Glasilo Podružnice Srpskog lekarskog društva Zaječar

Godina 2012     Volumen 37     Supplement 1
     
      [ Program ] Radovi ] Indeks autora ]<<< ] >>> ]  
             
   

XXXI Timočki medicinski dani
Zaječar, 18-19. maj 2012.

Radovi - Zbornik sažetaka

Sesija:
Preventivna medicina i javno zdravlje
- poster prezentacije
 

     
 
 
     
 

Spisak radova

 
  1. INTERAKCIJE IZMEĐU EKONOMIJE, ZDRAVLJA I ZDRAVSTVENE ZAŠTITE
    Nikola Tiodorović, Zoran Milošević, Dragan Nikolić, S. Ristić, M. Marjanović, R. Marković
  2. PREVENTIVNI PREGLEDI U TOKU PRVE GODINE ŽIVOTA
    Verica Pavlović
  3. STANDARDI ZDRAVSTVENE ZAŠTITE NA SEKUNDARNOM NIVOU OKRUGA ZAJEČAR I BOR
    Olica Radovanović, Snežana Tošić, Jasmina Radosavljević, Vlastimir Bađević
  4. PREVALENCA ASTME U DECE ŠKOLSKOG UZRASTANA TERITORIJI OPŠTINE ZAJEČAR
    Biljana Kostadinović, Brankica Vasić
  5. PUŠENJE ILI ZDRAVLJE
    ZorankaVlatković, V. Repac, I. Lukić, B.Stanimirov, I.Antić
  6. ZASTUPLJENOST INFEKCIJA HEPATITIS VIRUSIMA I HIV VIRUSOM U POPULACIJI JUŽNOBAČKOG OKRUGA
    Vesna Milošević, G. Kovačević, I. Hrnjaković-Cvjetković, V. Jerant-Patić, J. Radovanov, V. Filko
  7. SPECIFIČNOSTI ZDRAVSTVENOG STANJA ZAPOSLENIH U ZONI JONIZUJUĆEG ZRAČENJA
    Vesna Glišić, G. Papović-Đukić, V. Petković, Goran Ilić
  8. PERINATALNI MORTALITET ZAJEČARSKOG PORODILIŠTA 2008-2011.
    VeraNajdanović-Mandić, Zoran Roško
  9. KOŠTANO-MIŠIĆNI DEFORMITETI UČENIKA OSNOVNIH ŠKOLA U BELOPALANAČKOJ OPŠTINI
    Verica Pavlović
  10. BEZBEDNO SEKSUALNO PONAŠANJE
    Marijana Genić, M. Otašević, R. Kosić, T.Trimčević
  11. PRVI SEKSUALNI ODNOS – KADA JE PRAVO VREME?
    Mila Otašević, R. Kosić, M. Genić, B.Ugrinić-Sklopić
  12. HIPERTENZIJA – KOMPARATIVNI PREGLED NA LEČENJE PRE 10 GODINA I DANAS
    Biljana Vukašinović, Slađana M.
  13. UNOS VITAMINA C I ANEMIJA KOD DECE MLAĐEG ŠKOLSKOG UZRASTA
    Snežana Markišić Milojković, Merima Atanasković
  14. ELEKTRONSKI KARTON U SLUŽBI OPŠTE MEDICINE DOMA ZDRAVLJA U ZAJEČARU – ZAPAŽANJA IZABRANIH LEKARA I MEDICINSKIH TEHNIČARA
    Miloš Protić, Ljiljana Jovanović
  15. EPIDEMIOLOŠKE KARAKTERISTIKE BAKTERIJSKIH MENINGITA NA PODRUČJU NIŠAVSKOG I TOPLIČKOG OKRUGA
    Marina Kostić
  16. UČESTALOST KARCINOMA PROSTATE U VALJEVSKOJ OPŠTINI, OKRUG KOLUBARA, U PERIODU JANUAR 2002 – DECEMBAR 2011
    Nadežda Đurić, R. Mitrović, B. Jeremić, M. Matović, Z. Đurić, N. Pakević
     
 
 
     
     

30.
INTERAKCIJE IZMEĐU EKONOMIJE, ZDRAVLJA I ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Nikola Tiodorović, Zoran Milošević, Dragan Nikolić, S. Ristić, M. Marjanović, R. Marković
INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE, NIŠ

UVOD: U poslednja dva veka zdravstvena zaštita postala je važna ljudska aktivnost. Troškovi za zaštitu zdravlja povećavaju se bržim tempom u odnosu na druge servise, bez obzira na model zdravstvene zaštite: socijalni -Evropa, ili dominantno privatno -SAD. U zemljama u tranziciji, posebno u periodima krize, zdravstvena zaštita zahteva povećanje troškova, a finansijske mogućnosti da se zadovolje ovi zahtevi su niske.
METOD: Korišćen je deskriptivno-analitički metod za ekonomiju, zdravstvo i zdravstvenu zaštita-interakcije u ekonomskom modelu tranzicije.
REZULTATI: Zdravstvene zahteve određuju veličina i struktura stanovništva, zdravstveno stanje stanovništva i faktori sredine koji utiču na stanovništvo kao i dostignuća u medicinskoj tehnologiji. U našoj zemlji u tranziciji, preovlađuje starija populacija, beleži se porast hroničnih masovnih oboljenja, život i okruženje su degradirani sa prisustvom dosta štetnih agenasa. Ekonomske i socijalne karakteristike prelaznog perioda i kriza dovode do povećanja zdravstvenih zahteva i njihovog finansiranja.
DISKUSIJA: Ekonomiste treba osposobljavati za timski rad, zajedno sa lekarima, a lekari treba da poseduju osnovna znanja o zaštiti zdravlja u privredi. Najbolje rešenje bi bilo da ekipe za zaštitu zdravlja-strategije i planiranja obuhvataju pored lekara i ekonomista, pravnike, socijalne radnike, demografe i druge specijalnosti, što omogućava adekvatnije rešavanje problematike zaštite zdravlja u periodu tranzicione krize.
ZAKLJUČAK: Mogući zaključak bi bio u skladu sa stavovima savremenih ekonomista i lekara-ekonomska odgovornost savremenog lekara je neizbežna nova kategorija odgovornosti lekara.
Ključne reči: ekonomija, zdravstvenazaštita, interakcija, tranzicioni izazov
 


