0.005; eksentrična 60%) u poređenju sa zdravim osobama. Sistolna funkcija LK nije bila izmenjena. U poređenju sa kontrolnom grupom, grupa bolesnika sa HBB imala je značajno niže E' vrednosti (Septal E': 7.3±2 vs 9.7±2.0, p<0.001), A' vrednosti (Septal A': 12.3±3 vs 14.1±2.8, p=0.02), i brzinu propagacije mitralnog protoka(Vp: 38±9.8 vs 46.3±9.8; p=0.002), ali i značajno povećan odnos E/E' (p<0.001) . Koncentracije kardijalnih biomarkera bile su značajno povišene u grupi asimptomatskih bolesnika sa HBB u odnosu na kontrolnu grupu: hsCRP (7.3±11 vs 2.14±1.61 mg/L, p=0.003), BNP (242.1±315.7 vs 85.7±60.4 pg/mL, p=0.002) i TnT (0.04±0.05 vs 0 ng/mL, p<0.001). Pored toga, vrednosti BNP i TnT su značajno korelirale međusobno (p=0.03). Starost (p=0.02), IMLK (p=0.001) i odnos E/E’ (p =0.01) su bili pozitivno povezani sa nivoom BNP, dok su E’ (p=0.002), A’ (p=0.02) i hemoglobin (p=0.004) bili negativno povezani sa BNP. Multivarijantna regresiona analiza je pokazala da su IMLK i E’ jedini nezavisni faktori rizika za BNP (model R2=0.350). Takođe u multivarijantnom regresionom modelu, jedino su starost i myocardial performance index bili nezavisno povezani sa TnT (model R2=0.297). ZAKLJUČCI: Asimptomatski bolesnici sa HBB imali su više vrednosti kardijalnih biomarkera, uz veću zastupljenost HLK i češću dijastolnu disfunkciju LK u poređenju sa kontrolnom grupom. Ova pilot-studija je pokazala da kardijalni biomarkeri u kombinaciji sa novim ehokardiografskim tehnikama mogu biti korisni u identifikaciji bolesnika sa rizikom razvoja simptomatske disfunkcije LK.
e-mail: biserkatirmenstajn@gmail.com


84.
ULTRAZVUČNA DIJAGNOSTIKA PROMENA NA KAROTIDNIM ARTERIJAMA U PERIODU OD 6 MESECI
Dragana Nikolić, Slavica Majstorović, Grozda Ćosić
DOM ZDRAVLJA SMEDEREVSKA PALANKA

UVOD: Doppler ultrasonografija je neinvazivna metoda pregleda krvnih sudova pomoću koje se mogu prikazati sve strukture zida krvnog suda i lumen krvnog suda zajedno sa sadržajem. Značaj pregleda karotidnih arterija leži u činjenici da se centralni nervni sistem snabdeva krvlju preko četiri krvna suda, dve karotidne i dve vertebralne arterije. CILJ: Ovim radom smo hteli da prikažemo koji je broj pacijenata, koji su podvrgnuti ultrasonografskom pregledu magistralnih arterija vrata u Eho kabinetu Doma zdravlja u Smederevskoj Palanci u periodu od 6 meseci, imao promene na karotidnim arterijama i posebno koliko je njih imalo hemodinamski značajne promene te je bilo neophodno uputiti ih vaskularnom hirurgu. METOD RADA: Podaci su dobijeni iz Eho kabineta Doma zdravlja u Smederevskoj Palanci za period od 6 meseci i to od 01.09.2009.god.-28.02.2010.god. U navedenom periodu ovom pregledu je bilo podvrgnuto 445 pacijenata. REZULTATI RADA: Od 445 pacijenata koji su podvrgnuti pregledu magistralnih krvnih sudova vrata 259 ili 58.8% su bile žene, a 186 ili 41.2% su bili muškarci. Od pregledanih žena njih 129 ili 49.8% imalo je uredan nalaz, dok je od pregledanih muškaraca uredan nalaz imalo njih 78 ili 41.9%. Prema stepenu stenoze pacijente smo podelili na one sa blagom stenozom koja je iznosila 20-49% lumena, zatim na one sa umereno teškom stenozom 50-69% i sa teškom stenozom 70%-99% i koje je bilo neophodno podvrgnuti operativnom zahvatu. Stenoze ispod 20% nismo uzeli u obzir jer je njihov značaj zanemarljiv. Obradili smo i pacijente koji su imali morfološke promene karotidnih arterija kao što su angulacija , kinking i koiling, a koje su bile hemodinamski značajne. Blagu stenozu karotidnih arterija imalo je ukupno 149 pacijenata ili 33.5% pregledanih, od toga 66 muškaraca ili 35.5% pregledanih muškaraca i 83 žene ili 32% pregledanih žena. Umereno tešku stenozu imalo je 49 pacijenata ili 11% pregledanih i to 32 muškarca ili 17.2% i 17 žena ili 6.6% . Pacijenata sa teškom stenozom bilo je ukupno 5 ili 1.1% pregledanih i to 3 muškarca 1.6% i 2 žene 0.77%. Od pacijenata sa teškom stenozom karotinih arterija muškarci su pripadali godištima 1930. i dvojica 1935., dok je jedna žena bila 1936. godište , a druga 1956. Najveći broj muškaraca sa blagim i umereno teškim stenozama pripadao je 1931.-1940. godištu, dok su žene sa blagim stenozama najčešće pripadale 1941.-1950. i 1951.-1960. godištu, dok ih je sa teškom stenozom najviše bilo u grupi 1931.-1940. godišta. Od pregledanih pacijenata njih 16 ili 3.6% imalo je angulaciju, od kojih su angulacija 9 bile dvostruke, u vidu latiničnoh slova s. Hemodinamski značajan kinking je imalo 15 pacijenata ili 3.4%, dok je koiling imao 1 pacijent. ZAKLJUČAK: Među pregledanim pacijentima oko 50% imalo je promene na karotidnim arterijama. Kod blagih stenoza udeo muškaraca i žena je ujednačen, dok su umereno teške i teške oko dva puta češće kod muškaraca, ali se kod žena javljaju u mlađoj životnoj dobi. Blage i umerene stenoze treba shvatiti kao alarm, kako bi se delovalo na faktrore rizika i to pre svega hipertenziju, pušenje, šećernu bolest i hiperholesterolemiju.
e-mail: dragana_n2002@yahoo.com


85.
KARCINOM JAJNIKA U TIMOČKOJ KRAJINI
Ljubica Milošević, V. Stojanović, Z. Pantić, S. Tošić
ZDRAVSTVENI CENTAR BOR, ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE "TIMOK" ZAJEČAR

Najčešći tip promena na jajniku su tumori - benigni ili maligni. Karcinom jajnika iz godine u godinu ima tendenciju povećanja učestalosti. U svetu oboli 2 do 15,3 na 100000 žena. Najmanja učestalost je u zemljama u razvoju, a najveća u Skandinaviji, centralnoj Evropi i Severnoj Americi. U Srbiji – centralna 9,1, Vojvodini 11,3 do 12, Kosovo 1,4 do 2 dok u Timočkoj krajini karcinom jajnika je dijagnostikovan kod 7,6 do 15,8 žena prema našem istraživanju koje je pratilo period 2004-2009. U tom periodu otkriveno je, operisano i histopatološki dokazan karcinom jajnika kod 78 pacijentkinja. Nažalost 90% promena je bilo u stadijumima FIGO II i više. Ovo istraživanje je rađeno retrospektivnom studijom operativnih protokola dve okružne bolnice i pregledom prijavljenih oboljenja Zavodu za javno zdravlje u periodu 2004-2009. Timočka krajina se prostire na 7130km2, ima 284112 stanovnika, 145682 žena dva okruga sa okružnim bolnicama i osam opština. Timočka krajina spada u nerazvijena područja Srbije, a učestalost oboljevanja je visoka kao u najrazvijenijim zemljama zapada.
e-mail: dumil019@ptt.rs


86.
MOGUĆNOST LIJEČENJA DERMALNE POVRŠNE OPEKOTINSKE RANE U DERMATOLOŠKOJ AMBULANTI
Milena Đurović, Ljiljana Marković, Žarko Borović
KLINIČKI CENTAR PODGORICA, KLINIKA ZA DERMATOVENEROLOGIJU I CENTAR ZA PLASTIČNU HIRURGIJU

CILJ RADA: Da se, realno ukaže na mogućnosti ambulantnog liječenja dermalnih površnih opekotina do 10 % ukupne površine tijela. U ambulantnom tretmanu dermalnih površinskih opekotina dubine do 10 % površine tijela za 4 godine tretirano je ukupno 37 bolesnika. U radu smo obradili slučajeve opekotinske traume kod pacijenata starosne strukture od 15 - 65 godina, a prema polu bilo je: 21 muškarac i 16 ženskog pola. Obuhvatili smo radom navedenu starosnu grupu zbog prioriteta dječje populacije za hospitalizaciju a preko 65 godina starosti zbog životne dobi koje smo opredjeljivali za hospitalne uslove liječenja u centru za opekotine. Klasifikacijom po težini pripadaju lakim povreda što opredjeljuje procenat do 10 % površine i dubina dermalnog površnog stepena. Etiološki faktori su bili: plamen (21), vrela tečnost (9), kontaktne (5) i hemijske opekotine (2). Pri prijemu takvih bolesnika neposredno nakon povrede u prvih 6 sati rađena je primarna obrada uz intervensku perifernu liniju za primjenu infuzione i terapije analgetika. U primarnoj obradi radili smo uklanjanje buloznih promjena ukoliko su one spontano otvorene a koje su bivale intaktne preveniramo ih do prvog prevoja koji smo radili nakon 24 sata kada se bule punktiraju i epidermni sloj preveniramo do drugog prevoja. Na opekotinsku ranu apliciramo vazelinsku gazu i formiramo apsorptivni kompresivni zavoj. Lice i vrat obavezno otvorena metoda. U prvih 24 sata nijesmo ordinirali antibiotike a antibiotsku terapiju opredjeljujemo nakon procjene pri prvom prevoju. Kao osnovnu kompliokaciju opekotinske rane imali smo manifestnu infekciju rane kod 8 bolesnika. Prema mikrobiološkom nalazu verifikovan je Pseudonomas i Staphilococcus. Od udaljenih komplikacija više gdje se pojavila infekcija imali smo fleksione kontrakture prstiju šake i keloidne ožiljke lakšeg stepena. Na osnovu skromne serije potvrdili smo zapažanja iz literature da adekvatna primarna obrada dermalne površne opekotine smanjuje mogućnost manifestne infekcije rane i kasne komplikacije u smislu kontraktura fleksionih regija i keloidnih ožiljaka. Takav pristup doprinosi i dužini trajanja liječenja, njegovom dobrom ishodu i pacijent se oslobađa hospitalnog liječenja. Na kraju liječenja opekotina do 10 % ukupne površine tijela dermalnog površnog stepena nastavljamo tretman liječenja u centar za fizikalnu terapiju. ZAKLJUČAK: Površnu dermalnu opekotinu do 10 % moguće je liječiti u ambulantnim uslovima.
e-mail: djurovicdrmilena@gmail.com


87.
ANTIKOAGULANTNA TERAPIJA KOD BOLESNIKA SA ATRIJALNOM FIBRILACIJOM
Dragan Vasić(1), M.Miljković(2), I.Matić(2), B.Miladinović(3), M.Stojanović(1), I.Đorđević(1)
ZDRAVSTVENI CENTAR ALEKSINAC, (1)SLUŽBA INTERNE MEDICINE, (2)SLUŽBA HIRURGIJE, (3)CENTAR ZA TRANSFUZIJU.

