| |
|
|
Kliničke
manifestacije enterovirusne infekcije
Biljana Ivelja (1), Lidija Banjac (1), Draško Nikčević (2), Nenad
Vušurović (3)
(1) JZU DOM ZDRAVLJA, CETINJE, INSTITUT ZA BOLESTI DJECE, KLINIČKI
CENTAR CRNE GORE, PODGORICA,
(2) INSTITUT ZA BOLESTI DJECE, KLINIČKI CENTAR CRNE GORE, PODGORICA,
(3) JZU DOM ZDRAVLJA, CETINJE
UVOD: Enterovirusne infekcije kod djece većinom su klinički neprimjetne
ili prolaze kao blaga febrilna stanja. Klinički vidljive enterovirusne
infekcije mogu se manifestovati simptomima i znacima infekcije mnogih
tkiva i organa. Enterovirusne infekcija se mogu ispoljiti i kao teško,
po život opasno stanje, posebno u novorođenačkom periodu
(meningoencefalitis, sepsa, tahikardija, kardiovaskularni kolaps ili
hepatitis). Enterovirusi su mali RNK virusi, koji pripadaju familiji
pikornavirida. Serotipovi su: poliovirus, coxsackivirus (grupa A i grupa
B), echovirus, ostali,enterovirusi. Glavno mjesto razmnožavanja
enterovirusa je digestivni trakt čoveka, a put prenošenja infekcije
fekalno-oralni. Učestalost enterovirusnih infekcija zavisi od godišnjeg
doba, uzrasta i socioekonomskog statusa populacije. U umerenom
klimatskom pojasu enterovirusne infekcije se uglavnom javljaju u
jesenjim mjesecima.
CILJ RADA: Opis kliničkog ispoljavanja enterovirusne infekcije, kod
djece različite starosne dobi. PRIKAZ PACIJENATA: U jesen 2012. god. na
području opštine Cetinja registrovan je povećan broj djece obolele od
enterovirusnih infekcija. Kod 12 djece (6 djece uzrasta od 2-4 god.
dječaka - 4 djevojčica - 2, 6 djece – učenici cetinjske Bogoslovije,
uzrasta od 14-16 god), dijagnoza enterovirusne infekcije postavljena je
na osnovu karakteristične kliničke slike “bolesti šaka, stopala i usta“.
Djeca su bila subfebrilna, imala su bolove u mišićima, karakterističnu
ospu na dorzumima šaka i stopala, kao i vezikule u usnoj duplji.
Simptomi bolesti su trajali do 7 dana. Laboratorijske analize nisu
rutinski rađene, dijagnoza je postavljena na osnovu tipične kliničke
slike i epidemioloških podataka o prisutnosti bolesti u vrtiću, školi i
unutar porodice. Kod jednog novorođenčeta (muško, uzrasta 11 dana) u
istom periodu enterovirusna infekcija se ispoljila po tipu teškog, po
život opasnog stanja. Novorođenče na pregledu u Dječjem dispanzeru
životno ugroženo (cijanotično, mlitavo, pothlađeno, tahikardično -
200/min, tahipnoično). Majka daje podatak da je od prethodne večeri
pospano, da slabije uzima obroke i da stariji brat ima febrilnu bolest.
Novorođenče je terminsko, iz uredne trudnoće i porođaja (PTM 3400g., PTD
50cm), na rođenju urednih vitalnih funkcija (AS 10/10). Nakon
kratkotrajne stabilizacije vitalnih funkcija, novorođenče upućeno na
Odeljenje intezivne neonatalne njege (OINN). Na prijemu u OINN,
novorođenče je cijanotično, dispnoično, tahikardično sa znacima početnog
kardiogenog šoka (hipotenzivno, produženo kapilarno punjenje, niska
pulsna saturacija-85%). Laboratorijski nalazi su pokazali povišene
transaminaze, negativne parametre upale i negativne bakterijske kulture.