31.
PREVENTIVNI PREGLEDI U TOKU PRVE GODINE ŽIVOTA

Verica Pavlović
DOM ZDRAVLJA BELA PALANKA

UVOD: Sistematski lekarski pregledi u prvoj godini života sprovode se radi praćenja rasta, razvoja, uhranjenosti i zdravstvenog stanja, kao i ranog otkrivanja poremećaja zdravlja. Obavezno se sprovode oko 15. dana života, na kraju prvog meseca, u trećem, šestom, devetom i dvanaestom mesecu.
CILJ:Utvrditi procenat obavljenih sistematskih pregleda, procenat uspešne uredne vakcinacije, kao i procenat kontrolnih pregleda odojčadi kod utvrđenih stanja koja zahtevaju stalni nadzor i "na zahtev roditelja".
MATERIJAL I METODI RADA: Istraživanje je izvršeno u Službi za zdravstvenu zaštitu dece, školske dece i omladine Doma zdravlja Bela Palanka u mesecu martu 2012. godine retrospektivnom analizom zdravstvenih kartona dece rođene u 2010. godini.
REZULTATI: Ukupno je pregledano 78 zdravstvenih kartona. Od ukupnog broja ispitanika 34 (43,5%) čine dečaci, a 44 (56,5%) devojčice. Sistematski pregledi oko 15. dana života obavljеni u 68 (87,1%) novorođenčadi. Sistematski pregledi na kraju prvog meseca života obavljeni su u 77 (98,7%) odojčadi, u trećem mesecu 74 (94,8%), u šestom mesecu 72 (92,3), u devetom mesecu 68 (87,1%) i u dvanaestom mesecu 77 (98,7%). Kompletno uredno vakcinisanih ima 76 (97,4%), a kod dva odojčeta je započeta, ali nemamo podataka da li je vakcinacija kompletno sprovedena zbog preseljenja. Ukupan broj preventivnih pregleda za generaciju 2010. u prvoj godini života iznosi 809, ili po odojčetu 10,3 pregleda. Raspon preventivnih pregleda iznosio je od najmanje 4, do najviše 19 u prvoj godini.
ZAKLJUČAK: Procenat obavljenih sistematskih pregleda odojčadi u prvom, trećem, šestom i dvanaestom mesecu života je sasvim zadovoljavajući. Procenat obavljеnih sistematskih pregleda odojčadi u devetom mesecu života je nešto niži, ali zadovoljavajući. U skladu sa procentom obavljеnih sistematskih pregleda i procenat uspešno sprovedene vakcinacije je jako visok. Procenat preventivnih pregleda „na zahtev roditelja“ je takođe visok, ali ne smemo im uskratiti to pravo jer treba razumeti njihovu brigu za zdravo i napredno potomstvo.
Ključne reči: preventivni pregledi, novorođenčad, odojčad.

e-mail: tinapavlovic@open.telekom.rs
 


32.
STANDARDI ZDRAVSTVENE ZAŠTITE NA SEKUNDARNOM NIVOU OKRUGA ZAJEČAR I BOR

Olica Radovanović, Snežana Tošić, Jasmina Radosavljević, Vlastimir Bađević
ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE "TIMOK" ZAJEČAR

Za ostvarivanje zdrvastvene delatnosti pod ujednačenim uslovima i dostupnosti zdravstvenih usluga stanovništvu, kao i definisanje kapaciteta zdravstvene službe u odnosu na aktuelne potrebe i u skladu sa prepoznatim budućim potrebama, kao osnov za korekciju unutrašnje organizacije zdravstvenih ustanova, neophodno je sagledavanje standarda, odnosno, „kriterijuma ili prepoznatih mera za poređenje kvalitativnih ili kvantitativnih vrednosti“ (ICAHO,1998; Jelača,2007).
Cilj: Osnovni cilj ovog rada je prikaz standarda sekundarne zdravstvene zaštite u cilju ravnomernijeg razvoja kapaciteta zdravstvene službe i efikasnije korišćenje raspoloživih resursa na teritoriji okruga Zaječar i Bor, prevashodno kadrovskih resursa.
Metodologija: Izvor podataka su: Izveštaj o organizacionoj strukturi, kadrovima i opremljenosti zdravstvenih ustanova Obr.br.3-00-60 i Izveštaj službe za bolničko-stacionarno lečenje Obr.br.3-21-60. Informacije o ukupnom broju radnika u okviru Bolničkog odeljenja Anesteziologije nije moguće dobiti iz prvog navedenog izveštaja, već je prikazan u okviru Izveštaja službe za bolničko-stacionarno lečenje Obr.br.3-21-60 Odeljenja opšte hirurgije, koji sadrži samo podatke o ukupnom broju anesteziologa, a ne sadrži broj zdarvstvenih radnika ostalog obrazovnog profila. Za definisanje organizacione strukture i obima i sadržaja aktivnosti zdravstvene zaštite na sekundarnom nivou korišćeni su zakonski akti. U radu su korišćeni: standardi obezbeđenosti bolnički lečenih pacijenata medicinskim kadrom i merila izvršenja – mere produktivnosti.
Rezultati: Najveći broj ispisanih pacijenata po jednom lekaru specijalisti odgovarajuće grane medicine je u hirurškim granama medicine OB Bor (521,9 prijema-otpusta godišnje, odnosno, 12,4 nedeljno) i u hirurškim granama OB Majdanpek (504 prijema-otpusta godišnje, odnosno, 12 nedeljno). Pokazatelji opterećenosti sa najmanjim brojem ispisanih pacijenata po jednom izvršiocu su u okviru pedijatrije OB Mjadanpek (115 prijema-otpusta godišnje, odnosno, 2,7 nedeljno) i pedijatrije OB Bor (118,3 prijema-otpusta godišnje, odnosno, 2,8 nedeljno).
Odnos broja medicinskih tehničara sa višom stručnom spremom u odnosu na zdravstvene radnike sa srednjom stručnom spremom odstupa od propisanog minimuma, a najizraženije odstupanje je u OB Majdanpek (odnos od 1,8).
Prateći postojeći broj nemedicinskih radnika u 2011.godini (ukupno 682, od kojih 131 administrativni radnik), u okviru opštih bolnica okruga Bor i Zaječar u odnosu na propisani broj Pravilnikom, može se izvojiti jedino OB Majdanpek u kojoj je odstupanje neznatno, dok je u ostalim opštim bolnicama značajno veći broj nemedicinskog kadra u odnosu na propisani broj. Jedino je u OB Zaječar broj administrativnih radnika manji u odnosu na propisani broj.
Zaključak: Odlike prostora, odnosno, izražene depopulacione karakteristike Timočke krajine, sa intenzivnim migracionim procesima i to prevashodno kod mlađih populacionih grupa, determinišu odstupanja u odnosu na pokazatelje opterećenosti medicinskih radnika sekundarne zdravstvene zaštite bolničkim posteljama, u odnosu na broj ispisanih bolesnika, u odnosu na broj bolesničkih dana, na prosečnu dužinu lečenja i na komparativne pokazatelje rada zdravstvenih ustanova po nivoima zdravstvene delatnosti. Sve ovo zahteva kontinuirano istraživanje kvaliteta i efikasnosti bolničke zdravstvene zaštite i prilagođavanje zdravstvenih potreba stanovništva sa kretanjima populacionih potencijala prostora i usklađivanje sa propisanim normativima.
Ključne reči: standard, sekundarna zdravstvena zaštita, kadrovski resurs
 