UVOD: Atrijalna fibrilacija je (AF) je najčešća hronična aritmija. Patofiziološka zbivanja u pretkomori izazvana usporavanjem kretanja krvi pogoduju nastanku tromba. U cilju preveniranja razvoja tromboze, od pre 13 godina oralna antikoagulantna terapija (OAT) je u Zdravstvenom centru u Aleksincu, uvedena kao standardna terapija kod bolesnika sa AF, u svim slučajevima kada za to nije bilo kontraindikacija. CILJ RADA: je prikaz sopstvenih iskustava kada je u pitanju primena OAT. MATERIJAL I METODE: Prema satistici službe interne medicine kao glavni ili uzgredni nalaz AF je prisutna u oko 4.7% svih poseta lekaru. Grupa od 74 bolesnika sa AF (51 muškarac prosečne starosti 63.7 ± 3.8 godina i 23 žene prosečne starosti 66.4 ± 2.7 godina) je praćena u periodu od 32.4 ± 2.8 meseci. Prosečno trajanje AF pre uvođenja OAT je bilo 8.64 ± 3.2 godine. Svim pacijentima je rađen EKG (pre uvođenja OAT, kasnije na tri meseca), teleradiografija srca (pre uvođenja OAT, kasnije po potrebi), EHO-kardiografski pregled (pre uvođenja terapije, kasnije jednom godišnje), vreme krvarenja, vreme koagulacije, trombociti, protrombinsko vreme (PTV) i INR (pre uvođenja terapije, kasnije jednom mesečno), osnovne laboratorijske analize (pre uvođenja terapije, kasnije po potrebi) i sa svakim je obavljen razgovor radi poboljšanja kooperativnosti (što je od velikog značaja) jer se radi o terapiji koja bolesniku ne pomaže odmah već se efekti mogu videti nakon više godina. Terapija je ordinirana po šemi, na osnovu nalaza PTV-a i INR-a (koji je bio u rasponu od 1.5 do 3.0). REZULTATI: U navedenom periodu 6 bolesnika (8.11%) su bila hospitalizovana, kod 2 (2.70%) je registrovan smrtni ishod, 1 bolesnik (1.35%) je imao tranzitorni ishemjski atak (TIA), 1 bolesnik (1.63%) je imao CVI, 4 bolesnika koja su pre uvođenja imala TIA u posmatranom periodu nisu imali ponovne epizode. Kod 9 bolesnika (12.16%) je zabeležen lakši oblik krvarenja i kod njih je samo korigovana doza leka, bez prekida terapije. Od faktora rizika najzastupljenija je bila hipertenzija, kod 51 (68.92%) bolesnika, zatim sledi pušenje koje je bilo prisutno kod 42 (56.76%) bolesnika, gojaznost kod 39 (52.70%), hiperliporoteinemija kod 29 (39.19%), šećerna bolest kod 15 (20.27%) bolesnika. Ishemijska bolest srca je bila prisutna kod 40 (54.05%) bolesnika, manifestnu srčanu insuficijenciju je imalo 36 (48.65%) bolesnika (Stadijum C-I do C-III/b). ZAKLJUČAK: Bez obzira na pokušaje doslednog sprovođenja preporuka, veoma mali broj bolesnika prihvata OAT. Rezultati primene OAT su dobri. Terapija je bezbedna. Najveći problem je postojao na samom početku lečenja da se bolesnici ubede da počnu sa primenom OAT. Uvođenje ove terapije bolesniku ne smanjuje tegobe a donosi neuporedivo veće obaveze (redovne mesečne kontrole ih čine bolesnijim nego što to oni dozivljavaju), pogotovu nakon što su koristili acetilsalicilnu kiselinu, čija primena nije zahteva toliki broj kontrolnih pregleda. To je bio glavni razlog da se broj pacijenata sa početnih 97 smanji na 74 koji su kontrolisani u navedenom periodu, {to znači da je 23 ili skoro 1/4 bolesnika u međuvremenu odustala od OAT iako nije imala nikakvih komplikacija od primene terapije.
e-mail: vsc_dragan@yahoo.com


88.
INFEKCIJA POSLE CARSKOG REZA
Jevrosima Puslojić, N. Mihajlović, Lj. Božilović, M. Ivić, Z. Puslojić, A. Banković
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN

UVOD. Razvoj infekcije zavisi od ravnoteže između odbrambenih mehanizama organizma i virulencije bakterija. Carski rez, kao i ostali operativni zahvati, remeti ovu ravnotežu. Faktori rizika za nastajanje postoperativnih infekcija su: produženi porođaj, duži vremenski period sa rupturiranim plodovim ovojcima, veći broj vaginalnih pregleda, nelečena infekcija u trudnoći, preoperativna anemija, dužina trajanja operacije i iskustvo operatora. U infekcije posle carskog reza spadaju: infekcije rane prednjeg trbušnog zida, endometritis, flegmona sava uterusa i septični pelvični tromboflebitis. Pelvični apsces, septični šok i septični pelvični tromboflebitis, kao najozbiljnije komplikacije, se danas sreću u 1- 2% slucajeva. CILJ RADA. Cilj našeg rada je bio da prikazemo učestalost postoperativnih infekcija nakon carskog reza, koji su najčešći uzročnici i u kom procentu su te infekcije uticale na dužinu hospitalizacije. MATERIJAL I METOD RADA. Retrospektivnom analizom,obuhvaćeni su porođaji obavljeni carskim rezom od 2007- 2009. godine na GAO ZC Negotin, uvidom u porođajne,operativne, odeljenske protokole i istorije bolesti. REZULTATI. U periodu od 2007-2009. godine na GAO Negotin bilo je 814 porođaja. Broj porođjaa koji je obavljen carskim rezom je 220 (27,02%). Od toga, 105(47,72%) porođaja su bili hitni, dok su 115( 52,28%) bili elektivni. Najčešća indikacija za hitni carski rez bila je preteća asfiksija ploda, dok je za elektivni to bio prethodni carski rez. Neki vid infekcije je uočen kod 38 (17,27%) porodilja, pri čemu je veći broj bio u grupi hitnih carskih rezova (23). Najčešće su bile infekcije rane, kod 25( 65,78% sl), zatim postoperativni endometritis kod 7( 18,42%), infekcija sa dehiscencijom rane i resuturom kod 1(2,63%) i infekcije urinarnog trakta kod 5( 13,15%). Izazivači infekcija rane kod porodilja sa elektivnim carskim rezom su bili E.coli kod 53,33%(8/15), Proteus mirabilis kod 26,60%(4/15), Enterococus kod 13,33%(2/15) i Staphylococus aureus kod 6,66%(1/15). U grupi porodilja sa hitnim carskim rezom izazivači su bili: Staphylococus aureus kod 47,82%(11/23), Enterococus kod 30,43%( 7/23), E.coli kod 21,73%(5/23). Infekcija nakon carskog reza značajno utiče na dužinu hospitalizacije, s obzirim da je prosečno trajanje hospitalizacije kod onih porodilja gde nije bilo infekcije 6,7 dana, a kod onih sa nekim vidom infekcije 9 dana. DISKUSIJA I ZAKLJUČAK. U pomenutom periodu došlo je do infekcije kod 38(17,27%) prodilja nakon carskog reza. Operativni završetak porođaja nosi određeni rizik od infekcija i povećava dužinu hospitalizacije. Uobičajena antibiotska profilaksa, opravdana je i mi je sprovodimo kod svih carskih rezova, poštujuci sve principe antibiotske terapije.
e-mail: zpuslojic@nadlanu.com


89.
SAMOLEČENJE – REALNOST I POTREBE
Marijana Milosavljević, Olgica Stanojlović, Miloš Protić, Tatjana Krstić, Svetlana Mladenović
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA OPŠTE MEDICINE

UVOD: Mogućnost samodijagnoze je uslov za primenu samolečenja mnogih stanja i bolesti. Dostupnost sveobuhvatnih i razumljivih informacija o medicinsko-farmaceutskim proizvodima preduslov je njihove efikasne i bezbedne primene. CILJ RADA: Odrediti zastupljenost samolečenja među pacijentima, način dolaženja do informacija i saveta o svrsishodnosti istog i u kom se obimu koriste uputstva data uz lek koji se koristi za samolečenje. METOD RADA: Predložen je od strane Naučnog odbora sekcije opšte medicine Srbije. Korišćen je anketni upitnik koji je ponuđen pacijentima koj su se javljali izabranom lekaru u prvoj nedelji maja 2009. god. Ispitivanje je multicentričnog karaktera koje je sprovedeno u mnogim domovima zdravlja Srbije. REZULTATI: U ordinacijama opšte medicine u Zaječaru anketirano je 203 ispitanika, 125 žena i 78 muškaraca. Prosečno se 71% se samolečilo, 65,9% žena i 79,4% muškaraca. Uočava se trend rasta zastupljenosti od mlađih ka starijem životnim grupama. 41,9% najmlađih se samolečilo a 88,8% najstarijih anketiranih se samolečilo. Više od polovine ispitivanih se pri samolečenju konsultuje sa farmaceutom, jedna četvrtina sa poznanikom ili prijateljem a ostali ni sa kim. Nije uočena razlika među polovima. Sa farmaceutom se najčešće konsultuju osobe sa višom školom73,3%, sa poznanikom ili prijateljem osobe bez škole 50% i ni sa kim osobe sa osnovnom školom32,6%. Savet farmaceuta pri samolečenju zastupljen je u svim dobnim grupama. Većina ispitivanih pažljivo pročita uputstvo 83,1% i pridržava se uputstva 94,70%. ZAKLJUČAK: Samolečenje ima značajno mesto u zdravstvenoj zaštiti u mnogobrojnim bolestima i stanjima ali je za to potrebna široka edukacija populacije od strane zdravstvenih profesionalaca.
e-mail: enesika@gmail.com


90.
ANTIREUMATICI I HIPERTENZIJA
Svetlana Petrović, Snježana Renovčević Bogdanović
DOM ZDRAVLJA KRUŠEVAC

Antireumatici imaju široku primenu u praksi i pored brojnih neželjenih efekata. CILJ RADA je da utvrdimo uticaj antireumatika na tenziju kod hipertoničara. METOD RADA je praćenje grupe od 120 pacijenata sa hipertenzijom zivotne dobi od 39 -85 godina, oba pola u Domu zdravlja Kruševac u periodu januar - februar 2010. REZULTATI: Od 120 ispitanika bilo je 80 žena i 40 muškaraca. Kod pacijenata na antireumaticima normalan sistolni pritisak (SP) ima 18 (31,23%) pacijenata, blagu hipertenziju 25 (43%), umerenu 14 (24,04%), tešku 1 (1,73%). Srednja vrednost SP je 148,83 mmHg; normalan dijastolni pritisak (DP) ima 15 (25,89%), blagu hipertenziju 26 (44,76%), umerenu 17 (29,35%). Srednja vrednost DP je 94,25 mmHg. U najvećem procentu zastupljena je blaga hipertenzija. Kod pacijenata bez antireumatika normalan SP ima 16 (25,76%), blagu hipertenziju 24 (38,74%), umerenu 17 (24,42%), tešku 5 (8,08%); normalan DP ima 10 (16,15%), blagu hipertenziju 34 (54,76%), umerenu 17 (27,47%), tešku 1 (1,62%). Srednja vrednost SP je 153,08 mmHg, a srednja vrednost DP je 95,68 mmHg. I u ovoj grupi najveći broj pacijenata ima blagu hipertenziju (TA=140-159 mmHg). Među grupama postoji razlika ali bez statističkog značaja. ZAKLJUCAK: Pacijenti na antireumaticima imaju bolje regulisan pritisak, najverovatnije zato što ovi ublažavaju bol, samim tim smanjuju nervozu i napetost i obaraju tenziju.
Ključne reči: antireumatici, hipertenzija, sistolni pritisak, dijastolni pritisak
e-mail: milan_petrovic@live.com


91.
GOJAZNOST KAO FAKTOR RIZIKA ZA ARTERIJSKU HIPERTENZIJU
Dušica Milovanović, Jelena Manojlović
DOM ZDRAVLJA MLADENOVAC

UVOD. Arterijska hipertenzija je definisana kao vrednost sistolonog pritiska iznad 140mmHg a dijastolnog iznad 90mmHg. Gojaznost se definiše kao BMI>25, a posledica je nagomilavanja masti u organizmu. CILJ RADA. Pokazati da se hipertenzija češće javlja kod gojaznih osoba. METOD. Ispitivanjem su obuhvaćeni pacijenti koji su posetili lekara u periodu 1. januar - 28. februar 2009.,izabrani slučajno. REZULTATI. Ispitivanjem je obuhvaćeno 220 pacijenata. Njih 74,55% je imalo povišen pritisak, a 81,36% je imalo BMI >25. Od ukupnog broja pacijenata sa hipertenzijom gojaznih je 89%. Od ukupnog broja gojaznih 81,56% je imalo povišen pritisak. Među pacijentima sa BMI<25 hipertenziju je imalo 43,9%. ZAKLJUČAK. Pacijenti sa BMI >25 češće oboljevaju od hipertenzije. Uloga izabranog lekara je da pacijenta informiše o riziku koji povišena telesna težina nosi i da ga motiviše da prihvati zdrav način ishrane,poveća fizičku aktivnost i uputi ga nutricionisti.
Ključne reči. gojaznost,arterijska hipertenzija.
e-mail: drdusica59@gmail.com