Enterovirusna RNA je otkrivena u uzorku krvi. Ostali nalazi krvi bili su
bez značajnih odstupanja. Elektrokardiogram je pokazao tahikardiju s
uskim kompleksima QRS (atrijska tahikardija) i srčanom frekvencijom do
270/min. Nakon uvodjenja u terapiju adenozina i amiodarona prevedeno je
u sinusni ritam. Prvog dana bolesnik je imao jednu febrilnu epizodu i
dvije kratkotrajne epizode SVPT. U daljem toku hospitalizacije dobrog
opšteg stanja afebrilan, eukardičan i eupnoičan.
ZAKLJUČAK: Naši podaci pokazali su da se enterovirusne infekcije kod
djece najčešće ispoljavaju blagom i tipičnom kliničkom slikom (bolest
“šaka, stopala i usta“) i češćim pojavljivanje u kolektivima zatvorenog
tipa (škola Bogoslovije), u porodici, uz povećanu incidencu u jesenjim
mesecima, što potvrđuje sezonsku učestalost enterovirusnih infekcija u
umerenom klimatskom pojasu. Naši podaci su potvrdilli da težina kliničke
slike zavisi od uzrasta djeteta, odnosno da se kod novorođenčadi češće
ispoljava teža klinička slika. Na osnovu iznetih podataka preporuke ove
studije je da kod novorođenčadi sa teškom kliničkom slikom
(meningoencefalitis, sepsa, tahikardija i kardiogeni šok) i podacima o
febrilnosti kod drugih članova porodice, treba posumnjati na
enterovirusnu infekciju. Dalje preporuke su u cilju sprečavanja pojave i
širenja bolesti su opšte higijenske mjere, često pranje ruku, čišćenje i
dezinfekcija predmeta i radnih površina, kao i izbjegavanje kontakta sa
oboljelim.
E-mail: bikica@t-com.me
Povezanost anemije, ehokardiografskih nalaza i nivoa B tipa
natriuretskog peptida kod asimptomatskih bolesnika sa hroničnom
bubrežnom bolešću
B. Tirmenštajn Janković (1), D. Bastać (2), S. Milošević (3), S.
Žikić (1), M. Živanović (1)
(1) ODSEK NEFROLOGIJE I HEMODIJALIZE, INTERNISTIČKASLUŽBA, ZC “ZAJEČAR”,
ZAJEČAR,
(2) PRIVATNA INTERNISTIČKAORDINACIJA “DRBASTAĆ”, ZAJEČAR,
(3) SLUŽBA ZA LABORATORIJSKU DIJAGNOSTIKU, “ZC ZAJEČAR”, ZAJEČAR
UVOD: Anemija je povezana sa povećanim nivoom natriuretskih peptida kod
bolesnika sa srčanom insuficijencijom, ali je ova povezanost slabije
istraživana kod asimptomatskih predijaliznih bolesnika sa hroničnom
bubrežnom bolešću (HBB).
CILJ: Cilj ove studije je ispitivanje povezanosti nivoa hemoglobina (Hb)
sa ehokardiografskim parametrima leve komore (LK) i plazmatskom
koncentracijom B tipa natriuretskog peptida (BNP-a) u grupi
asimptomatskih predijaliznih bolesnika sa IV i V fazom HBB.
MATERIJAL I METODI RADA: U grupi bolesnika [N=61, 34 M, prosečne
starosti 62.6±13,6 god, klirens kreatinina (CCr) 15.8±5.7 ml/min] i
kontrolnoj grupi zdravih osoba srodnih po starosti i polu (N=22)
izvršeni su klinički, laboratorijski i ehokardiografski pregledi,
metodom konvencionalne ehokardiografije i tkivnog Doppler-a.