33.
PREVALENCA ASTME U DECE ŠKOLSKOG UZRASTANA TERITORIJI OPŠTINE ZAJEČAR

Biljana Kostadinović, Brankica Vasić
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR

UVOD: Alergijske bolesti i astma postale su najčešće hronične bolest kod dece. U različitim zemljama sveta, učestalost se kreće se od 2,1% do 32,2%, prema podacima Internacionalne studije o astmi i alergijama u dečjem uzrastu i u stalnom je porastu poslednjih decenija i kod odraslog stanovništva, ali naročito kod dece. Tačan uzrok tome nije poznat.
CILJ: Utvrditi prevalencu astme u dece školskog uzrasta na teritoriji opštine Zaječar.
MATERIJAL I METODE RADA: Korišćeni su podaci iz zdravstvenih kartona Dečjeg dispanzera ZC Zaječar, koji su potom statistički obrađeni.
REZULTATI: Prevalenca astme u dece školskog uzrasta na teritoriji opštine Zaječar je 4,8% u gradskoj sredini, a značajno manja, samo 2% u seoskim školama. Prevalenca svih drugih hroničnih bolesti zajedno je 1,6%.
Sva deca su u ranom peridu svoje bolesti imala neku od preventivne terapije (Spray Flixotide, Spray Becotide, Spray Symbicort, Sirup Galitifen, tbl.Singulair) u trajanu od oko 2 godine.
U uzrastu preko 9 godina 80% je sa periodičnim napadima koji prolaze uz korišćenje inhalacionih bronhodilatatora, bez prevencije.
Najveći broj prvi napad imalo je u uzrastu do 2 godine i u tom periodu je značajno veći udeo dečaka, dok je u školskom uzrastu broj dečaka i devojčica jednak.
96% rođeno u terminu od čega je 8% imalo asfiksiju na rođenju. 4% rođeno je pre termina.12% bilo je na mešovitoj ishrani, 40% na prirodnoj ishrani, a ostali na adaptiranim formulama.
5% dece ima udružene druge alergijske bolesti: rinitis, kožne alergije, na hranu ili lek.
Procenat hospitalizacija zbog ove bolesti u 2011. godini je ispod 1%, dok je 2003. godine iznosio 6%, a 1993. 14%.
Nijedno dete nije oslobođeno nastave fizičkog vaspitanja, a izostajanje sa nastave je minimalno.
ZAKLJUČAK: Hronična bolest ograničava fizički, emocionalni i socijalni aspekt života bolesnika.Loše kontrolisana astma dovodi do češćeg izostajanje iz škole i hospitalizacija, a to znači lošiji kvalitet života i veće troškove lečenja.Zato je bitno sprovesti dobru prevenciju kod asmatičnog bolesnika.
Ključne reči:astma,prevencija,deca školskog uzrasta

e-mail : kostadinovic.biljanak.biljana@gmail.com
 


34.
PUŠENJE ILI ZDRAVLJE

ZorankaVlatković(1), V. Repac (1), I.Lukić (2), B.Stanimirov (3), I.Antić (1)
(1) DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE, (2)"SPORTREHAMEDICA" ZRENJANIN,(3)DOM ZDRAVLJA NOVI SAD

UVOD: Pušenje je opasna zdravstveno-štetna navika odomaćena u svim dobnim grupama i najraširenija bolest zavisnosti.
CILJ RADA: Sagledavanje učestalosti pušenja među zaposlenima u Domu zdravlja Žitište u Žitištu. Dom zdravlja Žitište je zdravstvena ustanova primarnog nivoa.
METOD RADA: Anonimna anketa 60 zaposlenih radnika u Domu zdravlja Žitište u Žitištu. Od ukupno anketiranih 45 je ženskog pola, a 15 muškog.
REZULTAT I ANALIZA: Od ukupnog broja anketiranih 38% su pušači, a 62% nepušači. Distribucija pušačkog statusa prema polu: 40% muškog pola, 60% ženskog pola. Distribucija pušačkog statusa prema zanimanju: visoko obrazovani stručni kadar 22%, srednje medicinsko osoblje 52%, administrativni radnici 9% i tehničko osoblje 17%.
Distribucija pušača u odnosu na poštovanje Zakona o zabrani pušenja na javnom mestu: 9% ostavilo pušenje u potpunosti, 30% ne puši u toku radnog vremena, a 61% puši za vreme pauze.
Distribucija pušača u odnosu na želju da prekine sa pušenjem: 38% izrazilo pozitivnu želju, 32% želi da smanji broj popušenih cigareta u toku dana, a 30% nastavlja sa pušenjem.
ZAKLJUČAK: Pušenje ili zdravlje? Rečenica koja nam odzvanja u ušima, ali kao i da nas ostavlja ravnodušnim. Svakodenvno pušenje dovodi do zavisnosti, pa se može govoriti o nikotinskoj narkomaniji s obzirom na sve rizike po zdravlje do kojih dovodi.
Ključne reči: pušenje ili zdravlje, nikotinska narkomanija, učestalost pušenja u zdravstvenoj ustanovi
e-mail: buba@dzzitiste.rs
 