92.
HIRURŠKO LEČENJE PREPONSKIH KILA U BORU U 2009. GODINI
Goran Bogdanović, Zvezdana Pejčić
ZDRAVSTVENI CENTAR BOR

Preponska kila je protruzija intraabdominalnog tkiva kroz defekt u fasciji trbušnog zida. To je jedna od najčešćih operacija u regionalnim bolnicama. Oko 25% operacija otpada na zbrinjavanje svih vrsta kila. Odnos muškaraca prema ženama je 10:1 i sa godinama života incidenca raste. Preko 60% pacijenata sei između 45 i 60 godina starosti. Upotreba sintetičkih mrežica je umnogome dovela do popravljanja rezultata u lečenju preponskih kila. Dok smo kod tenzionih tehnika ranije imali recidive oko 4%, ovde recidivi padaju ispod 2%. Već više od jedne decenije lokalna anestezija je anestezija izbora u zbrinjavanju preponskih kila u ZC Bor. U 2009. godini imali smo 155 operacija preponskih kila. Odo toga 125 je urađeno u lokalnoj anesteziji sa Lidokainom 2%, u spinalnoj anesteziji 16, u opštoj 14 operacija. Najčešće je rađena Lichtensteinova operacija mrežicom 8x15 cm, u 110 slučajeva. Tenzione tehnike Bassini, Hlasted, Mc Vay, Nylon Darn u 40 slučajeva. U 5 slučaja kod recidivantnih kila radili smo operaciju mrežicom po Riveseovoj metodi. Kod mlađih ljudi smo izbegavali upotrebu sintetičkih mrežica. Od komplikacija smo imali 6 seroma, 4 hematoma i jednu hydrocelu. Infekciju mrežice ili odbacivanje nismo imali. Na lokalnu anesteziju kao anesteziju izbora smo se odlučili zbog nedostatka kadrova anesteziologa, smanjenja liste čekanja, ekonomskih razloga kao i želje pacijenta da aktivno učestvuje u toku operacije.
Ključne reči: preponska kila, lokalna anestezija, Lichtenstein tehnika, tenzione tehnike, prednosti
e-mail: zcbor@sezampro.rs


93.
DRAGA LJOČIĆ- PRVA ŽENA LEKAR U SRBIJI
Dragana Joksimović Stevanović, Snežana Pejčić, Verica Zdravković Vasić
DOM ZDRAVLJA NIŠ, SPECIJALISTIČKA DERMATOVENEROLOŠKA ORDINACIJA "DERMAVERA"

Pionir ženskog lekarskog poziva na slovenskom jugu, neumorni borac za ravnopravnost žena, beskrajno požrtvovani humanitarni radnik. Rodila se u Šapcu, 28. februara 1855. godine kao peto dete šabačkog trgovca Dime Ljočića. Osnovnu školu je završila u Šapcu, a potom prešla u Beograd gde ju je prihvatila njena bivša učiteljica Persida Pinterović, koja je bila nastavnica Više ženske škole. Slušala je predavanja na prirodno-matematičkom odseku Velike škole, a sa sedamnaest godina se odvažila da krene u Cirih i studira medicinu,1872. godine. Kada je 1876.godine počeo rat sa Turskom, obukla je uniformu i dobila čin sanitetskog poručnika, lečila je ranjenike. Godine 1877 vratila se u Cirih, jedini evropski grad u kome su žene mogle da studiraju i sledeće godine diplomirala. Vraća se u Beograd, gde od Ministarstva unutrašnjih dela traži dozvolu za bavljenje lekarskim pozivom, 28. februara 1879. Srbija je tada imala samo 79 lekara i to uglavnom stranaca. 1880.godine je postala član Srpskog lekarskog društva. Milutin Garašanin, novi ministar unutrašnjih dela, ju je jula 1882. godine postavio za lekarskog pomoćnika u Opštoj državnoj bolnici, najvećem tadašnjem lečilištu u Srbiji. Udala se 1883 godine i posle venčanja bila prva žena u Srbiji koja je zadržala svoje prezime. Oktobra iste godine, buknula je Timočka buna i nastupaju za nju najteži dani. Uhapšen je njen suprug Raša Milošević, osnivač Radikalne stranke. Od diskriminacije prema ženi lekaru, odustajalo se samo u vrema ratova. U toku 1885. godine dok je besneo srpsko-bugarski rat, Draga je morala da radi čak u tri beogradske bolnice: Opštoj državnoj, Infektivnoj i Bolnici za ranjenike smeštenoj u Velikoj školi, kojom je rukovodio profesor Josif Pančić. Decembra 1886. ju je ministar Garašanin unapredio u lekara sekundanta ali i dalje bez izjednačavanja sa kolegama. Povređena diskriminacijom je 1889.god. zatražila od ministra, ravnopravnost u službi zbog čega je otpuštena. Sa Sarom Marković je 1904 godine osnovala "Materinsko udruženje", ustanovu čiji je zadatak bio da smanji smrtnost odojčadi i zbrine napuštenu decu. Za vreme balkanskih ratova 1912-1913, iako već načetog zdravlja radila je danonoćno u Ambulanti za građanstvo i sirotinju u bolnici beogradskog dobrotvora Nikole Spasića. 1914.godine buknuo je Prvi svetski rat. Posle okupacije Beograda, Draga se sa porodicom povukla u Niš gde je radila u bolnici. Iz Niša se železnicom prebacuje u Solun pa u Atinu, odatle preko Rima i Nice stiže u Lozanu gde je sve vreme rata organizovala slanje paketa zarobljenicima u nemačkim i mađarskim logorima. 1919. godine se vratila u domovinu gde je dobila zvanje "pravog" lekara i time otvorila put svojim budućim koleginicama. Bila je i prva i jedina žena lekar koja se još na početku svog radnog veka bavila poslovima oko uređivanja "Srpskog arhiva"- časopisa za celokupno lekarstvo. Učestvovala je i pri podizanju Ženske bolnice na Dedinju gde je u njenu čast jedna soba označena njenim imenom.
e-mail: stevuros@gmail.com


94.
KARDIOVASKULARNI BOLESNICI NA KUĆNOM LEČENJU
Slađana Jovanović(1), Marija Kržanović(2)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR BOR-SLUŽBA KUĆNOG LEČENJA, (2)ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI

U vremenu kada u našem stanovništvu preovladavaju masovna hronična nezarazna oboljenja,utvrđivanje stepena zastupljenosti ima posebno mesto ne samo u izučavanju prirode ovih bolesti,nego i uopšte u zdravstvenoj zaštiti stanovništva. Analiza raspoloživih podataka, za jedan duži period, ima za cilj utvrđivanje značaja i veličine problema ovih bolesti za pacijente Kućnog lečenja, odnosno da se pokaže koliko pacijenata Kućnog lečenja Bor boluje od ovih bolesti i koliko njih je bilo na bolničkom lečenju zbog kardiovaskularnih bolesti u 2007.god. Kućno lečenje je alternativa bolničkom lečenju, u smislu da bolesnik ne ide u jedan novi nepoznat ambijent već ostaje u svojoj kući, gde dobija odgovarajuću terapiju i negu. Podaci su prikupljeni iz zdravstvenih kartona. REZULTATI: Analizirano je 552 bolesnika starosne dobi od 36 do 92 godine. Od toga su 382 žene i 170 muškaraca. Ukupno 373 su kardiovaskularni bolesnici:256 žena i 117 muškaraca. U toku 2007.godine bilo je ukupno 24 hospitalizacije na Internom odeljenju, zbog pogoršanja kardiovaskularnog statusa sa 253 bolesnička dana.
Ključne reči: kardiovaskularne bolesti, kućno lečenje, bolničko lečenje.
e-mail: misa02@yahoo.com


95.
REZULTATI LIJEČENJA AKUTNOG PIELONEPHRITISA IZAZVANOG E. COLI UPOREDNOM PRIMJENOM BACTRIMA I CEFALEKSINA
Srećko Hajduković
JZU DOM ZDRAVLJA "BOGDAN VUJOŠEVIĆ" ULCINJ

UVOD. Infekcije urinarnog trakta spadaju u najčešća oboljenja dječjeg doba, odmah posle respiratornih infekcija. Urinarne infekcije se javljaju kao primarne i sekundarne, akutne ili hronične, simptomatske ili asimptomatske. Pošto je urinarni trakt fiziološki i anatomski jedna cjelina, onda se svaka njegova infekcija označava kao pielonefritis ili još preciznije kao cistopielonefritis. CILJ RADA. Ovim radom želi se prikazati rezultat liječenja akutnog pielonefritisa izazvanog E. Coli uporednom primjenom Bactrima i Cefaleksina u odgovarajućim dozama. MATERIJAL I METODE. Broj pacijenata je 60, podijeljen u dvije grupe po 30. Uzrast pacijenata je od 07-15 godina. Urinokultura je rađena prije započinjanja terapije i dva dana nakon završetka terapije. Dužina trajanja terapije je 10 dana. Rezultati rada su prikazani u tabeli I, II, III. ZAKLJUČAK. Naše iskustvo pokazuje da u liječenju akutnog pielonefritisa izazvanog E. Coli treba dati prednost cefaleksinu u odnosu na sulfometoksazol-trimetoprim.
e-mail: sreckoul@t-com.me


96.
PANCEF – CEFIKSIM U TERAPIJI INFEKCIJA KOD STARIH OSOBA
Slavica Marjanović, Zorica Đorđevic, Milkica Kostić
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC

UVOD: Pancef – Cefiksim je prvi cefalosporinski antibiotik III-generacije za oralnu primenu. Cefalosporini su sintetski antibiotici slični penicilinima po hemijskoj stukturi, mehanizmu dejstva i farmakokinetici a od njih se razlikuju po širem bakterijskom spektru i po otpornosti na penicilinazu, tj. Beta laktamazu, manje toksičnosti, te su alergijske reakcije kao neželjena dejstva ređa. CILJ RADA: Procena terapijske efikasnosti Pancefa u tretmanu raznih oblika infekcije: infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, upala srednjeg uva, infekcije urinarnog trakta kod starijih osoba. METOD RADA: Praćenjem je obuhvaćeno 76 pacijenata prosečne starosti oko 70 godina koji su svrstani po vrsti infekcije: respiratorne, urinarne, infekcije uva. REZULTATI RADA: Stare osobe su dugo izložene dejstvu različitih štetnih noksi te akumulacija negativnih efekata tih agenasa vodi starenju ćelija i njenoj smrti. Starost nije bolest ali smanjena vitalnost starog organizma čini ga podložnim bolestima i pojave komorbiditeta što predstavlja problem farmakoterapiji. Posle desetodnevne terapije praćeni su sledeći parametri tretiranih pacijenata Pancefom: analiza urina, auskultatorni pregled pluća, otoskopski pregled. Od svih 76 pacijenata i to 30 (39,47%) respiratornih, 41 (53,94%) urinarnih, 6 (11,8%) infekcije uva nalazi su bili uredni. ZAKLJUČAK:I pored postojanja komorbiditeta, promene u apsorpciji, distribuciji, metabolizmu i eliminaciji leka što prati stare osobe, terapijski efekat Pancefa nije umanjio željeni efekat leka ni pojavu neželjenih dejstava koji su pratioci svakog leka.
Ključne reči: Starije osobe, komorbiditet, željeni efekat leka bez pojave neželjenih dejstava.
e-mail: mima_p@bankerinter.net


97.
EFEKTI PRIMENE OCTREOTID-ACETATA U KONZERVATIVNOM TRETMANU POVREDA PANKREASA
Ivona Đorđević, Anđelka Slavković, Zoran Marjanović, Vesna Marjanović
KLINIČKI CENTAR NIŠ, KLINIKA ZA DEČJU HIRURGIJU I ORTOPEDIJU

