Glasilo Podružnice Srpskog lekarskog društva Zaječar

 Godina 2009     Volumen 34     Supplement 1		      
      [ Program ] [ Radovi ] [ Indeks autora ] [ TMD_2009_ PROGRAM.pdf ][ <<< ] [ >>> ]      
             
   

XXVIII Timočki medicinski dani
Zaječar, 22 – 23. Maj 2009.

Radovi - Zbornik sažetaka

Sesija: KONZERVATIVNA MEDICINA (22. maj 2009, 14.00 - 16.30h)

- Spisak radova
- Predavanje po pozivu (22. maj 2009, 14.00 - 14.30h)
- Usmene prezentacije (22. maj 2009, 14.30 - 15.30h)
- Poster prezentacije (22. maj 2009, 15.30 - 16.30h)

      
 
 
     
 

Spisak radova

  
  1. PRINCIPI I INDIKACIJE RADIONUKLIDNE TERAPIJE
    Prof. dr Slobodan Ilić
  2. PREVENCIJA I DETEKCIJA RANIH POREMEĆAJA RAZVOJA OSTEOMUSKULARNE GRAĐE
    Bosiljka Ugrinić-Sklopić, M. Bogdanović, M. Rangelov, V. Bogdanović, M. Otašević, M. Genić,
    R. Kosić
  3. AKUTNI RINOSINUSITIS KOD DECE
    Vesna Stojanović Kamberović, Goran Bjelogrlić, Snežana Babac
  4. DETERMINANTE HIPERTROFIJE LEVE KOMORE KOD BOLESNIKA U PREDIJALIZNOM PERIODU HRONIČNE BUBREŽNE BOLESTI
    Biserka Tirmenštajn Janković, Dušan Bastać, Svetlana Žikić, Milenko Živanović
  5. INFARKT BUBREGA IZAZAVAN EMBOLIJOM SEGMENTALNE GRANE-A.SEGMENTALIS POSTERIOR- PRIKAZ SLUČAJA
    Radovan Mitrović, N. Pakević, Z. Đurić, Lj. Pavić, J. Balinovac, R. Petrović
  6. NAJČEŠĆI ALERGENI U DJEČJOJ ASTMI
    Srećko Hajduković
  7. PERIFERNA OBLITERANTNA ARTERIOSKLEROZA – POVEZANOST SIMPTOMA, KOMORBIDITETA I FUNKCIONALNE SPOSOBNOSTI
    Žaklina Damnjanović, Rade Kostić, Dragica Rondović
  8. IMPLATACIJA PEJSMEJKERA U PEJSMEJKER KABINETU U ZAJEČARU U 2008. GODINI
    Vladimir Mitov
  9. URINARNE INFEKCIJE KOD TRUDNICA HOSPITALIZOVANIH NA GAO ZC NEGOTIN U PERIODU OD 2006-2008. GODINE
    Nada Mihajlović, Jevrosima Puslojić, Aleksandar Banković, Ljiljana Račić Milivojević
  10. DIJASTOLNA DISFUNKCIJA LEVE KOMORE - RANA FUNKCIONALNA ABNORMALNOST KOD ASIMPTOMATSKIH PREDIJALIZNIH BOLESNIKA U IV I V FAZI HRONIČNE BUBREŽNE BOLESTI
    Biserka Tirmenštajn Janković, Dušan Bastać, Svetlana Žikić, Milenko Živanović
  11. GOJAZNOST KAO FAKTOR RIZIKA U OPŠTOJ MEDICINI
    Milosava V. Prokić, Suzana V. Budić, Svetlana D. Đokić
  12. ANEMIJA U TRUDNOĆI NA GAO ZC NEGOTIN
    Jevrosima Puslojić, Nada Mihajlović, Ljubisav Božilović, Aleksandar Banković, Miroslav Ivić, Zoran Puslojić
  13. UČESTALOST LUMBOISHIALGIJE U AMBULANTI OPŠTE MEDICINE
    Milosava V. Prokić, Svetlana A. Ubavić, Suzana V. Budić
  14. MALIGNI MELANOM HORIOIDEJE-PRIKAZ SLUČAJA
    Maja Popović , V. Pavlović
  15. PREPORUKE PACIJENTIMA U LEČENJU SINDROMA ANOREKSIJE I KAHEKSIJE KOD MALIGNIH BOLESTI
    Ivan Poček
  16. OČNO DNO U RANOM OTKRIVANJU MASOVNIH NEZARAZNIH BOLESTI
    Vinka Repac, Jelena Vuković, Branislava Stanimirov, Ivan Lukić
  17. POREMEĆAJI GUTANJA KOD STARIJIH OSOBA
    Zoran Nikolić
  18. PROBLEMI U PRETRANSFUZIJSKOM ISPITIVANJU I PRIMENI KOMPONENATA KRVI KOD BOLESNIKA SA MULTIPLIM MIJELOMOM
    Biljana Todorović-Kazimirović, Biljana Paraskijević, Ninoslav Dimitrijević
  19. ULOGA FAKTORA RIZIKA U PROGRESIJI KAROTIDNE BOLESTI - DOPLER SONOGRAFSKA ANALIZA
    Gavrilo Vasilev
  20. FLASH BACK PSIHOZE- PRIKAZ SLUČAJA
    Sanja Glišović, Snežana Bajović- Pavlović, Tatjana Radović
  21. VARFARIN, DA ILI NE?
    Vesna V. Radović
  22. ZNAČAJ PREVENTIVNIH PREGLEDA U ORDINACIJI IZABRANOG LEKARA
    Ljiljana Račić Milivojević, Nada Mihajlović
  23. GREJVSOVA OFTALMOPATIJA
    Vinka Repac, Gabor Lodi
  24. PREHOSPITALNA PRIMENA FIBRINOLITIČKE TERAPIJE KOD AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA SA ST ELEVACIJOM
    Ivan Čikarić
  25. KOMPLIKACIJE U VIDU AKUTNOG SKOKA KRVNOG PRITISKA KOD PACIJENATA KOJI SE LEČE OD ARTERJSKE HIPERTENZIJE
    Goran Perge, Ksenija Barna
  26. KARDIOLOŠKE MANIFESTACIJE GASTRO-EZOFAGEALNE REFLUKSNE BOLESTI
    Vladimir Blanuša, Đorđe Vučković
  27. TIMSKI RAD U OKVIRU KUĆNOG LEČENJA MENTALNO OBOLELIH LICA
    Tatjana Radović, Miodrag Petković, Snežana Pavlović-Bajović
  28. ONKOLOŠKI PRINCIPI LEČENJA KANCERSKOG BOLA
    Ivan Poček
  29. AHALAZIJA – PRIKAZ SLUČAJA
    Dragan Ilić, Emilija Basarić,Miroslava Perić-Matić, Marija Rajković – Radivojević
  30. FAKTORI RIZIKA ZA OBOLJEVANJE OD DM TIP 2
    Olivera Jovičić
  31. FAKTORI RIZIKA I METABOLIČKI SINDROM X
    Ljiljana Marković, Novak Praščević
  32. KOMPLIKACIJE KOD DIJABETES MELITUSA
    Enisa Pupović, Senadin Pupović, Sabahudin Pupović, Senad Kolašinac
  33. HRONIČNE KOMPLIKACIJE DIJABETES MELITUSA
    Svetlana D. Đokić, Milosava V. Prokić, Svetlana A. Ubavić
  34. HRONIČNE KOMPLIKACIJE DIJABETESA
    Danilo Jokić, Ljiljana Marković, Mirko Vujošević
  35. "HIPERTENZIJA BIJELOG MANTILA"
    Danilo Jokić, Milan Vujnović
  36. HIPERLIPIDEMIJA I HIPERTENZIJA
    Ljiljana Marković, Novak Praščević
  37. UČESTALOST HIPERHOLESTEROLEMIJE KOD PACIJENATA OBOLELIH OD ARTERIJSKE HIPERTENZIJE
    Svetlana D. Đokić, Suzana V. Budić, Milosava V. Prokić
  38. UPOTREBA STATINA KOD PACIJENATA SA HIPERHOLESTEROLEMIJOM U PRIMARNOJ PREVENCIJI KORONARNE BOLESTI
    Milan Nikolić
  39. SLUČAJ AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA NASTALOG TOKOM MULTISLICE KOMPJUTERIZOVANE TOMOGRAFIJE
    Slađana Anđelić
  40. VEZA IZMEĐU STEPENA OKSIDATIVNOG STRESA I POJAVE KOMPLEKSNE VENTRIKULARNE ARITMIJE KOD BOLESNIKA SA ISHEMIJSKOM DILATATIVNOM KARDIMIOPATIJOM
    Slavica Radovanović, M. Krotin, N .Ninković, M. Žaja, M. Zdravković, B. Todić, S. Đorđević, A. Đoković, J. Šarić, V. Bisenić
  41. SIDEROPENIČNA ANEMIJA U DISPANZERU OPŠTE MEDICINE
    Milosava V. Prokić, Svetlana D. Đokić, Marina S. Komazec
  42. ZAPALJENJE USANA(CHEILITIS)
    Saša Mihajlović
  43. STOMATITIS APHTOSA
    Saša Mihajlović
  44. PHARYNGITIS LATERALIS
    Saša Mihajlović
  45. HERPANGINA
    Saša Mihajlović
  46. TERAPIJA AKUTNOG TONSILOFARINGITISA KAO PREVENCIJA PERITONZILARNOG APSCESA
    Marija Mihajlović, Vesna Stojanović Kamberović, Mila Otašević, Marijana Genić, Branka Jovanović, Vesna Đorđević, Snežana Babac
  47. LAKA GOVORNA PATOLOGIJA I DETE PREDŠKOLSKOG UZRASTA
    Nensi Mitrović-Stevanović, Danijela Stanković
  48. FUNKCIONALNA DISFAGIJA
    Saša Mihajlović
  49. DISPEPSIJA – SIMPTOMI I UZROCI
    Novak Praščević, Ljiljana Marković
  50. DEGENERATIVNE BOLESTI ZGLOBOVA NA TERITORIJI OPŠTINE KNJAŽEVAC
    Miroslava Paunović, Vesna Tasić, Maja Gurginov, Mimica Jelenković, Miodrag Petrović, Milica Mihajlović
  51. LEČENJE GONARTROZE HYALARTOM
    Dragoljub Mitrović, Božo Nešić, Siniša Popović, Branimir Radulović
  52. LUMBALNI BOLNI SINDROM
    Sabahudin Pupović, Senadin Pupović, Enisa Pupović, Senad Kolašinac, Zina Šabović
  53. ZNAČAJ IBANDRONATA U TERAPIJI POSTMENOPAUZALNE OSTEOPOROZE KOD BOLESNICA SA SPONTANIM FRAKTURAMA KIČMENOG STUBA
    Zvezdana Antić, Zoran Antić, Dušan Mustur, Vera Slavić, Goran Vidić
  54. PRIKAZ PACIJENATA SA PRELOMOM RADIJUSA NA TIPIČNOM MESTU LEČENIH U ODSEKU ZA FIZIKALNU MEDICINU I REHABILITACIJU ZDRAVSTVENOG CENTRA NEGOTIN U TOKU 2008.GODINE
    Jelena Ravanić, Dobrica Dinkić, Boris Ravanić, Dragica Firulović
  55. EDUKACIJA-BITAN DEO LEČENJA ASTME
    Slavica Anđelković
  56. LEČENJE HRONIČNOG KANCERSKOG BOLA KAO KLJUČ ZA KVALITETNO ZBRINJAVANJE OBOLELIH OD MALIGNIH BOLESTI- PRIKAZ SLUČAJA
    Vesna Đorđević-Lalošević, Sandra Dimitrijević
  57. RADIJACIONI KOLITIS POSLE TERAPIJSKOG ZRAČENJA KARCINOMA GRLIĆA MATERICE
    Zoran Joksimović, Dušan Bastać
  58. KARCINOM DOJKE - ISKUSTVO U ORDINACIJI IZABRANOG LEKARA
    Dragana Joksimović Stevanović, Verica Zdravković Vasić, Slađana Miljković
  59. FREQENCY OF PARTICULAR RISICO FACTORS IN CORONARY ARTERY DISEASE
    Dragana Ilić Videnović
  60. DIJAGNOSTIKA VRTOGLAVICE
    Senadin Pupović, Sabahudin Pupović, Enisa Pupović, Senad Kolašinac
  61. ADOLESCENTNA KRIZA
    Lela Mihajlović-Jovanović
  62. ULOGA FDA (FOOD AND DRUGS ADMINISTRATION) U PEDIJATRIJSKOM ISTRAŽIVANJU LIJEKOVA U SAD I NJIHOVOJ KATEGORIZACIJI KOD DJECE
    Adnan Bajraktarević, Milan Mioković, Sanja Putica, Lutvo Sporišević, Jasmir Musabegović,
    Haris Nikšić, Zijo Begić, Aida Đurđević Đulepa
  63. ATIPIČNA KLINIČKA SLIKA INFEKTIVNE MONONUKLEOZE – PRIKAZ SLUČAJA
    Mila Otašević, Radmila Kosić, Marijana Genić, Bosiljka Ugrinić-Sklopić, Marija Mihajlović
  64. ZBRINJAVANJE PACIJENATA SA DELIMIČNOM BEZUBOŠĆU FLEKSIBILNOM PROTEZOM
    Vesna Petković, Lidija Milovanović, Dejan Veselinović
  65. PROCJENA MENINGITISA U DOBI DO DVANAEST MJESECI ŽIVOTA
    Adnan Bajraktarević, Lutvo Sporišević, Zijo Begić, Bisera Vranić, Aida Đurđevic Đulepa,
    Ismet Suljević, Zaim Jatić, Edin Strinić
  66. RAZLOZI ODABIRA PREPARATA U APOTECI
    Milena Slavković
  67. SUPSTITUENTI KRVI KAO TERAPEUTSKA SREDSTVA
    Adnan Bajraktarević, Milan Mioković, Slobodan Trninić, Lutvo Sporišević, Zijo Begić,
    Edo Hasanbegović, Aida Đurđević Đulepa, Jasmina Sarić Ćeman
  68. HEMIJSKI PILING - TERAPIJA PROBLEMATIČNE KOŽE LICA
    Nada Trailović, Mirko Trailović, LidijaTrailović, Vera Brujić
  69. DIABETES MELLITUS I HASHIMOTO THYROIDITS KOD ADOLESCENTKINJE OD 15 GODINA - PRIKAZ SLUČAJA
    Bratimirka Jelenković, Željka Aleksić, Bojana Cokić, Ljiljana Jovanović, Mirko Nikolić
  70. UTICAJ LDL-HOLESTEROLEMIJE NA SISTOLNU HIPERTENZIJU U ISPITIVANOJ POPULACIJI
    Zorka Dimitrijević, Branka Grujić, Dragana Todorović
  71. POVEZANOST DEPRESIJE SA PUŠENJEM I GOJAZNOŠĆU
    Vesna S. Senci, Ljiljana Đ. Miljački, Marija P. Mandić
    DOM ZDRAVLJA SUBOTICA
  72. SUBKLINIČKA TIREOIDNA DISFUNKCIJA
    Danijela Nikolić
  73. POSTAVLJANJE DIJAGNOZE I LEČENJE VRTOGLAVICE U OPŠTOJ PRAKSI
    Dragan Đorđević
      
 
 
     
             
 

Predavanje po pozivu

   Uvodno predavanje:

18. PRINCIPI I INDIKACIJE RADIONUKLIDNE TERAPIJE
Prof. dr Slobodan Ilić
MEDICINSKI FAKULTET, NIŠ, CENTAR ZA NUKLEARNU MEDICINU

Osnovni princip radionuklidne terapije sastoji se u predavanju visoke efektivne doze zračenja, ciljnom (boles-nom) tkivu, pri čemu okolno zdravo tkivo ostaje neoštećeno. Specifični radiofarmaci koji se primenjuju u terapiji u visokoj koncentraciji selektivno se vezuju i dugo zadrzavaju u ciljnom tkivu. Princip terapijskog dejstva zasniva se na jonizacionom efektu zračenja koji dovodi do inflamacije, nekroze i posledične fibroze mailgnog ili hiperfunkcijskog tkiva. Aplikovana aktivnost radionuklida je znatno veća od iste primenjene u dijagnostičke svrhe i u tom kontekstu dijagnostička primenljivost može biti dragocen indikator za mogućnost kasnijeg terapijskog delovanja.
Radionuklidna terapija ima najfrekventniju primenu u endokrinologiji, standardno se primenjuje za lečenje hi-pertireoidizma i karcinoma štitaste žlezde, a u novije vreme stimulativni rezultati dobijaju se u terapiji neuro-endokrinih tumora. Palijacija bola kod kostnih metastaza specifičnim radiofarmacima koji se selektivno vezuju za metastatske lokacije dovodi do značajnog produžavanja remisije i perioda preživljavnja. Radiosinevektomija se primenjuje za lokalno lečenje hroničnog sinovitisa kod bolesnika sa minimalnim ili umerenim promenama na zglobovima sa primarnim efektom smanjenje bola i poboljšanja funkcije. Radioimunoterapija obuhvata lečenje malignih bolesti primenom radioobeleženih antitela na tumorske antigene, a efikasna je u solitarnim lokalizacijama gde se registruje visoka koncentracija tumor asociranog antigena. Pored navedenih terapijskih procedura koje su deo uspostavljenih terapijskih protokola, ekspanzija novih radiofarmaka nagovestila je velike radionuklidne terapijske potencijale u mnogim kliničkim disciplinama, ali pre svega u onkologiji (limfom, karcinom prostate, hepatocelularni karcinom...).
Radionuklidna terapija je efektivna, neinvazivna, ispoljava sličnu toksičnost kao eksterna zračna i u adekvatnom indikacionom području može imati dugotrajni efekat.
e-mail: lorens@bankerinter.net 		     
             
 
 
     
             
 

Usmene prezentacije 

   19. PREVENCIJA I DETEKCIJA RANIH POREMEĆAJA RAZVOJA OSTEOMUSKULARNE GRAĐE
Bosiljka Ugrinić-Sklopić(1), M. Bogdanović(2), M. Rangelov(1), V. Bogdanović(1), M. Otašević(1), M. Genić(1), R. Kosić(1)
(1)DOM ZDRAVLJA "ZVEZDARA", BEOGRAD, (2)INSTITUT ZA MEDICINU RADA
"DR D. KARAJOVIĆ", BEOGRAD

UVOD: Narušavanje ravnoteže između koštano-zglobnog aparata i mišića dovodi do deformacije osteomusku-larne građe i narušavanja posture sa estetskim, funkcionalnim i hemodinamskim posledicama.
CILJ: Prevencija i detekcija ranih poremećaja razvoja osteomuskularne građe.
METODE RADA: Sistematski pregledi učenika uzrasta 15/16 godina u dve srednje beogradske škole na teritoriji opštine Zvezdara.
REZULTATI: Sistematskim pregledom je obuhvaćeno 340 učenika. Kod 230 ( 67,65 %) su nađeni poremećaji razvoja osteomuskularne građe: 25 (10,88% ) pektusa ekskavatuma; 2 (0,87%) pectusa carinatuma; 155 (67,39%) scolioza od kojih 116 (74,84%) funkcionalnih (Adams-ov test) , 39 (25,16%) strukturnih (po Cobb-u i Mehti; Nash i Moe); 20 (8,69%) kifoza i to 14 (70%) fizioloških i 6 (30%) strukturnih- Mb.Scheuermann (po Sorensenu, Cobb-u, Stagnari-jevim indexom); 19 (8,26%) udruženih deformiteta i 9 (0,39%) deformiteta stopala.
ZAKLJUČAK: Rana prevencija spoljnih faktora rasta i razvoja, pravovremeno prepoznavanje i započinjanje terapije početnog deformiteta, pre završetka rasta i razvoja značajno bi smanjilo učestalost i dalju progresiju deformiteta i u velikoj meri bi uticalo na fiziološke, funkcionalne poremećaje koji se još uvek mogu voljno ispraviti aktivnošću određenih grupa mišića.Time bi značajno uticali na nastanak i progresiju strukturnih poremećaja, koji postaju apsolutno trajni posle završetka rasta i razvoja.
Ključne reči: deformiteti, osteomuskularna građa, prevencija
e-mail: psklopic@sbb.rs, drbos@sbb.rs

20. AKUTNI RINOSINUSITIS KOD DECE
Vesna Stojanović Kamberović(1), Goran Bjelogrlić(2), Snežana Babac(3)
(1)DOM ZDRAVLJA "ZVEZDARA", BEOGRAD; (2)INSTITUT ZA ORL I MFH KCS, BEOGRAD, (3)KLINIKA ZA OTORINOLARINGOLOGIJU KBC "ZVEZDARA", BEOGRAD

UVOD: Akutni rinosinuitis (ARS) je upala sluznice nosa i paranazalnih sinusa kod koje su prisutni simptomi nosne zapušenosti, sekrecija iz nosa i/ili slivanje sekreta niz zadnji zid ždrela. pritiska u licu ili glavobolje, smetnji u osećaju mirisa (najmanje 2 od ova 4 simptoma) duže od 10 dana (ili pogoršanje 5 dana nakon prvih simptoma), a ne duže od 12 nedelja.
CILJ RADA: je prikaz odlika oboljenja i dijagnostičko-terapijski pristup.
Metod: Analitičkom studijom je obuhvaćeno 62 pacijenata kod kojih je dijagnostikovan ARS. Prosečna starost naših ispitanika bila je 10,45±3,36 god. (5-16). Dijagnoza je postavljena na osnovu simptomatologije, kliničkog rinoskopskog pregleda, mikrobiloških analiza aspirata, radioloških procedura-kod sumnje na komplikacije (RGT/CT-PNS). Terapija je bila antimikrobna uz dekongestive i simptomatsku terapiju.
REZULTATI: Iako je u istraživanju bilo nešto više ispitanika muškog pola (53,2%: 46,8%) , uočena razlika nije bila statistički značajna (χ2=0,258; DF=1; p>0.05). Analiza učestalosti izolovanih uzročnika pokazala se kao statistički visoko značajna (χ2=13,739; DF=2; p<0.01). Naime, najčešće je bio izolovan Streptococcus pneumo-niae (38,70%), sledi Haemophilus Influenzae (29,03%) pa Moraxella catharralis (6,45%). Kod 16 pacijenata nije izolovana bakterija, dok kod ostalih 46 jeste. Dakle, uočena razlika je bila statistički značajna (χ2=4,261; DF=2; p<0.05). Vodeći simptomi su bili rinoreja i/ili post-nazalni drip, facijalni bol i otok. Ciljana antibiotska terapija je bila češće primenjivana u odnosu na inicijalnu empirijsku terapiju.. Uočena razlika je bila statistički visoko značajna (χ2=34,129; DF=1; p<0.01). Dužina primenjene terapije je bila 10,22 dana. Najveći broj ispitanika je bio izlečen 93,54%, (χ2=43,613; DF=1; p<0.01).
ZAKLJUČAK: Akutni rinosinusitis kod dece viralnog ili bakterijskog porekla, zahteva adekvatan dijagnostičko-terapijsjki algoritam, prema smernicama EP3OS.
Ključne reči: akutni rinosinizitis, etiopatogeneza, terapija, deca
e-mail: igormina@vektor.net