35.
ZASTUPLJENOST INFEKCIJA HEPATITIS VIRUSIMA I HIV VIRUSOM U POPULACIJI JUŽNOBAČKOG OKRUGA

Vesna Milošević, G. Kovačević, I. Hrnjaković-Cvjetković, V. Jerant-Patić, J. Radovanov, V. Filko
INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE VOJVODINE

UVOD: Infekcije hepatitisima B i C, kao i infekcija virusom humane imunodeficijencije (HIV) predstavlja globalni zdravstveni problem. Podaci epidemioloških studija iz različitih regiona sveta pokazuju široku varijaciju u prevalenciji navedenih uzročnika. Njihova učestalost je veća među manje razvijenim zemljama sveta. Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije (WHO) broj osoba zaraženih HBV u svetu kreće se od 200 – 300 miliona, dok se broj zaraženih HCV kreće se od 170 do 200 miliona, odnosno 3% svetske populacije. U svetu sa HIV infekcijom trenutno živi 33,2 miliona osoba, a svake godine se u proseku između 2,3 i 2,8 miliona ljudi inficira ovim virusom. Prema podacima Instituta za javno zdravlje Vojvodine, tokom 2011 godine na području AP Vojvodine zabeleženo je 26 novih slučajeva HIV infekcije.
CILJ: Cilj istraživanja je bio da se utvrdi zastupljenost infekcija HBV, HCV i HIV prema polu i starosti populacije Južnobačkog okruga u trogodišnjem periodu
MATERIJAL I METODI RADA: U trogodišnjem periodu ( 2008-2011.) testirano je 42229 seruma na HBV i HCV i HIV. Detekcija HbsAg Mikroeliza testom (Hepanostika® HBsAg Ultra, bioMérieux, France) koristila se kao marker za HBV infekciju. Za dokazivanje specifičnih anti HCV antitela korišćen je Elisa test Hepanostika® HCV Ultra (Beijing United Biomedical Co. Ltd. Shanghai, China). Kod pozitivnog ELISA testa rađen je potvrdni, Western blot test (Inno-LIA HCV Score, Innogenetics, Belgium) iz drugog uzorka koji je analiziran i na ELISA test. Otkrivanje HIV infekcije vršeno je Elisa testom, kombinacijom HIV antigena i antitela (Vironostika® HIV Uni-Form II Ag/Ab bioMérieux SA, France), a reaktivni serumi testirani su Western blot potvrdnim testom (New Lav Blot 1, BioRad, France) nakon predhodne analize ELISA testom u duplikatu.
REZULTATI: Na HbsAg. testirano je 38192 seruma, a 0.46 % je bilo pozitivno. Antitela na HCV dokazana su kod 1.45 % od 22370 pregledanih. Od 19713 testiranih na HIV, 5890 seruma je bilo od osoba visoko rizičnog ponašanja (korisnici intravenoznih droga i homoseksualci). Antitela na HIV potvrđena su kod 0.57% osoba visoko rizičnog ponašanja i kod 0.14% ostalih ispitanika. Najveći broj inficiranih HBV i HCV je bio u grupi mladih osoba oba pola u uzrastu od 20-29 godina. Muškarci od 30-39 godina bili najčešće izloženi HIV infekciji.
ZAKLJUČAK: U skladu sa opaženim rezultatima HCV infekcija je češće zastupljena u populaciji Južnobačkog okruga u poređenju sa HBV i HIV. Infekcije HBV, HBV i HIV su češće kod muškaraca u poređenju sa ženama. Testiranje populacije sa visokim rizikom za infekciju HBV, HCV i HIV-om savremenim laboratorijskim testovima (treće i četvrte generacije) preporuka je u kontroli ovih infektivnih bolesti.
Ključne reči: Hepatitis B, Hepatitis C, HIV
Ova prezentacija je deo istraživanja u okviru projekta TR3 1084 pod pokroviteljstvom Ministarstva za prosvetu i nauku Republike Srbije
e-mail: vesna.milosevic@izjzv.org.rs
 


36.
SPECIFIČNOSTI ZDRAVSTVENOG STANJA ZAPOSLENIH U ZONI JONIZUJUĆEG ZRAČENJA

Vesna Glišić (1), G. Papović-Đukić(2), V. Petković (1), Goran Ilić (1)
(1)ZAVOD ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU RADNIKA,KRAGUJEVAC, (2)DOM ZDRAVLJA, VRBAS