UVOD. Povreda pankreasa se dešava u 13-33% svih povreda abdomena. Oslobađanjem aktiviranih pankreasnih enzima u cirkulaciju stimuliše se produkcija proinflamatornih citokina, interleukina (IL)-1 i tumor nekrozis faktora, koji aktiviraju inflamatornu kaskadu i uzrokuju sindrom sistemskog inflamatornog odgovora . U lečenju traumatskog pankreatitisa prednost se daje konzervativnom lečenju koje se sastoji u suportivnoj terapiji i ograničenju egzokrine pankreasne sekrecije. Primena oktreotida, kao sintetskog analoga somatostatina, je posebno značajna u konzervativnom lečenju akutnog pankreatitisa. Oktreotid i somatostatin inhibiraju egzokrinu sekreciju pankreasa, gastrointestinalni motilitet, sekreciju želudačne kiseline, pepsina, intestinalnu sekreciju vode i elektrolita, protok kroz splanhničnu regiju i kontraktilnost žučne kese. CILJ nam je bio da prikažemo naše iskustvo u konzervativnom lečenju akutnog traumatskog pankreatitisa i posttraumatskih pseudocisti pankreasa. METODE: 8 pacijenata sa akutnim traumatskim pankreatitisom je lečeno na klinici za Dečju hirurgiju i ortopediju KC Niš u periodu 2007-2009. Dijagnoza je postavljena na osnovu kliničke slike, laboratorijskih analiza (amilaze u urinu i serumu i lipaze), ultrazvučnog nalaza, CT i MRI. REZULTATI: 8 pacijenta uzrasta 3-11 godina lečeno je u 3-ogodišnjem periodu na našoj klinici, zbog tupe trauma pankreasa. Povrede su uglavnom bile izazvane guvernalom bicikla. Kliničku sliku karakterisao je predominantno bol u epigastrijumu, povraćanje i mučnina. U laboratorijskim vrednostima dolazi do naglog skoka vrednosti amilaza u urinu i serumu i lipaza (prosečno 32 sata nakon povrede). Vrednosti amilaza u serumu iznosile su prosečno 1782 U/L, amilaza u urinu 1825 U/L,a vrednosti CRP 135 mg/L. Dijagnoza je potvrđena ultrazvučnim i CT pregledom trbuha. U svih pacijenata zabeležen je pankreasni ascites sa kontuzionim žarištima i poljima hemoragije u tkivu pankreasa. Pacijenti su tretirani konzervativno. Terapija je podrazumevala: prekid unosa hrane, nadoknadu tečnosti (150 ml/kg/24h), ordiniranje analgetika, antibiotika (cefuroksim/ metronidazol), spazmolitika, profilaksu stres ulkusa (panoprazol/ranitidin), uz subkutanu aplikaciju somatostatin analoga- oktreotid acetata (blokator egzokrine sekrecije pankreasa) u prosečnoj dozi 3µg/kg/24 h uz parenteralnu (prosečno 12 dana) a potom enteralnu nutriciju (nazojejunom sondom ). Do resorpcije ascitesa došlo je u 5 od 8 slučaja (62,5%), u prosečnom vremenu od 19 dana, a što se manifestovalo normalizovanjem vrednosti amilaza( u serumu i urinu) i lipaza. U 3 (37,5%) pacijenta u daljem toku bolesti je došlo do formiranja posttraumatske pseudociste pankreasa, koja je takođe tretirana davanjem Octreotid acetata. Sem u jednog paacijenta gde je došlo do pojave urtikarije, drugih neželjenjih efekata Octreotida nije bilo. U svih 8 pacijenata došlo je do povlačenja simptoma akutnog pankreatitisa i pseudocista I u višemesečnom follow up periodu nisu se javljali recidivi. ZAKLJUČAK: Naša iskustva govore da konzervativno lečenje traumatskog pankreatitisa i njegovih komplikacija može biti uspešno primenom suportivne terapije, ograničenjem egzokrine pankreasne sekrecije, ordiniranjem somatostatin analoga- oktreotida.
Ključne reči: povrede pankreasa, Octreotid- acetat, konzervativni tretman
e-mail: ivonadj74@gmail.com


98.
OPERATIVNO ZBRINJAVANJE PRELOMA U SKOČNOM ZGLOBU LATERALNOM MALEOLARNOM PLOČOM U PERIODU OD 2005 - 2009.GODINE
Novica Lučić, Nenad Pavlović, Dragoslav Jovanović , Željko Ilić , Branko Živković, Miodrag Jovanović
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, ORTOPEDSKO TRAUMATOLOŠKA SLUŽBA

Prelomi skočnog zgloba spadaju u grupu najučestalijih povreda potkoljenice. U savremenoj traumatologiji operativno liječenje dominira u odnosu na tradicionalno konzervativno liječenje. U radu se prikazuje operativno liječenje pacijenata sa bimaleolarnim i trimaleolarnim prelomom u skočnom zglobu, stacioniranih na našem odeljenju, lateralnom maleolarnom pločom u periodu od 2005.- 2009.god. U tom periodu na našem odeljenju liječeno je 108 pacijenata od kojih je 89(82,4%) operisano. Od 89 operisanih pacijenata kod 37(41,6%) plasirana je lateralna maleolarna ploča. Prosečna starost pacijenata u ovoj grupi je 48 godina, najmlađi je imao 20 godina a najstariji 77 godina. Od 37 pacijenata 19(51,3%) je muškog pola, a 18(49,7%) ženskog pola. 25 pacijenata su imali bimaleolarni preloma a 12 trimaleolarni prelom. 24 pacijenta su imali prateću subluksaciju u skočnom zglobu, a 13 prateću luksaciju skočnog zgloba. U ovoj grupi pacijenata nije bilo otvorenoh preloma. Svi pacijenti su operisani istog dana po prijemu. Većina pacijenata je otpuštena na kućno liječenje tri dana nakon operacije. Od komplikacija, dva pacijenta su imala dehiscenciju rane u predelu spoljnjeg maleola. Kod svih pacijenata nakon šest nedelja izvađen je transfiksacioni šraf. Funkcionalni rezultat nakon fizikalnog tretmana je odličan. Operativno liječenje preloma skočnog zgloba ovom vrstom ploče omogućava idealnu repoziciju distalne fibule, daje precizno mesto za transfiksacioni šraf, idealno saniranje sindesmoze skočnog zgloba, odličnu repoziciju medijalnog maleola, a samim time odlićne funkcionalne rezultate i izuztno mali procenat koplikacija.
Ključne riječi: prelom skočnog zgloba, lateralna maleolarna ploča
e-mail: gocalea@nadlanu.com


99.
URETHROTOMIA INTERNA U PERIODU 20001-2010.GOD. NA UROLOŠKOM ODELJENJU U VALJEVU
R.Mitrović, B.Jeremić, Z.Đurić, M.Matović, N.Pakević, N.Đurić
ZDRAVSTVENI CENTAR VALJEVO, UROLOŠKA SLUŽBA

UVOD:Prikazujemo naša iskustva i rezultate urethrotomiae internae, SACHSE-optičkim uretrotomom, u rešavanju stenoza uretre u periodu 2001 – 2010. god. MATERIJAL I METODE: Lečeno je 32 bolesnika (najmlađi 56 a najstariji 86 god.), većina (88,2%) u VII i VIII deceniji života a zbog ponovljenih intervencija ukupno je urađeno 47 uretrotomija od kojih 6 u opštoj anesteziji a 41 u lokalnoj anesteziji (u uretru ubacivano 12-15 ml 2% Lidocain-a i klemovan penis 5-10 min.) Kroz stenotični otvor uretre plasirana ureteralna sonda Ch4 ili Ch5 i uz sondu kao vodič rađene su incizije stenotičnog dela od 9-12-15.h. položaja kazaljke na satu. Foley catheter 16-18Ch ostavljan je 3-5 dana nakon intervencije (zavisno od postojanja prethodno plasiranog cystofix-a zbog RUC). U svim slučajevima bile su stenoze prednje uretre (bulbarna uretra) izuzev tri slučaja stenoze zadnje uretre. Etiološki se radilo o jatrogenim stenozama (posledica ranijih kateterizacija ili transuretralnih resekcija) izuzev u tri slučaja kao posledica traume, dva slučaja postinflamatorne stenoze a u tri slučaja etiologija nije poznata. REZULTATI: Od ukupno 32 bolesnika kod 21 bolesnika (68,2%) uretrotomija je bila uspešna. Kod 7 bolesnika uretrotomija je jednom ponovljena, kod 4 bolesnika dva puta. Bolesnici se bužiraju na 2-4 meseca metalnim bužijama (Benique) 16-18 Ch, izuzev bolesnika koji ima dve stenoze lumen se održava Tiemman-ovim kateterom 10-12 Ch na 1-2 meseca. ZAKLJUČAK: Optička uretrotomija je jednostavna operacija. Može se izvoditi u regionalnoj pa i lokalnoj anesteziji ( u našem slučaju 87,2% u lokalnoj anesteziji ). Uspešna je kod 70-80% bolesnika a u slučaju recidiva stenoze može se ponoviti.
e-mail: rasam@ptt.rs


100.
ANALIZA URINA U PROCENI KVALITETA ISHRANE PACIJENATA SA DIABETES MELLITUS-OM TIPA II
Milena Pandrc
VOJNOMEDICINSKI CENTAR-SLAVIJA, SAVETOVALIŠTE ZA DIJABETES

UVOD: Kalijum je mineral koji se nalazi u visokoj koncentraciji u voću i povrću. CILJ: Analizirati količinu kalijuma u urinu (K+u) pacijenata sa diabetes mellitus-om tipa II u cilju procene kvaliteta njihove ishrane. MATERIJAL I METOD: Analizirani su dijabetičari oba pola. Kriterijumi za uključivanje u studiju su normokalijemija-K+s, očuvana funkcija bubrega,visok normalan arterijski krvni pritisak- TA. Anamnestički podaci, laboratorijske i analize urina su korišćeni za praćenje režima ishrane, funkcije bubrega i kalijuma. Rezultati su izraženi proporcijama. REZULTATI: Ispitivano je 12 dijabetičara (7 muškaraca i 5 žena) prosečne starosti 42.5±2.5 godina. Na početku praćenja, svi ispitanici su imali kalijemiju u granicama referentnih vrednosti (4.8±0.5 mmol/l), očuvanu funkciju bubrega - stepen glomerularne filtracije (GFR) - 105.5±5.5 ml/min/1.73m², urea u serumu - Us= 5.4±2.1mmol/l, kreatinin u serumu - Cs=84±12mmol/l, urea u urinu-Uu=580.8±113.2mmol/l, kreatinin u urinu - Cu=15.4±5.5mmol/l, klirens kreatinina - Ccr= 98.4±8.2ml/min, mikroalbuminurija - <30mg/24h i TA=138±7mmHg. K+u je bio 63.3±5.6 mmol/24h. U smislu poboljšanja glikoregulacije, propisana im je dijeta, bogata biljnim vlaknima, nezasićenim masnim kiselinama, voćem i povrćem. Posle šest meseci, kontrolne analize su pokazale: normokalijemiju(4.7±0.6 mmol/L), očuvanu funkciju bubrega - GFR-101.5±1.5 ml/min/1.73m², Us=4.49±1.1mmol/l, Cs=-82±11mmol/l, Uu=569.8±110.2mmol/l, Cu=4.4±4.5mmol/l, Ccr=97.4±7.2ml/min, mikroalbuminurija -<30mg/24h i TA= 136±5mmHg. K+u je bio 69.3±5.4mmol/24h u pacijenata koji se nisu pridržavali dijete (3 pacijenta), 81.5±2.3mmol/24h u pacijenata koji su se delimično pridržavali (6 pacijenata) a 91.5±2.14mmol/24h u pacijenata koji su se potpuno pridržavali dijete (3 pacijenta). ZAKLJUČAK: Praćenje većeg broja pacijenata je neophodno da bi se utvrdilo da li je nivo kalijuma izlučen u urinu dijabetičara sa očuvanom bubrežnom funkcijom dobar marker zdrave ishrane.
Ključne reči: diabetes mellitus, kalijum u urinu , dijeta
e-mail: milenapandrc@gmail.com


101.
UČESTALOST KARCINOMA ŠTITASTE ŽLEZDE USTANOVLJENA ASPIRACIONOM BIOPSIJOM TANKOM IGLOM KOD BOLESNIKA SA NODOZNO IZMENJENOM ŠTITASTOM ŽLEZDOM
Tatjana Novakoviċ(1), Biljana Iniċ(2), Srbislava Miliniċ(1), Milan Filipoviċ(1), Simon Nikoliċ(1), Nebojša Mitiċ (1), Zoran Marčetiċ(1)
(1)MEDICINSKI FAKULTET U KOSOVSKOJ MITROVICI, (2)DOM ZDRAVLJA GRAČANICA