REZULTATI: Bolesnici sa HBB imali su značajno niži nivo Hb (102.9±16.6
vs 139.2±12, p<0.001), a viši nivo BNP-a (225.7±299.5 vs 86.3±59.5,
p=0.001) nego zdrave osobe. Na osnovu prosečnog nivoa Hb u bolesničkoj
grupi, izvršena je podela na grupu 1 sa Hb<103g/l (n=31) i grupu 2 sa
Hb≥103g/l (n=30). Grupa 1 je bila značajno starija (70.1±9.3 vs
55.0±13.1; p<0.001), indeks mase LK je (LVMI) je bio značajno veći
(196.5±49.4 vs 142.5±29.8; p<0.001), dijastolna funkcija LK je bila
lošija (odnos E'/A': 0.66±0.15 vs 0.81±0.25; p<0.01), a nivo BNP-a je
bio viši (319.5±394.6 vs 135.2 vs 135.2±109.2; p<0.05) u odnosu na grupu
2. Zbog odstupanja od normalne raspodele, izvršena je logaritamska
transformacija vrednosti BNP-a (lnBNP). Nivo Hb je negativno korelirao
sa vrednostima lnBNP-a (p<0.01), a pozitivno sa CCr (p<0.001), dok je
izmedju lnBNP-a i CCr-a takodje zabeležena negativna korelacija
(p<0.05). Multivarijantna regresiona analiza, backward model, pokazala
je da su vrednosti lnBNP-a nezavisno povezane sa godinama starosti,
nižim body mass index-om, proteinurijom i lošijim parametrima dijastolne
funkcije (A’, E/E'), čijim variranjem se može objasniti čak 63%
varijabiliteta lnBNP-a (R2=0.632).
ZAKLJUČAK: U uznapredovaloj fazi HBB, anemija je značajan faktor koji
već kod asimptomatskih bolesnika doprinosi strukturnim i funkcionalnim
abnormalnostima miokarda i povišenom nivou natriuretskih peptida.
Povećane vrednosti BNP-a u našoj studiji su bile povezane sa izmenjenim
ehokardiografskim parametrima, ali i sa nekardiološkim faktorima kao što
su godine starosti, BMI, bubrežna funkcija i anemija. Iako anemija nije
nezavisan faktor rizika, u sadejstvu sa drugim confounding faktorima ona
može otežati interpretaciju povišenog nivoa BNP-a kod asimptomatskih
bubrežnih bolesnika. Ključne reči: anemija, ehokardiografija, B-tip
natriuretskog peptida, hronična bubrežna bolest.
E-mail:
biserkatirmenstajn@gmail.com
Korelacija mucinskog
fenotipa i ekspresije KLF4 u karcinomu želuca
Krstić M. (1,2), Stojnev S. (1,2), Vidović N. (2), Anđelković Matić
M. (2), Stojanović I. (2), Mladenović D. (3)
(1) MEDICINSKI FAKULTET U NIŠU, (2) CENTAR ZA PATOLOGIJU, KLINIČKI
CENTAR NIŠ, (3) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR
UVOD: Karcinom želuca ostaje i dalje na drugom mestu vodećih uzroka
smrtnosti od malignih neoplazmi uprkos postojanom opadanju incidence i
stabilnom trendu smanjenja stope mortaliteta. Unapređenje molekularnih i
imunohistohemijskih metoda omogućilo je precizniju klasifikaciju
karcinoma želuca na osnovu mucinskog fenotipa na gastrične,
intestinalne, mešovite I neklasiffikovane. Trabnkripcioni faktor Klf4
igra jednu od ključnih uloga u tumorigenezi, proliferaciji I
diferencijaciji karcinoma želuca I suprimira epitelno-mezenhimnu
tranziciju odgovornu za agresivnost karcinoma.
CILJ: Cilj ovog rada je ispitivanje korelacije mucinskih fenotipa i
kliničko-patoloških karakteristika karcinoma želuca i ekspresije Klf4.
MATERIJAL I METODI RADA: Analizirani su tkivni uzorci karcinoma želuca
dobijenih parcijalnom ili totalnom gastrektomijom kod 78 pacijenta (51
muškog i 27 ženskog pola). Za mikromorfološku analizu korišćena je
klasična metoda obrade tkiva i bojenje hematoksilinom i eozinom (HE).
Reprezentativni isečci su imunohistohemijski analizirani na ekspresiju:
MUC5AC, MUC2, CD10 i Klf4. Statistička analiza urađena je u programu
SPSS 15.0.
REZULTATI: Prosečna starost pacijenata u vreme postavljanja dijagnoze
bila je 61.4 ± 9.68 godina. Među analiziranima bilo je 50 karcinoma
intestinalnog tipa (61.4%) i 28 difuznog tipa (35.9%).