UVOD: U profesionalnim uslovima rizik od ekspozicije jonizujućem zračenju postoji u oblasti nuklearne medicine, u industriji svetlećih boja, u industriji satova, u istraživačkim laboratorijama gde radnici rade sa otvorenim izvorima. Spoljašnjem zračenju kao riziku izloženi su radnici pri radu sa zatvorenim radioaktivnim izvorima i to u medicini i industriji (rentgen aparati, defektoskopi).
CILJ RADA: Analiza zdravstvenog stanja zaposlenih u zoni jonizujućih zračenja i shodno tome primena odgovarajućih mera prevencije.
MATERIJAL I METOD RADA: Korišćena je retrospektivna analitička metoda (2010. godina), kartoni periodičnih pregleda zdravstvenih radnika zaposlenih u zoni zračenja. Srednja vrednost ekspozicionog radnog staža je 10,67 ± 10,37godina, prosečna starost je39,41 ± 10,06 godina, prosečan ukupni staž је 13,47±10,73 godina. Korišćeni su rezultati pregleda specijaliste medicine rada i lekara specijalističko–konsultativne službe. Podaci lične dozimetrije za svakog zaposlenog su u granicama referentnih vrednosti. Biodozimetrija je takođe rađena u skladu sa odgovarajućim indikacijama.
REZULTATI RADA: Analizom periodičnih pregleda u toku 2010. godine pokazalo se da je najveći procenat oboljevanja od kardiovaskularnih bolesti (28%), što se može tumačiti opštim trendom porasta kardiovaskularnih bolesti. Ipak, mora se uzeti u obzir i specifičnost posla zaposlenih radnika u zoni jonizujućih zračenja. Na drugom mestu su hiperlipoproteinemije (23%), što se može objasniti načinom ishrane i specifičnošću rada zaposlenih u zoni zračenja. U treću grupu po zastupljenosti spadaju oboljenja oka, refrakcione anomalije (21%), dok oboljenja koja mogu biti vezana za ekspoziciju jonizujućim zračenjima nisu utvrđena (presenilna katarakta). Bolesti krvi i krvotvornih organa verifikovane su kod 11% zaposlenih. Leukocitoza je zastupljena kod 6 ispitanika, leukopenija kod 4 i anemija kod jednog ispitanika. Pozitivan biodozimetrijski test je utvrđen kod 6 zaposlenih (5%). Kod njih je utvrđena privremena radna nesposobnost, koja traje 3 meseca za koje vreme dolazi do reparacije promena na hromozomima. Inače, biodozimetrijski test je na nivou biomarkera i služi da preventivno eliminiše one zaposlene koji imaju hromozomske promene, koje su reverzibilne, a da ne bi došlo do kumulacije efekata i kasnijih posledica. Maligne bolesti nisu utvrđene. S obzirom na ekspozicioni radni staž i prosečnu starosnu dob ovakav prikaz oboljenja se mogao očekivati kod zaposlenih u zoni jonizujućih zračenja, te je stoga neophodna redovna kontrola svih zaposlenih u zoni zračenja radi preduzimanja odgovarajućih i pravovremenih mera prevencije.
ZAKLJUČAK: Zdravstveni radnici, koji su profesionalno izloženi malim dozama jonizujućih zračenja, u najvećoj meri boluju od kardiovaskularnih bolesti i hiperlipoproteinemija, te u tom smislu treba promovisati zdrav stil života. Neophodni su kontrolni pregledi, ocena invaliditeta i promena radnog mesta ukoliko dođe do oštećenja zdravlja i pored primenjenih mera prevencije i poštovanja osnovnih principa radiološke zaštite. Profesionalna ekspozicija je posebno delikatna zbog hroničnog izlaganja malim dozama jonizujućeg zračenja, gde je zbog kumulativnog efekta zračenja važno sagledati biološki odgovor organizma na date uslove ekspozicije.
Ključnereči: jonizujuće zračenje, hiperlipoproteinemija, kardiovaskularnebolesti, prevencija
e-mail: dr.vesnaglisic@gmail.com
 


37.
PERINATALNI MORTALITET ZAJEČARSKOG PORODILIŠTA 2008-2011.

VeraNajdanović-Mandić, Zoran Roško
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR

UVOD: Perinatalna smrtnost objedinjuje sve događaje vezane za stanje ploda i novorođenčeta od 22 nedelje gestacije do navršenog sedmog dana života. Iskazuje se samo pri porodilištima.
CILJ: Cilj rada je prikaz kretanja stope perinatalnog mortaliteta Zaječarskog porodilišta i analiza uzroka smrti od 2008-2011.
MATERIJAL I METODI RADA: Metod rada je retrospektivna analiza podataka dobijenih iz istorije bolesti majke i novorođenčadi kao i godišnji izveštaj odeljenja neonatologije.
Rezultati: U ispitivanom periodu od 2008-2011. U Zaječarskom porodilištu obavljenoje 2056 porođaja sa 2083 novorođenčadi (27 pari blizanaca). Broj carskih rezovaje 663 (32,25%). Prevremenih porođaja u 2011.godini je 31 (6,61%). Mrtvorođenčadi za ove četiri godine je bilo 12 (5,76‰) i 10 (4,83‰) novorođenčadi umrlih u toku prvih sedam dana. Stopa perinatalnog mortaliteta od 2008-2011. u Zaječarskom porodilištu je 10,59‰ i ona je u opadanju. ZAKLJUČAK: Zaključujem, kako etiologija smrti ploda često ostaje nepoznata, a postoje ograničenja kada je u pitanju tretman patoloških stanja koja dovode do neželjenog ishoda, prioritet savetovališta za trudnice u Zaječaru ostaje rano otkrivanje i adekvatan tretman mogućih patoloških stanja u trudnoći.
Ključne reči: Perinatalni mortalitet, fetalni mortalitet i rani neonatalni mortalitet.
e-mail: veranajdanovicmandic@gmail.com
 


38.
KOŠTANO-MIŠIĆNI DEFORMITETI UČENIKA OSNOVNIH ŠKOLA U BELOPALANAČKOJ OPŠTINI

Verica Pavlović
DOM ZDRAVLJA BELA PALANKA

UVOD: Deformiteti koštano-mišićnog sistema se veoma često otkrivaju pri sistematskom pregledu u školskom uzrastu. Deformiteti mogu biti urođeni, ali većina je stečena, i u kasnijem uzrastu mogu dovesti do značajnih posledica. Zato je bitno njihovo pravovremeno otkrivanje, lečenje i praćenje, sa posebnim akcentom na prevenciji istih promocijom zdravih stilova života kod školske dece.
CILJ: Analiza zastupljenosti koštano-mišićnih deformiteta učenika osnovnih škola u belopalanačkoj opštini, nakon sprovedenih sistematskih pregleda.
MATERIJAL I METODI RADA:Rezultati izveštaja sa sistematskih pregleda učenika prvog, trećeg, petog i sedmog razreda osnovnih škola u 2011. godini.
REZULTATI: Sistematskim pregledom u 2011. godini obuhvaćeno je ukupno 442 učenika neparnih razreda osnovnih škola i to 217 dečaka (49,05%) i 225 devojčica (50,9%). Deformitete stopala ima 106 učenika (23,9%), i to 62 dečaka (14,02%) i 44 devojčice (9,9%). Deformitete grudnog koša (Pectus carinatus, Pectus infundibuliforme) ima 20 učenika (4,5%) i to 16 dečaka (3,6%) i 4 devojčice (0,9%). Deformacije kičmenog stuba (skolioza, kifoza) su uočene kod 93 učenika (21,04%) i to 44 dečaka (9,9%) i 49 devojčica (11,08%).
ZAKLJUČAK: Na osnovu dobijenih rezultata zapaža se da visok procenat učenika ima neki od deformiteta koštano-mišićnog sistema. Deformiteti stopala i deformiteti grudnog koša su zastupljeniji kod dečaka, a deformitete kičmenog stuba više srećemo kod devojčica. Prema vrsti deformacija najzastupljenija su ravna stopala, zatim slede deformiteti kičmenog stuba, i daleko najniži procenat ima deformitete grudne kosti. Povećana incidenca koštano-mišićnih deformiteta učenika osnovnih škola ukazuje na važnost ranog dijagnostikovanja, lečenja i kontinuiranog praćenja, kao i prevencije promocijom zdravih stilova života u školskom uzrastu, pravilne ishrane, redovne fizičke aktivnosti.
Ključne reči: deformiteti koštano-mišićnog sistema; učenici.
e-mail: tinapavlovic@open.telekom.rs
 