UVOD: Tiroidni nodusi mogu biti solitarni ili multipli. Iako je većina nodusa benigne prirode, neki mogu biti kancerogeni. Zbog toga je primarni cilj evaluacije tireoidnih nodusa utvrđivanje da li je karcinom prisutan. Aspiraciona biopsija tankom iglom (FNAB) ima važnu ulogu u evaluaciji nodusa u štitastoj žlezdi i selekciji bolesnika za hirurško lečenje, ali je treba tumačiti zajedno sa svim ostalim činiocima koji imaju značaja za procenu prave prirode tiroidnih nodusa. Citološki pregled aspirata dobijenog punkcijom štitaste žlezde tankom iglom (FNAC) je u upotrebi više od 60 godina i danas je osnovni postupak u preoperativnoj dijagnozi prirode tiroidne nodozne bolesti kako u odraslih tako i u dece. Za kvalitetnu FNAC neophodna je pažljiva tehnika punkcije i aspiracije kao i kompetentna interpretacija citološkog nalaza. Od uvođenja FNAC u širu kliničku primenu znatno je smanjen ukupni broj operacija štitaste žlezde. Ovaj postupak daje rezultate sa najboljom vrednošću predviđanja, specifičnost dobijenih nalaza se kreće od 80 do 98% i osetljivost od 58- 100%. CILJ RADA: je bio da se utvrdi učestalost carcinoma štitaste žlezde kod bolesnika kod kojih je ultrazvučnim pregledom ustanovljeno postojanje nodusa u štitastoj žlezdi. MATERIJAL ỉ METODE RADA: U radu su obrađeni podaci o bolesnicima kod kojih je urađen UZ pregled štitaste žlezde ỉ ustanovljeno postojanje bilo solitarnih ili multiplih promena u njoj, na Internoj klinici KBC Gračanica u toku 2009 godine, a kasnije na osnovu procene endokrinologa u saradnji sa hirurgom pod kontrolom ultrazvuka urađena je FNAB. Iako se smatra metodom koja je u mnogome smanjila broj operacija iz objektivnih razloga nismo bili u situaciji da je ranije primenjujemo na našoj klinici. Proceduru smo obavljali pod kontrolom ultrazvuka tako da smo kontrolisali položaj igle i dobili reprezentativne uzorke. Odlučili smo se za FNAB nodusa od 2 cm ỉ veċih .Citološka analiza je rađena na Institutu za patologiju Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici. REZULTATI RADA: Ispitivanjem je obuhvaċeno 49 ispitanika, 42 žene (85,7%) ỉ 7 muškaraca (14,3 %), prosečne starosti 53,48 god. U 14 ispitanika ( 28,5%) UZ-om je vizualizovan solitarni nodus a u 6 ili 42,8 % nodus je bio cistično degenerisan. U 71,4 % ispitanika žlezda je bila polinodozno izmenjena. Citološki pregled aspirata potvrdio je sumnju na maligni proces u 7 ispitanika (14,2% ), a benigne promene u 85,5%. Hormonski status: prosečne vrednosti sTSH bile su 8,39 mU/L a fT4 16,64 nmol/l , kalcitonin 8,7 pg/ml, CEA 3,46 ng/ml. ZAKLJUČAK: Karcinomi štitaste žlezde su relativno retki tumori koji u strukturi obolelih od malignih tumora učestvuju sa oko 1%, a u strukturi umrlih sa oko 0,5%, ali su najčešċi među malignim tumorima endokrinog sistema , pri čemu se u veċini zemalja beleži blagi porast incidencije.Na sreċu benigna oboljenja štitaste žlezde su znatno češċa nego njeni maligni tumori, što su potvrdili ỉ rezultati našeg rada.
Ključne reči: nodus, carcinom štitaste žlezde, FNAB
e-mail: novakovictanja65@gmail.com


102.
UČESTALOST I OSOBINE HELICOBACTER PYLORI INFEKCIJE U BOLESNIKA SA DISPEPSIJOM
Voin Brković, Ljiljana Stefanović, Zoran Puslojić
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, INTERNO ODELJENJE

Helicobacter pylori infekcija, u većine osoba asimptomatska, u izvesnom broju slučajeva dovodi do pojave ulkusne bolesti želuca, multifokalnog atrofičnog gastritisa, adenokarcinoma ili B ćelijskog limfoma želuca. Cilj rada je da, u osoba sa sindromom gornje dispepsije, omogući uvid u prevalenciju Helicobacter pylori infekcije, definiše prevalenciju ulkusne bolesti kod pacijenata sa i bez infekcije i utvrdi uticaj demografskih osobina i rizikofaktora na pojavu Helicobacter pylori infekcije. Studijom prospektivnog karaktera obuhvaćeno je 30 ispitanika (13 muškog pola, 20 pušača) upućenih na endoskopski pregled zbog dispeptičkih tegoba definisanim od strane radne grupe na čelu sa Collin-Jones. Od svih ispitanika prikupljeni su anamnestički podaci po prethodno pripremljenom standardizovanom upitniku. Pri endoskopiji uzete su biopsije želuca za brzi ureaza test radi postavljanja dijagnoze Helicobacter pylori infekcije. Podaci su obrađeni standardnim deskriptivnim i analitičkim statističkim metodama. Helicibacter pylori infekcija je bila prisutna u 70% ispitanika sa kliničkim sindromom gornje dispepsije. Ispitanici bez prisutne Helicobacter pylori infekcije su bili mlađe starosne dobi (p<0,01). Ulkusna bolest je dijagnostikovana u 30% ispitanika. U pacijenta sa dokazanom Helicobacter pylori infekcijom značajno češće se javlja ulkusna bolest (p<0,05).
Ključne reči: Helicobacter pylori, dispepsija, ulkusna bolest.
e-mail: voin.brkovic@gmail.com


103.
ULOGA ANESTEZIOLOGA U PREOPERATIVNOJ PRIPREMI GERIJATRIJSKIH BOLESNIKA ZA ORTOPEDSKE OPERACIJE
Aleksandar Ćirić, Milan Živić
ZDRAVSTVENI CENTAR PIROT, ODELJENJE ANESTEZIJE I INTENZIVNE NEGE

UVOD: Imajući u vidu produženi ljudski vek, kao i demografsku situaciju u Srbiji, procenat gerijatrijskih bolesnika koji se podvrgavaju operativnim zahvatima biva sve veći. Starenje je individualni proces. Iako većina organa i somatskih funkcija počinje da slabi od 45. godine života, hronološka starost ne mora uvek odgovarati biološkoj, pa svaki gerijatrijski bolesnik zahteva individualni pristup. Procesi starenja direktno utiču na farmakologiju lekova i anestetika, a menja se i odgovor starog organizma na anesteziju i operaciju, što daje dodatni značaj pravilnoj preoperativnoj pripremi i proceni operativnog rizika. Praktično nema gerijatrijskog bolesnika bez komorbiditeta i prethodnih anestezija i operacija u anamnezi, ali zahvaljujući razvoju medicinske nauke i dobroj preoperativnoj pripremi, godine starosti više ne predstavljaju kontraindikaciju za anesteziju i operativni zahvat. MATERIJAL I METODE: Retrospektivnom studijom obuhvaćeno je 470 gerijatrijskih pacijenata oba pola, koji su pripremani za ortopedske operacije u pirotskoj Opštoj bolnici. Prilikom procene operativnog rizika, u sklopu preoperativne pripreme, koristili smo ASA klasifikaciju-modifikovanu za bolesnike starije od 65 godina, MEET skalu za procenu funkcionalnog statusa i po potrebi Goldmanovu skalu srčanog rizika. Na osnovu pomenutih klasifikacija rađena je klinička procena faktora rizika za svakog pacijenta, a sve u cilju optimizacije pratećih oboljenja, odnosno smanjenja peri i postoperativnog morbiditeta i mortaliteta. REZULTATI: Za trogodišnji period (2007, 2008 i 2009. god.) analizirana je preoperativna priprema i procena operativnog rizika za 290 ženskih i 180 muških bolesnika starijih od 65 godina. Od toga je u grupi od 65-74 god. bilo 224, u grupi od 75 - 84 god. 194 i u grupi starijih od 85 god. 52 bolesnika. Najstariji pacijent imao je 95 godina, a pacijenata starijih od 90 godina ukupno je bilo 8. Najviše pacijenata, preko 90%, pripremano je za operacije na donjim ekstremitetima (ugradnja totalne ili parcijalne proteze zgloba kuka, prelomi femura, potkolenice i skočnog zgloba). I mada kod gerijatrijskih pacijenata regionalna anestezija ima nesumnjive prednosti u odnosu na opštu (spinalna anestezija bila je metoda izbora u 95% slučajeva), kroz preoperativnu pripremu svi pacijenti su detaljno sagledavani, kao da će se operativni zahvat raditi u opštoj anesteziji (zbog moguce konverzije). Pored standardnih pretraga (EKG, Rtg pluća, laboratorijske analize...), kod svih pacijenata vršena je ujedno i preoperativna optimizacija (hidracija, korekcija anemije, korekcija nutritivnog statusa i elektrolitskog disbalansa, tromboprofilaksa). Zbog pratećeg komorbiditeta, karakterističnog za ovaj uzrast (arterijska hipertenzija, srčana insuficijencija, aritmije, HOBP, mentalna konfuzija, CVI, demencija, ateroskleroza...) konsultovani su po potrebi i drugi lekari specijalisti - kardiolog, pneumoftiziolog, neuropsihijatar... Posebna briga vođena je o psihičkom statusu pacijenata i kroz razgovor im je objašnjavan čitav postupak vezan za anesteziju i operaciju, uključujući i ev. boravak u JIN nakon operacije. ZAKLJUČAK : Indikacije za operaciju postavlja operator, a optimalno vreme za izvođenje operacije određuje anesteziolog. Uloga anesteziologa kao moderatora u preoperativnoj pripremi i dobra procena operativnog rizika imaju poseban značaj kod gerijatrijskih bolesnika. Dobra preoperativna priprema značajno smanjuje peri i postoperativni morbiditet i mortalitet. Ona podrazumeva dobru saradnju anesteziologa i ortopeda-operatora, a ponekad zahteva i odlaganje elektivne operacije na određeno vreme - dok se pacijent ne dovede u optimalno, tj. najbolje moguće zdravstveno stanje za predstojeću hiruršku intervenciju.
e-mail: daktari010@nadlanu.com, daktari@ptt.rs


104.
NAŠA PRVA ISKUSTVA SA RADIKALNIM PROSTATEKTOMIJAMA
R.Mitrović, Z.Đurić, M.Matović, N.Pakević, N.Đurić, B.Jeremić, C.Tulić, J.Hadži-Đokić V.Krstevska, Lj.Vujić, J.Radovanović
ZDRAVSTVENI CENTAR VALJEVO UROLOŠKA SLUŽBA , UROLOŠKA KLINIKA BEOGRAD, ZDRAVSTVENI CENTAR VALJEVO, SLUŽBA PATOLOGIJE

UVOD: Radikalna prostatektomija je metoda izbora za lečenje lokalizovanog karcinoma prostate i podrazumeva odstranjenje cele prostate u okviru njenih anatomskih granica kao i semenih kesica. U dijagnostici Ca prostate korišćeni su: anamneza, RT, PSA, f/t PSA, EHO urotrakta-TRUS, TRUS biopsije, IVP, CT abdomena i male karlice, scintigrafija skeleta. MATERIJAL I METODE: U prethodne tri i po godine (polovina 2006 do kraja 2009) na urološkom odeljenju operisano je 12 bolesnika sa Ca prostatae. Starosna dob bolesnika je bila 55 - 70 godina, prosečna starost 65,5 godina. Osam bolesnika imalo je PSA ispod 10, tri iznad 10 ( 10,9; 11,5 i 31,2 ) i kod njih je rađena scintigrafija skeleta.Kod bolesnika koji su imali PSA ispod 10 nije rađena scintigrafija. Na osnovu vrednosti PSA, nalaza RT, EHO urotrakta-TRUS bolesnicima je urađena TRUS biopsija i potvrđen Ca prostate čiji je Gleson scor bio za 1-2 niži u odnosu na Gleason scor nakon patohistološke analize odstranjene prostate. REZULTATI: Kod svih bolesnika urađena je radikalna retropubična prostatektomija (sec.Walsh) a samo kod tri rađena je regionalna limfadenektomija( PSA veći od 10 ) ali je nalaz u žlezdama bio negativan. U toku operacije i neposredno nakon operacije bolesnici su primali ukupno 2-3 boce krvi, prosečno 2,2 boce krvi ( ili 880 ml). Preoperativno i deset dana postoperativno bolesnici su primali profilaktičku antikoagulantnu terapiju Fraxiparin ili Fragmin. Ipak je kod jednog bolesnika petog postoperativnog dana došlo do embolije pluća ali se uz dodatnu antikoagulantnu terapiju oporavio, oseća se dobro. Svi bolesnici su nakon operacije kontinentni izuzev dvojice operisanih koji imaju blagu formu stress inkontinencije, povremeno ispuste po kap mokraće. Kod svih bolesnika postoji impotencija ali to ne ističu kao problem obzirom da pre operacije nisu imali erekciju ili je ona bila slaba i veoma retka a sa ovom komplikacijom(i ostalim mogućim) su bili upoznati pre operacije. Kod jednog bolesnika nakon operacije postoji stenoza koja se lako prolazi do Ch 12 i rešena je dilatacijom uretroskopom Ch 15,5. Svi ostali bolesnici su se lako kalibrirali uretroskopom Ch 15,5. Kod svih bolesnika redovno se kontroliše PSA i za sada je 0,0 do 0,2 izuzev kod jednog 0,4. ZAKLJUČAK: Radikalna prostatektomija je za mnoge urologe metoda izbora za lokalizovani CaP. Brižljiva selekcija bolesnika (odgovrajuća starost bolesnika-ispod 70god., dobro opšte stanje i odsustvo značajnih pridruženih oboljenja, očekivana dužina života najmanje 10god.) je osnovni preduslov za izvođenje operacije i postizanje izlečenja.
e-mail: rasam@ptt.rs