Imunohistohemijska ekspresija MUC5AC detektovana je u 69.2%, MUC2 kod
30.8% i CD10 u 15.4% ispitivanih tumora. Regularna ekspresija Klf4
evidentirana je kod 12 ispitanika (15.4%) dok je u 66 slučajeva (84.6%)
nađena aberantna ekspresija. Analiza frekvencija mucinskih fenotipova u
odnosu na Klf4 ekspresiju pokazala je da je gastrični fenotip
statistički značajno asociran sa aberantnom ekspresijom Klf4 (p<0.05).
ZAKLJUČAK: Rezultati ove studije ukazuju na značajnu ulogu Klf4 u
diferencijaciji epitelnih ćelija gastrične mukoze. Ispitivanje
imunohistohemijske ekspresije Klf4 može biti značajno za precizniju
dijagnostiku i prognostičku stratifikaciju karcinoma želuca.
Ključne reči: karcinom želuca, mucinski fenotip, imunohistohemija,
MUC5AC, MUC2, CD10, Klf4
E-mail: krstic.miljan@gmail.com
Kardiometabolički profil adolescentkinja sa metaboličkim sindromom
Klisić A.
DOM ZDRAVLJA, PODGORICA
UVOD I CILJ: Porast kardiovaskularnih oboljenja u adultnom periodu može
biti povezan sa mnogim karakteristikama metaboličkog sindroma (MS), još
u periodu adolescencije. Stoga je cilj studije bio da se utvrdi
kardiometabolički profil i ispita potencijalna povezanost komponenti
MS-a sa serumskim visokosenzitivnim C-reaktivnim proteinom (hsCRP),
poznatim kardiovaskularnim faktorom rizika.
MATERIJAL I METODE: U studiju je uključeno 90 adolescentkinja (starosti
16-19 godina). Glikemija našte, insulinemija, lipidni status,
transaminaze i hsCRP su određivani standardnom procedurom. Insulinska
rezistencija (HOMA-IR, engl. Homeostasis model assessment of insulin
resistance) je izračunata. MS je dijagnostikovan prema smernicama
Međunarodnog udruženja za dijabetes (kriterijumi za odrasle). REZULTATI:
Adolescentkinje sa MS su imale veće vrednosti glikemije našte (p<0,001),
insulinemije (p<0,001), HOMA-IR (p<0,001), nepovoljniji lipidni profil
(veće vrednosti triglicerida (p=0,018), a niže HDL-holesterola,
(p<0,001)), kao i veće vrednosti sistolnog i dijastolnog krvnog pritiska
(p<0,001). Takođe, aktivnosti aspartat-aminotransferaze (AST) i
alanin-aminotransferaze (ALT), kao i srednje vrednosti hsCRP-a bile su
značajno veće kod adolescentkinja sa MS-om (p=0,006; p<0,001, p<0,001,
redom) u poređenju sa kontrolnom grupom. HsCRP je korelirao sa obimom
struka (ρ=0,626, p<0,001), HOMA-IR (ρ=0,510, p<0,001), nivoom
triglicerida (ρ=0,268, p=0,012) i HDL-holesterolom (ρ= - 0,264,
p=0,013), kao i sistolnim (ρ=0,372, p<0,001) i dijastolnim krvnim
pritiskom (ρ=0,357, p<0,001). Nakon višestruke linearne regresije, obim
struka (Beta = 0,421, p<0,001) se pokazao najboljim prediktorom većih
vrednosti serumskog hsCRP-a (R2=0,397, p<0,001).
ZAKLJUČAK: Adolescentkinje sa metaboličkim sindromom su ispoljile
nepovoljniji kardiometabolički profil. Centralna gojaznost je najbolji
prediktor većih vrednosti hsCRP-a, što ukazuje na značaj smanjenja
gojaznosti i inflamacije u ovom periodu u cilju prevencije i smanjenja
kardiometaboličkih poremećaja. Ključne reči: metabolički sindrom,
C-reaktivni protein, inflamacija, abdominalna gojaznost
Prokalcitonin (PCT)
koristan marker za rano dijagnostikovanje sirsa, sepse, teške sepse
i septičnog šoka kod starije populacije
Milošević Lj. (1), Miljuš-Ušaj Z. (2), Jovanović K. (2)
(1) KLINIČKO BOLNIČKI CENTAR ZVEZDARA BEOGRAD,
(2) VISOKA MEDICINSKA ŠKOLA ĆUPRIJA
UVOD: Sepsa je jedan od vodećih uzroka mortaliteta kod kritično obolelih
pacijenata i svakodnevni izazov u jedinicama intenzivne nege uprkos
terapiji širokog spektra antibiotika. Mikrobiološke kulture zahtevaju
vreme i nisu pozitivne tj.ostaju sterilne u 50% septičnih pacijenata.