39.
BEZBEDNO SEKSUALNO PONAŠANJE

Marijana Genić, M. Otašević, R. Kosić, T.Trimčević
DOM ZDRAVLJA ZVEZDARA

UVOD: Prvi seksualni odnos se u većini kultura ostvaruje najčešće u periodu srednje adolescencije. Za mlade ljude je karakteristično da seksualne odluke donose vođeni emocijama ili impulsivno, što može da dovede do posledica. Bezbedno seksualno ponašanje podrazumeva formiranje pravilnih stavova o seksualnosti, seksualnom zdravlju i preuzimanju odgovornosti u polnom ponašanju i mogućim posledicama – neplanirana trudnoća i polno prenosive infekcije. Mladi ljudi pre stupanja u seksualni odnos treba da razmišljaju o svojoj partnerskoj vezi, da razgovaraju sa partnerom o seksu, pa tek onda, ako se odluče za stupanje u seksualne odnose, razmišljaju i primene metode zaštite od polno prenosivih infekcija i neplanirane trudnoće. Bezbedno seksualno ponašanje ima za cilj ostvarenje seksualnih odnosa na način kojim su zadovoljna oba partnera, neometano i zrelo uživanje u seksualnim odnosima, što vodi očuvanju reproduktivnog zdravlja.
CILJ: RADA je da se ispita da li se mladi bezbedno ponašaju pri seksualnim odnosima.
MATERIJAL I METODI RADA: Anonimna anketa učenika jedne srednje škole na Zvezdari obavljena 2011. godine. Anketirano je 263 učenika uzrasta 18-19 godina.
REZULTATI: Od ukupno 263 učenika uzrasta 18-19 godina, anketirano je 215 učenica i 48 učenika. Učenici su najranije stupili u seksualne odnose sa 14 godina (5,26%), a najčešće u 17. godini (34,21%). Učenice su najranije stupile u seksualne odnose sa 15 godina (2,68%), a najčešće u 17. (41,07%) i 18. godini (33,93%). U periodu seksualne aktivnosti učenici su ostvarili kontakt sa jednim partnerom 26,32%, sa tri i četiri partnera po 23,68%, a jedan učenik je imao kontakt sa sedam partnera. Učenice su imale kontakt sa jednim partnerom 57,14%, sa dva partnera 25,89%, a jedna učenica imala je kontakt sa osam partnera. Pod dejstvom psihoaktivnih supstanci seksualni odnos je imalo 7,89% učenika i 3,57% učenica. Na pitanje o polno prenosivim infekcijama svi učesnici ankete naveli su kao odgovor najčešće: HIV/AIDS, sifilis, gonoreja, a u manjem broju naveli su: kondilomi, hepatitis B i C. Svi učesnici su znali da se od polno prenosivih infekcija štiti kondomom. Pri svakom seksualnom odnosu kondom ne koristi 26,32% učenika i 22,32% učenica. Svi učesnici su naveli da posledica nezaštićenog polnog odnosa može da bude i neplanirana trudnoća. Takođe su naveli i vrste kontracepcije: kondom, hormonske tablete, dijafragma. Kontracepciju pri polnim odnosima ne koristi 41,07% učenica. Dve učenice su imale neplaniranu trudnoću kao posledicu nezaštićenog seksualnog odnosa i one su završene abortusom.
ZAKLJUČAK: Imajući u vidu rezultate ankete nameće se zaključak da mladi ljudi znaju za posledice rizičnog seksualnog ponašanja, ali da u praksi ne koriste zaštitu. Neophodno je intenzivirati rad sa mladim ljudima, kako bi oni svoja znanja i upotrebili, radi očuvanja svog reproduktivnog zdravlja.
Ključne reči: bezbedan seksualni odnos, kondom.
e-mail: genicmarijana@gmail.com
 