21. DETERMINANTE HIPERTROFIJE LEVE KOMORE KOD BOLESNIKA U PREDIJALIZNOM PERIODU HRONIČNE BUBREŽNE BOLESTI
Biserka Tirmenštajn Janković(1), Dušan Bastać(2), Svetlana Žikić(1), Milenko Živanović(1)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR,ODELJENJE NEFROLOGIJE I HEMODIJALIZE, (2)INTERNISTIČKA ORDINACIJA "DR BASTAĆ", ZAJEČAR

Hipertrofija leve komore (HLK) je snažan prediktor mortaliteta bolesnika sa terminalnom fazom hronične bubrežne bolesti (HBB), ali mali broj studija izučava HLK pre početka dijaliznog lečenja. Cilj ove studije je procena zastupljenosti i kliničkih korelacija HLK kod asimptomatskih bolesnika u predijaliznom stadijumu HBB. U izvršenoj cross-sectional studiji, ehokardiografskim pregledom je obuhvaćena grupa od 31 bolesnika sa IV i V fazom HBB (16 M, prosečne starosti 66.0±10.6 godina, CCr 16.5±5.5) i kontrolna grupa od 21 zdrave osobe (11 M, prosečne starosti 65.1±9.0 godina). Masa leve komore (MLK) je izračunata po metodi Devereux-a i Reichek-a. HLK je definisana kao indeks mase leve komore (IMLK) veći od 131 g/m2 za muškarce i 100 g/m2 za žene. U poredjenju sa kontrolnom grupom, bolesnici sa HBB imali su značajno više vrednosti IMLK ( 177.9±40.6 vs 129.5±24.6; p=0.000) i veću učestalost HLK (96.8% vs 71.4%; p=0.013, ekscentrična u 63.3%). Multivarijantna regresiona analiza pokazala je da su proteinurija, nivo hemoglobina i nivo serumskog kreatinina jedini nezavisni faktori rizika za IMLK (model R2=0,633). Visoka zastupljenost HLK u predijaliznoj populaciji ukazuje da je detaljna kardiovaskularna evaluacija neophodna bez obzira na odsustvo simptoma, kao i da prevenciju treba započeti već u ranim fazama HBB delovanjem na poznate kardiovaskularne faktore rizika.
e-mail: biserkatirmenstajn@gmail.com

22. INFARKT BUBREGA IZAZAVAN EMBOLIJOM SEGMENTALNE GRANE-A.SEGMENTALIS POSTERIOR- PRIKAZ SLUČAJA
Radovan Mitrović(1), N. Pakević(1), Z. Đurić(1), Lj. Pavić(2), J. Balinovac(3), R. Petrović(3)
ZDRAVSTVENI CENTAR VALJEVO, (1)UROLOŠKA SLUŽBA, (2)RADIOLOŠKA SLUŽBA, (3)SLUŽBA INTERNE MEDICINE

UVOD: Prikazujemo slučaj infarkta bubrega čija klinička slika nije tipična pa se dijagnoza postavlja sa zakašnjenjem ili se bolest uopšte ne prepoznaje. Obično je posledica drugog osnovnog oboljenja i najčešće se javlja kod kardioloških bolesnika (fibrilacija pretkomora, oboljenja srčanih valvula,subakutni bakterijski endo-karditis, infarkt miokarda sa intramuralnim trombom a opisani su i slučajevi posle perkutane transluminalne koronarne angioplastike).
PRIKAZ SLUČAJA: Bolesnik R.Đ. star 42.g. primljen na hirurško odeljenje pod Dg:Colica abdominalis. Nakon dijagnostike i urađenog CT preveden na urologiju zbog infarkta bubrega. Urađena i MDCT renovazografija: okluzija a.segmentalis posterior i infarkt zadjne polovine bubrega. Anamnestički: sedam dana pre prijema imao povišenu temparaturu, otok i lividnost malog prsta i šake desne ruke (Dg:Lymphangitis antebrachi dex, uzimao Pentrexyl i nosio gips šinu, pri prijemu bez navedenih promena na šaci). Takođe ranije lečen zbog šuma na srcu. Konsultovan internista: Dg: Sy Marphany. Obzirom da se stanje bolesnika nije popravljalo i pored Th antibioti-cima,antikoagulantima (i dalje visoka febrilnost, malksalost, glavobolja) konsultovan kardiolog i zbog sumnje na subakutni bakterijski endokarditis preveden na kardiologiju odakle je upućen na Institut za KVB-Beograd gde mu je kasnije ugrađena veštačka srčana valvula. Redovno se kontroliše. Na kontrolnom eho abdomena desni bubreg smanjenog uzdužnog promera-9cm dok je levi urednog eho nalaza.
ZAKLJUČAK: Timski rad je neophodan u teškim i netipičnim kliničkim slučajevima naročito kada se bolesnik javlja sa komplikacijama osnovnog oboljenja. U ovom slučaju radilo se o subakutnom infektivnom endokarditisu i njegovim embolijskim komplikacijama.
e-mail: rasamitrovic@nadlanu.com

23. NAJČEŠĆI ALERGENI U DJEČJOJ ASTMI
Srećko Hajduković
JZU DOM ZDRAVLJA "BOGDAN VUJOŠEVIĆ", ULCINJ, CRNA GORA

UVOD. Atopija je nasledna sklonost ka povećanoj sintezi lgE i nasleđuje se autozomno dominantno. Patološki gen je prisutan na dugom kraku 11-og hromozoma. Ne mora se nikada ispoljiti, a ako se ispolji onda se radi o alergiji. Danas se alergija definiše kao prekomjerno stvaranje lgE antitijela pri kontaktu sa supstancama u okolini.
MATERIJAL I METODE. U ambulanti dječjeg dispanzera Doma zdravlja Ulcinj izdvajana su djeca sa dijagno-zom astme koja je postavljena na osnovu kriterijuma datog od strane Američkog udruženja za pedijatrijsku pulmologiju iz 1995 godine. Analizom je obuhvaćeno 73 djece sa dijagnozom astme. Sva djeca su grupisana u lll grupe prema uzrastu: I grupa,0 – 3 godine, - 15, II grupa,3 – 7 godina - 30, III grupa,7 – 15 godina – 28. Kod sve djece rađene su kožne alergološke probe prick testom na inhalacione alergene: bakterije, buđ, kućna prašina, perje, duvan, dermatofagoides, polen drveća, dlaka psa, dlaka mačke, polen trave, polen korova. Kod sve djece su rađene kontrolne probe sa NaCL 0,9% i histaminom 0,1 mg/ml.
REZULTATI RADA. U prvoj grupi najčešći inhalacioni alergen je kućna prašina 6 (40%), dlaka psa 4 (27%), dermatofagoides 3 (20%), 2 je bilo bez alergije. U drugoj grupi najčešći inhalacioni alergen je dermatofagoides 18 (60%), kućna prašina 16 (53%), dlaka mačke 9 (30%), polen drveća 6 (20%), perje 4 (13%), dlaka psa 4 (13%), polen trava 1 (3,3%) i polen korova 1 (3,3%), buđ 1 (3,3%). U trećoj grupi najčešći inhalacioni alergen je dermatofagoides 22 (79%), kućna prašina 20 (72%), dlaka mačke
16 (57%), polen drveća 12 (42%), dlaka psa 9 (32%), polen trava 6 (22%), perje 5 (18%), buđ 3 (11%).
ZAKLJUČAK.Najčešći alergen kod djece do 3 godine je kućna prašina, a kod ostale dvije grupe je dermato-fagoides. Interesantno je da ni u jednoj grupi djece nije detektovana alergija na duvan.
e-mail: sreckoul@t-com.me

24. PERIFERNA OBLITERANTNA ARTERIOSKLEROZA – POVEZANOST SIMPTOMA, KOMORBIDITETA I FUNKCIONALNE SPOSOBNOSTI
Žaklina Damnjanović, Rade Kostić, Dragica Rondović
SPECIJALNA BOLNICA "GAMZIGRAD", GAMZIGRADSKA BANJA

UVOD: Atereosklerotički izmenjene arterije nisu u mogućnosti da obave svoju osnovnu ulogu - dovod krvi u periferna tkiva, tako da dolazi do niza poremećaja i simptoma kod obolelih od periferne obliterantne arterioskleroze (POAB) koji se odražavaju na funkcionalnu sposobnost. Sve je više studija koje pokazuju da su mnogi oboleli od POAB asimptomatski ili nemaju klasične simptome kao što je Claudicatio intermittens.
CILJ RADA: Identifikovati spektar simptoma , kao i komorbiditete koje imaju oboleli od POAB. Pokazati raz-like u funkcionalnoj sposobnosti kod obolelih od POAB u zavisnosti od simptoma i komorbiditeta.
METOD RADA: Prospektivnim kliničkim istraživanjem obuhvaćeno je 98 pacijenata obolelih od POAB. Svim učesnicima su izmerene vrednosti Doppler Indexa i dato da popune: San Dijego klaudikacioni upitnik i Upitnik o poremećaju hodanja. Svim ispitanicima vršena su funkcionalna merenja: hodanje na stazi od 30 metara u toku 6 minuta, ponovljeno ustajanje sa stolice (5 puta), vreme potrebno da se pređe 4 metra (pri uobičajenom i pri najbržem koraku). Učinak za svako od funkcionalnih merenja ocenjivan je od 1(najgori) – 5(najbolji). Minimalan broj bodova za svakog ispitanika bio je 5 , a maksimalan 25.
REZULTATi: Na osnovu upitnika ispitanici su podeljeni u 6 uzajmno isključivih grupa, 4 grupe su imale bol nogama: I-bol u nozi prilikom napora i u miru, II-claudicatio intermittens, III-atipičan bol pri naporu koji dovodi do zaustavljanja hodanja, IV-atipičan bol pri naporu koji ne zaustavlja hodanje. Pripadnici dve grupe bili bez bola u nogama (jedna grupa je bila fizički neaktivna, dok je druga bila aktivna). Takođe, identifikovan je širok opseg simptoma, kao i veliki broj komorbiditeta.
Učinak za svako od funkcionalnih merenja ocenjivan je od 1(najgori) – 5(najbolji). Minimalan broj bodova za svakog ispitanika bio je 5, a maksimalan 25. Statistička analiza izvršena je pomoću T testa za nezavisne uzorke. Najbolje funkcionisanje imali su ispitanici iz grupe sa sa atipičnim bolom pri naporu koji ne zaustavlja hodanje i grupe bez bola u nogama(fizički aktivna). Najlošije funkcionisanje imali su ispitanici iz grupe sa atipičnim bolom u nogama koji dovodi do zaustavljanja hodanja i grupa bez bola u nogama(fizički neaktivna), kod njih je identifikovan i najveći broj komorbiditeta, kao i u grupi sa bolom u nogama pri naporu i u miru.
ZAKLJUČAK: Funkcionalna sposobnost obolelih od POAB zavisi od simptoma kao i od komorbiditeta (dijabetična neuropatija, osteoartroza kuka i kolena, angina pectoris, gojaznost) koji doprinose lošijem funkcio-nisanju.
e-mail: zaklinadamnjanovic@gmail.com

25. IMPLATACIJA PEJSMEJKERA U PEJSMEJKER KABINETU U ZAJEČARU U 2008. GODINI
Vladimir Mitov
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, KARDIOLOŠKI ODSEK, PEJSMEJKER KABINET

CILJ RADA: Prikaz rezultata implatacije pejsmejkera u Pejsmjeker kabinetu u Zaječaru u prvoj godini postoja-nja.
MATERIJAL I MERODOLOGIJA: Ispitivanjem je obuhvaćeno 54 pacijenata koji su u toku 2008. godine lečeni implatacijom pejsmejkera, u Pejsmejker kabinetu u Zaječaru. Bilo je 36 (66,7%) muškaraca prosečne starosti 71,77±5.9 god, i 18 (33,3%) žena prosečne starosti 71,37±5,9god.
REZULTATI: Kod 17 (31.6%) pacijenata pejsmejeker je implatiran zbog AV bloka gr III, kod 8 (14.8%) zbog AV bloka gr II, 23 (42.6%) pacijenata zbog atrijalne fibrilacije sa sporom frekvencom komora, 5 (9.2%) pacije-nata zbog bolesti sinusnog čvora i kod 1 (1.8%) zbog deplecije baterije.
Implantirano je 27(50%) VVIR, 8 (14,8%) VDDR i 19 (35,2%) DDDR pejsmejkera.
Kao komplikacija implatacije registrovani su površni hematom na džepu kod 2 (3.7%) pacijenata, kao i 1 (1.8%) pacijent sa jatrogenim pneumotoraksom. Nije bilo smrtnih ishoda, dislokacija elektrode kao ni slučajeva da je moralo da se menja pejsmjeker sistem zbog infekcije i bakterijskog endokarditisa.
ZAKLJUČCI: Primena pejsmejkera predstavlja terapiju izbora kod pacijenata sa poremećajem sprovodljivosti praćenog bradikardijom i malignim aritmijama, poremećajem stanja svesti ili srčanom insuficijencijom. Primena ove visoko specijalizovane terapije je bezbedna i u sekundarnim zdravstvenim ustanovama, što pokazuju i naši rezultati.
e-mail: mitov@ptt.rs

26. URINARNE INFEKCIJE KOD TRUDNICA HOSPITALIZOVANIH NA GAO ZC NEGOTIN U PERIODU OD 2006-2008. GODINE
Nada Mihajlović, Jevrosima Puslojić, Aleksandar Banković, Ljiljana Račić Milivojević
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKO ODELJENJE

UVOD: Morfološke i funkcionalne promene urinarnog trakta u toku trudnoće stvaraju pogodan teren za nastanak ili egzacerbaciju patoloških promena.
CILJ: prikazati urinarne infekcije kao najčešću patologiju trudnoće na našem odeljenju.
METOD:Analizirano je 864 trudnica u trogodišnjem periodu od kojih su 172(20,09%) hospitalizovane imale laboratorijski dokumentovanu i klinicki manifestnu urinarnu infekciju. Analizirane su trudnice po godinama starosti, paritetu, socijalnom statusu, gestacijskoj dobi i uzročniku infekcije.
REZULTATI: Od 172 hospitalizovanih trudnica 107 ili 62,3 % su se nalazile u prvom trimestru trudnoće. Većina su bile prvorotke u starosnoj grupi od 25-30 godina. Najčešći uzročnik urinarnih infekcija bila je E coli. 42,5% trudnica imalo je ponovljenu infekciju urotrakta u daljoj trudnoći.
ZAKLJUCAK: Od svih trudnica hospitalizovanih na patologiji trudnoće na našem odeljenju u trogodišnjem periodu 2/3 zauzimaju one sa urinarnom infekcijom.
e-mail: irenaibeka@hotmail.com 		     
             
 
 
     
             
 

Poster prezentacije

   27. DIJASTOLNA DISFUNKCIJA LEVE KOMORE - RANA FUNKCIONALNA ABNORMALNOST KOD ASIMPTOMATSKIH PREDIJALIZNIH BOLESNIKA U IV I V FAZI HRONIČNE BUBREŽNE BOLESTI
Biserka Tirmenštajn Janković(1), Dušan Bastać(2), Svetlana Žikić(1), Milenko Živanović(1)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR,ODELJENJE NEFROLOGIJE I HEMODIJALIZE, (2)INTERNISTIČKA ORDINACIJA "DR BASTAĆ", ZAJEČAR

Poznato je da kardiovaskularne bolesti počinju da se razvijaju rano tokom progresije hronične bubrežne bolesti (HBB) i da stoga mnogi bolesnici na početku dijaliznog lečenja već imaju izražene kardiovaskularne komplika-cije. Cilj ove studije je bila procena funkcionalnih kardiovaskularnih abnormalnosti kod asimptomatskih, predi-jaliznih bolesnika u IV i V fazi HBB. Ehokardiografski pregledi su izvršeni u bolesničkoj (n=31) i kontrolnoj grupi (n=21, srodnoj po starosti i polu). Dijastolna funkcija je definisana maksimalnom brzinom rane (E) i kasne faze komorskog punjenja (A), odnosom E/A, vremenom deceleracije talasa E (DT) i izovolumetrijskim vremenom relaksacije (IVRT). Od parametara tkivnog Doppler-a, određene su brzine septalnog i lateralnog mitralnog anulusa: rana dijastolna (E'), kasna dijastolna (A'), kao i odnos E'/A'. Kao indeks pritiska punjenja LK, izračunat je odnos E/E'. U poređenju sa kontrolnom grupom, bubrežni bolesnici su imali niže vrednosti E' (Septalni E': p=0.000; Lateralni E': p=0.013) i nižu brzinu propagacije mitralnog protoka (Vp: p=0.000). Odnos E/A nije se značajno razlikovao između grupa, ali je odnos E'/A' bio značajno smanjen (p=0.009) a E/E' značajno povećan (p=0.003) kod bolesnika u odnosu na kontrolnu grupu. Zaključeno je da su nove ehokardiografske tehnike senzitivnije od konvencionalne ehokardiografije u detekciji dijastolne disfunkcije leve komore kod asimptomatskih bolesnika u predijaliznom periodu HBB.
e-mail: biserkatirmenstajn@gmail.com

28. GOJAZNOST KAO FAKTOR RIZIKA U OPŠTOJ MEDICINI
Milosava V. Prokić, Suzana V. Budić, Svetlana D. Đokić
ZDRAVSTVENI CENTAR"TOPLICA", PROKUPLJE, SLUŽBA OPŠTE MEDICINE

UVOD. Gojaznost je prekomerno nagomilavanje masti i uvećanja telesne težine. Stepen gojaznosti se određuje u odnosu na teorijski normalnu telesnu težinu, čija se vrednost utvrđuje prema visini, starosti i polu. Gojaznost kao patološka pojava dovodi i do poremećaja u radu različitih organa.
CILJ RADA. Da se utvrdi zastupljenost gojaznih pacijenata u ambulanti opšte medicine
METOD. Analiza podataka dobijenih iz zdravstvenih kartona pacijenata u opštoj medicini.
REZULTATI. Od 200 pacijenata, 124 su bile žene i 76 muškaraca, starosne dobi od 30 do 65 godina. 56(45,2%)žena i 28(36.9%) muškaraca je imalo kardiovaskularne poremećaje. 32(25.8%)žena i 12(15.8%) muškaraca je imalo digestivne poremećaje. 20(16.2%)žena i 24(31.6%) muškaraca je imalo promene u zglobo-vima. 16(13%) žena i 12(15.8%)muškaraca je imalo endokrine poremećaje.
ZAKLJUČAK. Kod većine bolesnika oba pola koji su imali prekomernu telesnu težinu zabeleženi su organski poremećaji. Savetovano je ograničeno unošenje suvišnih kalorija, dijete za smanjenje telesne mase, smanjenje unosa hrane, smanjenje energetske vrednosti obroka i dr. 10% pacijenata je koristilo lekove za smanjenje telesne mase, koji su pokazali dobre rezultate. Savetovano je povećanje fizičke aktivnosti i redovne kontrole (bar jednom mesečno).
Ključne reči. Gojaznost, morfološke osobine gojaznosti, uzroci i prognoza gojaznosti. .
email: mimaprokic@gmail.com

29. ANEMIJA U TRUDNOĆI NA GAO ZC NEGOTIN
Jevrosima Puslojić(1), Nada Mihajlović(1), Ljubisav Božilović(1), Aleksandar Banković(1), Miroslav Ivić(1), Zoran Puslojić(2)
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, (1)GINEKOLOŠKO AKUŠERSKA SLUŽBA, (2)INTERNISTIČKA SLUŽBA

UVOD. Trudnoća, kao najveličanstveniji prirodni fenomen podrazumeva niz fizioloskih dešavanja u organizmu žene. Odražava se na svim organima i organskim sistemima. Ukupno uvećanje zapremine krvi u graviditetu je 1-2l, pri čemu dolazi do porasta plazme za oko 25-50% i eritrocita za 20-40%. S obzirom da je povećanje mase eritrocita manje od povećanja zapremine plazme, razvija se tzv. fiziološka anemija.
Međutim, do anemije može doći i usled: neadekvatne ishrane, loše apsorpcije gvožđa, prekomernog povraćanja, kod višestruke trudnoće, zbog većih potreba ili kod krvarenja u trudnoći. Donje granice normalnih vrednosti u graviditetu za Hb je 10g-100ml a za hematokrit 30-32%. Najčešći vid anemije u trudnoći je hipohromna. Blage forme anemije prolaze bez izrazitih tegoba, dok su teške praćene malaksalošću, bledilom i gubitkom apetita.
Dijagnoza se postavlja na osnovu laboratorijskih analiza.
CILJ RADA je da se prikaže učestalost hipohromne anemije u trudnoći , uticaj zanimanja i starosti trudnice kao i perinatalni ishod.
MATERIJAL I METOD. Autori su analizirali trudničke kartone,odeljenske i porođajne protokole u 2008 godini.
REZULTATI I DISKUSIJA. Od ukupnog broja trudnica ( 274), u 2008. godini, 159 (58,02%) je bilo sa znacima anemije. Najčešće je bila prisutna kod domaćica ( 49,68%), a zatim kod radnica (42,13%) i učenica (8,17%). U starosnoj grupi od 26-30 godina bila je skoro polovina trudnica (42,13%). Najveći broj plodova je imalo telesnu masu na rođenju preko 3,0kg (64,15%) i nije uočena statistički značajna razlika u odnosu na kontrolnu grupu. Takođe, nije bilo značajnih razlika u Apgar scoru na rođenju.
ZAKLJUČAK. Na našem materijalu uočava se nešto veći procenat anemičnih trudnica, 58,02%, u odnosu na podatke iz literature. Novorođenčad su bila sa zadovoljavajućom težinom na rođenju i u dobroj kondiciji, što objašnjavamo time da se radilo o blažim oblicima anemije, koje nisu dugo trajale. Kod dve trudnice, zbog težeg oblika anemije, neophodne su bile transfuzije krvi. Svaka anemija u trudnoći zahteva redovnu kontrolu, adekvatnu terapiju, jer samo uredan hematološki nalaz obezbeđuje adekvatnu perfuziju feto-placentne jedinice i obezbeđuje "rezervu"za slučaj krvarenja u trudnoći i porođaju.
e-mail: a.bankovic@nadlanu.com 