Različiti tradicionalni markeri su dostupni za dijagnozu bakterijske
infekcije ali njihovi rezultati često nisu pouzdani. Prokalcitonin (PCT)
je u poslednje vreme predložen kao marker bakterijske infekcije. Njegov
nivo raste u slučajevima sepse, teške sepse, septičkog šoka i teške
inflamatorne reakcije (SIRS). U zdravih osoba, PCT se sintetizuje od
strane C celija tireoidne žlezde. Kod bakterijskih infekcija to je
alternativni put sinteze indukovan inflamatornim citokinima kao sto su
IL-1β, TNF-alfa, a takođe i preko lipoplisaharida. Intaktan PCT je
pronađen u krvi i u slučaju teške sepse dostiže vrednosti i do 1000
ng/mL. CILJ: Cilj rada je evaluacija nivoa PCT u ranoj sepsi i njihova
uzajamna veza sa težinom sepse kod starije populacije pacijenata.
MATERIJAL I METODE: Izvršili smo prospektivnu analizu u periodu od
avgusta 2014.god. do marta 2015.god. koja uključuje 105 odraslih
pacijenata koji su imali potvrđenu infekciju i PCT vrednosti povišene na
prijemu, zatim nakon 24 sata i 78 sati. 60 pacijenata je bilo sa 65 ili
više godina, a 45 pacijenata je starosne dobi ispod 65 godina. Oni su
dalje podeljeni u vezi sa prisustvom ili odsustvom bakterijemije i prema
APACHE II skoru.
REZULTATI: Kod starije populacije: 22/60 imali su bakterijemiju; 9/22
imali su septički šok; 3/22 imalo je tešku sepsu; 9/22 imali su sepsu a
2/22 imalo je kriterijume za SIRS. Infekcija kože i mekih tkiva su bile
dominantan izvor infekcije. U mlađoj populaciji od 65 godina, 21/ 45
imali su bakterijemiju; 5/21 imali su septički šok; 3/21 tešku sepsu,
11/21 sepsu a 2/21 imalo je kriterijume za SIRS. Pneumonia je bila
dominantan izvor. Prosečna vrednost PCT u mlađoj populaciji je 48.67 ng
/ ml u odnosu na 41,45 ng / ml kod starijih, uz minimum 0.41 i 0.31
odnosno. Nivo vrednosti PCT znac ajno se povec avao sa APACHE II skor-om
u obe starosne grupe (p = 0,0001). Kod pacijenata sa fokalnom
infekcijom, nivo PCT je bio 10,49 ng / ml za mlađe grupe u odnosu na
9.32 ng / ml kod starijih. Nivo PCT nije se bitnije menjao sa APACHE II
sorom (p = 0.10).
ZAKLJUČAK:Naša studija je zaključila da je PCT stvaranje u korelaciji sa
APACHE II skor-om u postavljanju dijagnoze bakterijemije u svim
starosnim grupama. Stariji pacijenti od 65 godina proizvode PCT u
ambijentu bakterijemije na sličan način kao kod mlađih pacijenata.
Ključne reči: Prokalcitonin (PCT),stari pacijenti, bakterijemija,
sepsa,teška sepsa,septični šok,SIRS,
APACHE II skor
E-mail:
milosevicliliana@yahoo.com
Glaukom u
masovnim nezaraznim bolestima
Vinka Repac (1), Stanimirov Branislava (2), Lukić Ivan (3), Repac
Marina (4)
(1) DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE, (2) DOM ZDRAVLJA ”NOVI SAD”, NOVI SAD,
(3) PRIVATNA ORDINACIJA ”SPORTREHAMEDICA”, ZRENJANIN,
(4) MEDICINSKI FAKULTET NOVI SAD-STUDENT
UVOD: Glaukom, dijabetička retinopatija ,retinalne venske i arterijske
okluzije su značajan uzrok gubitka vida kod nas i u svetu.Mnoga
istraživanja su utvrdila etiološke faktore koji do njih dovode.