40.
PRVI SEKSUALNI ODNOS – KADA JE PRAVO VREME?

Mila Otašević, R. Kosić, M. Genić, B.Ugrinić-Sklopić
DOM ZDRAVLJA ZVEZDARA

UVOD: Seksualnost predstavlja jednu od značajnijih oblasti ljudskog funkcionisanja. Ona obuhvata osećanja, misli, emotivnu bliskost i seksualnu aktivnost, a oblikovana je vrednostima, stavovima, ponašanjem, emocijama i drugim načinima vaspitanja u kulturi u kojoj živi. Seksualnost počinje još pre rođenja, traje ceo život, menjajući se u načinu ispoljavanja. Na vreme i način seksualnog ispoljavanja mnogo utiču socijalni stavovi o poželjnim, odnosno nepoželjnim obrascima seksualnih ponašanja. Granica početka seksualne aktivnosti pomera se ka ranijim uzrastima. Za mlade ljude uglavnom je karakteristično da odluke donose vođeni emocijama ili impulsivno, ali mogu da nauče da donose i racionalne odluke.
CILJ: RADA je da se ispita kada, kako i zašto mladi ljudi stupaju u prvi seksualni odnos.
MATERIJAL I METODI RADA: Anonimna anketa učenika jedne srednje škole na Zvezdari obavljena 2011. godine. Anketirano je 1452 učenika uzrasta 15-19 godina.
REZULTATI: Od ukupno 1452 učenika anketirano je 1210 učenika ženskog pola i 242 muškog pola. U prvi seksualni odnos stupilo je 28,84% učenica i 57,44% učenika. Najčešći razlog za stupanje u prvi seksualni odnos kod učenika je bio „hteo sam“ 35,97%, a kod učenica „ljubav“ 85,10%. Učenice su najranije stupile u seksualni odnos u 10. godini (0,29%), a najčešće u 17. godini (32,95%). Učenici su najranije stupili u seksualni odnos u 13. godini (4,32%), a najčešće u 15. godini (36,69%). Prilikom prvog seksualnog odnosa kondom nije koristilo 23,74% učenika i 22,64% učenica. Prvi seksualni partner kod učenika je najčešće bio vršnjak (64,03%), a kod učenica to je bio stariji partner (70,20%). Pod pritiskom partnera prvi seksualni odnos je imalo 28,06% učenika i 7,45% učenica. Pod dejstvom psihoaktivnih supstanci (najčešće alkohol), prvi seksualni odnos je imalo 6,47% učenika i 4,87% učenica. Za 5,04% učenika i 9,46% učenica prvi seksualni odnos je bio negativno iskustvo. Na pitanje: „Da li smatraš da si u prvi seksualni odnos stupio/la u pravo vreme?“, negativan odgovor dalo je 8,63% učenika i 16,62% učenica.
ZAKLJUČAK: Pravo vreme za stupanje u prve seksualne odnose je teško iskazati uzrastom. Sa dostizanjem telesne zrelosti stiču se uslovi za ostvarenje seksualnog odnosa, ali je za zrelu seksualnost potrebna i zrelost ličnosti. Rezultati ankete ukazuju da je neophodan intezivan rad sa mladim ljudima u cilju donošenja odluka po pitanju stupanja u seksualne odnose, a radi očuvanja reproduktivnog zdravlja.
Ključne reči: prvi seksualni odnos, pravo vreme.
e-mail: otas@beotel.rs
 


41.
HIPERTENZIJA – KOMPARATIVNI PREGLED NA LEČENJE PRE 10 GODINA I DANAS

Biljana Vukašinović (1), Slađana M. (2)
(1)DOM ZDRAVLJA GORNJI MILANOVAC, (2)ZDRAVSTVENI CENTAR ČAČAK

UVOD: Hipertenzija predstavlja najčešće oboljenje u patologiji KV sistema, ono koje daje malo simptoma a istovremeno izaziva teške posledice na vaskularnom sistemu mozga, srca, bubrega i oka. Ona predstavlja poseban terapijski izazov, posebno što je u 95% slučajeva nemoguće označiti etiološki činilac oboljenja. Pošto esencijalna hipertenzija nije homogena bolest, mehanizmi koji uzrokuju povišen pritisak variraju, tako da određeni lek neće biti efikasan kod svih bolesnika.
CILJ: Uporediti principe farmakoterapije u lečenju hipertenzije kod pacijenata u primarnoj zdravstvenoj zaštiti pre 10 godina i danas.
MATERIJAL I METODI RADA: U periodu od marta 2002. godine do marta 2003. godine, praćeno je 129 pacijenata životne dobi preko 45 godina, koji su duže od 2 godine na farmakoterapiji hipertenzije. Višegodišnja hipertenzija uz prisustvo faktora rizika je kod većine pacijenata dovela do oštećenja ciljnih organa. Od marta 2011. do marta 2012. godine praćeno je 150 pacijenata starosti preko 45 godina, koji leče hipertenziju preko 2 godine. Odluku o započinjaju i modalitetu lečenja AH donosi se na osnovu procene KV rizika. Ako su prisutni svi faktori rizika, prednost se daje antihipertenzivima sa antiaterogenim dejstvom.
REZULTATI: Pre 10 godina: od ukupnog broja pacijenata ACEI koristi 77,5%, a 6% pacijenata je prestalo da ih koristi zbog svog kašlja. Osnovni princip lečenja je monoterapijski pristup, gde se ide od manjih ka većim dozama postepeno. Ukoliko monoterapija sa maksimalnom dnevnom dozom nije dala rezultate, uvode se druge grupe lekova (diuretici, betablokatori, C-antagonisti) u manjim dozama. Poštovan je princip da je optimalno vreme za postizanje maksimalnih kliničkih efekata lekova nekoliko nedelja. Najčešće su korišćeni sledeći ACEI: enalapril, kaptopril i lizinopril.
Danas: od naših pacijenata, 75 koristi fiksne kombinacije ACEI i diuretika (50%); 4 pacijenta koristi fiksnu kombinaciju ACEI i Ca blokatora (2,6%); a 3 pacijenta fiksnu kombinaciju β blokatora i diuretika (2%). Od preostalog broja, 41 pacijent koristi ACEI, diuretik i β blokator; 19 pacijenata ACEI, β blokator i Ca blokator; 10 pacijenata koristi ACEI, β blokator, Ca blokator i diuretik; 10 pacijenata koristi inhibitor angiotenzina 1.
ZAKLJUČAK: Lečenje hipertenzije u današnje vreme podrazumeva lečenje sa više medikamenata u manjim dozama koje se postepeno povećavaju. Prednost se daje fiksnim kombinacijama lekova. Proizvodnja ovih lekova je novijeg datuma i oni su u mnogome pojednostavili doziranje. Pre 10 godina, lečenje se sprovodilo po principu monoterapije, gde se doza leka povećavala do maksimalne dnevne doze, a tek onda uvodio lek iz druge grupe.
Ključne reči: hipertenzija, monoterapija, fiksne kombinacije lekova, inhibitori AT1
e-mail: drbiljanagm@gmail.com
 