105.
GNOJNI MENINGITIS -NAŠE PETNAESTOGODIŠNJE ISKUSTVO
S. Anđelković
ZDRAVSTVENI CENTAR, SVETI LUKA SMEDEREVO, DEČIJE ODELJENJE

UVOD. Akutni bakterijski meningitis je teško infektivno oboljenje izazvano različitim bakterijama, u toku koga dolazi do stvaranja gnojnog eksudata u subarahnoidalnom prostoru, a klinički se karakteriše pojavom meningealnih simptoma i znakova. CILJ RADA. Utvrditi (na našem materijalu) strukturu obolele dece po polu i uzrastu, način početka bolesti, prisustvo kliničkih znakova i simptoma bolesti, kao i vrstu uzročnika bolesti MATERIJAL I METODOLOGIJA RADA. Retrospektivnom studijom analizirane su istorije bolesti hospitalizovanih bolesnika sa Dg: Meningitis purulenta na Dečijem odeljenju ZC "Sveti Luka" u periodu 1995 - 2009.god. REZULTATI. U periodu od 1995 - 2009. god na Dečijem odeljenju sa Dg: Gnojni meningitis lečeno je ukupno 35 bolesnika, uzrasta od 2,5 meseci do 14 godina. Dečaka je bilo dva puta više nego devojčica. Prosečna starost obolelih dečaka je iznosila 2,5 godina, devojčica 3,5 godina. Najveći broj obolelih registrovan je tokom 1997. godine. Nagli početak bolesti registrovan je u 34% a postepen u 66% obolelih. Najčešće registrovani simptomi su bili simptomi infektivnog sindroma (povišena temperatura, povraćanje, pospanost, promene po koži i konvulzije). Najčešći registrovani klinički znaci bili su: pospanost, bledilo, adinamija i pozitivni meningealni znaci. Pozitivan bakteriološki nalaz registrovan je u trećini slučajeva (37%). Najčešći uzročnik je meningokok (u 46% obolelih), pneumokok, hemofilus i stafilokok(u 15,4%), beta hemolitički streptokok (u 7,8%). ZAKLJUČAK. Bolesnici koji su imali nagli početak bolesti imali su pozitivan bakteriološki nalaz u likvoru. Najveći broj bolesnika imao je postepen početak bolesti što se može ( najverovatnije) objasniti prethodnom upotrebom antibiotika. Rana dijagnoza i blagovremeno započeta terapija osnov su prevencije komplikacija gnojnog meningitisa.
e-mail: aurora15@ptt.rs


106.
HIRURŠKO LEČENJE SEKOTINA FLEKSORNIH TETIVA ŠAKE - ANALIZA LEČENJA U PERIODU 2006-2010 U BONICI BOR
Igor Maljković, M. Jovanović, D. Antić
ZDRAVSTVENI CENTAR BOR

UVOD: Sekotine fleksornih tetiva su česte, nastaju posle otvorenih ili, ređe, zatvorenih povreda, i ukoliko ostanu neprepoznate ostavljaju trajne posledice u vidu nemogućnosti aktivne fleksije povređenog prsta. CILJ RADA: Iznošenje našeg petogodišnjeg iskustva i stavova u dijagnostici i lečenju sekotina fleksornih tetiva šake. MATERIJAL I METODE: U periodu 2006-2010 na ortopedskom odeljenju bolnice u Boru lečeno je 34 pacijenta, 27 muškaraca i 7 žena, sa 55 povreda tipa potpune sekotine fleksorne tetive, u zonama I do V po Verdanu. Od ukupnog broja presečenih tetiva u 13 je bio presečen samo duboki fleksor prsta u zoni I, u 31 oba fleksora u zoni 2, u 2 slučaja bio je presečan samo FDS u zoni III i 7 povreda bilo je u zoni V. Povredivane su tetive svih prstiju i to, idući od palca ka malom prstu : 8, 15, 10, 13 i 9 puta. U 22 slučaja bila je povređena leva, a u 33 slučaja desna ruka. Pažljiv pregled pacijenta sa povredom prsta, dlana ili podlaktce oštrim predmetom zahteva odvajanje funkcija mišića fleksora površnog od dubokog, a u nejasnim situacijama i ekploraciju rane u cilju procene povrede. Potrebno je uraditi Rtg šake da bi se konstatovale eventualne pridružene frakture. Pacijentu se ordinira AT zaštita i i.v. antibiotik,obično cefalosporin I generacije. Prihvaćen je stav je da svaka povreda koja zahvata preko 40% širine tetive zahteva tendorafiju. Eksploracija prsta se radi Brunnerovom cik-cak incizijom. Hemostaza, irigacija i debridman devitalizovanog tkiva, uz pažljivo hvatanje samo krajeva presečenih tetiva uz pravilno suturiranje okrajaka su od vitalnog značaja za kasniji povratak funkcije prsta. Povrede tetive FDP u zoni I rešavali smo tendorafijom u svim slučajevima u kojima je distalni okrajak bio duži od 5mm, dok smo u suprotnom radili reinserciju tetive po tipu "pull out". U slušaju povreda u zoni II proksimalni deo tetive presečene ne sme se "na slepo" loviti, već se tetiva izvuče do incizije na dlanu, retrogradno se plasira tanki dren (br 10), suturira za tetivu i izvuče do distalnog okrajka,tj do mesta povrede. Sutura obe tetive (FDPi i FDS) rađena je u svim slučajevima nekontaminiranih rana. Resekcija tetive FDS rađena je kod povreda sa gubitkom tkiva tetive, masivnom kontaminacijom i kod pacijenata koji su se kasno javili. Povrede u zoni III i V rešavaju se tendorafijom svih povređenih tetiva, i takvih pacijenata bilo je 9. Za tendorafiju koristimo modifikovani šav po Kessleru, neresorptivnim koncem polipropilen 4-0 za šav jezgra tetive i 6-0 za epitendinozni šav. Ukoliko je potrebno radimo rekonstrukciju pulleya, tako da na prstu budu prisutni barem pulleyi A2 i A4 . Po završenoj suturi kože u slučaju povreda plasiramo dorzalnu gips longetu , a u zoni II po Verdanu i dinamsku imobilizaciju sa intermitentom pasivnom fleksijom po Kleinart protokolu. REZULTATI: 29 od 34 pacijenata došlo je do zadovoljavajućeg ishoda lečenja, sa povratkom funkcije povređenog prsta, bez potrebe za reintervencijom. Kod 2 pacijenta su zbog adhezije tetiva rađene tenolize, kod 2 zbog patološke elongacije rađeno je skraćivanje tetiva, a kod jednog je rađena transplantacija tetive. DISKUSIJA I ZAKLJUČAK: Pravilan pregled povređene šake uz pažljiv i precizan rad atraumatskom tehnikom u operacionoj sali i dobro obavljena fizikalna rehabilitacija omogućuju uspešno lečenje povreda fleksornih tetiva.
Ključne reči: fleksorne tetive, laceracije, tendorafija
e-mail: igormaljkovic@yahoo.com


107.
ULTRASONOGRAFSKA DIJAGNOSTIKA U PROCENI OBLIKA I STEPENA ARTERIJSKE ISHEMIJE DONJIH EKSTREMITETA
Dragica Rondović, Rade Kostić, Žaklina Damnjanović
SPECIJALNA BOLNICA ZA REHABILITACIJU "GAMZIGRAD", GAMZIGRADSKA BANJA

Ishemija donjih ekstremiteta može biti izazvana akutnom opstrukcijom arterija (embolija, akutna tromboza arterije), traumom ili jatrogeno i dugotrajnim progresivnim razvojem obstruktivne bolesti arterija (arteriosklerotske promene, M. Buerger, dijabetična angiopatija, arteritisi, fibromuskularna displazija) . CILJ: Prikazati značaj ultrazvučne dijagnostike u otkrivanju akutnog ili hroničnog oblika ishemije ekstremiteta, procene stepena arterijske insuficijencije kao i značaja u odluci načina lečenja. MATERIJAL I METOD: U periodu od l.l.2009.g. do 31.12.2009.g. ehosonografski je potvrđen nalaz arterijske insuficijencije donjih ekstremiteta kod 126 pacijenata. Prema simptomatologiji i kliničkom nalazu 66 pacijenata je bilo sa IIa stadijumom bolesti, 31 pacijent sa IIb stadijumom, 14 pacijenata sa III stadijumom i 15 pacijenata sa IV stadijumom po Fantaineu. Verifikacija stepena i lokalizacije obstruktivnog procesa vršena je ehosonografski-Color duplex scan-om i CW doppler sonografski merenjem ASPI kao i merenjem klaudikacionog intervala. REZULTATI: Ultrazvučnim skeniranjem, od ukupnog broja pacijenata, kod 2 pacijenta je nađena tromboembolija a. femoralis superficialis, kod 4 pacijenta akutna tromboza femoropoplitealnog segmenta, kod 1 pacijenta AV fistula nakon povrede natkolenice. Kod 18 pacijenata su nađene stenozantno-subokluzivne promene aortoilijačnih segmenata, kod 23 pacijenta okluzivne promene a.femoralis superficialis, kod 42 pacijenta multisegmente stenozantne promene arterija donjih ekstremiteta, kod 36 pacijenata stenotične subokluzivne promene kruralnih arterija. ZAKLJUČAK: Ultrazvučna dijagnostika daje validne podatke i procene o strukturalnim promenama arterija, insuficijentnosti hemodinamike i protoka kod akutnog ili hroničnog oblika arterijske ishemije, učestvuje u odluci izbora lečenja kao i praćenju rezultata lečenja .
e-mail: rondovic@verat.net


108.
INFEKCIJE URINARNOG TRAKTA KOD DIJABETIČARA
Bosiljka Cakić, Snežana Stojanović, Zoran Cakić
OPŠTA BOLNICA LESKOVAC DOM ZDRAVLJA MEDVEĐA

UVOD: diabetes mellitus je sindrom koji karakteriše hronična hiperglikemija i poremećaji metabolizma ugljenih hidrata, masti i belančevina, uslovljen apsolutnim ili relativnim nedostatkom sekrecije i/ili delovanja insulina. Infekcije urinarnog trakta su učestalije kod dijabetičara nego u nedijabetičara i njih treba energično lečiti. CILJ RADA je utvrditi broj obolelih od dijabeta na teritoriji opštine Medveđa koji su toku jedne godine imali urinarne infekcije jednom ili više puta. METOD RADA: za istraživanje je iskorišćena dokumentacija DZ Medveđa odn. zdravstveni kartoni pacijenata i knjiga prijavljenih bolesnika koji boluju od dijabeta. Podaci su statistički obrađeni i prikazani grafički i tabelarno. REZULTATI RADA I DISKUSIJA: ukupan broj dijabetičara na teritoriji opštine Medveđa je 188, od toga je 117 žena i 71 muškarac. Od toga njih 29 boluje od IZDM dijabeta odnosno 15,42%. Najveći broj boluje od NIZDM oblika dijabeta tzv.dijabet tip 2 i to češće žene nego muškarci tj. 62,23% žena i 37,76% muškaraca prosečne starosti 63,94 godina. Incidenca za 2009. godinu je bila 30 na 100000 stanovnika . Prethodna najveća incidenca je bila 2004. god i iznosila je 21 na 100000 stanovnika. Od ovog broja bolesnika sa dijabetom u prethodnoj godini njih 50 je imalo u kartonu upisanu urinarnu infekciju odn. 26,5%. Češće su to bile žene čak njih 39 ili 78% , muškarci 22%. Sa ponovljenom urinarno infekcijom u toku godine bilo je 27 pacijenata ili 54%. Od toga su češće žene, njih 20 ili 40% a ređe muškarci 14%. ZAKLJUČAK: razloge za to treba tražiti u samoj bolesti jer razvoj dijabetesne cistopatije sa nepotpunim pražnjenjem mokraćne bešike i česta glikozurija pogoduju nastanku urinarne infekcije. Preporuka je lečenje urinarnih infekcija po antibiogramu ili po uputstvu iz vodiča dobre prakse uz adekvatno regulisanje glikemije.
Ključne reči: diabetes mellitus, urinarne infekcije, Medveđa, ženski pol.
e-mail: zcakic63@gmail.com