30. UČESTALOST LUMBOISHIALGIJE U AMBULANTI OPŠTE MEDICINE
Milosava V. Prokić, Svetlana A. Ubavić, Suzana V. Budić
ZDRAVSTVENI CENTAR "TOPLICA", PROKUPLJE, SLUŽBA OPŠTE MEDICINE

UVOD. Lumbalgija je bol u slabinskom predelu, koji može da se zrakasto širi, naročito duž išijadičnog nerva (lumboishialgija). On uglavnom otkriva dve vrste oboljenja: kičmena i genito-urinarna. Postoje razni faktori koji mogu dovesti do lumbalgije. Mogu se uočiti tokom lumalne arthrose ili u slučajevima lezije međupršljenskih diskusa: to su lumbalgije izazvane zamorom, dugim stajanjem i nošenjem teških predmeta.
CILJ RADA. Utvrđivanje učestalosti oboljenja u ambulanti opšte medicine
METOD. Ispitivanje je vršeno uvidom u bolesnički karton, registrovanje pacijenata koji dolaze u ambulantu opšte medicine i sagledavanje mogućnosti kako da im se pomogne.
REZULTATI. Bilo je 65 pacijenata oba pola, od toga 25 (38%) muškaraca i 40(62%)žena, starosne dobi od 25 do 75 godina, (prosečna starost 40-50godina). Sa lumbalnim sindromom se javilo u ambulantu 10(29,41%) muškaraca i 9(26,47%) žena. Lumbalgiju sa lumboishialgiom imalo je 29 (85,29%) žena i 17 (44,7%) muškaraca. U dijagnostičkom postupku Rtg L-S kičme urađen je kod 44(89,80%) pacijenata. Kod 9 (90,0%) rađena je MR L-S kičme. A kod ostalih dijagnoza je postavljena na osnovu kliničke slike. 11(84,61%) pacijenata je upućeno neurologu. Lečenje je bilo medikamentno kod 58 (58,58%) uz lakši rad do bola i blage šetnje, potpuno mirovanje nije bilo savetovano. 13 (26,53%) pacijenta je upućeno na fizikalnu terapiju, a 3 (6,12%) pacijenta je upućeno na neurohirurgiju radi diferencijalno-dijagnostičkog ispitivanja.
ZAKLJUČAK. Ovakav način lečenja dao je pozitivne rezultate kod većine pacijenata, što je doprinela upotreba medikamenata, fizikalna terapija, a neupotreba primene kortikopreparata i mirovanje bolesnika .
Ključne reči: lumbalni sindrom, bol, ukočenost.
email: mimaprokic@gmail.com 

31. MALIGNI MELANOM HORIOIDEJE-PRIKAZ SLUČAJA
Maja Popović , V. Pavlović
ZDRAVSTVENI CENTAR "SVETI LUKA" SMEDEREVO, SLUŽBA ZA OČNE BOLESTI

UVOD: Melanomi se u prvom redu javljaju na koži i to češće na licu. Posle kožnih melanoma po lokalizaciji dolaze melanomi oka. Najznačajniji i najčešći primarni intraokularni tumor odraslih,koji čini 85% svih melano-ma uveje je melanom horioideje.
CILJ RADA:je da kroz prikaz pacijenta obolelog od melanoma horioideje, ukažemo na značaj pravovremenog otkrivanja intraokularnog tumora, kako bi se sprečile komplikacije u vidu metastatskog širenja.
MATERIJAL I METODE: U radu je opisan slučaj pacijenta S.J, 56 god, koji se javlja u očnu ambulantu febru-ara 2006. godine, zbog pojave "treperenja" i "svetlaca" na desnom oku, pri pogledu na gore. Tegobe su se javile mesec dana, a postale svakodnevne dve nedelje, pre pregleda. Do tada je pacijent bio zdrav.
REZULTATI I DISKUSIJA: Standardni oftalmološki pregled nije ukazivao na neke osobitosti u nalazu. Vidna oštrina na oba oka bila je normalna,bez korekcije. Posle midrijaze (sol.Ciklopen 1%) već direktnom, a onda i pregledom Goldmanovim staklom, nazalno,na zadnjem segmentu uočava se blago prominenetna masa sivkasto prebojena. U okolini opisane promene nisu uočene hemoragije i i znaci ablacije retine. Istog dana, zbog sumnje na maligni melanom horioideje, pacijent je upućen na detaljne preglede čiji rezultati nisu ukazali na pojavu metastaza. Dijagnostička procedura je nastavljena na Institutu za očne bolesti u Beogradu, gde je i zvanično potvrđena dijagnoza malignog melanoma horioideje. Na osnovu veličine, lokalizacije, odsustva znakova proširenosti i vidljive aktivnosti tumora, a uzimajući u obzir dobro opšte stanje i psihičku stabilnost pacijenta, preporučeno je lečenje u Lozani spoljašnjim zračenjem protonima.
Zbog postojeće zakonske procedure, pacijent je započeo lečenje, tri meseca od postavljanja dijagnoze.
Na prvom pregledu, po završenom lečenju u Lozani, zapažen je gubitak trepavica, opekotina kože kapaka, opacitati u staklastom telu i sekudarna ablacija retine u donjoj polovini lečenog (desnog) oka. Postojeće promene uzrokovale su i pad vidne oštrine, na dve šezdesetine, ali nisu uticale na opšte stanje i raspoloženje pacijenta.
Primenom simptomatske terapije dolazi do normalizacije nalaza na lečenom oku i popravke vidne oštrine na 0,4-0,5. Kao nova promena uočava se pojava incipijentne sekundarne katarakte. Pacijent se vratio normalnim životnim aktivnostima, poštujući termine zakazanih kontrola.
ZAKLJUČAK: Pošto su prošle skoro tri godine od postavljanja dijagnoze malignog melanoma horioideje, može se zaključiti da je rizik za pojavu metastaza bitno smanjen. Time je još jednom potvrđeno da je pravovremena dijagnoza i odgovarajuće lečenje od neprocenjive važnosti za prognozu i ishod svake bolesti.
e-mail: drmajapopovic@gmail.com

32. PREPORUKE PACIJENTIMA U LEČENJU SINDROMA ANOREKSIJE I KAHEKSIJE KOD MALIGNIH BOLESTI
Ivan Poček
KLINIČKI CENTAR NIŠ, KLINIKA ZA ONKOLOGIJU

Anoreksija je kompleksan sindrom koji se odlikuje progresivnim, nevoljnim gubitkom telesne mase usled tumo-rom uslovljenih metaboličkih, biohemijskih i imunoloških poremećaja u organizmu. Gubitak telesne težine od 10% (5-25%) u periodu od 6 meseci u odnosu na bazalne vrednosti. Čest je slučaj kod odmaklih tumora gde doprinosi smrtnom ishodu u 50% bolesnika. Zastupljen je kod 30-90% bolesnika u terminalnoj fazi i predstavlja negativan prediktivni faktor za ishod lečenja i ukupno preživljavanje. Kliničkom slikom dominira: izražena redukcija masnog tkiva i mišićne mase, atrofija m. maseterusa i m. temporalis, oslabljen turgor kože, astenija, anemija, depresija.
Lečenja anoreksije podrazumeva:
- kauzalno lečenje osnovne bolesti
- nutritivne mere
- farmakološke mere
- nefarmakološke mere.

33. OČNO DNO U RANOM OTKRIVANJU MASOVNIH NEZARAZNIH BOLESTI
Vinka Repac(1), Jelena Vuković(2), Branislava Stanimirov(3), Ivan Lukić(4)
(1)DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE, (2)RZZO BEOGRAD, FILIJALA KIKINDA, (3)DOM ZDRAVLJA NOVI SAD, (4)PRIVATNA ORDINACIJA "SPORTREHAMEDICA"

UVOD: Masovne nezarazne bolesti pogađaju veliki broj bolesnika i predstavljaju značajan problem zbog kom-plikacija koje ih prate. Poremećaji vida se često javljaju u vidu tranzitornih ishemiskih ataka na jednom ili oba oka. Najčešće su posledica mikroembolusa u retinalnim krvnim sudovima koji se otkrivaju pregledom očnog dna u vreme ili neposredno posle ataka poremećaja vida da bi potom embolus iščezao. Izmenjeni krvni sudovi retine u smislu ateroskleroze, hipertenzije i dijabetične retinopatije mogu se uočiti oftalmoskopiranjem. Izdvojen je značajan broj nalaza na očnom dnu (angiografija), kao i prikaz vidnog polja. Starije starosne grupe sa faktorom rizika u vidu šećerne bolesti i hipertenzije često imaju poremećaj motiliteta.
CILJ RADA: Da se prikažu promene na očnom dnu u toku masovnih nezaraznih bolesti.
ZAKLJUČAK: Ove bolesti kao značajan problem zdravstvenog sistema zahtevaju multidisciplinarni pristup. Organizovane preventivne preglede. Pregled očnog dna može pomoći u rešavanju diferencijalno – dijagnostičkih problema poremećaja vidne funkcije.
Ključne reči: Masovne nezarazne bolesti, očno dno, preventivni rad, multidisciplinarni pristup.
e-mail: dzzitiste@gimelnet.rs

34. POREMEĆAJI GUTANJA KOD STARIJIH OSOBA
Zoran Nikolić
ZDRAVSTVENI CENTAR "SV.LUKA", SMEDEREVO, ORL SLUŽBA

Istražena je učestalost bolesti od uticaja na poremećaj gutanja kod starijih osoba. Gutanje je složena radnja više organa i čest simptom u otorinolaringološkoj praksi.U dijagnostici je primenjena anamneza, otorinolaringološki pregled, endoskopija i rendgenološko ispitivanje. Orofaringealnih disfagija je bilo najviše zbog poremećaja senzitivnih i motornih nerava ždrela. Kod ezofagealnih disfagija najzastupljeniji je funkcionalni poremećaj. Zaključak je da neurološki poremećaji najviše doprinose poremećaju gutanja kod
starijih osoba.
e-mail: andjeo979@yahoo.com

35. PROBLEMI U PRETRANSFUZIJSKOM ISPITIVANJU I PRIMENI KOMPONENATA KRVI KOD BOLESNIKA SA MULTIPLIM MIJELOMOM
Biljana Todorović-Kazimirović, Biljana Paraskijević, Ninoslav Dimitrijević
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN

UVOD: Multipli mijelom ( MM) je maligna hemopatija koju odlikuje progresivno bujanje plazmocita u kostnoj srži, dovodeći do potiskivanja normalnih hematopoeznih ćelija, pojave anemije, u kasnoj fazi pancitopenije. Proizvod malignih plazmocita su monoklonski imunoglobulini (tzv. paraproteini). Snižava se nivo normalnih Ig u serumu i dolazi do poremećaja imunog sistema.
CILJ RADA: Prikazati naša iskustva u rešavanju seroloških problema kod bolesnika sa MM.
PRIKAZ SLUČAJA: Prikazana su dva slučaja bolesnika koji su 2008. god. lečeni na Internom odeljenju ZC Negotin, kod kojih su se javile smetnje prilikom određivanja krvnih grupa i izvođenja interreakcija.
1. Bolesnica star.dobi 64 godine, uputna Dg: Anaemia sec.gravis( Hb na prijemu 36 g/ L) primila je tokom prve hospitalizacije 11 jedinica deplazmatisanih eritrocita. Usled refraktarnosti na potpornu terapiju (Hb 79 g/ L) i isključenja uobičajenih uzroka gubitka krvi, upućena je na detaljno hematološko ispitivanje, postavljena je Dg MM, i započeta hemioterapija. Tokom naredne dve hospitalizacije primila je 9 jed.deplazmatisanih eritrocita i 6 koncentrovanih preparata humanog albumina.
2. Bolesnik star.dobi 59 godina, sa Dg MM, primljen je nakon ciklusa hemioterapije. Na prijemu Hb 76 g/ L, albumini 22g/ L. U lečenju su primenjene 3 jed. deplazmatisanih eritrocita, 2 jed. zamrznute sveže plazme i 4 konc. preparata humanog albumina. Izostaje pozitivan efekat suportivne terapije, bolesnik egzitirao 10. dana po prijemu.
ZAKLJUČAK: Prisustvo paraproteina, "rulo" formacije eritrocita, pojava hladnih autoantitela najčešće su uzrok smetnji u pretransfuzijskim testovima kod obolelih od MM. Ovi bolesnici su često politransfundovani, te je kod njih povišen rizik od nastanka posttransfuzionih reakcija, senzibilizacije na primljene krvnogrupne antigene i sužen izbor kompatibilnih jedinica krvi.
e-mail: ivankazimir@sezampro.yu

36. ULOGA FAKTORA RIZIKA U PROGRESIJI KAROTIDNE BOLESTI - DOPLER SONOGRAFSKA ANALIZA
Gavrilo Vasilev
ZDRAVSTVENI CENTAR KLADOVO, SLUŽBA RADIOLOGIJE

UVOD:Ateroskleroza je najčešći uzrok karotidne bolesti. Mnogobrojni faktori rizika dovode do nastanka bo-lesti.
CILJ ovog rada je sagledavanje uticaja faktora rizika na tok karotidne bolestii u periodu između dve dopler so-nografije.
MATERIJAL I METOD RADA: Analizirani su ehosonografski nalazi pacijenata koji su u periodu od tri godine bili dva puta sonografisani . U studiranu populaciju bilo je uključeno 108 pacijenata.Posebno je posmatrana distribucija kliničkog toka bolesti kod pacijenata pri prvoj i drugoj sonografiji u smislu progresije, regresije odnosno stagnacije karotidne bolesti . Faktori rizika su posmatrani u odnosu na obstrukcioni dijametar (OD) i procenat dijametara stenoze (%DS). ). Prva grupa obuhvatala je pacijente koji su svrstani u niskorizičnu grupu i koji su imali najviše dva od posmatranih šest faktora rizika. Druga rizična grupa obuhvatala je pacijenate koji su imali od 3 do 6 posmatranih faktora rizika.
RELULTATI: Dokazana je postavljena hipoteza da je progresiji karotidne bolesti sklonija grupa pacijentata koja je bila izložena dejstvu većeg broja faktora rizika, no ona grupa pacijenata koji su eksponirani manjem broju faktora rizika, bez obzira na sam faktor rizika. Najzastupljeniji faktori rizika u našoj analiziranoj populaciji koji su uticali na progresiju karotidne bolesti bili su povišena vrednost holesterola, nasledni faktor i hipertenzija. U diskusiji uporedili smo dobijene rezultate u ovom radu sa drugim sličnim radovima objavljenim u svetu i dobili potvrdu naših hipoteza u smislu procene toka karotidne bolesti.
ZAKLJUČAK: Ovi rezultati nam govore u prilog postojeće pretpostavke da gore analizirani faktori rizika neki više, neki manje ali udruženi svakako utiču na progresiju karotidne bolesti
e-mail: dr.gasa@kladovonet.com

37. FLASH BACK PSIHOZE- PRIKAZ SLUČAJA
Sanja Glišović, Snežana Bajović- Pavlović, Tatjana Radović
OPŠTA BONICA "STEFAN VISOKI", SMEDEREVSKA PALANKA, NEUROPSIHIJATRIJSKO ODELJENJE

Psihoaktivne supstrance (PAS) svoj efekat ispoljavaju u sferama mišljenja, raspoloženja i ponašanja, a mogu biti kvalifikovane kao depresorne, stimulativne i halucinogene. Poslednjih godina uočene su promene u psihopatologiji adolescenta sa naglim porastom slučajeva eksperimentisanja, zloupotrebe i zavisnosti od supstanci koje se uzimaju u kombinaciji (politoksikomanija). Ipak za postavljanje dijagnoze nije presudna supstanca, već ponašanje adolescenta. Naš prikaz ilustruje kako klinička slika može biti raznolika. Od blage epizode panike, anksioznosti i depresije do slike shizofrene psihoze kakvu je imala naša osamnaestogodišnjakinja (živopisne akustičke i vizuelne halucinacije i deluzije sa čestim flash back fenomenima). Postavljanje dijagnoze često otežava porodica čiji je sistem vrednosti ozbiljno uzdrman i tada ona pribegava sledećem mehanizmu odbrane- negacija nastale situacije. Iz toga proističe da porodica ima veoma važnu ulogu u svakom segmentu bolesti zavisnosti, od prevencije preko etiopatogeneze, dijagnostikovanja, manifestacija do terapijskih procedura, resocijalizacije i rehabilitacije.
Ključne reči: psihoaktivne supstance (PAS), adolescencija, porodica, flash back.
e-mail: radovictatjana@yahoo.com

38. VARFARIN, DA ILI NE?
Vesna V. Radović
INSTITUT HEMOFARM, BEOGRAD

Varfarin, kumarinski antikoagulans je značajan lek u prevenciji i lečenju tromboembolijskih događaja, kod bo-lesnika sa fibrilacijom atrija i faktorima rizika (stariji od 60 godina, dijabetes, hipertenzija, prethodni trombo-embolijski incidenti), nakon infarkta miokarda ili nakon kardiohirurških zahvata.
S primenom varfarina često se povezuju poteškoće sa postizanjem odgovarajućeg terapijskog efekta, radi njegove male terapijske širine, uz istovremenu opasnost od ozbiljnog krvarenja. Interakcije mogu značajno menjati dejstvo varfarina.
CILJ RADA bio je otklonjanje nedoumica vezanih za propisivanje varfarina.
METOD RADA podrazumeva pregled literature i baza podataka: MEDLINE, PubMed, KOBSON.
Oko 30 gena (najznačajniji: CYP2C9 i VKORC1) može biti uključeno u biotransformaciju i mehanizam delovanja varfarina. U budućnosti, mogućnost određivanja genotipa i individualno doziranje varfarina predstavlja mogućnost minimiziranja rizika od krvarenja.
Faktori rizika za krvarenje su: INR veći od 4,0, starost preko 65 godina, česte varijacije u INR, prethodno krva-renje iz probavnog trakta, hipertenzija, cerebrovaskularne bolesti, bolesti srca, anemija, maligne bolesti, trauma, bubrežni i/ili jetreni zastoj, istovremena primena drugih lekova, dugotrajna primena varfarina. Upozorenje uključuje: preporuke za redovnu kontrolu INR, prilagođavanje doze i kraće trajanje lečenja. Istovremeno bolesnike treba uputiti da sami minimaliziraju rizik od krvarenja i odmah se jave lekaru, ukoliko uoče znakove i simptome krvarenja.
Ključne reči: varfarin, kumarinski antikoagulans, geni, faktori rizika za krvarenje
e-mail: veradovic@beotel.yu

39. ZNAČAJ PREVENTIVNIH PREGLEDA U ORDINACIJI IZABRANOG LEKARA
Ljiljana Račić Milivojević, Nada Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN

UVOD: Povišene vrednosti holesterola, triglicerida i glikemije predstavljaju razne faktore rizika za nastanak hroničnih nezaraznih bolesti. Izabrani lekar ima važnu ulogu u očuvanju i unapređenju zdravlja i otkrivanju faktora rizika za nastanak bolesti i njihovu prevenciju.
CILJ RADA: Rano otkrivanje povišenih vrednosti holesterola, triglicerida i glikemije kod radno aktivnog stanovništva.
METOD RADA: Preventivni pregledi i laboratorijske analize osoba koje su se javljale zbog drugih tegoba u ordinaciji izabranog lekara, za period maj-jul 2008. godine.
REZULTAT RADA: Pregledano je 40 osoba starosti 26-40 godina od toga 23 osoba ženskog pola i 17 osoba muškog pola. Na osnovu dobijenih rezultata povišene vrednosti holesterola imaju 5 osoba ženskog pola (12,5%) i 5 osoba muškog pola(12,5%). Srednja vrednost holesterola 6,9mmol/l. Povišene vrednosti triglicerida nađeno je kod 4 osobe ženskog pola (10%) i 6 osoba muškog pola(15%), srednja vrednost triglicerida je 2,3mmol/l. Povećane vrednosti glikemije kod 7 osoba ženskog pola (17,5%), 5 osoba muškog pola(12,5%), srednja vrednost glikemije 6,7 mmol/l. Kod 8 osoba (20%) laboratorijski nalazi su bili u referentnim granicama.
ZAKLJUČAK: Svim osobama sa povišenim traženim vrednostima savetovan je dijetetski rezim ishrane, fizička aktivnost i zakazan kontrolni pregled.
Ključne reci: prevencija, izabrani lekar, promena stila života.
e-mail: irenaibeka@hotmail.com

40. GREJVSOVA OFTALMOPATIJA
Vinka Repac, Gabor Lodi
DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE

UVOD: Štitna žlezda reguliše bazalni metabolizam i stoga se poremećaji u njenoj funkciji ispoljavaju u vidu različitih kliničkih manifestacija:
 plašljivost, nemir
 razdražljivost, tremor
 hiperekscitabilnost digestivnog trakta
 tahikardija, gubitak TT
 promene na očima.
Grejvsova oftalmopatija se karakteriše promenama na različitim strukturama oka – od prednjeg do zadnjeg segmenta (od promena na kapcima do promena na očnom dnu i PNO).
CILJ RADA: Da se ukaže na ozbiljnost komplikacija kod Grejvsove oftalmopatije.
METOD RADA: Prikaz pacijenata – prikazani su svi stadijumi očnih promena: inflamatorne i neinflamatorne oftalmopatije. Rađeno je: laboratorijska obrada, UZ štitne žljezde, oftalmološki pregled, Hess-Lancaster test, UZ bulbmotora, klasifikacija stepena egzoftalmusa, NMR
ZAKLJUČAK: Promene se javljaju kod bolesnika sa hipertireozom, ali i eutireozom. Mogu biti ispoljene na jednom ili oba oka. Komplikacije nas upozoravaju na ozbiljnost problema. Neophodna je saradnja. Rešavanju problema treba pristupiti multidisciplinarno.
Ključne reči: Grejvsova oftalmopatija i komplikacije, saradnja.
e-mail: dzzitiste@gimelnet.rs

41. PREHOSPITALNA PRIMENA FIBRINOLITIČKE TERAPIJE KOD AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA SA ST ELEVACIJOM
Ivan Čikarić
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI

Fibrinolitička terapija je u poslednjih 20 godina dovela do proboja na polju lečenja AIM, najtežeg oblika ishe-mijske bolesti srca. Mnoga klinička ispitivanja su pokazala da je korist od fibrinolitičke terapije, u tesnoj vezi sa vremenom koje protekne od pojave simptoma do početka primene fibrinolitika.
Meta analize svih randomizovanih studija koje su upoređivale prehospitalnu i hospitalnu trombolizu, pokazuju da smanjenje kašnjenja za 1h sačuva u proseku 20 života na 1000 lečenih bolesnika. Prehospitalna primena fibrinolitika u prva 2h od početka simptoma (naročito u prvom satu), može ponekad prekinuti razvoj AIM i dramatično redukovati mortalitet. Najčešće, taj vremenski period iznosi preko 150 minuta.
Kako se PCI, u Srbiji obavljaju u malom broju centara, udaljenih i po nekoliko sati od pojedinih pacijenata, prehospitalna tromboliza se nameće kao najbolji način za smanjenje mortaliteta i očuvanja funkcije miokarda kod bolesnika sa STEMI. U ovom momentu se na prste jedne ruke mogu nabrojati centri u Srbiji koji primenjuju PF, što je za bolesnike sa visokim rizikom za AIM udaljene od većih medicinskih centara - poražavajuća činjenica. Nameće se potreba za izradom precizne nacionalne strategije i protokola za primenu PF, koji bi lekarima SHMP u ruke stavio moćno oružje u borbi protiv AIM, vodećeg uzroka smrti kod nas.
e-mail: icikaric@hotmail.com

42. KOMPLIKACIJE U VIDU AKUTNOG SKOKA KRVNOG PRITISKA KOD PACIJENATA KOJI SE LEČE OD ARTERJSKE HIPERTENZIJE
Goran Perge, Ksenija Barna
DOM ZDRAVLJA SREMSKA MITROVICA, SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI

Rad predstavlja prospektivnu studiju. Obuhvaćeni su pacijenti koji su se javili Službi HMP Sremska Mitrovica u periodu od pet meseci tokom 2006. godine. Izabrani su pacijenti koji su se javljali u toku rada jednog tima leka-ra. Osnovni uzrok javljanja je bio nagli skok krvnog pritiska predstavljen kroz različitu simptomatologiju Zada-tak je bio da se vidi koliko je dosadašnja terapija odgovarjuća, tj. koliko i pored nje dolazi do skokova pritiska. Korišćeni su peroralni preparati enalaprila i nifedipina, kao i parenteralni diazepama i furosemida. Takodje smo, kao prvu liniju u terapiji uvodili lek iz grupe koju pacijent već redovno uzima, ako je stanje pacijenta dozvoljavalo.
Ukupnu populaciju čini 97 pacijenata od čega 32 pacijenta nije uzimalo nikakvu terapiju do tada. Kod davanja enalaprila od 20 mg , griskanjem tablete, pacijenti su imali početni srednji arterijski pritisak (MAP) 129,38 mmHg dok je kod nifedipina MAP bio 143,48 mmHg. Na enalapril je odreagovalo 19 od 27 pacijenata (70,37%) koji su ga dobili i MAP im je pao za 14,82 mmHg (13,29%) u proseku, dok kod onih koji nisu reago-vali na terapiju MAP je pao za 5,83 mmHg (4,45%) u proseku. U prvoj grupi 10 pacijenata je bilo bez terapije, dok je od preostalih 9, 8 imalo u terapiji neki od ACE inhibitora. U drugoj grupi od 8 pacijenata, 5 je već imalo ACE inhibitore u terapiji, dok 3 nije imalo nikakvu terapiju.
Što se tiče učinka nifedipina, situacija je malo drugačija. Od 22 pacijenta koliko je dobilo terapiju, 13 je odrea-govalo što je 59,1%. Kod onih koji su reagovali na terapiju MAP je pao za 21,79 mmHg (16,41%) dok u grupi koji nisu reagovali, MAP je pao za 9,8 mmHg (7%). U prvio grupi je bio samo jedan pacijent koji je vec uzimao Ca antagoniste dok je u drugoj grupi bilo tri pacijenta.
Možemo zaključiti da mnogo veći broj pacijenata koji već uzimaju redovno ACE inhibitore dolaze sa akutnim skokom tenzije i ponovno davanje iste terapije, kao i davanje kod pacijenata koji do sada isu uzimali nikakvu terapiju ima vrlo nepredvidiv efekat. Rezultati pokazuju da je davanje nifedipina još neizvesnije, medjutim to je grupa pacijenata koja je većinom ciljano dobijala ovu grupu lekova zbog vrlo visokih vrednosti MAP-a. I jedni i drugi su na davanje druge terapije u vidu suprotnog leka ili furosemida intramuskularno odreagovali u preko 90% slučajeva. Ova paleta lekova u potpunosti zadovoljava osnovno zbrinjavanje akutnog skoka arterijskog pritiska u ambulantama opšte medicine.
e-mail: sm.gperge@neobee.net

43. KARDIOLOŠKE MANIFESTACIJE GASTRO-EZOFAGEALNE REFLUKSNE BOLESTI
Vladimir Blanuša, Đorđe Vučković
INTERNISTIČKA ORDINACIJA "PRIM. DR VLADIMIR BLANUŠA", SOMBOR

Ne retko, pojedine „kardiološke“ tegobe i manifestacije, a posebno bol u grudima, mogu biti izazvane ekstrakardijalnim promenama – oboljenjima i stanjima, od kojih je GERB jedno od češćih. Ipak, kod bola u grudima prioritet je potvrditi ili isključiti eventualno kardiološko oboljenje, a „ezofagusna“ etiologija se prihvata tek kada se to i dokaže. Veliki problem, naravno, predstavljaju bolesnici sa koegzistirajućim kardiološkim oboljenjem i GERB-om, što je izolovana tema, interesantna sama po sebi, ali nije bila predmet ovog istraživanja. Činjenica da je kod 39 od 42 bolesnika sa bolom u grudima (93%) i definitivno isključenim kardiološkim oboljenjem, potvrđeno postojanje GERB-a kao uzročnika bola, potvrđuje značaj ovog kliničkog entiteta kao možda najfrekventnijeg ekstrakardijalnog uzročnika bola u grudima. Veoma dobar terapijski odgovor na medikamentoznu terapiju (IPP) u redukciji bola i njegovom nestajanju, naravno uz disciplinu u ishrani i načinu života kao i eliminaciji štetnih navika, sugeriše da se o GERB-u mora misliti pri planiranju dijagnostičkih procedura. Ne savetujemo primenu medikamentozne terapije ex-iuvantius, bez prethodne potvrde postojanja oboljenja, jer su tada i eventualno pozitivni efekti nepouzdani za procenu dalje terapije.
e-mail: vord@nadlanu.com, vladimirblanusa@eunet.yu

44. TIMSKI RAD U OKVIRU KUĆNOG LEČENJA MENTALNO OBOLELIH LICA
Tatjana Radović, Miodrag Petković, Snežana Pavlović-Bajović
OPŠTA BOLNICA "STEFAN VISOKI", SMEDEREVSKA PALANKA

Tim možemo definisati kao novi, moderan i fleksibilan način organizovanja koji se zasniva na zajedničkom poslu grupe specijalista, čiji je konačan zadatak ostvarivanje određenog posla ili projekta kojim upravlja rukovodilac tima. U skladu sa novim tendencijama u oblasti mentalnog zdravlja i u našoj zemlji Ministarstvo zdravlja definisalo je Nacionalnu strategiju za prevenciju i lečenje mentalnih oboljenja. Tom strategijom predviđeno je postepeno gašenje specijalizovanih psihijatrijskih bolnica, edukacija osoblja, poboljšanje zbrinjavanja mentalnih poremećaja u primarnoj zdravstvenoj zaštiti, bolja dostupnost novim lekovima i uključivanje tima stručnjaka radi pomoći mentalno obolelima na kućnom lečenju. Tim za kućno lečenje sačinjava psihijatar, psihijatrijska medicinska sestra i socijalni radnik, kao i stručnjaci drugih profila, npr. klinički psiholog, sveštena lica,... Ovakav način lečenja od samog početka skida stigmu mentalnim bolesnicima i samim tim olakšava njihovo uklapanje u porodicu i društvo. Analizirajući ovakav način pristupa obolelom jasno je da su troškovi lečenja manji, a pristup humaniji, ipak u ovoj oblasti nedostaju odgovarajuće analize, koje bi dale jasnu sliku efikasnosti i isplativosti. Ono što je jasno je da isključivo tim kreativnih stručnjaka može da definiše zahteve i očekivanja, da anticipira sve probleme ove vrste lečenja i da ih prilagodi sociokulturološkoj okolini.
e-mail: radovictatjana@yahoo.com

45. ONKOLOŠKI PRINCIPI LEČENJA KANCERSKOG BOLA
Ivan Poček
KLINIČKI CENTAR NIŠ, KLINIKA ZA ONKOLOGIJU

Po definiciji: bol je ono što pacijent kaže da ga boli. Kancerski bol može biti uzrokovan: samim tumorom, indi-rektno uzrokovan tumorom, izazvan specifičnim lečenjem i izazvan paralelnom bolešću. Lečenje kancerskog bola podrazumeva najpre postavljanje realnog cilja lečenja, što podrazumeva: noć bez bola, dnevni odmor bez bola i kretanje bez bola. Upotreba analgetske terapije podrazumeva, analgetički, antipiretički i antiinflamatorni efekat. Zatim, smanjuju peritumorsku infiltraciju i edem i vrše inhibiciju enzima ciklooksigenaze. Analgetičko dejstvo je nepredvidivo jer može da izazove genetske varijacije. Trajanje analgetske terapije je ograničeno: "plato" efekatom i neželjenim dejstvima. U terapiji bola značajno i nezaobilazno mesto ima upotreba Morfina.

46. AHALAZIJA – PRIKAZ SLUČAJA
Dragan Ilić, Emilija Basarić,Miroslava Perić-Matić, Marija Rajković – Radivojević
ZDRAVSTVENI CENTAR "SV. LUKA" SMEDEREVO

U ahalaziji je poremećena neuromuskularna koordinacija jednjaka, pa zbog toga prilikom gutanja donji sfinkter jednjaka ostaje spastički kontrahovan (normalno se relaksira). Zbog ovoga se u literaturi za ahalaziju često upotrebljava naziv kardiospazam. Ahalazija se češće javlja kod odraslih nego kod dece.
Pacijent B. N. iz Smedereva, uzrasta 15. godina (muški adolescent) se septembra 2008. godine javio službi Hitne pomoći u Smederevu zbog povraćanja i retrosternalnog bola.
Nаkon mesec dana zbog gubitka apetita i povraćanja kao i psihičke napetosti nadležni pedijatar ga je uputio psihijatru smatrajući da se radi o mentalnoj anoreksiji. Pacijent je odbio psihijatrijski pregled, ali se vrlo brzo požalio lekaru da ne može da guta hranu, da između zalogaja mora da pije vodu i da često, neposredno posle obroka povrati nesvarenu hranu. Posle ovih podataka pedijatar je posumnjao na ahalaziju koja je rendgenskom pasažom (barijumom) jednjaka i dijagnostikovana. Kardiomyotomiom spazam je otklonjen te se pacijent uspešno oporavlja.
Psihičke smetnje, relativno kasna pojava simptoma kao i sve češća pojava mentalne anoreksije kod adolescenata mogu da zavaraju i roditelje i lekara. Ipak, dobro uzeta anamneza treba da pobudi sumnju na ahalaziju, a uzdužna miotomija u distalnom delu jednjaka oslobodiće pacijenta izuzetno neprijatnih i gotovo nepodnošljivih tegoba.
e– mail: milan.djordjevic@nadlanu.com

47. FAKTORI RIZIKA ZA OBOLJEVANJE OD DM TIP 2
Olivera Jovičić
ZDRAVSTVENI CENTAR UŽICE, DOM ZDRAVLJA ARILJE

UVOD: Prema rezultatima epidemioloških i kliničkih studija DM 2 ima razmere pandemije kao sve prisutniji zdravstveni problem savremenog doba. Registruje se posle 40. godine života usled genetske predispozicije, ne-pravilne ishrane i fizičke neaktivnosti kod najčešće gojaznih osoba. Oboleli imaju veliki rizik od KVB i lošiju prognozu preživljavanja.
CILJ: Utvrditi faktore rizika za oboljevanja od DM 2 i procenti rizik za njegov nastanak kod ispitivanih pacije-nata.
METOD RADA: Istraživanje je obavljeno u Internističkom odseku DZ – Arilje. U radu je obuhvaćeno 208 pa-cijenata koji su testirani pomoću Upitnika procene rizika za tip 2 dijabetesa.
REZULTATI RADA: Od ukupno 208 pacijenata, 130 (62,5%) su žene prosečne starosti 60,95 godina i 78 (37,5%) muškaraca prosečne starosti 59,9 godina. Najveći broj ispitanika je pripadao starosnoj grupi preko 64 godine (41,83%). Normalnu uhranjenost je imalo 54 (25,96%) učesnika studije, predgojaznost je imalo 80 (38,46%), a gojaznost 74 (35,58%) ispitanika. Poredeći ITM, muškarci su gojazniji 38,46% od analiziranih žena 33,85%, a prema obimu struka, preko 88 cm je najveći broj žena 55 (42,31%), dok najveći broj muškaraca ima 31(39,74%) ima normalan obim struka ispod 94 cm. Fizička aktivnost je zastupljena kod 180 (86,54%) ispitanika od toga 73 (93,59%) muškaraca i 107 (82,31%) žena. Svakodnevni unos voća i povrća je potvrdilo 183 (87,89%) anketiranih, više muškarci 69 (88,46%) i žene 114 (87,69%). Arterijsku hipertenziju je imalo 185 (88,94%) pacijenata i to 65 (83,33%) muškaraca i 120 (92,31%) žena, a povišen šuk je nekada izmeren kod 74 (35,58%) osoba, od toga kod 29 (37,18%) muškaraca i 45 (34,62%) žena. Pozitivna genetika je registrovana kod 63 (30,29%) ispitanika, 43 (33,07%) žena i 20 (25,64%) muškaraca.
Nizak rizik za razvoj DM 2 u narednih 10 godina je imalo 28 (13,46%) ispitanika i to 19 (24,36%) muškaraca i 9 (6,92%) žena. Lako povišen stepen rizika je utvrđen kod 62 (29,81%) učesnika ankete, 17 (21,79%) muškaraca i 45 (34,62) žene. Umeren rizik za nastanak DM 2 je nađen kod 50 (24,04%) pacijenata, od toga 17 (21,79%) muškaraca i 33 (25,38%) žena. Visok rizik za oboljevanje od DM 2 je imalo 55 (26,44) osoba, od toga 19 (24,36%) muškaraca i 36 (27,69%) žena. U vrlo visokom riziku da dobiju DM 2 su 13 (6,25%) učesnika studije i to 6 (7,69%) muškarac i 7 (5,38%) žena.
Rezultat korelacije je pokazao statistički značajnu pozitivnu korelaciju između starosti pacijenta
(r = 0,27; p < 0 05), fizičke aktivnosti (r = 0,13; p < 0,05), unosa voća i povrća (r = 0,14; p < 0,05), a statistički visoko značajnu srazmernu povezanost ITM (r = 0,50; p < 0,01), obima struka (r = 0,55; p < 0,01) i pozitivne genetike (r = 0,42; p < 0,01) sa rizikom za razvoj DM 2.
ZAKLJUČAK: Utvrđen je srednji rizik umiranja od DM u Srbiji. Neophodno je sprovoditi prevenciju poznatih faktora rizika i ranu detekciju osoba koje mogu oboleti od DM tip 2.
Ključne reči: faktori rizika, dijabetes, prevencija
e-mail: ojovicic@gmail.com

48. FAKTORI RIZIKA I METABOLIČKI SINDROM X
Ljiljana Marković(1), Novak Praščević(2)
(1)MEDICINSKI CENTAR MUP-A (2)DOM ZDRAVLJA PODGORICA, CRNA GORA

UVOD: Izloženost stresu, neredovna i nepravilna ishrana, fizička neaktivnost i nedostatak sna kao stil života, doprinose sve većoj učestalosti metaboličkog sindroma. Metabolički sindrom je najčešće prouzrokovan pogrešnim načinom života.
CILJ RADA: Prikazati riziko-faktore za nastajanje metaboličkog sindroma.
METOD RADA: Korišćen je anketni upitnik kod pacijenta sa metaboličkim X sindromom u periodu od sep-tembar- decembar 2008. god., u medicinskom centru MUP-a, RCG i Domu zdravlja Podgorica.
REZULTATI: Pratili smo 80 gojaznih pacijenata, 45 (56,25%) muškarca i 35 (43,75%) žena prosječnih godina 47,35 sa prosječnim BMI >28,1 (Prekomjerna uhranjenost).
Rezultati su pokazali da je od komponenata metaboličkog sindroma X na prvom mjestu po zastupljenosti hiperholesterolemija sa 79,30%, zatim povećani trigliceridi 57,24%.
Fizički neaktivni su 61,25%, intoleranciju glukoze imaju 28,50% i aktivno puše 36,25%.
Od komplikacija su najčešće hipertenzija sa 31,15%, dijabetes melitus 17,10%, koronarna bolest 12.25% i razna endokrinološka oboljenja 3,83%.
ZAKLJUČAK: Posebnu pažnju treba posvetiti prevenciji. Smanjenje tjelesne mase, odnosno higijensko-dijetet-ski režim, prva je mjera u liječenju metaboličkog sindroma. Povećanje fizičke aktivnosti i redukcija štetnih navika su sastavni dio borbe protiv metaboličkog sindroma.
Ključne riječi: metabolički sindrom, faktori rizika, stil života.
e-mail: markovic-mb1@t-com.me

49. KOMPLIKACIJE KOD DIJABETES MELITUSA
Enisa Pupović(1) Senadin Pupović(2), Sabahudin Pupović(3),Senad Kolašinac(3)
(1)DOM ZDRAVLJA PODGORICA,(2)VMC PODGORICA, (3)DOM ZDRAVLJA PLAV

UVOD:Dijabetes melitus je grupa sindroma različite etiologije i patogeneze ali sa zajedničkm nalazima hronične hiperglikemije i kliničkim nalazima kao posledica
poremećaja funkcionisanja intermedijarnog metabolizma.Hronične komplikacije potiču od promjena krvnih sudova u vidu makroangiopatija i mikroakgiopatija.
CILJ RADa:Sagledavanje vrste i obima hroničnih komplikacija pacijenata liječenih u Dispanzeru za dijabetes Doma Zdravlja u Podgorici.
MATERIJAL I METODE:Analizirali smo 60 pacijenata.Najviše oboljelih je u starosnoj grupi od 65 godina pa na dalje.Najzastupljenija je hipertenzija 66%,, zatim neuropatije 30% , kardiomiopatije28%, potom nefropa-tije1% i retinopatije2%
DISKUSIJA:U ovom smislu u toku redovnih lekarskih kontrola neophodno je kontrolisati i stanje drugih organa u cilju ranog otkrivanja promjena na krvnim sudovima. Iz tih razloga neophodna su sistematska ambulantna ispitivanja, kod lakših bolesnika bar jednom godišnje,a kod težih slučajeva bar dva puta godišnje uz obaveznu hospitalizaciju u slučaju težih komplikacija.
ZAKLJUČAK:Komplikacije dijebetesa mijenjaju život, smanjuju radnu sposobnost, dovode do invalidnosti i prerane smrtnosti tako da je od velikog značaja prevencija.
e-mail: senp@t-com.me 

50. HRONIČNE KOMPLIKACIJE DIJABETES MELITUSA
Svetlana D. Đokić, Milosava V. Prokić, Svetlana A. Ubavić
DOM ZDRAVLJA PROKUPLJE

UVOD. Savremena saznanja o mogućnostima prevencije i lečenja hroničnih komplikacija, bez obzira na njihovu kliničku težinu, dovode do stalnog smanjivanja ukupne smrtnosti.
Pravilna ishrana usklađena sa adekvatnom fizičkom aktivnošću, pravilnim izborom medikamenta, kao i dobra edukacija bolesnika, omogućavaju dobru metaboličku kontrolu bolesti, a time i sprečavanje ili odlaganje nasta-janja komplikacija ove bolesti. Hronične komplikacije potiču od promena na koronarnim i moždanim krvnim sudovima i velikim arterijama donjih ekstremiteta. Mikroangiopatske promene su lokalizovane na retini, bubre-zima, perifernim nervima i kapilarima skeletnih mišića, a uzrok su težih invaliditeta dijabetičara.
CILJ RADA. U starosnoj populaciji od 45 do 75 godina, sagledati hronične komplikacije dijabetes melitusa
METOD. Korišćeni su podaci iz zdravstvenih kartona Doma zdravlja Prokuplje iz 2008. godine
REZULTATI. Sagledano je 160 pacijenata od 45 do 75 godina: 113 žena(70,62%) i 47 muškaraca(29,37%), koji su bolovali od dijabetes melitusa. Od toga, sa dijabetes melitusom tipa 1 – 57 pacijenata(35,62%), a sa dijabetesom melitusom tipa 2-103 pacijenta(64,37%). Na prvom mestu od hroničnih komplikacija su zastupljene kardiovaskularne bolesti sa 84,20%, na drugom mestu su polineuropatije sa 63,32%, na trećem mestu su retinopatije sa 62,53%, cerebrovaskularni insulti sa 41,05%, nefropatije sa 16,92%, a gangrene sa 5,17%.
ZAKLJUČAK. Hronične komplikacije su zastupljenije kod žena sa dijabetes melitusom tipa 2. Jedan od os-novnih terapijskih principa u lečenju obolelih od dijabetes melitusa je pravilna ishrana tokom celog zivota (di-jetetsko lečenje). U odlaganju nastanka i usporavanju razvoja mikro i makroangiopatskih promena, glavnu ulogu igra dobra metabolička kontrola.
Ključne reči. Dijabetes melitus, hronične komplikacije
e-mail: mimaprokic@gmail.com 

51. HRONIČNE KOMPLIKACIJE DIJABETESA
Danilo Jokić(1), Ljiljana Marković(1), Mirko Vujošević(2)
(1)MEDICINSKI CENTAR MUP-A, (2)DOM ZDRAVLJA PODGORICA, CRNA GORA

UVOD: Vodeća hronična nezarazna bolest, diabetes mellitus, ima za posledicu komplikacije koje su po svom toku hronične i progresivne. Definišu se još kao i kasne (javljaju se poslije nekoliko godina) ili vaskularne, zbog najčešće, promjena na krvnim sudovima. Učestalost komplikacija zavisi od brojnih faktora.
CILJ RADA: Prikazati učestalost kasnih komplikacija kod pacijenata sa DM u praksi porodičnog ljekara.
METOD RADA: Korišćeni su podaci iz zdravstvenih kartona pacijenata u medicinskom centru MUP-a i Domu zdravlja u Podgorici.
REZULTATI: Obrađeno je ukupno 110 pacijenata od kojih 69,10% ima bar bar jednu, a 30,90% dvije ili više hroničnih komplikacija osnovne bolesti. Najčešće su kardiovaskularne, kod 51,82% pacijenata, zatim slijede dijabetična retinopatija (33,64%), dijabetična neuropatija-periferna (28,18%), dijabetična nefropatija (4,55%) i dijabetično stopalo kod 1 pacijenta, koji je hirurški obrađen.
Od ukupnog broja pacijenata, 28,18 % je sa DM tip 1. Kontrolisani dijabetes nalazimo kod skoro 76 % pacije-nata. Komorbiditet je prisutan u 78,18% slučajeva.
ZAKLJUČAK: Stalna kontrola bolesti podrazumijeva i preventivne mjere kao i edukaciju samih pacijenata, što je obaveza primarne zdravstvene zaštite. Zdravi stilovi života i savjetovališta za dijabetes su od vitalnog značaja za oboljele.
Ključne riječi: Dijabetes, komplikacije, kontrola bolesti, savjetovalište.
e-mail:dr.no@t-com.me