Hipertenzija,hiperlipidemija i šećerna bolest imaju vodeću ulogu.Ako se
dijabetesna retinopatija smatra vodećim uzrokom slepila kod osoba
starosti 45-65 godina života,to se glaukom češće javlja kod osoba
starijih od 65 godina. Glaukom je masovna nezarazna bolest od koje
boluje
1-2% svih osoba starijih od 40 godina života U većini slučajeva otkriva
se kasno kada je bolest uznapredovala.
CILJ RADA: Cilj rada je da se ukaže na učestalost glaukoma kod masovnih
nezaraznih bolesti na našem terenu..
METOD RADA: Urađeno je prospektivno ispitivanje u 2012 i 2013 godini u
Domu zdravlja Žitište.Obuhvaćeno je 200 ispitanika,upućenih na
konsultativni pregled očnog dna.Muškaraca je bilo 48,5% ,a žena 51,5%.
Osnovni kriterijumi za ispitivanje pacijenata su bili: - potvrđena
dijagnoza neke od masovnih nezaraznih bolesti; laboratorijski nalaz:
glikemija,HbA1C,lipidni status(vrednosti HbA1C do 8%). Oftalmološki
pregled je obuhvatao: određivanje korigovane vidne oštrine,merenje
intraokularnog pritiska,pregled prednjeg segmenta,nalaz na očnom dnu,
gonioskopiju i nalaz kompjuterizovanog vidnog polja kod pacijenata sa
povišenim vrednostima intraokularnog pritiska.
REZULTATI: Od 200 ispitanika,103(51,5%) su bile žene,od toga 34(17%) bez
tegoba,a 97(48,5%) muškarci.,32 (16%)bez tegoba. Žene preko 50godine su
imale izraženije subjektivne smetnje vida.U radu nije analizirana
genetska opterećenost pacijenata. Dvanaest pacijenata sa diabetes
mellitusom,6.0% je imalo vrednosti IOP/intraokularni pritisak/ preko
21mmHg,a kod lečenih od arterijske hipertenzije 5(2,5%).Samo jedan
pacijent sa povišenim vrednostima lipidnog statusa je imao IOP preko
21mmHg.Povišene vrednosti IOP je imalo 13,4% ispitanika,što je visok
procenat za taj uzorak.Najčešće su se žalili na zamor pri radu i
neophodnost čestih izmena presbiopnih naočara. Analizirali smo
učestalost pojave glaukoma otvorenog ugla kod pacijenata koji se leče od
diabetes mellitus-a i obolelih od arterijske hipertenzije.U našem uzorku
postoji značajna razlika između ove dve grupe za razvoj glaucoma. Vidna
oštrina i kod muškaraca i kod žena je bila po Snellenu 0.4-0.5. Tubarno
vidno polje zabeleženo je kod jednog pascijenta.
ZAKLJUČAK: Oftalmolog kao konsultant kod obolelih od kardiovaskularnih
bolesti aktivno učestvuje u utvrđivanju faktora rizika. Poznato je da
primarne prevencije nema kod primarnog glaukoma ali pravovremena
dijagnoza i adekvatna terapija značajno smanjuju procenat slepila,pa i
invaliditeta.Najvažniji cilj u lečenju glaukoma je uspostavljanje
kontrole nad intraokularnim pritiskom i očuvanje vidne oštrine.Glaukom
je javnozdravstveni problem. Neophodno je edukovati stanovništvo o
potrebi merenja IOP pri određivanju presbiopne korekcije kako se ova
podmukla bolest ne bi tiho podkrala i u potpunosti uništila vid.Danas je
fizički trening prihvaćen kao važan način prevencije i rehabilitacije
kardiovaskularnih bolesnika. Osobe sa dobrom fizičkom kondicijom imaju
manji rizik od pojave kardiovaskularnih bolesti, čak i u prisustvu
glavnih faktora fizika.
E-mail: oko@dzzitiste.rs
|
|
|
|