109.
UTICAJ ZAPALJENJA DOJKI U BABINJAMA NA DOJENJE KOD ŽENA POROĐENIH 2009. GOD. U ZAJEČARU
Vera Najdanović-Mandić, Zoran Roško
DOM ZDRAVLJA ZAJEČAR, SLUŽBA ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU ŽENA,

Zapaljenje dojki je posledica stagnacije mleka ili spoljašnje infekcije rane. Ulazni put infekcije je ragada ili fisura na bradavici. Zapaljenje dojki počinje krajem prve ili početkom druge nedelje babinja. Ukoliko infekcija napreduje, treće ili četvrte nedelje babinja pojaviće se apsces dojke. Terapija mastita je konzervativna, a gnojnog procesa hiruška. Najčešći prouzrokovač infekcije je Staphylococcus aureus. Zapaljenje dojki u babinjama nije kontraindikacija za dojenje. Dojenje se savetuje sve dok nema znakova apscesa. Cilj rada je pokazati kako je zapaljenje dojki uticalo na dojenje kod žena porođenih u 2009. god. u Zaječaru. Urađena je retrospektivna analiza trudničkih kartona u savetovalištu za trudnice, istorije bolesti porođenih žena na ginekološko-akušerskom odeljenju u Zaječaru 2009. god., kao i hirurškog protokola za intervencije. U 2009-oj god. na ginekološko-akušerskom odeljenju u Zaječaru porođeno je 562 žene. Zbog zapaljenja dojki u babinjama lečeno je 48 (8,54%) žena. Na hirurgiji se intervenisalo zbog gnojavog zapaljenja dojki kod 23 žene dok je konzervativno zbrinuto još 25 žena. U savetovalištu za trudnice u 2009-oj god. otvorili smo 544 trudničkih kartona i kod 50 trudnica smo u brisu nosa našli Staphylococcus aureus. Tri babinjare kod kojih je intervenisano hirurški imale su kao trudnice u brisu nosa Staphylococcus aureus. Zaključak je da su zbog zapaljenja dojki 48 babinjara odustale od dojenja i pomoću Bromokriptin-a prekinule laktaciju 4 do 6 nedelja posle porođaja.
e-mail: veranajdanovicmandic@gmail.com


110.
OPERATIVNO LEČENJE ŠTITASTE ŽLEZDE NA HIRURŠKOM ODELJENJU OPŠTE BOLNICE GORNJI MILANOVAC
Tomislav Pejović
OPŠTA BOLNICA GORNJI MILANOVAC, HIRURŠKO ODELJENJE

CILJ RADA: U radu su prikazani rezultati operativnog lečenja na štitastoj žlezdi na Hirurškom odeljenju Opšte bolnice u Gornjem Milanovcu. METOD RADA: Retrospektivnom analizom operisanih bolesnika utvrđen je broj izvršenih operacija na štitastoj žlezdi u periodu januar 2008 – mart 2010. Pored utvrđivanja broja operacija, analizirane su i indikacije za operativno lečenje, vrste primenjenih operativnih zahvata, definitivni PH nalaz, broj i vrsta komplikacija. REZULTATI: U navedenom periodu operisan je ukupno 51 pacijent. Indikacija za operativno lečenje u 36 pacijenata postavljena je zbog polinodozno izmenjene i uvećane štitaste žlezde, kod dve pacijentkinje se radilo o polinodoznom recidivu, kod 5 pacijenata indikacija je postavljena zbog nodozne strume, a po jedan pacijent je operisan zbog Gravesove bolesti, difuzne strume, toksičnog adenoma i papilarnog karcinoma (a kod jednog pacijenta načinjena je limfadenektomija i potom disekcija vrata zbog medularnog karcinoma koji je prethodno operisan u drugoj ustanovi). Obim operacija koji je primenjen za rešavanje ovakve patologije ide od disekcije vrata (2), lobektomije (3), loboistmektomije (9), near total tireoidektomije (2) i totalne tireoidectomije (35). Kod tri pacijenta, od operisanih, došlo je do razvoja komplikacija: postoperativno krvarenje (1), jednostrana paraliza n.recurrensa (1), postoperativni hipoparatireoidizam (1). ZAKLJUČAK: Temeljna priprema pri uvođenju nove procedure u hiruršku praksu (zahvaljujući treningu sprovedenom u Centru za endokrinu hirurgiju KCS Beograd) daje sigurnost i obogaćuje rad na hirurškim odeljenjima opšteg tipa, a moguće komplikacije svodi na minimum.
e-mail: medisat@nadlanu.com


111.
KARDIJALNA SINKOPA
Dragana Ilić Videnović
SPECIJALNA BOLNICA ZA REHABILITACIJU "GAMZIGRAD", GAMZIGRADSKA BANJA, ZAJEČAR

UVOD-Sinkopa je stanje iznenadnog kratkotrajnog gubitka svesti uzrokovano nedovoljnim dotokom krvi u mozak. Kardijalna sinkopa čini 10% svih sinkopa. Smrtnost pacijenata sa ovim tipom sinkope je 19% do 33% na godišnjem nivou. Kardijalna sinkopa je uzrokovana značajnim smanjenjem udarnog volumena srca koji može biti posledica mehaničke opstrukcije ili poremećaja srčanog ritma . OPSTRUKTIVNI UZROCI KARDIJALNE SINKOPE –Stenoza aorte, hipertrofična kardiomiopatija, mitralna stenoza, malfunkcija vestačke valvule , tumori leve pretkomore, Eisenmengerov sindrom, tetralogija Fallot, plućna tromboembolija, stenoza plućne arterije, tamponada srca, primarna plućna hipertenzija. POREMEĆAJI RITMA I SPROVOĐENJA KAO UZROCI KARDIJALNE SINKOPE - Sinusna bradikardija ispod 50 u min, bifascikularni blok, QRS veći od 0,12 sec , Av blok 2st ili 3st., sinoatrijalni blok, česte ventrikularne ekstrasistole, paroksizmalna supraventrikularna tahikardija, ventrikularna tahikardija, WPW sindrom, produžen QT, Brugada sindrom, aritmogena displazija desne komore, ishemija miokarda na EKG-u, Q infarkt miokarda u anamnezi, elektrostimulacijom izazvane sinkope, farmakološki izazvane sinkope. METODOLOGIJA RADA -Pacijentima upućenim na dijagnostiku iz okolnih centara u zavod Gamzigrad primenjivan je ergo test koji je u slučaju pozitivosti prekidan zbog pada pritiska za vise od 50 mmHg, asistolije u trajanju duže od 3 sec, pojave AV bloka II stepena Mobitz 2 ili AV bloka III stepena, sinoatrijalnog bloka, pojave supraventrikularne tahikardije ili čestih VES ili ventrikularne tahikardije. Odabranoj grupi pacijenata koji su ispoljili neki od navedenih poremećaja ili bili ciljano upućeni zbog sinkope u poslednjih par nedelja rađen je holter EKG. Ukoliko su pacijenti imali varijabilni arterijski sistemski pritisak rađen je holter pritiska .Pacijenti koji su imali pozitivan stres test ili koji su imali komleksne poremećaje ritma ili blokove sa pauzama preko 2,5 sec (3s ,4s), upućivani su na elektrofiziološko ispitivanje u Pacemaker Centar Beograd. REZULTATI. U posmatranoj grupi od 168 pacijenata u trajanju od godinu dana, sinkope dužeg trajanja imale su 4 osobe,1 žena, 3 muškarca, od kojih je jedna osoba, žena, doživela sinkopu tokom nošenja Holtera. Dva pacijenta dobila su pacemaker, žena starosti 63 god, muškarac je bio starosti 78 godina. DISKUSIJA. Framingamskom studijom je utvrđeno da je učestalost sinkope u opštoj populaciji 3%. Prosečna starost odraslih kod kojih se desi prva epizoda sinkope je 52 godine za muškarce i 50 godina za žene. Prevalenca sinkope raste sa starošću. U poslednje vreme često se javljaju i medikamentima uslovljene sprovodne smetnje, uzrok su sve češće hipotireoza, mestatski tumori, primarne bolesti kao Lenegrova bolest, Levova bolest, infektivne bolesti, reumatske srčane mane, hirurški AV blok. Nastanak atrijalne fibrilacije znatno redukuje udarni volumen srca smanjenjem endijastolnog volumena leve komore a pacijenti sa kritičnom stenozom mitralnog ušća imaju sklonost stvaranju tromba u levoj pretkomori. Pacijenti sa aortnom stenozom i sinkopom imaju prosečno preživljavanje 2 god. Pacijenti sa ventrikularnom tahikardijom od 253/ min imaju sinkopu dok oni koji imaju frekvencu VT 193/ min nemaju sinkopu, dok je na primer ispitivanjima utvrđeno da na početku ventrikularne tahikardije sistolni pritisak pada za 40 mmHg bez obzira na sinkopu. ZAKLJUČAK – Pacijente sa iznenadnom pojavom sinkope a ukoliko se već radi o srčanoj bolesti ili asimptomatskoj ishemiji, ventrikularnim poremećajima ritma, poremećajima sprovođenja, atrijalnoj fibrilaciji, dijabetu, hipo ili hipertireozi, pacijente sa urođenim i stečenim srčanim manama, hipertrofičnim ili dilatatantnim kardiomiopatijama treba detaljno ispitati, uraditi im holter, ergometriju, loop rekorder eksterni ili implantabilni, ATP test, tilt test, masažu karotida ukoliko pacijent ima preko 40 godina, ehokardiografiju, elektrofiziološki test, kateterizaciju, angiografiju da bi se na vreme sprečili loši kardijalni događaji u vidu naprasne smrti, tromboembolijske bolesti. Otkrivanje blagovremeno kardijalne sinkope jeste skupo ali ne i nemoguće.
e-mail: gambanja@verat.net


112.
MESTO HBOT U LEČENJU PROMRZLINA
Danica Vujnović, Rade Kostić
SPECIJALNA BOLNICA ZA REHABILITACIJU "GAMZIGRAD", GAMZIGRADSKA BANJA, ZAJEČAR

Promrzline su lokalizovana oštećenja tkiva koja nastaju dugom izloženošću organizma niskim temperaturama. Promrzline karakterišu dve faze: smrzavanje (hlađenje) i ponovno zagrevanje. Druga faza je patofiziološki ista kao kod akutne traumatske periferne ishemije, gde je oksigenacija ćelija veoma kompromitovana, te je neophodna primena HBOT. CILJ ovog rada je da pokaže neophodnost primene terapije hiperbaričnom oksigenacijom (HBOT) u lečenju promrzlina. MATERIJAL I METOD: U toku poslednjih 5 godina u Specijalnoj bolnici lečeno je 11 pacijenata sa promrzlinama koji su podeljeni u 3 grupe.
1. Promrzline kod lica zavejanih na putu
2. Promrzline kod planinara
3. Promrzline tipa "rovovsko stopalo".
HBOT je provođena u jednomesnoj komori sa 100% kiseonikom pod pritiskom od 222,86Pa (2,2ata) u toku 90 minuta, jenom dnevno, 10 dana. REZULTATI: U prvoj grupi je ozdravljenje bilo 100% jer su se pacijenti javili na lečenje u početnoj II fazi. Pacijenti iz II grupe su kasnili sa početkom lečenja 2-3 nedelje u toku kojih su ishemične promene napredovale i pored primenjene hitne hiruške i medikamentozne terapije. HBOT je u ovim slučajevima pomogla da se pomeri demarkaciona linija naniže i ubrzala zaceljivanje rana. U III grupi promene su prešle u hronična oboljenja tako da se HBOT provodi u više ponavljanih seansi kao kod ostalih hroničnih ishemičnih oboljenja. ZAKLJUČAK: Promrzline je potrebno zbrinjavati kao ozbiljne povrede gde je pored hirurške i medikamentozne terapije potrebno uključiti i HBOT, pošto ova oboljenja lako prelaze u hronična koja sa sobom nose visok procenat invaliditeta.
e-mail: gambanja@verat.net