52. "HIPERTENZIJA BIJELOG MANTILA"
Danilo Jokić(1), Milan Vujnović(2)
(1)MEDICINSKI CENTAR MUP-A, (2)DOM ZDRAVLJA – PODGORICA, REPUBLIKA CRNA GORA

UVOD: Uzroci stresnog reagovanja organizma (uznemirenost, nelagoda i/ili određena količina straha) mogu dovesti do pojave posebnog oblika hipertenzije u ordinaciji koji se označava kao "hipertenzija bijelog mantila" ili „izolovana hipertenzija u ordinaciji“. Ovaj fenomen poznat odavno u medicinskoj praksi, statistički je prisutan u oko10% pacijenata (KP ≥140/90 mm Hg) samo pri mjerenju u ordinaciji, iako je on realno niži.
CILJ RADA: Utvrditi učestalost "hipertenzije bijelog mantila" u praksi porodičnog ljekara.
METOD RADA: Krvni pritisak je mjeren klasičnim metodom (Casual Blood Pressure – CBP) pomoću živinog manometra u tri serije. Vrijeme testiranja: septembar - decembar 2008.
REZULTATI: Pratili smo ukupno 66 pacijenata u 2 starosne grupe: do 30 i preko 30 godina starosti. U prvoj starosnoj grupi registrovali smo 7 (10.60 %), u drugoj 4 pacijenta (6,10%) sa "hipertenzijom bijelog mantila". Ukupni broj pacijenata sa "hipertenzijom bijelog mantila" u ispitivanoj grupi je 11 ili 16,66%. Izmjerene vrijed-nosti su sledeće: kod 9 (81,80%) pacijenata je registrovan 10 (blage) i kod 3 (18,20) 20 (srednje teške) hiperten-zije. Rezultati pokazuju da mlađi češće reaguju povećanjem pritiska na bijeli mantil i da nakon razgovora sa svojim doktorom brže "normalizuju" KP. Muškarci prednjače kada je u pitanju "hipertenzija bijelog mantila" u odnosu 3:1.
ZAKLJUČAK: Potrebno je u redovnoj praksi uvesti automatsko ambulantno kontinuirano mjerenje krvnog pri-tiska u toku 24 časa (Ambulatory Blood Pressure Measurement - ABPM) da bi se izbegla pogrešna dijagnoza. Ovakav način mjerenja trebalo bi sprovoditi kod svakog novog pacijenta, posebno mlađih i sportista.
Ključne riječi: "Hipertenzija bijelog mantila", CBP, ABPM.
e-mail: dr.no@t-com.me

53. HIPERLIPIDEMIJA I HIPERTENZIJA
Ljiljana Marković(1), Novak Praščević(2)
(1)MEDICINSKI CENTAR MUP-A (2)DOM ZDRAVLJA PODGORICA, CRNA GORA

UVOD: Jedan od najčešćih faktora rizika za nastanak arterijske hipertenzije su dislipidemije koje su uz hipertenziju u metaboličkom ambijentu sinergički poznati činioci aterogeneze što se ogleda u povećanju kardio-vaskularnog morbiditeta i mortaliteta. Hiperlipidemija spada u dislipidemije i označava porast holesterola i/ili triglicerida sa niskim vrednostima HDL (high density lipoprotein) u plazmi.
CILJ RADA: prikazati učestalost HLP kod osoba sa hipertenzijom.
METOD RADA: Mjerenje serumskih lipida kod pacijenata oba pola sa hipertenzijom životne dobi od 30 do 50 godina za period septembar- decembar 2008. god.
REZULTATI RADA: Ispitivanjem je obuhvaćeno 120 pacijenata sa hipertenzijom, od toga 55 muškaraca (45,83%) i 65 žena (54,17%). Povišene vrijednosti holesterola i triglicerida su imali 43 pacijenta (45,61%), 29 žena (55,77%) i 23 muškarca (44,23%).
Povišene vrijednosti samo holesterola je imalo 27 pacijenata (22,50%), 16(13,33%) muškaraca i 11(9,17%) žena; samo triglicerida 19 (15,84%) pacijenata, 7 (5,83%) muškaraca i 12 (10,00%) žena. Najveći broj ispitanika sa HLP je u dobnoj strarosti od 41 do 50 godine (63,33%). Frakcije lipoproteina nijesu rađene zbog tehničkih razloga.
ZAKLJUČAK: Normalizacija nivoa lipoproteina u krvi je od izuzetnog značaja u prevenciji i liječenju hiperten-zije i kardiovaskularnih oboljenja a podrazumijeva promjenu režima života uključujući dijetu.
Ključne riječi: HLP, učestalost, hipertenzija, riziko-faktor.
e-mail: markovic-mb@t-com.me

54. UČESTALOST HIPERHOLESTEROLEMIJE KOD PACIJENATA OBOLELIH OD ARTERIJSKE HIPERTENZIJE
Svetlana D. Đokić, Suzana V. Budić, Milosava V. Prokić
DOM ZDRAVLJA PROKUPLJE

UVOD. Na nastanak kardiovaskularnih bolesti značajni su faktori rizika na koje se moze delovati.Najznačajniji od njih su: povišen krvni pritisak, pušenje, povišen LDL holesterol, nizak HDL holesterol, diabetes mellitus, gojaznost, neadekvatna ishrana, fizička neaktivnost. Povišen nivo ukupnog holesterola u serumu, zatim povišen nivo triglicerida, snižen nivo HDL holesterola i povisen nivo LDLholesterola, dovode do ubrzane ateroskleroze i promena u zidovima arterija i tako predisponiraju nastanak kardiovaskularnih bolesti.
CILJ RADA. Utvrditi povezanost između povećane koncentracije ukupnog holesterola u krvi (ukupni holesterol >6,2mmol/l), to jest HDL<1mmol/l kod muškaraca i HDL <1,3mmol/l kod žena i arterijske hipertenzije.
METOD. Praćeno je 100 pacijenata metodom slučajnog izbora: 63 žene i 37 muškaraca u periodu od šest me-seci. Nakon prvog pregleda su određene vrednosti arterijske hipertenzije i vrednosti nivoa holesterola, zatim nakon tri meseca i nakon šest meseci.
REZULTATI. Nakon prvog pregleda konstatovane su najviše vrednosti holesterola i krvnog pritiska: 30 muškaraca(81,08%) i 57 žena(90,47%) su imali povišen nivo holesterola u krvi, a 33 muškarca (89,18%) i 59 žena (93,65%) su imali povišene vrednosti arterijskog krvnog pritiska. Lečenje je sprovedeno primenom odgovarajuće dijetetske ishrane, fizičke aktivnosti i savetovanjem promene dotadašnjeg stila zivota. Primarni cilj hipolipidemijske terapije bio je snižavanje nivoa LDL holesterola. Kada posle tri meseca nisu postignute ciljne vrednosti LDL holesterola, započeto je medikamentozno lecenje hipolipidemicima. Posle šest meseci 17 muškaraca(45,94%) i 25 žena(39,68%) su imali povišen nivo holesterola u krvi, a 13 muškaraca (35,13 %) i 36 žena (57,14 %) su imali povišene vrednosti krvnog pritiska.
ZAKLJUČAK. Kod pacijenata obolelih od arterijske hipertenzije, učestalost hiperholesterolemije je velika, naročito na samom početku uključivanja u studiju i češće se javlja kod žena.
Ključne reči. Hiperholesterolemija, arterijska hipertenzija
e-mail: mimaprokic@gmail.com

55. UPOTREBA STATINA KOD PACIJENATA SA HIPERHOLESTEROLEMIJOM U PRIMARNOJ PREVENCIJI KORONARNE BOLESTI
Milan Nikolić
ZAVOD ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU RADNIKA "ŽELEZNICE SRBIJE" BEOGRAD, ORGANIZACIONA JEDINICA NIŠ

UVOD: Sniženje koncentracije holesterola u krvi je praćeno smanjenjem rizika od koronarne bolesti. Statini predstavljaju najmoćnije medikamente i lek prvog reda u terapiji hiperholesterolemije, kako u primarnoj, tako i u sekundarnoj prevenciji. CILJ RADA: Utvrditi zastupljenost i efikasnost statinske terapije kod pacijenata sa hiperholesterolemijom i bez evidentne koronarne bolesti. METOD: Istraživanjem je obuhvaćeno 353 pacijenta, prosečne starosti 60,46±12,48 godina, i to 184 (52,12%) muškaraca i 169 (47,18%) žena. Svim pacijentima je urađen lekarski pregled, laboratorijska anliza krvi i izračunat ukupni individualni rizik za razvoj kardiovaskular-ne bolesti (SCORE). REZULTATI: Hiperholesterolemija (Hol≥6,20 mmol/L) je nađena kod 45,04% pacijenata, 20,11% je imalo ciljne vrednosti holesterola (Hol<5,20 mmol/L), dok su prosečne vrednosti holesterola iznosile 6,92±1,73 mmol/l. Terapiju statinima je sprovodilo 26,91% pacijenata, odnosno 40,38% pacijenata sa visokim kardiovaskularnim rizikom (≥5%). U grupi pacijenata na statinskoj terapiji, hiperholesterolemija je registrovana kod 22,10 % pacijenata, 34,74% je ostvarilo holesterol manji od 5,20 mmol/L, a prosečne vrednosti holesterola su bile 5,74±1,31 mmol/L. Najčešći statin u terapiji bio je simvastatin u dozi od 20 mg koji je uzimalo 47,37% pacijenata. ZAKLJUČAK: Uprkos visokom kardiovaskularnom riziku, mali broj pacijenata je imao uključene statine u terapiji. Značajnija primena statina može proizvesti ogromne benefite za pacijente u primarnoj pre-venciji koronarne bolesti.
Ključne reči: statini, koronarna bolest, primarna prevencija, holesterol
e-mail: milangale@sbb.co.rs

56. SLUČAJ AKUTNOG INFARKTA MIOKARDA NASTALOG TOKOM MULTISLICE KOMPJUTERIZOVANE TOMOGRAFIJE
Slađana Anđelić
GRADSKI ZAVOD ZA HITNU MEDICINSKU POMOĆ, BEOGRAD

UVOD: Invazivna koronarna angiografija se smatra "zlatnim standardom" u dijagnostici koronarne bolesti. U zadnjih nekoliko godina sve je veći broj dokaza u literaturi da MSCT koronarnih krvnih sudova postaje adekvatna metoda za dijagnostiku koronarne bolesti.
CILJ RADA: da prikažemo slučaj nastalog akutnog infarkta miokarda tokom MSCT koronarografije i ukažemo na potrebu detaljne kardiološke procene pre uključivanja pacijenta u MSCT protokol.
PRIKAZ PACIJENTA: Pacijent u dobi od 43 god. primljen je u privatnu bolnicu radi MSCT koronarografije. Dvogodišnji je hipertoničar sa maksimalno izmerenom TA 200/120 mmHg. Lična anamneza o alergiji na prašinu i alkohol. Pre intervencije pacijent je kardiološki kompenzovan, na EKG-u VES bigeminija, TA 130/80 mmHg. Ordinirana je premedikacija po protokolu za MSCT koronarografiju: Synopen® amp, Lemod-solu® 40 mg i.v., kao i Xylocain® 2 ml i.v. i Presolol® 2 mg i.v. Tokom snimanja aplicirano je 100 ml Omnipaque® kontrasta. Pacijent se nakon izvesnog vremena žali na bol u vratu i grudima u vidu stezanja, sa propagacijom u rukama. Pregled je prekinut. Bol ne prestaje a pacijent oseća malaksalost, gušenje, i oblivenost hladnim znojem. Pri pregledu: akcija srca ritmična, tonovi tiši, TA 80/50 mmHG, fr 70/min, sat O2 68%. Na EKG monitoru VT, a potom i ST elevacijom D1, D2, aVl, aVF, V4-V6 sa ST depresijom V2, V3. Ordinirana je i.v. nadoknada tečnosti, i.v. bolus Xylocaina®, kiseonik 3 l/min, nakon čega je sat O2 85%, TA 110/70 mmHg, fr 75/min. Pacijent se transportuje kolima hitne pomoći u Koronarnu jedinicu UC. Pri prijemu: laboratorijski SE 24, Le 10,0, troponin 4,77 μg/l, CK 218 U/l, LDH 649 U/l sa normalizacijom petog dana hospitalizacije. Tokom hospitalizacije ordinirani O2, salicilati, beta blokatori, antihipertinzivi, nitrati pri čemu dolazi do povlačenja tegoba. Sve vreme pacijent je bez bolova u grudima i novih EKG promena. EKG na otpustu: sinusni ritam, rr` u D3, aVF, aplatiran T u aVl, ST bez promena.
ZAKLJUČAK: Iako raritet, ovaj slučaj navodi na neophodnost veoma detaljne i pažljive kardiološke procene kako indikacija tako i kontraindikacija za primenu MSCT koronarografije.
e-mail: novizivot@ptt.rs

57. VEZA IZMEĐU STEPENA OKSIDATIVNOG STRESA I POJAVE KOMPLEKSNE VENTRIKULARNE ARITMIJE KOD BOLESNIKA SA ISHEMIJSKOM DILATATIVNOM KARDIMIOPATIJOM
Slavica Radovanović, M. Krotin, N .Ninković, M. Žaja, M. Zdravković, B. Todić, S. Đorđević, A. Đoković,
J. Šarić, V. Bisenić
KBC BEŽANIJSKA KOSA, ODELJENJE KARDIOLOGIJE, BEOGRAD

UVOD: Poslednjih nekoliko godina hronična srčana insuficijencija (HSI) svrstana u tzv. oksidativna oboljenja, u čijem nastajanju značajnu ulogu ima nekontrolisana produkcija slobodnih radikala za koje se smatra da utiču na progresiju HSI. Remodelovanje miokarda se smatra najznačajnijom determinantom u progresiji HSI. Izmenjena citostruktura remodelovanih miocita uzrokuje disfunkciju mehanizama odgovornih za transport jona te doprinosi i pojavi aritmija.
CILJ STUDIJE je bio ispitati da li postoji veza između pojave kompleksnog ventrikularnog poremećaja ritma i stepena oksidativnog stresa kod bolesnika sa dilatativnom ishemijskom kardiomiopatijom (IDCMP) i EFLK < 45% ..
METOD: Bolesnici sa IDCMP su podeljeni u tri grupe na osnovu nalaza Holter EKG monitoringa: 1) bolesnici bez poremećaja ritma (6 bolesnika); 2) bolesnici sa prvom i drugom Lown klasom (31bolesnik) i 3)bolesnici sa trećom i četvrtom klasom ventrikularnih aritmija po Lown-u(11bolesnika). Prosečna starost ispitanika je bila 56,9±6,0.Ventrikularna aritmija je bila prisutna kod 42(87,5%)bolesnika.
REZULTATI: Bolesnici sa kompleksnim poremećajem ritma su imali isti nivo markera oksidativnog oštećenja lipida, malondialdehida(µmol/l), 3,2±1,0 vs 3,7±2,8 vs 3,7±3,8 i isoprostana (ng/mg creatinina), 1,2±1,2 vs 1,1±0,8 vs 1,0±0,5 u plazmi kao i bolesnici prve i druge grupe. p> 0,05 Nisu postojale razlike između grupa u pogledu starosti, BMI kao ni EFLK.
ZAKLJUČAK: Na pojavu kompleksnog ventrikularnog poremećaj ritma kod bolesnika sa IDCMP, oksidativni stres nema direktan i primarni uticaj ali se pretpostavlja da istezanje srca i hronična neurohumoralna aktivacija doprinose većoj produkciji slobodnih radikala koji dalje doprinose progresiji remodelovanja srca kao i učestalijim poremećajima ritma u dugoročnom praćenju ovih bolesnika.
e-mail: s.radovanovic@sezampro.yu 

58. SIDEROPENIČNA ANEMIJA U DISPANZERU OPŠTE MEDICINE
Milosava V. Prokić, Svetlana D. Đokić, Marina S. Komazec
ZDRAVSTVENI CENTAR "TOPLICA", PROKUPLJE, SLUŽBA OPŠTE MEDICINE

UVOD. Anemija zbog deficita gvozđa ubraja se u najčešće anemije i javlja se u svim životnim dobima, ali najčešće u pubertetu, kod žena u reproduktivnom periodu i u pothranjenjih osoba. Deficit gvozđa u organizmu može da nastane usled poremećenog gubljenja gvozđa iz organizma, loše apsorpcije gvozđa u crevima, povećanih potreba organizma za gvozđem i nedovoljnog unošenja gvozđa.
CILJ RADA. Da se utvrdi nastanak, da se prati tok i ishod lečenja kod sideropeničnih anemija.
METOD. U tretmanu 28 pacijenata starosne dobi od 19 do70 god. I muške i ženske populacije. Kod kojih je hemoglobin bio od 6 do 11.5g/l; a gvožđe od 2.5 do 4.5mmol/l ; eritrociti od 5.5 do 3.5g/l
REZULTATI. Lečenje se sastoji od primene preparata gvozđa peroralnim ili parenteralnim putem, a u teškim oblicima anemije potrebno je nekad primeniti transfuzije koncentrovanih eritrocita. Pacijenti koji su uzimali peroralnu terapiju u trajanju od 60 dana pokazali su zadovoljavajući rezultat sa povišenim parametrima. Vrednost hemoglobina je bila 13.8gr/l. Kod 26 (74%) pacijenata je normalizovalo vrednost hemoglobina. Vrednost Eritrocita posle 2 meseca terapije kod 19 (54%) pacijenata vrednost eritrocita je preko 2.5 miliona, a kod 16 (46%) vrednost eritrocita je bila 3.1 do 3.5 miliona. Vrednost gvozđa posle dvomesečne terapije je bila 14.0 mmol/l do 24.0 mmol/l.
ZAKLJUČAK. Najbolji parametri su bili u poremećaju hemoglobina (72%); u poremećaju gvožđa (60%) i poremećaj broja eritrocita (50%).
Ključne reči. Povoljno dejstvo kod sideropeničnih anemija na brzoj i potpunoj resorpciji dvovalentnog (helat-nog) gvožđa i uticaj lekova za ubrzanu eritropoezu pri čemu se stvaruju eritrociti sa dovoljno hemoglobina u sebi.
e-mail. mimaprokic@gmail.com

59. ZAPALJENJE USANA(CHEILITIS)
Saša Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ORL

Oboljenje se javlja kao izolovano zapaljenje usana ili se sreće kao granulomatozni oblik kod Melkersson-Ro-senthal-ovog sindroma (koji obuhvata paralizu facijalisa i glositis u isto vreme). Izolovano zapaljenje usana sreće se kod dejstva mehaničke traume, sunčevog zračenja, vruće hrane, duvanskog dima i drugih deklanširajućih faktora.
Ragade na usnama su posledica zapaljenskih, traumatskih i opštih faktora. Poseban oblik predstavlja angularni stomatitis (perleche), koji se vezuje za loše proteze, gljivice, bakterije (najčešće streptokoke), anemiju i avitami-nozu.
Ukoliko proces ne reaguje na lokalnu terapiju treba isključiti maligne promene na usnama. Kroz ORL ambulantu ZC Knjaževac u periodu od 2004-2008. godine sa izolovanim zapaljenjem usana prošlo je 12 pacijenata od kojih je 75% (9 pacijenata), 6 dece i 3 odraslih, imalo angularni stomatitis gljivične geneze (mikrobiološki potvrđeno), odreagovalo pozitivno na lokalnu i per os terapiju. Troje pacijenata imalo je mehaničku traumu usana i zbrinuto je hirurški. Uspešnost izlečenja bio je stoprocentni.
e-mail: zdefil@neobee.net

60. STOMATITIS APHTOSA
Saša Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ORL

Vrlo čest problem u ORL. Bolest je nedovoljno poznatog uzroka kao što su: deficit vitamina i hormona, psihički i autoimuni. Smatra se da virusi nisu uzročni faktor. Osobe sa emocionalnim poremećajima i disbalansom auto-imunog nervnog sistema su češće zahvaćene.
U kliničkoj slici evidentiraju se male vezikule na bukalnoj sluzokoži, jeziku i nepcu koje ulcerišu na hiperemičnoj osnovi. Stalni pratilac aftoznog stomatitisa je bol. Za razliku od herpes simpleks infekcije razlikuje se po odsustvu poremećaja opšteg stanja, afebrilnosti i manjem broju vezikula.
U terapiji dominira sprovodjenje lokalne higijene, aspirin, analgetici i kortikosteroidi. Kroz našu ambulantu ORL službe ZC Knjaževac za period od 2004-2008. godine prošlo je 93 pacijenata, od kojih 80% (89 pacijenata) čine deca i to uzrasta od odojčadi do 18 godina starosti. Veliku predominaciju od toga čine deca koja vode poreklo iz socijalno ugroženih porodica. Vreme lečenja varira od 5-21 dan.
Bolest koja obuhvata timski rad i povezanost ORL lekara, pedijatara i stomatologa.
e-mail: zdefil@neobee.net

61. PHARYNGITIS LATERALIS
Saša Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ORL

Zapaljenje zadnjih nepčanih lukova nastaje posle tonzilektomije ili atrofije tonzilarnog tkiva usled čestih in-fekcija.
Zadnji nepčani lukovi su zadebljali, otečeni i granulirani. Slične promene se mogu naći na zadnjem zidu ždrela.
U fazama egzacerbacije potrebna je antibiotska terapija i simptomatsko lečenje. U perzistentnim slučajevima može se kauterizovati površina zadnjih lukova.
U ambulanti ORL službe ZC Knjaževac u periodu od 2004-2008. godine prošlo je 72 pacijenta sa simptomima zapaljenja zadnjih nepčanih lukova koji su se javili posle tonzilektomije, a od tog broja 30% (22 pacijenta) je imalo ponovljene simptome ovog oboljenja.
Dolazi se do zaključka da higijensko-dijetetski način života (ishrana, alkoholna, gazirana pića, duvan) ima veli-kog udela kao deklanširajući faktor u etiopatogenezi ovog ovog oboljenja.
e-mail: zdefil@neobee.net

62. HERPANGINA
Saša Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ORL

Uzročnik bolesti je Coxsackie A virus. U kliničkoj slici dominira visoka temperatura, bolovi u grlu iglavi, gubitak apetita, malaksalost.Orofaringoskopskim pregledom se u početnom stadijumu evidentiraju vezikule na prednjim nepčanim lukovima, hiperemija palatinalnih tonzila, beličaste male vezikule sa površnim plitkim ulce-racijama. Terapija je simptomatska.
Kroz ambulantu ORL službe ZC Knjaževac za period od 2004-2008. godine evidentirano je 3 pacijenta koji su, nakon sumnje da se radi o herpangini, lečeni antivirusnom terapijom na koju su dobro odreagovali.
Za ovu vrstu oboljenja neophodna je dobra saradnja sa infektolozima i epidemiolozima.
e-mail: zdefil@neobee.net

63. TERAPIJA AKUTNOG TONSILOFARINGITISA KAO PREVENCIJA PERITONZILARNOG APSCESA
Marija Mihajlović (1), Vesna Stojanović Kamberović(1), Mila Otašević(1), Marijana Genić(1), Branka Jovanović(1), Vesna Đorđević(1), Snežana Babac(2)
(1)DOM ZDRAVLJA "ZVEZDARA" BEOGRAD; (2) KBC "ZVEZDARA" BEOGRAD, KLINIKA ZA OTORINOLARINGOLOGIJU

UVOD: Akutni tonsilofaringitis je jedna od najčešćih infekcija koja se sreće u pedijatriji.
CILJ RADA: je prikaz mikrobiološkog aspekta akutnog tonsilofaringitisa, relevantnog dijagnostičko-terapijskog tretmana oboljenja u prevenciji pertonzilarnog apscesa
METOD RADA: retrospektivno studijom je obuhvaćeno 3892 pacijenta, školskog uzrasta (7-19 godina) u periodu 2005-2008 godine. Ispitanici su bili prosečnog uzrasta (12.80 ±3.60). Dijagnoza akutnog tonzilofaringitisa je postavljena na osnovu kliničkog pregleda, nalaza bakteriološkog izolata ždrela/tonzila, laboratorijskih analiza. Sprovedena je antibiotska terapija (penicilin/cefalosporin/makolid).
REZULTATI: Od ukupnog broja ispitanika 1516/3892 (38,95%) je bilo adolescenata. U istraživanju je bio približno jednak broj ispitanika muškog i ženskog pola. Razlika u odnosu na pol nije bila statistički značajna (χ2=0.925; DF=1; p>0.05). Najčešće je β-hemolitički streptokok bio uzročnik tonzilofaringitisa (χ2=844,195; DF=3; p><0.01). Mešana flora je bila kod 988 pacijenata (25,38%), anaerobi kod 289 pacijenata (7,42%) i saprofitna flora kod 1053 pacijenata (27,05%). Najčešći simptom je bio bol u ždrelu, otežano gutanje i febrilnost. Terapijom penicilinom i penicilinom sa inhibitorima beta-laktamaze lečeno je 65,03% pacijenata, cefalosporinima 23,67% a makrolidima 11,30%. Prosečna dužina lečenja je bila 8,22 dana. Samo je mali broj ispitanika imao peritonzilarni apsces (χ2=3828,263; DF=1; p<0.01), koji je saniran hirurški i/ili medikamentozno.
ZAKLJUČAK: Adekvatana antibiotska terapija akutnih tonzilofaringitisa je neophodnost ali i nužnost u prevenciji peritonzilarnog apscesa
Ključne reči: akutni tonsilofaringitis, terapija, peritonzilarni apsces.
e-mail: marija.info@gmail.com

64. LAKA GOVORNA PATOLOGIJA I DETE PREDŠKOLSKOG UZRASTA
Nensi Mitrović-Stevanović, Danijela Stanković
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN

UVOD: Laka govorna patologija je zastupljena sa oko 15-20%, a 75% čine dyslalie,koje predstavljaju poremećaj artikulacije koji se ogleda u nepravilnosti ili nemogućnosti izgovora pojedinih glasova.
CILJ RADA: Opšti – Ukazati na važnost verbalne stimulacije i logopedskog tretmana kod dece sa lakom gov.patologijom.Poseban – Istaknuti značaj i važnost preduzimanja konkretnih mera u svrhu smanjenja logopatija kod dece predškolskog uzrasta.
MATERIJAL I METOD RADA: Uvid u medicinsku dokumentaciju (Dečiji karton) i Globalni artikulacioni test (S.Vladisavljević).
REZULTATI su pokazali da je, od 1.207 dece,predškolskog uzrasta,testirane u poslednje četiri godine (od 2005.-2008.godine), najmanji broj lake govorne patologije ( 38,39%) bilo 2008.godine, kada su i preduzete odgovarajuće mere sa ciljem smanjenja logopatija, da su najčešći tipovi dyslalia- dystorsia glasova (57,14%) i da deca uglavnom (u 54.02%) imaju poteškoće u uzgovoru dva i više glasova.
U radu su istaknute karakteristike dece sa gov.poremećajima,preduzete mere (od 2007.-2008.godine) i predlozi za rad, a sve u cilju smanjenja logopatija kod dece, a samim tim rešavanja emocionalnih problema i olakšavanja socijalizacije ove dece.
Ključne reči:laka govorna patologija,dete predškolskog uzrasta,preduzete mere,predlozi za rad.
e-mail: nensi_joca@yahoo.com

65. FUNKCIONALNA DISFAGIJA
Saša Mihajlović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ORL

Po nekim autorima i histerična disfagija jer je uslovljena psihosomatskim faktorima, a kao rezultat tih faktora imamo spazam muskulature ždrela.
U kliničkoj slici dominira osećaj pritiska, stezanja u grlu, vratu bez prave disfagije jer je klinički nalaz uredan.
Kod ovih pacijenata postoji često kancerofobija. Posle isključenja malignih bolesti u ždrelu potrebna je psihoterapija.
U ambulatni ORL službe ZC Knjaževac u periodu od 2004-2008. godine prošlo je 32 pacijenta sa ovim psihosomatskim tegobama (stezanja u grlu i otežanog gutanja). Broj pacijenata je veći u odnosu na period pre 2004. godine i verovatno je uslovljen ekonomskim i socijalnim promenama u društvu koje nosi tranzicija.
Za ovu vrstu bolesti neophodan je timski rad otorinolaringologa i neuropsihijatra nakon isključivanja funkcio-nalnog poremećaja akta gutanja od strane otorinolaringologa. 40% pacijenata je i dalje pod terapijom od strane neuropsihijatra.
e-mail: zdefil@neobee.net

66. DISPEPSIJA – SIMPTOMI I UZROCI
Novak Praščević(1), Ljiljana Marković(2)
(1)DOM ZDRAVLJA, PODGORICA, (2)MEDICINSKI CENTAR MUP-A, REPUBLIKA CRNA GORA

UVOD: Loše varenje ili dispepsija (grč. dys-loš,loše i peptein-varenje) je opšti naziv za epizodični ili stalni bol/nelagodu u epigastrijumu. Simptomi su najzastupljeniji u radno najaktivnijoj populaciji između 20 i 40 godina, a ima ih oko 40% odraslih osoba u svijetu, podjednako oba pola.
CILJ RADA: Prikazati zastupljenost simptoma kod sindroma dispepsije i najčešće uzroke nastanka dispepsije kod naših pacijenata.
METOD RADA: Koristili smo intervju i radne i konačne dijagnoze iz zdravstvenih kartona pacijenata sa dispeptičnim sindromom.
REZULTATI: Obrađeno je 84 pacijenta, 43 (51,19%) muškarca i 41 (48,89%) žena, od 20-50 godina starosti. Dobijeni rezultati su pokazali da je po učestalosti najčešći simptom bol, kod 77,38% (65) pacijenata. Nelagod-nost prati bol kod 29,765 pacijenata. Od pratećih simptoma najčešća je gorušica kod 52,38% pacijenata, zatim slijede mučnina (40,48%) i nadimanje (26,19%). Rana sitost i povraćanje su rijetko prisutni kod pacijenata. Najčešći uzroci dispepsije su funkcionalna dispepsija u 64,28%, peptički ulkus u 17,86 % i bilijarna oboljenja u 8, 33% slučajeva. NSAIL (nesteroidne antiinflamatorne ljekove) upotrebljava povremeno ili svakodnevno, više od jedne trećine pacijenata. Loše navike u ishrani ima više od polovine pacijenata.
ZAKLJUČAK: Samoliječenje i loše navike u ishrani značajno doprinose nastanku dispeptičnog sindroma, te je edukacija i zdravstveno-vaspitni rad kod ovih pacijenata od izuzetno velikog značaja.
Ključne riječi: Dispepsija, simptomi, uzroci, loše navike.
e-mail: dr.no@t-com.me 

67. DEGENERATIVNE BOLESTI ZGLOBOVA NA TERITORIJI OPŠTINE KNJAŽEVAC
Miroslava Paunović, Vesna Tasić, Maja Gurginov, Mimica Jelenković, Miodrag Petrović,
Milica Mihajlović
DOM ZDRAVLJA KNJAŽEVAC

Grupu degenerativnih oboljenja zglobova ili artroza čine bolesti čije su glavne karakteristike oštećenje i gubitak zglobne hrskavice, zgušnjavanje kosti neposredno ispod hrskavice i hipertrofija kosti na rubovima zgloba. Glavna klinička obeležja su: bolovi vezani za upotrebu zgloba, ukočenost zglobova pri prvim pokretima nakon mirovanja i smanjenje obima pokreta zgloba. Učestalost pojave artroza raste sa starenjem. Oko 80% osoba starijih od 60 godina ima radiološke znake artroze. CILJ RADA je da prikaže učestalost degenerativnih bolesti na teritoriji opštine Knjaževac, njihovu distribuciju po polu, starosnoj dobi i lokalizaciji. Podaci su dobijeni analizom protokola bolesnika reumatološke ambulante u Knjaževcu za period decembar 2006 – jun 2007 godine. REZULTATI su prikazani tabelarno, izraženi su brojevima i procentualno uz tekstualni komentar. U posmatranom periodu ukupno je pregledano 1166 pacijenata. Od toga 454 (38,93%) je bolovalo od neke degenerativne bolesti zglobova. U odnosu na pol 86 muškaraca (18,94%) i 368 žena(81,05%) Najveći broj obolelih je starosne dobi između 51 – 70-te godine (284 (62,55%). Prema lokalizaciji degenerativnog procesa na prvom mestu su poliartroze sa 215 obolelih (47,37%), sledi lumbalni sindrom 135 (29,73%), gonartroza 55 (12,11%), koksartroza 38 (8,36%) i cervikalni sindrom 11 (2,42%). Artroze su najčešće bolesti zglobova. One su glavni uzrok hronične nesposobnosti ljudi za rad i samozbrinjavanje. Osnovni ciljevi lečenja jesu: kontrola simptoma, posebno bola u zglobu, smanjenje oštećenja funkcije, redukcija progresije oštećenja zgloba, što bi omogućilo bolesnicima da nastave život sa najmanje mogućim funkcionalnim i socijalnim hendikepom.
Ključne reči: artroza, degenerativni proces
e-mail: mima_p@bankerinter.net

68. LEČENJE GONARTROZE HYALARTOM
Dragoljub Mitrović(1), Božo Nešić(1), Siniša Popović(1), Branimir Radulović(2)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR KLADOVO, (2) KBC ZEMUN SLUŽBA ZA FIZIKALNU MEDICINU, REHABILITACIJU I REUMATOLOGIJU

Hyalart je natrijumova so hijaluronske kiseline. Farmakološko delovanje Hyalarta na zglobnu hrskavicu ogleda se u smanjenju upale, rekonstrukciji površine hrskavice i sinteze matriksa, što daje ukupni efekat poboljšanja integriteta tkiva. Hyalart pozitivno deluje na anabolizam ćelija zgloba.
Ispitivanje smo počeli kao otvoreni eksperiment sa pacijentima koji su se javljali zbog gonartroze. Svi su se pa-cijenti redovno javljali na kontrole radi aplikacije leka. Pacijenti su u početku zadržali antireumatsku terapiju. Kod svakog pacijenta registrovan je otok, ukoliko je postojao, bol na palpaciju, bol pri maksimalnoj fleksiji. Praćen je otok tokom perioda lečenja, to je pedantno evidentirano. Kod pacijenata sa otokom posle treće inekcije otok je bio smanjen. Funkcija zgloba je poboljšana kod 11 od 12 pacijenata. Interesantno je da se pacijent kome nije bilo bolje sam javio posle 40 ili 50 dana i rekao je da mu je bolje.
Hyalart se u ovoj studiji pokazao kao lek koji uliva nadu pacijentima, da će prateće tegobe gonartroze biti sve-dene na podnošljivi nivo.
e-mail: topke@kladovonet.com

69. LUMBALNI BOLNI SINDROM
Sabahudin Pupović(1), Senadin Pupović(2), Enisa Pupović(3), Senad Kolašinac(1), Zina Šabović(1)
(1)DOM ZDRAVLJA PLAV, (2)VMC PODGORICA, (3)DOM ZDRAVLJA PODGORICA

UVOD: Bolovi u leđima (lumbago, lumbalgija) su danas najčešći uzrok posjeta ljekaru a po nekim statističkim pokazateljima, čak 90% stanovništva je barem jednom u životu bolovalo od ove bolesti. Naziva se i "bolest civilizacije". Radi se o jednoj od najčešćih bolnih manifestacija kod ljudi. Lumbalni bolni sindrom(LS) označava naglu i jaku bol u području slabinske (lumbalne) kičme koju prati i smanjena pokretljivost. Postoje razni uzroci pojave lumbalnog bolnog sindroma: zbog degenerativnih promjena na diskovima lumbalne kičme, urođene i stečene anomalije diskove, upala, trauma, tumori, osteoporoza te moždan najčešći uzrok a to su mehanički uzroci (loše držanje, skolioza, fizički napori, nepravilno dizanje tereta, oslabljena muskulatura leđa, anomalije stopala – ravna stopala).
CILJ RADA: Utvrditi učestalost javljanja na pregled pacijenata koji su imali LS u Domu zdravlja Plav Svi oni su grupisani prema uzroku, polu, godinama i zanimanju.
REZULTATI: Uzroci su evidentirani kao:
- degenerativna oboljenja kičmenog stuba,
- poremećaji statike,
- traumatski,
- reumatski,
- infektivni i
- maligni.
Najčešća su degenerativna oboljenja kičme i to kod 56% pacijenata muškaraca, i 44 % žene. Uglavnom imaju spondilozu i diskopatiju. Što se tiče starosnih struktura najčešći je kod žena i muškaraca u grupi od 44 do 55 godina. Uglavnom dominira radno sposobno stanovništvo prije svega fizički radnici, od sjedalnih zanimanja domaćice ženskog pola.
ZAKLJUČAK: Treba odmah tragati za uzrokom LS kako bi se izbjegle posljedice koje mogu biti trajne.
e-mail: senp@t-com.me

70. ZNAČAJ IBANDRONATA U TERAPIJI POSTMENOPAUZALNE OSTEOPOROZE KOD BOLESNICA SA SPONTANIM FRAKTURAMA KIČMENOG STUBA
Zvezdana Antić(1) Zoran Antić(1) Dušan Mustur(2), Vera Slavić(2), Goran Vidić (3)
(1)ZDRAVSTVENI CENTAR ALEKSINAC,(2)INSTITUT "SIMO MILOŠEVIĆ"IGALO, (3)KLINIKA ZA ORTOPEDIJU I TRAUMATOLOGIJU, NIŠ

UVOD: Osteoporoza je skeletno oboljenje koje se karakteriše poremećenom čvrstinom kosti usled čega raste predispozicija za frakture.Ovo oboljenje postaje sve značajniji zdravstveni i ekonomski problem zbog svojih posledica – preloma.
CILJ RADA: Utvrditi šestomesečni terapijski značaj ibandronata u bolesnica sa osteoporozom i postojećim spontanim frakturama kičmenog stuba.
METODOLOGIJA: U Zdravstvenom Centru Aleksinac od 01.01.2007.god. do 01.07.2008.god. je ispitano je 40 bolesnica sa osteoporozom i spontanim frakturama kičmenog stuba. Svim ispitanicama je na početku ispitivanja u terapiji uključen ibandronat 1x150 mg mesečno uz odgovarajuću dozu kalcijuma i manjih doza D vitamina. Terapija ibandronatom je trajala šest meseci. Kriterijumi za uključivanje u ovu šestomesečnu studiju su bili: Žene u menopauzi sa BMD - em L-S kičme preko - T skor <2.5 (prema WHO za osteoporozu ) i sa postojanjem spontanih fraktura kičmenog stuba verifikovanih radiološki. Kod svih bolesnica je odrađena koštana denzitometrija dexa metodom na početku ispitivanja i standardna radiografija kičmenog stuba ili magnetna rezonanca. Procena inteziteta bola vršena je na osnovu visuelno-analogne skale bola (VAS) od 1-10
REZULTATI: Ovom prospektivnom studijom ispitano je 40 bolesnica sa osteoporozom i spontanim frakturama kičmenog stuba. Prosečna starost ispitanica je bila 55,95±4.77 god., a prosečno trajanje menopauze 5.03 ± 5.03 god.Rezultatima analize, a na osnovu VAS-e bola utvrđeno je da je nakon šestomesečne terapije ibandronatom došlo do značajnog subjektivnog smanjenje inteziteta bola ( p< 0.336946 , Pirsonova korelacija). Denzitometrijski je konstatovan značajan pad vrednosti T – score ( p< 0.050361 – Studentov T test ), tj prosečna vrednost T-skora pre terapije.je bila. 3.21±0.69, a posle šestomesečne primene ibandronata negativnost T - skora se smanjila prosečno na 2.86±0.77. Koštana gustina je povećana za 9,35 %. Na kraju ispitivanja, pojava novih spontanih fraktura je radiološki potvrđena kod 12.5% bolesnica koje su terapijski šest meseci uzimale ibandronat, što nije bilo statistički značajno u odnosu na ostale, tj kod 87.5% ispitanica nije bilo novih spontanih preloma vertebra kičmenog stuba.
ZAKLJUČAK: Kod bolesnica sa postmenopauzalnom osteoporozom, šestomesečna primena ibandronata dovodi do značajnog povećanja kosne gustine i značajnog smanjenja rizika za nastanak novih spontanih fraktura kičmenog stuba.
Ključne reči: Osteoporoza, frakture, ibandronat, terapija.
e-mail: ortreum@nadlanu.com

71. PRIKAZ PACIJENATA SA PRELOMOM RADIJUSA NA TIPIČNOM MESTU LEČENIH U ODSEKU ZA FIZIKALNU MEDICINU I REHABILITACIJU ZDRAVSTVENOG CENTRA NEGOTIN U TOKU 2008.GODINE
Jelena Ravanić(1) Dobrica Dinkić(1), Boris Ravanić(2), Dragica Firulović(1)
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, (1)ODSEK ZA FIZIKALNU MEDICINU I REHABILITACIJU (2)ODELJENJE ORTOPEDSKE HIRURGIJE SA TRAUMATOLOGIJOM

Prelom radijusa na tipičnom mestu je jedan od najčešćih preloma lokomotornog sistema sa najširim opsegom lečenja u traumatologiji. U pitanju je retrospetkivni prikaz pacijenata sa prelomom radijusa na tipičnom mestu lečenih u Odseku za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju tokom 2008.godine u Zdravstvenom Centru Negotin.
Broj pacijenata lečenih u Odseku za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju u toku 2008.godine bio je 39. U uzrastu do 20-te godine života veći procenat zauzimali su muškarci, a nakon 60-te godine života žene. Svi pacijenti su lečeni fizijatrijskim procedurama (magnetoterapija, laser, elektroterapija, kineziterapija, termoterapija) usmere-nim na formiranje pravilnog koštanog ožiljka, ubrzavanje srastanja, smanjenje otoka i bola i normalizovanje lokalne cirkulacije, održavanje funkcije i obima pokretljivosti zgloba. Rezultati su pokazali da od ukupnog broja lečenih pacijenata 80% njih je na kraju lečenja ostvarilo pun obim pokretljivosti u ručnom zglobu, sa očuvanom mišićnom snagom, 15% njih imalo je očuvanu mišićnu snagu, sa fleksiono-ekstenzionom kontrakturom u ručnom zglobu od oko 15 stepeni, dok je 5% pacijenata odustalo od lečenja. Prema podacima brojnih autora, prelomi distalnog radijusa su čest uzrok smanjenih fizičkih sposobnosti osoba povređenog ručnog zgloba, što izuzetno narušava čovekovu bio-psihosocijalnu ravnotežu i dovodi do brojnih drugih poremećaja, koji tako čine čoveka radno nesposobnim i smanjuju životnu sposobnost. Značaj fizikalne medicine u ovom slučaju je brži oporavak, a samim tim i skraćen period radne nesposobnosti i poboljšanje funkcija određenog segmenta. Promene u načinu života ljudi u poslednjih nekoliko decenija dovele su i do znatnih promena njihovog zdravstvenog stanja. Životi ljudi više nisu ugrozeni akutnim infektivnim oboljenjima, ali su u znatnom porastu hronična oboljenja, povrede u saobraćaju, u sportu, na radu, a na žalost i u ratu i elementarnim nepogodama. Kod ovih stanja koja nastaju kao posledice trauma fizikalna terapija ima značajnu ulogu u lečenju i osposobljavanju pacijenata.
e-mail: bravanic@ptt.rs

72. EDUKACIJA-BITAN DEO LEČENJA ASTME
Slavica Anđelković
ZDRAVSTVENI CENTAR "SVETI LUKA", SMEDEREVO

Broj obolelih od astme je u stalnom porastu, zbog čega je astma dijagnostički i terapijski problem u našoj sredi-ni. Svi konsenzusni dokumenti o lečenju astme sadrže segment o edukaciji bolesnika čime se potencira njen značaj i stavlja u ravnopravni položaj sa ostalim vidovima lečenja ove bolesti.
Edukacija je proces planiranog sticanja znanja o vrsti bolesti kako bi se osoba osposobila da donosi odluke na osnovu naučenih rešenja u vezi sa faktorima koji remete zdravlje.
Cilj rada je da ukaže na potrebu sprovođenje kontinuirane medicinske edukacije u primarnoj zdravstvenoj zaštiti i primeni koncepta samolečenja astme, formiranjem savetovališta za bolesnike sa astmom.
Dijagnoza astme postavlja se u Domovima zdravlja i dispanzerima za plućne bolesti a hitne slučajeve pogoršanja astme zbrinjava služba hitne medicinske pomoći.Lekar u primarnoj zdravstvenoj zaštiti je zato najpozvaniji da, kao deo tima, sprovodi kontinuiranu medicinsku edukacija bolesnika kroz odgovarajuća savetovališta.
Cilj edukacije: pružanje aktuelnih informacija o bolesti, bolje prihvatanje predložene terapije, pravilna tehnika primene aerosola, smanjenje učestalosti hospitalizacije, smanjenje troškova lečenja i stvranje partnerskog odnosa lekar-bolesnik.
Načini edukacije: predavanja zdravstvenih radnika, brošure, video kasete, kursevi, organizovanje "škole za bo-lesnike sa astmom".
Svi oblici edukacije mogu se najjednostavnije sprovoditi kroz savetovališta u primarnoj zdravstvenoj zaštiti timskim radom koji čine: lekar, medicinska sestra,psiholog i socijalni radnik.
U savetovalištu je najjednostvnije sprovesti organizovani pristup ovom problemu pravljenjem registra ovih bolesnika, edukacija ciljnih grupa, i uključivanje porodice i šire društvene zajednice.
Instituti imaju zadatak stručno metodloškog programiranja edukacije i obuke lekara koji rade u savetovalištu, edukacija – edukatora. Edukacija bolesnika i koncept samolečenja obezbedjuju maksimalnu efikasnost terapije, smanjenje troškova lečenja, smanjenje morbiditeta i mortaliteta od ove bolesti, čime se opravdava potreba postojanje ovakvih savetovališta.
e-mail: aurora15@ptt.rs