113.
UPOREDNI PRIKAZ HIPERTENZIVNIH PACIJENATA KOJI SU SE JAVLJALI U SHMP U TROMESEČNIM PERIODIMA TOKOM 2009. I 2010. GODINE
Danijela Stankoviċ
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI

UVOD: Hipertenzija je masovna, nezarazna bolest savremenog čovečanstva. Vodeći je faktor rizika za ishemijsku bolest srca, srčanu insuficijenciju, moždani udar, bubrežnu insuficijenciju. Kao kriterijum za hipertenziju, podrazumeva se povećanje sistolnog pritiska iznad 140 mmHg, a dijastolnog iznad 90 mmHg. CILJ: Utvrditi koja se starosna grupa najčešće obraća Službi hitne medicinske pomoći sa dijagnozom hipertenzije i utvrditi da li postoji razlika u broju pacijenata koji su se javljali u tromesečnom periodu u 2009. i 2010. godine. METOD RADA: Izvršena je retrospektivna analiza podataka dobijenih iz protokola ambulante Službe hitne medicinske pomoći u Zaječaru, za period 01.01-31.03.2009. godine i 01.01.-31.03.2010. godine. REZULTATI: Utvrđena je statistički značajna razlika u odnosu na pol, na starosnu dob, kao i u odnosu na vremenske periode koji su posmatrani. Frekvenca javljanja žena je statistički značajno veća u odnosu na muškarce i to u 2010. godini. Najčešće su se tokom 2009. godine javljali muškarci od 50 do 58 godina, a žene od 58-75 godina. Tokom 2010. godine su se znatno manje javljali muškarci, a postoji porast javljanja žena, naročito od 53 do 63 godina. Značajno veći broj pacijenata se javio u periodu 01.01.-31.03.2010. godine, u odnosu na isti period 2009.godine. ZAKLJUČAK: Neočekivano se u 2010. godini povećao broj pacijenata sa hipertenzijom. Neophodno je veće angažovanje Službe opšte medicine i izabranog lekara u smislu aktivnije edukacije pacijenata o higijensko-dijetetskom režimu i značajnosti redovnog uzimanja antihipertenzivne terapije.
Ključne reči: hipertenzija, služba hitne pomoći
e-mail: dr.daca@hotmail.com


114.
PRIMENA KOMPRESIVNE GRADUISANE BANDAŽE U LEČENJU ULCUS CRURIS VENOSUMA
M. Miljković, I. Matić
ZDRAVSTVENI CENTAR ALEKSINAC, HIRURŠKO ODELJENJE

CILJ RADA: Namera mi je da prikažem svoja iskustva u proteklih pet godina vezano za lečenje ulcus cruris venosuma metodom kompresivne graduisane bandaže. METOD: Praćena je serija pacijenata sa ulcus crurisom lečena na našem odeljenju i u specijalističkoj hirurškoj ambulanti. Svi su bili lečeni neoperativno metodom kompresivne graduisane bandaže. Pacijenti su previjani od strane obučenih medicinskih tehničara za plasiranje tubularne ortoze a kod nekih i elastičnog zavoja preko iste. Kod većine je uziman bris rane i svima je pored kompresije ordinirana i venoprotektivna terapija (tbl Phlebodia). REZULTATI: Ulcus cruris venosum je latinski izraz koji u prevodu znači venski čir na potkolenici. To je dakle otvorena rana na nozi koja nastaje kao najteža posledica hronične venske slabosti. Patogenetski nastaje kada prepunjene vene u nogama ne mogu da ispune svoje zadatke. One imaju važnu transportnu funkciju da iskorišćenu krv vrate nazad u srce i to uz pomoć mišicno – venske pumpe. Pošto su smeštene između mišića one pri kretanju bivaju pritisnute čime se krv potiskuje prema gore. Pri tome venski zalisci, koji funkcionišu kao ventil, sprečavaju da krv poteče ponovo na dole. Ako se ovaj mehanizam poremeti a bolest nije na vreme sprečena dolazi do tzv."začaranog kruga". Krv se nakuplja u venama nogu. Zbog toga nastaje povišeni unutrašnji pritisak u venama i tkivna tečnost se zadržava u nogama. Ako pritisak i dalje raste, tkivo i koža više ne dobijaju kiseonik što polako dovodi do njihovog oštećenja. Tkivo odumire, a koža pokazuje prvu malu otvorenu ranicu, početak nastajanja venskog ulcus cruris-a. Tubulcus je tubularna ortoza za lečenje otvorenih rana venskog porekla i stanja pred otvaranjem venskih rana. Deluje na principu graduisanog pritiska, a to znači da je pritisak u tubulcus-u strogo definisan i najjjači u predelu medijalnog maleolus-a i postepeno idući nagore opada, na taj način pomažući venama da vraćaju krv ka srcu. Ovo dovodi do toga da unutrašnji pritisak u nogama opada. Istovremeno sa opadanjem pritiska koža i tkivo se bolje snabdevaju kiseonikom. U proteklih pet godina na našem odeljenju metodom kompresivne graduisane bandaže lečeno je ukupno 84 pacijenta. Potpuno je izlečeno njih 71, što je oko 84,5 %. Kod 11 pacijenata lečenje nije dovelo do epitelizacije ili još traje, što je 13,2 %, i za dva pacijenta nemamo podataka. ZAKLJUČAK: Metoda graduisane kompresije odgovorna je za vensku drenažu, otklanjanje venske hipertenzije, edema i uspostavljanja boljih hemodinamskih uslova za zarastanje ulkusa . Metoda je relativno jednostavna i jeftina a može se primenjivati i u manjim ustanovana opšteg tipa kao što je i naša .
Ključne reči: Ulcus cruris, lečenje, kontinuirana kompresivna bandaža.
e-mail: drmiljko@medianis.net


115.
CONDYLOMATA ACCUMINATA REGIO GENITALIS - ČETVOROGODIŠNJE ISKUSTVO NA NAŠEM ODELJENJU
Nada Mihajlović, Jevrosima Puslojić, Miroslav Ivić, Ljubisav Božilović, Aleksandar Banković
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKO AKUŠERSKO ODELJENJE

Kondilomi (Condylomata accuminata, polne bradavice ili šiljasti kondilomi) su virusno oboljenje koje spada u grupu polno prenosivih bolesti. Najčešće obolevaju seksualno aktivne mlađe osobe. Izaziva ih Humani Papiloma Virus (HPV). Smatra se da visok procenat osoba biva u kontaktu sa HPV ali da je za pojavu kondiloma potrebna određena slabost imuniteta. CILJ RADA grupe autora je bio da prikaže učestalost ovog oboljenja među mlađom populacijom. U četvorogodišnjem periodu dijagnostikovali smo ukupno 198 slučajeva. Do 25. godine obolelo je njih 133 odnostno 67,1%. METOD lečenja bio je ECT. Komplikacije su se javile kod 3 pacijentkinje. Dužina lečenja je bila u proseku između 2 i 3 nedelje u zavisnosti od zahvaćene regije. ZAKLJUČAK: Mlađu populaciju treba upoznati sa suštinom problema i uključiti prevenciju (apstinencija, monogamija, condomi, uklanjanje bradavica, vaccine-ženske osobe od 9-26 godina).
e-mail: irenaibeka@hotmail.com


116.
USAGLAŠAVANJE AKTIVNOSTI U PROCESU ISPITIVANJA SA ZAHTEVIMA STANDARDA ISO/IEC 17025 I ISO 15189
S.Vučković, J.Ilić, Ž.Anđelković
POLIKLINIKA ZA LABOTORIJSKU DIJAGNOSTIKU "NEOLAB", NIŠ

UVOD: U cilju obezbeđenja poverenja u kvalitet rezultata ispitivanja medicinska laboratorija treba da usaglasi sve svoje aktivnosti u procesu ispitivanja sa zahtevima Dobre Laboratorijske Prakse (GLP). Kontrola svih faza laboratorijskog rada moguća je primenom sistema menađžmenta kvalitetom. Kvalitet ili akreditacija laboratorije za ispitivanje se mogu uspostaviti primenom odgovrajućih standarda ISO/IEC 17025, Opšti zahtevi za kompetentnost laboratorija za ispitivanje i laboratorija za etaloniranje i ISO 15189, Medicinske laboratorije – posebni zahtevi za kvalitet i kompetentnost. Međunarodni standard ISO/IEC 17025 sadrži zahteve koje laboratorije za ispitivanje i etaloniranje moraju da zadovolje, ako žele da pokažu da imaju sistem kvaliteta i da su tehnički kompetentne i sposobne da daju pouzdane razultate na zahtev korisnika. Standard se sastoji iz dva dela: deo 4 koji specificira zahteve koji se odnose na menadžment i deo 5 koji specificira zahteve za tehničku kompetentnost laboratorija u odgovarajućem području ispitivanja i/ili etaloniranja a koji se odnose na: osoblje, uslove smeštaja i radne sredine, metode ispitivanja i metode validacije, oprema, sledljivost merenja, uzorkovanje, rukovanje uzorcima za ispitivanje, obezbeđenje poverenja u kvalitet rezultata ispitivanja i izveštavanje o rezultatima ispitivanja. S obzirom na specifičnosti medicinskih laboratorija, dokumenta koja laboratorija koristi , osim analitičkih postupaka moraju da obuhvate i sve specifičnosti pre- i post-analitičkih postupaka a koja su definisana standardom ISO 15189 Medicinske laboratorije – posebni zahtevi za kvalitet i kompetentnost. CILJ RADA: Cilj rada je da prikaže naša iskustva u procesu uspostavljanja, primene i održavanja zahteva standarda ISO/IEC 17025 sa značajnom implementacijom zahteva standarda ISO 15189. REZULTATI: Prikazane su aktivnosti koje su sprovedene u postupku izrade i primene dokumentacije sistema menadžmenta kvalitetom u Poliklinici za laboratorijsku dijagnostiku NEOLAB kao i dokumentacije i aktivnosti koje se odnose na tehničke zahteve standarda ISO 17025 sa posebnim osvrtom na aktivnosti u pre-analitičkoj fazi ispitivnja: priprema pacijenta za uzorkovanje, uzorkovanje , kriterijumi za neprihvatanje uzorka i rukovanje uzorcima za ispitivanja. UMESTO ZAKLJUČKA: Primarni interes medicinske laboratorije je da ispitivanja uvek obavlja u skladu sa prihvaćenim i dokumentovanim metodama i zahtevima korisnika uz stalno povećanje efektivnosti i efikasnosti kompletnog poslovanja.
e-mail: sladja@neolab.co.rs


117.
PSIHO-ONKOLOGIJA: ISTORIJAT I NAJČEŠĆI PSIHIČKI POREMEĆAJI ONKOLOŠKIH BOLESNIKA
Miodrag Petković, Dragica Antonijević, Tanja Radović
OPŠTA BOLNICA "STEFAN VISOKI", SMEDEREVSKA PALANKA

UVOD: Psiho-onkologija se kao posebna, ‘najmlađa’ grana onkologije razvija od sredine 70-ih godina prošlog veka. Psiho-onkologija se definiše kao subspecijalistička oblast onkologije koja se bavi dvema psihološko-psihijatrijskim dimenzijama:
1. psihološke reakcije onkoloških pacijenata i njihovim porodica u svim stadijumima bolesti (u ove reakcije se naravno ubrajaju i psihijatrijski poremećaji o kojima će biti reči kasnije)
2. psihološki, socijalni, i bihejvoralni faktori koji doprinose razvoju kancera ali i preživljavanju onkoloških pacijenata.
CILJ RADA: Ovaj rad daje kratak istorijski pregled razvoja psiho-onkologije, da bi se zatim fokusirao na najčešće psihijatrijske probleme i poremećaje onkoloških bolesnika, ali i psihijatrijske aspekte tretmana kao što su hemoterapija ili zračenje. METOD RADA: Istraživanje istorijske i teorijsko-empirijske građe iz različitih, uglavnom anglo-saksonskih, izvora. REZULTATI: Skrenuta je pažnja na mnoga kompleksna pitanja kojima se psiho-onkologija bavi, kao i na probleme sa kojima se suočava – kao što je potreba za izgradnjom integrativnog modela koji bi se koristio da adekvatno objasni sa čime se sve pacijenti suočavaju dok se hvataju u koštac sa fizičkim simptomima bolesti ali i sa psihološkim, socijalnim, duhovnim i egzistencijalnim krizama koje bolest proizvodi. ZAKLJUČAK: Dalji razvoj psiho-onkologije treba očekivati u pravcu razvoja integrativnog modela, a zarad veće efikasnosti u pružanju preko potrebne psihijatrijske pomoći onkološkim bolesnicima.
e-mail: petkovic.miodrag@yahoo.com