73. LEČENJE HRONIČNOG KANCERSKOG BOLA KAO KLJUČ ZA KVALITETNO ZBRINJAVANJE OBOLELIH OD MALIGNIH BOLESTI- PRIKAZ SLUČAJA
Vesna Đorđević-Lalošević, Sandra Dimitrijević
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA INTERNE MEDICINE

Bol je lakše doživeti i osetiti nego opisati; lakše ga je dijagnostikovati nego lečiti. Terapija hroničnog kan-cerskog bola je jedan od najvećih izazova u svakodnevnoj lekarskoj praksi. Nastaje kao nova, posebna bolest u okviru već postojeće maligne bolesti čije je lečenje u toku. Hronični kancerski bol može biti izazvan širenjem tumora ili nastati kao posledica primenjene terapije (hirurške, zračne ili citostatske), često se javlja (očekuje se u trećine svih obolelih u nekoj od faza bolesti a kod 90% bolesnika u terminalnoj fazi), pri tome zahteva indivi-dualni pristup svakom bolesniku u okviru smernica SZO i ravnopravni tretman sa svim ostalim oblicima lečenja (nije rutina u našoj praksi najviše zbog nedostatka lekova na tržištu).
Ideja rada je da prikaže lečenje hroničnog kancerskog bola u nekolicine naših bolesnika obolelih i lečenih od karcinoma dojke, materice, prostate, pluća, malignog melanoma i koštanih metastaza nepoznatog primarnog tumora. Izvori podataka su istorije bolesti i zdravstveni kartoni opisanih bolesnika. Korišćene su test liste za evaluaciju bolesnika sa kancerskim bolom koje sadrže opšte podatke, lokalizaciju primarnog bola, proširenost bolesti, trenutnu antineoplastičnu terapiju, uzrok bola, mehanizam bola, regiju u kojoj je lokalizovan, prethodnu analgetsku terapiju, procenu bola po vizuelno analognoj skali, neželjene efekte lečenja kao i preporučenu terapiju. Tok lečenja je ilustrovan grafikonima koji sadrže podatke o dozi primenjenog leka, njegovom analgetskom efektu u funkciji vremena tokom kojeg je bolest dijagnostikovana i lečena (uključujući i specifičnu onkološku terapiju).
Posebna pažnja je posvećena problemima koji su se javljali tokom lečenja od opiofobije do nedostupnosti lekova.
e-mail: zamdj@ptt.rs

74. RADIJACIONI KOLITIS POSLE TERAPIJSKOG ZRAČENJA KARCINOMA GRLIĆA MATERICE
Zoran Joksimović (1), Dušan Bastać (2)
(1) INTERNISTIČKA ORDINACIJA "JOKSIMOVIĆ" BOR, (2) INTERNISTIČKA ORDINACIJA "DR BASTAĆ" ZAJEČAR

CILJ RADA je ukazati na značaj kliničke obrade, endoskopske i patohistološke dijagnostike, kao i na potrebu prevencije radijacionog kolitisa.
UVOD. U toku radijacione terapije karcinoma grlića materice (Ca PVU) veoma često je završni deo debelog creva oštećen zračenjem. Radijaciona oštećenja uključuju progresivnu atrofiju epitela i fibrozu uduženu sa obliterantnim endarteritisom i hroničnom ishemijom sluznice.
MATERIJAL I METOD RADA. U periodu od tri godine godine lečeno je 15 žena sa znacima postradijacionog kolitisa posle radioterapije Ca PVU . Bolesnice su bile prosečne starosti 57 godina. Period od zračenja do javljanja na pregled je bio prosečno 12,5 meseci. Pored detaljne anamneze i brižljivog kliničkog pregleda svim bolesnicama je urađena fiberoptička rektosigmoidoskopija i biopsija sluznice radi patohistološkog pregleda.
REZULTATI. Subjektivne tegobe i promene koje su bolesnice navodile: krvarenje pri defekaciji u 100%, bol u trbuhu u 75 %, proliv u 75 %, sluzave stolice u 67%, zatvor u 7% slučajeva. Endoskopski pregled je u svih bolesnica pokazivao hiperemičnu sluznicu sa teleangiektazijama i hemoragijama, u 33% su bile prisutne promene u vidu fibrinskih naslaga, kod 20% su bile prisutne solitarne ulceracije sa nekrozom. Patohistološki nalaz je u svim slučajevima pokazivao edem i hiperplaziju mukoze, leukocitnu infiltraciju i oštećenje krvnih sudova. Fibrinoidna nekroza je konstatovana u 15% a mikroapscesi u 30% slučajeva.
DISKUSIJA. Kliničko stanje i stepen oštećenja je procenjivano na osnovu simptoma, laboratorijskih parametara, endoskopskog i patohistološkog nalaza pri čemu su upoređivane dobijene vrednosti sa podacima u literaturi.
ZAKLJUČAK. Radijacioni kolitis posle terapijskog zračenja karcinoma grlića materice predstavlja ozbiljan klinički problem koji kod znatnog broja bolesnica remeti kvalitet života. Potrebno je što ranije započeti terapiju radijacionog kolitisa. Primena novih saznanja i tehnike zračenja treba da doprinese smanjenju učestalosti radijacionog kolitisa.
Ključne reči: kolitis, radoterapija, karcinom grlića materice
e-mail: joksaz@ptt.yu

75. KARCINOM DOJKE - ISKUSTVO U ORDINACIJI IZABRANOG LEKARA
Dragana Joksimović Stevanović, Verica Zdravković Vasić, Slađana Miljković
DOM ZDRAVLJA NIŠ

UVOD: Karcinom dojke je vodeća lokalizacija i vodeći uzrok smrti od malignih bolesti kod žena u Srbiji. Ironično je i tragićno da tumor, koji nastaje u jednom istaknutom organu, lako dostupnom pretrazi od same bo-lesnice i kliničkoj dijagnostici i dalje ubira visok danak. Zato rad na prevenciji, pravovremenom otkrivanju bo-lesti i lečenju ima značajno mesto u radu izabranog lekera.
CILJ RADA: Prikazati zastupljenost karcinoma dojke i ukazati na značaj primarne prevencije, ranog otkrivanja i lečenja.
METOD: Retrospektivna analiza zdravstvenih kartona izabranog lekara u ZS Rasadnik- Niš u periodu od 2005-2009.
REZULTATI: Analizom i 1800 kartona je zapaženo da su obolele samo žene, njih 32 (1,77%). Najmlađa žena ima 46, najstarija 84 godine, najveći broj je starosti od 50-65. Dijagnoza je pstavljena na osnovu anamneze, fizikalnog pregleda, i dopunskih dijagnostičkih metoda (ultrazvuk, mamografija, tu- markeri).Analizom patohistološkog nalaza zapaženo je da dominira duktalni karcinom 68,7 % , potom lobularni 25% i ostali 6,3%.
ZAKLJUČAK: Trend morbiditeta je u porastu i pomera se ka mlađim starosnim grupama, zato je izražena potreba za prevencijom, edukacijom žena za samopregled dojki, ranom dijagnostikom, i terapijom.
Ključne reči: karcinom dojke, samopregled, mamografija
e-mail: stevuros@gmail.com

76. FREQENCY OF PARTICULAR RISICO FACTORS IN CORONARY ARTERY DISEASE
Dragana Ilić Videnović
SPECIAL HOSPITAL GAMZIGRAD

INTRODUCTION. Risico factors is harmfulness from internal et exterior millieu with individual and combina-tion FR influence to appear ischaaemic heart disease.Contemorary ecology and epidemiology know about 246 FR,American cardiac socyetirecognise only 7 FR-lipid .tobaco smocing ,body weight,ac. uricum, diabetes mellitus , phisical inactivity.
METHODS. In the group of 3o patients with coronary artey disease we analised statistically and representation in tabellar and graphic forms.
RESULTS. Our study find the most freqency of smoking 13,4%, hipertension, diabetes mellitus ,stres participa-tion with 1o % particular,phisycal inactivity and obesity find et 3,3%,combination smoking and stres paricipation with 13% ,hipertensio and obesyti in 1o% exist.
DISCUSSION. Investigator Singer consider that smoking 15 cigarettes daily increse risk to ischaemic heart disease from 5o% and risk increase 1,5 to 6,5 time proportional of number cigaretts smoking.In Framingham studz found that IM is freqently occur in smokers .In patients who smokes trombosis coronary arteries occur inearly stadium aterosclerotic process (Moliterno,1994).From American cardiology statistically smoking caused ischaemic heart disease in 25 % occurance.Consider that fear and anxyety lead to iscaemic heart disease.Anger may reduce perfussion miocardium in part of nurish by aterosclerotic artery and change may prove from ra-dionucleid ventriculography(VEST).In that case occure reduce ejection fraction without dolores and without ST changes.
CONCLUSION. Investigation combination many risico factors and disease discover that smoking is major factor mortalyti and morbidity and if we stopped smoking reduce mortalityin 4o%and ischamic heart disease 5o 47 %.Change lyfe style and ussing ad equant therapy people maz to influence on improvement kvality of life patients wuth coronary artery disease.
e-mail: gamzavod@verat.net

77. DIJAGNOSTIKA VRTOGLAVICE
Senadin Pupović(1), Sabahudin Pupović(2), Enisa Pupović(3), Senad Kolašinac(2),
(1)VMC PODGORICA, (2)DOM ZDRAVLJA PLAV, (3)DOM ZDRAVLJA PODGORICA

UVOD: Vrtoglavica predstavlja osjećaj okretanja oko sebe ili osjećaj okretanja okoline i prostora u jednom ili više pravaca. Uzroci:
- vestibularni, i
- nevestibularni
CILJ RADA: Ustanoviti etiologiju i dijagnozu vrtoglavice kod 42 pacijenata liječenih u Vojno medicinskom centru Podgorica u periodu jun- novembar 2008 godine.
MATERIJAL I METODE:Anketirani su pacijenti koji su liječeni u ORL ambulanti Vojno-medicinskog centra u Podgorici.Bilo je 30 žena (71 %) i 12 muškaraca (29%). Od toga žena prosječne starosti 57,2 i muškaraca prosječne starosti 51,7 godina. Kod 25 pacijenata vrtoglavica se pojavila naglo, a kod 31 postepeno. Kod 16 pacijenata se prvi put, a kod 25 se ponavljala više puta.Od ostalih simptoma javila se glavobolja kod 78%, kod 90% nesvjestica, kod 68% mučnina, a kod 46 % malaksalost i kod 30% strah.
DISKUSIJA: Urađena je laboratorija kod 34 pacijenta, na pregled internisti je poslato 24, neuropsihijatru 25, oftalmologu 14.
Struktura konačnih dijagnoza je bila sledeća:
- cervikalne spondiloze i verterbrobazilarni sindrom 53%,
- povišeni krvni pritisak 22%,
- cerebrovaskularne promjene 14%,
- neuroze 6%, i
- labirintogeni vertigo 5% kod kojih su kalorijske probe bile pozitivne.
ZAKLJUČAK:Pojam vrtoglavice je jako kompleksan i zahtijeva pravilnu i detaljnu anamnezu i detaljan klinički pregled uz neophodna konsultativna ispitivanja.
e-mail: senp@t-com.me 

78. ADOLESCENTNA KRIZA
Lela Mihajlović-Jovanović
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, ODSEK ZA PSIHIJATRIJU

Adolescentna kriza je prolazni duševni poremećaj u trajanju do šest meseci, karakterističan za adolescentni pe-riod, koji u kliničkoj slici ima paletu različitih psihijatrijskih simptoma, ali i elemente poremećaja individualnog prilagođavanja, kao i specifične radne ili akademske inhibicije, sa prevalencom 10 – 15%. Mogući uzroci: ne-sposobnost mladih da razreše konflikte aktuelnog prilagođavanja, koja za posledicu ima odlaganje, usporavanje i zaustavljanje razvoja kao i regresivno ponašanje. U psihodinamici prisutni elementi lične individuacije kroz razrešenje životnih zadataka u procesu osamostaljivanja kroz oblikovanje karaktera i uspostavljanje libidne objektivne stvarnosti. U dijagnostičkom sagledavanju od značaja su: HAMD, YMRS, BPRS, CGI, CORNEL index, MMPI. Dat je osvrt na ICD 9 koja ovaj klinički entitet ne klasifikuje posebno, već se prepoznaje u delu F90-F98 kao i F43. Značaj pravilno postavljene dijagnoze i tretmana u kome dominira psihoterapijski tretman kao i medikamentozni (kratkotrajno od 1 do 5 meseci) prikazan je kroz nekoliko vinjeta, bez posledica po buduće duševno stanje. Kroz dva prikaza adolescentne krize dat je osvrt i na mogućnost da nakon adolescentne krize, posle nekoliko godina, razvije se i novi duševni poremećaj. Umesto zaključka pitanje da li je suicid adolescenta mogao biti neprepoznata adolescentna kriza od strane miljea, kao i mogući oblici maladativnog ponašanja zloupotrebe PSA...
e-mail: gorcha.design@gmail.com

79. ULOGA FDA (FOOD AND DRUGS ADMINISTRATION) U PEDIJATRIJSKOM ISTRAŽIVANJU LIJEKOVA U SAD I NJIHOVOJ KATEGORIZACIJI KOD DJECE
Adnan Bajraktarević (1), Milan Mioković (1), Sanja Putica (1), Lutvo Sporišević (2), Jasmir Musabegović (3), Haris Nikšić (3), Zijo Begić (4), Aida Đurđević Đulepa (5)
(1)JAVNA USTANOVA DOM ZDRAVLJA KANTONA SARAJEVO-PREDŠKOLSKI ODJEL, (2)HITNA POMOĆ KANTONA SARAJEVO- NOVO SARAJEVO-PEDIJATRIJSKO ODJELJENJE, (3)FARMACEUTSKI FAKULTET SARAJEVO- INSTITUT ZA FARMAKOLOGIJU, (4)PEDIJATRIJSKA KLINIKA SARAJEVO, (5)OPĆA BOLNICA SARAJEVO-NEONATOLOŠKI ODJEL

UVOD: FDA je odgovorna e za sigurnosna pravila za većinu vrsta hrane, dijetalnih nadomjestaka, lijekova, vakcina, bioloških medicinskih produkata, produkata krvi, medicinskih izuma, mehanizama radijacionih sredstava, veterinarskih proizvoda i kozmetike.
CILJ: Cilj i namjera ovog rada je da na osnovu analiza potvrdi hipotezu autora da postoji značajna razlike u ulozi FDA u istraživanju i kategorizaciji lijekova kod odraslih i djece, zbog specifičnosti dječijeg organizma i bolesti kod djece, tako i razlike ulozi FDA u SAD i drugih regulatornih tijela u Evropi.
METODE RADA: Korišteni su elektronički podaci za sve internet članke o FDA ulozi u SAD posebno kod djece uz lijekove registrirane i kategorizirane u SAD sa MedWatch (produced by the United States Food and Drug Administration).
REZULTATI: Starost djece u eksperimentalnoj populaciji osim u jednom slučaju u svih trinaest urađenih istraživanja je pokazalo da je značajno drugačija starost bila tokom ispitivanja od dobi za koju je licenciran lijek. Utvrđeno je da je korisnost upotrebe mnogih lijekova drugačija kod odraslih i djece u mnogim slučajevima i elementima djelovanja pojedinih lijekova.
DISKUSIJA: Najveći broj lijekova koje trenutno propisuju pedijatri u SAD i Evropi nisu do kraja potpuno testi-rani za upotrebu kod djece.
ZAKLJUČAK: Za ispravnu kategorizaciju lijeka kod djece potrebni su mnogi napori da bi se došlo do ispravnog licenciranja i široke i sigurne upotrebe lijeka. Proizvođači moraju imati uputstva kako kategorizirati lijek na odgovarajući način sprovodeći ispravna pedijatrijska istraživanja koja još i ranije prije djece moraju proći sve faze istraživanja po uputama FDA u SAD.
KLJUČNE RIJEČI: : FDA, Farmaceutska istraživanja, Pedijatrija, Lijekovi, Kategorizacija.
e-mail: bajrakm@bih.net.ba, adnan19@inbox.com

80. ATIPIČNA KLINIČKA SLIKA INFEKTIVNE MONONUKLEOZE – PRIKAZ SLUČAJA
Mila Otašević, Radmila Kosić, Marijana Genić, Bosiljka Ugrinić-Sklopić, Marija Mihajlović
DOM ZDRAVLJA "ZVEZDARA", BEOGRAD

UVOD: Infektivna mononukleoza je zarazna bolest koju izaziva Epstein-Barrov virus. Prenosi se kapljičnim putem. Oboljevaju deca i mlade odrasle osobe. Spektar ispoljavanja je veoma raznolik, od asimptomatskog do smrtonosnog oblika infekcije. Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, hematoloških, biohemijskih i seroloških analiza.
CILJ RADA je prikaz slučaja atipične kliničke slike mononukleoze.
PRIKAZ SLUČAJA: Devojčica uzrasta 9 godina, sportista, javlja se pedijatru zbog zapušenog nosa u poslednjih mesec dana. Opšte stanje deteta je dobro. Pregledom nađeno blago hiperemično ždrelo, limfne žlezde na vratu pojedinačne, veličine do 0,5cm (mogu biti fiziološki nalaz). Učinjene laboratorijske analize: WBC 15,0x109/l; LYM 57,9%; MON 17,8%; GRA 24,3% uz diskretan fizikalni nalaz, sledi dalja dijagnostika. Transaminaze: S-AST 325U/l i S-ALT 332U/l, EHO abdomena u fiziološkim granicama. Na Infektivnoj klinici: S-AST 272U/l; S-ALT 527U/l. Paul-Bunell-Davidsonova reakcija 1/2560 potvrđuje dijagnozu infektivne mononukleoze. Terapija mirovanje uz higijensko-dijetetski režim. Posle 2,5 meseca od početka bolesti, vrednosti transaminaza u fiziološkim granicama. Sve vreme dete je bilo dobrog opšteg stanja, bez temperature i sa oskudnim kliničkim nalazom.
ZAKLJUČAK: Infektivna mononukleoza je sve češće prisutna u pedijatrijskim ambulantama. Klasična klinička slika odmah upućuje na dijagnozu. Kod atipičnih oblika, dijagnoza se postavlja pomoću laboratotijskih i seroloških analiza.
Ključne reči: atipična klinička slika, mononukleoza
e-mail: otas@beotel.net

81. ZBRINJAVANJE PACIJENATA SA DELIMIČNOM BEZUBOŠĆU FLEKSIBILNOM PROTEZOM
Vesna Petković(1), Lidija Milovanović(1), Dejan Veselinović(2)
(1)STOMATOLOŠKA ORDINACIJA "PROTETIKDENT", ZAJEČAR, (2)LABORATORIJA "VESELINOVIĆ", JAGODINA

Zbrinjavanje pacijenata stomato-protetskim radovima spada u tercijarnu stomatološku prevenciju (po S.Z.O.)
Rehabilitacija krezubih pacijenata predstavlja kompleksan problem. Savremeni principi zubnog proteziranja zahtevaju od stomatologa-protetičara i zubnog tehničara znanja iz anatomije, fiziologije, biologije, fizike i he-mije. Tako da se pored manuelne spretnosti traži i medicinsko-biološko razmišljanje kao i poznavanje i korišćenje savremenih materijala i aparata.
Cilj je bio da se upoznamo sa još jednom terapijskom mogućnošću delimično bezubih pacijenata odnosno sa izradom fleksibilne proteze.
Svaki pacijent se mora posebno prostudirati i tek tada se odlučiti za jednu od terapijskih mogućnosti: fiksni pro-tetski rad, parcijalna akrilatna proteza, parcijalna metalna proteza sa ili bez pripreme namenskim krunama ili fleksibilna proteza.
e-mail: miljanx@verat.net

82. PROCJENA MENINGITISA U DOBI DO DVANAEST MJESECI ŽIVOTA
Adnan Bajraktarević (1) , Lutvo Sporišević (2), Zijo Begić (3), Bisera Vranić (4), Aida Đurđevic Đulepa(5), Ismet Suljević(6), Zaim Jatić(7), Edin Strinić(8)
(1)JAVNA USTANOVA DOM ZDRAVLJA KANTONA SARAJEVO-PEDIJATRIJSKI ODJEL , (2)HITNA POMOĆ KANTONA SARAJEVO - NOVO SARAJEVO-PEDIJATRIJSKO ODJELJENJE, (3)PEDIJATRIJSKA KLINIKA SARAJEVO, (4)INFEKTIVNA KLINIKA SARAJEVO, (5)OPĆA BOLNICA SARAJEVO-NEONATOLOŠKI ODJEL, (6)KLINIČKI MEDICINSKI CENTAR SARAJEVO-ODJEL ZA LABORATORIJSKU DIJAGNOSTIKU, (7)INSTITUT ZA FAMILIJARNU MEDICINU, (8)MEDICINSKI FAKULTET SARAJEVO

Najviše slučajeva meningitisa uzrokovano je mikroorganizmima, kao što su virusi, bakterije, gljivice, ili paraziti, koji se šire u krv i cerebrospinalnu tekućinu (CST). Meningitis kod novorođenčeta do dva mjeseca i nedonoščeta je izrazito teško prepoznati. Dojenčad u dobi od tri mjeseca do jedne godine rijetko razvija klasičnu sliku meningitisa. Početni znaci i simptomi mogu biti nerazlikovani od onih drugih infektivnih i neinfektivnih bolesti novorođenčeta. Rezultati iz cerebrospinalne tekućine djele meningitis u dvije kategorije: bakterijski, u kojem bakterija raste u cerebrospinalnoj tekućini, i aseptički, u kojem nema rasta bakterija u prikazanoj metodi stan-dardne kulture. Prevalenca ranog prisustva bolesti bilas je niska. Zato najveća incidenca meningitisa dešava se u dobi između šest i dvanaest mjeseci , svih utvrđenih , perzistentnih febrilnih oboljenja kod dojenčeta koji bi promptno trebali biti sumnjivi na uključenost CNS. Tretman novorođenčeta i dojenčeta sa sumnjivim meningitisom ili sepsom trebalo bi započeti što prije je moguće sa odgovarajućim kulturama i uspostavljanjem intravenoznog puta. Komplikacije akutnog meningitisa mogu se pojaviti u ranom toku bolesti, ili prije diagnosticiranja ili nekoliko dana nakon početka tretmana. Savjetuje se da svi kontakti trebali bi biti pod medicinskom brigom hitno ukoliko se febrilna bolest razvija, bezobzira da li je primljena hemoprofilaksa. Meningitis djetinjstva je udružen sa značajnim morbiditetom i mortalitetom, posebno u dobi ispod jedne godine.
Vakcinacija protiv Mumpsa, Haemophilus influenze (Hib), tip A, B i C Neisseria meningitidis, i Pneumokokalna konjugirana vakcina smanjuju značajno meningitis ranog djetinjstva. Infekcije centralnog nervnog sistema i menigitis kod djece do jedne godine života nastavlja da zbunjuje pedijatre i kliničare infektologe kao dijegnostički i terapeutski izazov.
Ključne riječi: meningitis, dojenčad, komplikacije, terapija, vakcinacija.
e-mail: bajrakm@bih.net.ba, adnan19@inbox.com

83. RAZLOZI ODABIRA PREPARATA U APOTECI
Milena Slavković
APOTEKA SMEDEREVO

U naselju "Papazovac", u Smederevu, nalazi se ambulanta u kojoj rade dva lekara opšte prakse i jedan stomatolog. U tom sklopu je i apoteka. Apoteka je snabdevena svim vrstama lekova, nemedicinskim preparatima i opremljena je savremenim sredstvima za rad i praćenje rezultata rada. Farmaceut u toj apoteci ima osnovne medicinske i farmaceutske informacije o svakom pacijentu. Prikupljanje ovakvih podataka je jednostavno jer su posetioci apoteke većinom penzioneri koji svoje zdravstvene potrebe poveravaju svom biranom lekaru, stomatologu i farmaceutu u okviru ove ambulante. Cilj ovog rada je stvaranje uslova koji omogućavaju stalnu komunikaciju farmaceuta sa korisnicima, pacijentima i građanima, koji bi uvek mogli da pravovremeno dobiju stručni savet, potreban lek ili odgovarajuću uslugu. Na ovaj način se, indirektno, može unaprediti zdravlje stanovništva, povećati nivo svesti pacijenata i građana i iznad svega promovisati zdravlje. Pratili smo broj poseta- pruženih usluga- apoteke po godinama, od kada je otvorena pa do sada. Apoteka je otvorena juna 2006.godine. Do 2009.godine je bilo ukupno 68194 poseta. U 2008. godini je bilo 30037 poseta. U 2008. godini radili smo po principu slučajnog izbora osmišljenu anonimnu anketu. Ukupan broj anketiranih osoba je bio 586. Na pitanje kako se odlučuju na kupovinu, od ponuđenih odgovora, opredeljivali su se za neke od pet ponuđenih odgovora. Dobili smo sledeće rezultate: 27.48% ispitanika je reklo da se odluče na kupovinu kada ih farmaceut posavetuje i uputi u dejstvo leka, 24.57% u toku bolesti po preporuci lekara, 16.55% kada im neka druga osoba preporuči lek, 18.77% kupuju pod dejstvom medija, a 12.63% samoinicijativno. Iz priloženog se vidi veliki uticaj farmaceuta kao savetodavnog lica .
e-mail: katjamis@nadlanu.com

84. SUPSTITUENTI KRVI KAO TERAPEUTSKA SREDSTVA
Adnan Bajraktarević (1), Milan Mioković (1), Slobodan Trninić (1), Lutvo Sporišević (2), Zijo Begić (3), Edo Hasanbegović (3), Aida Đurđević Đulepa (4), Jasmina Sarić Ćeman (5)
(1)JAVNA USTANOVA DOM ZDRAVLJA KANTONA SARAJEVO-PREDŠKOLSKI ODJEL , (2)HITNA POMOĆ KANTONA SARAJEVO- NOVO SARAJEVO-PEDIJATRIJSKO ODJELJENJE, (3)PEDIJATRIJSKA KLINIKA SARAJEVO, (4)OPĆA BOLNICA SARAJEVO-NEONATOLOŠKI ODJEL, (5)KLINIČKI CENTAR SARAJEVO-BIOHEMIJSKI ODJEL

UVOD: Uloga krvi i plazme u životu čovjeka nemjerljiva i neophodna pa se bez njihove funkcije ne može niti zamisliti život. Hemijska modifikacija podržava stabilnost hemoglobina u tekućoj krvi i takođe prati normalni oksigen transport do tkiva.
CILJ: Cilj i namjera ovog rada je da na osnovu analiza radova potvrdi hipotezu autora da postoje značajne razlike u upotrebi krvnih supstituenta kod odraslih i djece zbog specifičnosti dječijeg organizma i bolesti kod djece.
METODE RADA: Korišteni su elektronički podaci za sve registrirane supstituente krvi uz druge registrirane u SAD sa Cochrane Central Register of Controlled Trials (Central) (The Cochrane Library); Medline; Embase (iz podataka uključujući kraj Decembra 2008).
REZULTATI: Kod novorođenčadi zbog općenito višeg mortaliteta i morbiditeta nego u ostaloj dječijoj popula-ciji, njihove studije su imale više odustajanja u svim meta analizama vezanih za ovu najmlađu subpopulaciju.
DISKUSIJA: Medicinska posebno pedijatrijska uz farmakološka i biohemijska istraživanja trebala bi dati sve-obuhvatniji odgovor oko kvalitetnijeg tretmana djeteta posebno upotrebe transfuzije krvi, derivata i supstituenata kod hroničnih oboljenja u kojima je to neophodno, povredama sa krvarenjima, anemijama, hemoglobinopatijama, hemofilijama, malignim tumorima i slično, ali i drugim bolestima dječije dobi koje sa danas slabo ili nikako tretiraju ovim medicnskim sredstvima a zo to postoje velike mogućnosti.
ZAKLJUČAK: Glavni zaključak ove uporedbene analize istraživanja i analiza upotrebe supstituenata krvi je da postoje značajne razlike upotrebe ovih medicinskih sredstava kod odraslih i dječije populacije.
Ključne riječi: Supstituenti krvi, Djeca, Transfuzija.
e-mail: bajrakm@bih.net.ba, adnan19@inbox.com

85. HEMIJSKI PILING - TERAPIJA PROBLEMATIČNE KOŽE LICA
Nada Trailović(1), Mirko Trailović(2), LidijaTrailović (3), Vera Brujić (4)
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, (1) SLUŽBA DERMATOVENEROLOGIJE, (2) GINEKOLOŠKA SLUŽBA, (3) STOMATOLOŠKA SLUŽBA (4)DOO "FUNGODOCTOR", NIŠ

UVOD: Hemijski piling ili hemoeksfolijacija je postupak kojim se aplikuju jedan ili više eksfolijativnih hemijs-kih agenasa, koji dovode do destrukcije delova epiderma i/ili derma sa subsekventnom regeneracijom epi-dermalnog ili dermalnog tkiva.Ovu metodu mogu primenjivati dermatolog ili plastični hirurg, koji poseduju znanje o građi kože i pokožnog tkiva, i sa završenim KME kursom za izvođenje tehnike. Mehanizam delovanja pilinga je: povećanje epidermalne eksfolijacije (povećanje broja fibroblasta i produkcije kolagena , povećanje hijaluronske kiseline i dr); redukcija debljine kornealnog sloja, povećanje debljine epiderma i destrukcija specifično oštećenih slojeva epiderma i njihova zamena "normalnim" tkivom. Ovo ima za posledicu i poboljšanje kvaliteta elastičnih vlakana kože. Postoje: površni, srednje duboki i duboki hemijski piling, u zavisnosti od dubine oštećenja tkiva.
METODE RADA: Agensi koji se koriste su Jessner-ova formula, Resorcinol, TCA (trihlorsirćetna kiselina), AHA (alfahidroksi kiseline), THA ( trihidroksi kiseline), PHA(polihidroksi kiseline),BHA (betahidroksi kiselina), kombinovane hidroksi kiseline(AHA+BHA), alfaketokiseline, fenol...Tehnika je jednostavna, nanosi se spe-cijalnom četkicom po utvrđenom redosledu: čelo,slepoočnice, obrazi, itd, sa zaštitom delikatnih regija koje ne reaguju na kiseline. Obavezna je pre-piling priprema pacijenta i neutralizacija u tačno određenom momentu koji određuje sama kiselina, teraput ili stanje kože pacijenta. Postoje brojni preparati i šeme izvođenja tehnike, koji podrazumevaju uvek upotrebu nižih ka višim koncentacijama kiselina u ponovljenim tretmanima, u za-visnosti od terapijskog odgovora i individulanih osobina kože, a tretmani se ponavljaju na dve do četiri nedelje do očekivanog rezultata. Postpiling procedura podrazumeva intenzivnu hidrataciju i fotoprotekciju koja je indi-vidualna. Indikacije su mnogobrojne i široke: Rosacea , Acne comedonica, fine i duboke bore, pigmentacije i površni ožiljci, melazma, ožiljci od akni, lintigo, pigmentne dishromije, keratoze, fotostarenje kože, a rezultati neverovatni i to bez hiruških procedura. Apsolutne kontraindikacije su: izrazito tamna koža, nemogućnost foto-protekcije, tendencija stvaranja keloida, loše zdravstveno stanje, psihička nastabilnost, aktivna infekcija HSV, nerealna očekivanja, loš odnos lekar- pacijent. Komplikacije su takođe moguće i to su najčešće crvenilo i iritacija kože, pigmentacije, keloidi , linije demarkacije ,atrofija i dr, a broj komplikacija se povećava sa dubinom pilinga.
ZAKLJUČAK: To je veoma popularna, sigurna i efikasna procedura sa širokim indikacijama, koja nudi kozmetološka i trapijska rešenja. Svakom se pacijentu pristupa individualno u zavisnosti od tipa kože, stepena foto oštećenja i karakteristika kože koja se tretira.
e-mail: mirko72@nadlanu.com

86. DIABETES MELLITUS I HASHIMOTO THYROIDITS KOD ADOLESCENTKINJE OD 15 GODINA - PRIKAZ SLUČAJA
Bratimirka Jelenković(1), Željka Aleksić(2), Bojana Cokić(1), Ljiljana Jovanović(1), Mirko Nikolić(1)
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, (1)PEDIJATRIJSKA SLUŽBA, (2) SLUŽBA NUKLEARNE MEDICINE

Prevalencija autoimunskog tiroiditisa (Haschimoto tiroiditis, limfocitarni tiroiditis) značajno je povećana kod mlađih pacijenata obolelih od tipa 1 dijabetes melitusa (DM) u odnosu na zdrave vršnjake i razvija se kod približno 40% bolesnika tokom detinjstva ili adolescencije.
Prikazujemo adolescentkinju (K.A.) rođenu 1994. godine kod koje je u uzrastu od 12. godina postavljena di-jagnoza dijabetes melitusa u Dečjem odeljenju ZC Zaječar. Dijabetes melitus ispoljio se oko dva meseca pre postavljanja dijagnoze, klasičnim simtomima: pojačano žeđanje, učestalo mokrenje, pojačan apetit. Nije imala znatan gubitak u težini. Vrednost glikemije 23 mmol/l.
IZ LIČNE ANAMNEZE: Prvo dete iz prve kontrolisane trudnoće, urednog PMR, uredno vakicinisana.Odličan je učenik VI razreda OŠ.
IZ PORODIČNE ANAMNEZE: deda po majci srčani bolesnik, baba po majci umrla od karcinoma dojke. sestra od strica prima insulin.
IZ STATUSA PRI PRIJEMU: Adolescentkinja od 12 godina i 5/12 meseci, svesna, afebrilna, eupnoična, bleđe boje kože, gracilne građe, TM-51 kg, TV-152 cm. Štitasta žlezda se palpira na uobičajenom mestu, lako difuzno uvećana (Gr.I), elastična, pokretna pri gutanju. Nalaz na srcu i plućima uredan. SF-104/min. R-22/min. TA-100/70 mmHg. Nalaz po drugim organima i sistemima uredan. Dojke: B-5, PK-5 stadijum po Tanneru.
Lab. i druge analize: pH-7,23. Hb-117 g/l, le-13,.6 x109/l, glukoza-18,5, holesterol-7,0 , trigliceridi-2,0 alkalna rezerva-20,0; Na jon 130, K jon 4,0 (sve u mmol/l).
TSH-80,72 mIU/L (visok), FT4-2,73 pmol/L (nizak); antiperoksidazna antitela (TPOAb) >1000 IU/ml. Ehoso-nografski: štitasta žlezda uvećana, difuzno nehomogene, hipoehogene ehostrukture, bez nodusa (nalaz tipičan za hronični limfocitni tiroidit).
Od otkrivanja šećerne bolesti na bazalno-bolusnom režimu, odnosno pred glavne obroke dobija Actrapid HM, pred spavanje Insulatard HM. Zbog hipotireoidizama dobija redovno tablete L-tiroksina.
U daljem toku dijabetes dobro regulisan (HbA1c -6,92%), TSH 5,99....2,21...1,64 mIU/L. Tokom praćenja do-daje u telesnoj masi (TM: 35...37...41...46...50...51 kg). Sve vreme eumetabolična.
Rano otkrivanje autoimunog tiroiditisa kod dece sa DM tip 1, merenjem TPOAb i TSH potrebno je kod svih obolelih od DM uzrasta starijeg 12 godine života.
e-mail: jelenkovici@nadlanu.com

87. UTICAJ LDL-HOLESTEROLEMIJE NA SISTOLNU HIPERTENZIJU U ISPITIVANOJ POPULACIJI
Zorka Dimitrijević, Branka Grujić, Dragana Todorović
DOM ZDRAVLJA ''ZVEZDARA'', BEOGRAD

Cilj istraživanja je da pokažemo uticaj LDL holesterolemije na sistolnu hipertenziju u ispitivanoj populaci-ji.Metodom anketnog upitnika ispitali smo 97 ispitanika, 50 muškaraca i 47 žena, sa vrednostima sTA>=130mmHg i LDL holesterola >2.7mmol/L. Na prvom pregledu 68.04% ima povišene vrednosti sTA>=160mmHg i od toga 21.6% je sa visoko rizičnim vrednostima LDL holesterola >=4.2mmol/L i 17.52% sa LDL holesterolom < 2.6mmol/L. Od ukupno 97 anketiranih na istom pregledu 26.8% je sa LDL holesterolom >= 4.2 mmol/L, 25.77% ima LDL holesterol<2.6mmol/L i 24.74% sa LDL holesterolom (3.5mmol-4.1mmol). Na četvrtom pregledu 11.34% anketiranih je sa sTA>=160mmHg što je statistički značajno smanjenje u odnosu na prvi pregled. 14.43% ispitanika je sa vrednostima LDL holesterola>= 4.2mmol/L, 16.49% je sa graničnim vrednostima LDL ( 3.5-4.1mmol/L) a 48.45% anketiranih je sa vrednostima LDL holesterola < 2.6mmol/L što je poželjna vrednost holesterola i statistički značajno povećanje. Zaključujemo da smanjenjem LDL holesterola, primenom nefarmakološke i medikamentne terpije, postigli smo
značajno smanjenje sistolne hipertenzije.
Ključne reči : ldl-holesterolemija, sistolna hipertenzija, populacija
e-mail: drzorkad@sezampro.yu

88. POVEZANOST DEPRESIJE SA PUŠENJEM I GOJAZNOŠĆU
Vesna S. Senci, Ljiljana Đ. Miljački, Marija P. Mandić
DOM ZDRAVLJA SUBOTICA

UVOD: Depresivni poremećaji su u porastu, retko se prepoznaju na vreme i adekvatno leče, udruženi su sa mnogobrojnim telesnim i mentalnim poremećajima zdravlja, dovode do velike opterećenosti zdravstvene službe, onesposobljenosti i patnje pojedinca i porodice. Faktori rizika udruženi sa depresijom povećavaju svoj uticaj na morbiditet, tok i lečenje bolesti.
CILJ RADA: a) Detekcija depresivnih poremećaja u okviru preventivnih pregleda; b) Utvrđivanje povezanosti depresije sa upotrebom duvana i patološkim kategorijama uhranjenosti
METOD: Uzorak su sačinjavale 82 osobe oba pola, starosti od 51 do 55 godina, koje su u novembru 2008.-e na sistematskom pregledu anketirane upitnikom samoprocene za depresiju ( PHQ-9 ). Nakon uvida u medicinsku dokumentaciju i obrade podataka, rezultati su prikazani deskriptivno
REZULTATI: U uzorku, 63% su žene, prosečna starost grupe je 53,6 godina, 38% su pušači, 13% bivši pušači, 24% su gojazni, prosečan indeks telesne mase (BMI) je 26,5 (SD=5,21). Analizom PHQ-9 upitnika, 46% osoba iz ukupnog uzorka ima neki oblik depresivne epizode, a od njih 24% ima subsindromalnu depresiju. Pušači u 65% slučajeva ispoljavaju depresivni poremećaj, gojazne osobe 60%, a pothranjene 50%. Najintenzivnije kliničko ispoljavanje depresije je kod pothranjenih, a najblaže kod bivših pušača dok je njihova prosečna vred-nost BMI je najveća.
ZAKLJUČAK: U našoj grupi ispitanika udeo subsindromalne depresije je značajan, teška depresivna epizoda nije detektovana. Uvođenje PHQ-9 upitnika u okvir sistematskog pregleda omogućiće ranu dijagnostiku, edukaciju pojedinca o depresivnim simptomima i njihovom uticaju na celokupno zdravlje. Pušači, gojazne i pothranjene osobe sa pridruženom depresijom imaju visok rizik za razvoj telesnih bolesti, naročito kardiovaskularnih.
Ključne reči: Depresija, preventivni pregled, upitnik, dijagnoza, učestalost, povezanost, edukacija, zdravlje
e-mail: szenc@tippnet.rs

89. SUBKLINIČKA TIREOIDNA DISFUNKCIJA
Danijela Nikolić
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, INTERNO ODELJENJE

Subklinička tireoidna disfunkcija STD, se definiše abnormalnim nivoom tireotropina-TSH i normalnim vrednos-tima tiroksina, i trijodtironina. Odsustvo klasičnih hiper- odnosno hipotireoidno-zavisnih simptoma čini da se STD često ne prepoznaje u kliničkoj praksi.
Subklinički hipotireoidizam-SHT, se utvrđuje na osnovu povećanja TSH. SHT se tri do četiri puta češće javlja u odnosu na klinički manifestnu hipotireozu i prevalenca je od 4% do 21%. Najčešći uzrok je Hašimoto tireoiditis, zračna terapija, primena Amiodarona i Litijuma itd.
Kliničke karakteristike SHT :
- povećanje mase leve komore
- oštećenje sistolne i dijastolne funkcije srca
- povećanje nivoa ukupnog holesterola, LDL frakcije holesterola i triglicerida
- hipertenzija
- metabolički sindrom
- veća debljina intima-medija kompleksa i češća aortna stenoza
- povećanje lipoproteina (a) i homocisteina
- izmenjena neuromuskularna funkcija i neuropsihički testovi (poremećaj kognitivne i afektivne funkcije).
Subklinički hipertireoidizam se definiše niskom vrednošću TSH. Prevalenca je od 1,5% do 16% a najčešći uzrok je Graves-ova bolest, toksična struma i hronični tireoiditis.
Kliničke karakteristike subkliničkog hipertireoidizma :
- atrijalna fibrilacija
- povećan opšti i kardiovaskularni mortalitet
- smanjena koštana gustina
- rizik za demenciju i Alzheimer-ovu bolest.
Podaci iz literature ukazuju da je potreban skrining i terapija STD kod kardiovaskularnih bolesnika.
email: nidas1@eunet.yu

90. POSTAVLJANJE DIJAGNOZE I LEČENJE VRTOGLAVICE U OPŠTOJ PRAKSI
Dragan Đorđević
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, NEUROLOŠKA SLUŽBA

Vrtoglavica je česta tegoba sa kojom se pacijenati javljaju opštoj praksi. Pacijenti se sa vrtoglavicom obraćaju različitim specijalistima, obično na odeljenjima neurologije ili otorinolaringologije. Vrtoglavica se može podeliti u kategorije: presinkopa, dizekvilibrijum, različite senzacije u glavi i vertigo. Presinkopa je osećaj predstojećeg gubitka svesti. Dizekvilibrijum ili posturalna nestabilnost je osećaj nesigurnosti ravnoteže. Različite senzacije u glavi je kategorija bez jasne definicije. Vertigo se definiše kao halucinacija kretanja, obično rotacije, subjekta ili okoline. Benigni paroksizmalni pozicioni vertigo, akutni vestibularni neuronitis ili labirintitis, Menijerova bolest, migrena i psihološki poremećaji prouzrokuju najviše slučajeva vertiga. Lekari opšte prakse takođe moraju uzeti u obzir druge ređe uzroke vertiga uključujući cerebrovaskularne bolesti i intrakranijalne neoplazme. Obično se klinički može napraviti razlika između perifernog i centralnog vertiga. Temeljna anamneza i detaljan fizikalni pregled neophodni su za pravljenje ove razlike. Većina pacijenata sa vertigom ne zahteva opsežno dijagnostičko ispitivanje. Lečenje vertiga je još uvek uglavnom simptomatsko. Antiemetici i vestibularni sedativi pomažu u olakšanju akutnog napada vertiga, ipak produžena primena takvih lekova nije preporučljiva zato što odlažu vestibularnu kompenzaciju. Na raspolaganju su specifični tretmani raznih stanja koja uzrokuju vertigo, sa sve većom primenom vežbi vestibularne rehabilitacije.
Ključne reči: Vrtoglavica, vertigo, dijagnoza, lečenje
e- mail: biljanad@panline.net 		     
             
             
      [ Program ] [ Radovi ] [ Indeks autora ] [ TMD_2009_ PROGRAM.pdf ][ <<< ] [ >>> ]      
     
 
 
     
Timočki medicinski glasnik, Zdravstveni centar Zaječar
Journal of Regional section of Serbian medical association in Zajecar
Rasadnička bb, 19000 Zaječar, Srbija
E-mail: tmglasnik@gmail.com

Pretraživanje / Site Search

  www.tmg.org.rs

 
     
 
 
      Design: Infotrend