42.
UNOS VITAMINA C I ANEMIJA KOD DECE MLAĐEG ŠKOLSKOG UZRASTA

Snežana Markišić Milojković, Merima Atanasković
DOM ZDRAVLJA SOKOBANJA

UVOD: Anemija je čest problem u pedijatrijskoj praksi i najčešće je nutritivnog porekla, usled nedovoljnog unosa gvoždja hranom.Vitamin C je odgovoran za apsorpciju istog, te stoga njegov nedostatak dovodi i do anemije.
CILJ: Da utvrdimo učestalost pojave anemije kod dece mladjeg školskog uzrasta, prosečan dnevni unos vitamina C, kao i povezanost navika u ishrani i pojavu anemije.
MATERIJAL I METODE: Ispitivanje je izvršeno na populaciji od 317 dece, uzrasta 7 (145 dece) i 9 godina (172 dece), koje smo grupisali po polu, uzrastu i mestu stanovanja (ruralna i semiurbana sredina). Za graničnu vrednost indikativne sideropenijske anemije uzeta je vrednost Hb manja od 115 g/l ( SZO 1997.god.), a hemoglobin je određivan iz kapilarne krvi metodom po Sahliju. Unos vitamina C izračunavan je korišćenejm Tablica o sastavu i prehrambenoj vrednosti namirnica, a posle sprovedene ankete ishrane 24-h recall.
Studentov t-test i analiza varijanse korišćena je za testiranje značajnosti razlike, odn. povezanosti vrednosti Hb sa unosom vitamina C.
REZULTATI: Od ukupno 317 dece, vrednosti Hb niže od 115 g/l imalo je 47 dece ili 14,83%, bez značajnih razlika po polu, mestu stanovanja ili uzrstu dece. Zadovoljavajući unos vitamina C imalo je ukupno118 dece (37,3%), odnosno nedovoljni 2/3 ili 63,2% (199 dece). Minimalni unos ovog vitamina ( manje od 30 mg/dan ) ima 25,5% ili 79 dece. Nema razlike u unosu vitamina C u pogledu pola, dok deca u ruralnoj sredini imaju u većoj meri zadovoljavajući unos u odnosu na decu iz semiurbane sredine.Testirana je i zavisnost vrednosti Hb od unosa vitamina C: dobili smo da deca koja unose više vitamina C imaju i veće vrednosti Hb, nezavisno od mesta stanovanja,odn. da devojčice koje unose više vitamina C imaju i veće vrednosti Hb.
ZAKLJUČAK: Dobili smo potvrdu o postojanju povezanosti izmedju unosa vitamina C i deficita gvoždja, odn. anemije. Rezultati nam govore, na posredan način, o nedovoljnoj ishrani u smislu loših navika u ishrani i nedovoljnog unosa svežeg voća i povrća.
Ključne reči: anemija, vitamin C, unos gvoždja, hemoglobin
e-mail: snezana.milojkovic2011@gmail.com
 


43.
ELEKTRONSKI KARTON U SLUŽBI OPŠTE MEDICINE DOMA ZDRAVLJA U ZAJEČARU – ZAPAŽANJA IZABRANIH LEKARA I MEDICINSKIH TEHNIČARA

Miloš Protić, Ljiljana Jovanović
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR DOM ZDRAVLJA, SLUŽBA OPŠTE MEDICINE

UVOD: Medicinska informatika ili zdravstveni informacijski sistem, klinička informatika, biomedicinska informatika, jeste naučna disciplina koja je nastala susretom informatičke nauke i zdravstvene zaštite. Ona se bavi sredstvima, uređajima, metodama potrebnim za optimizaciju, sticanje, stvaranje baze podataka, pronalaženje i korišćenje informacija u zdravstvu i medicini, uključuje i alate (softver-aplikacijske programe), ne samo računare , kao i kliničke smernice (vodiči dobre prakse)…( definicija medicinske informtike iz Wikipedie).
CILJ: Cilj je sagledati stavove lekara i medicinskih tehničara u službi opšte medicine u Zaječaru o zaštićenosti podataka (bezbednosti) i olakšanosti u svakodnevnom radu korišćenjem elektronskg kartona.
MATERIJAL I METODI RADA: Sekcija opšte medicine Srpskog lekarskog društva, rukovodeći se Strategijom Ministarstva Zdravlja Republike Srbije o informatizaciji zdravstvenog sistema u Republici do 2015.godine, je predložila da se od 7.do 11.marta 2011. godine provede multicentrična studija preseka "Elektronski karton u radu izabranog lekara" i to anonimnim anketnim upitnicima dizajniranim prema specifičnostima posebno za lekare odnosno medicinske tehničare koji su se dobrovoljno opredeljevali za učešće u Studiji, a što je dokumentovano njihovim pisanim pristankom. Pravo učešća u anketiranju imali su samo oni izabrani lekari i njihovi timski medicinski tehničari, kao i medicinski tehničari na poslovima pružanja previjališnih usluga u službi opšte medicine Doma zdravlja koji su se služili elektronskim kartonom u svakodnevnoj praksi (inkluzioni kriterijumi). Studija je provedena u Zaječaru.
REZULTATI: Od 37 anketiranih ispitanika, lekara je 11-oro, a medicinskih tehničara je 26. Većina ispitanika je ženskog pola, njih 34, muškog pola je 3-oje. 11-oro anketiranih je mlađe od 40 godina, u petoj deceniji je 11, a u 6.deceniji života je 14-oro, a 1 anketirani ima peko 60 godina. Od anketiranih lekara 7 je specijalista opšte medicine, 4 lekara opšte medicine. Prosečan radni staž je kod lekara 23,55 godina, a kod medicinskih tehničara 21,00 godinu. Da su podaci u elektronskom kartonu nezaštićeni izjasnilo se 10-oro lekara i 18 medicinskih tehničara, da su podaci delimično zaštićeni reklo je 5 medicinskih tehničara, a da ne znaju da li su podaci zaštićeni izjasnilo se 2 tehničara i 1 lekar. 13 medicinskih tehničara i 2 lekara upotrebom elektronskog kartona smatra da je rad olakšan,da nije olakšan misli 9 medicinskih tehničara i 2 lekara, dok 6 lekara misli da je delimično olakšan rad, čije mišljenje deli i 3 medicinska tehničara. Po 1 lekar i 1 tehnićar smatra da im rad nije olakšan.
ZAKLJUČAK: Evidentno je da je većina ispitanika stariji od 40 godina, kao i da je prosek radnog staža duži od polovine radnog veka. Većina lekara su specijalisti opšte medicine. Većina lekara i medicinskih tehničara se slaže da su podaci nezaštićeni u smislu bezbednosti. Postoji razilaženje u mišljenju o olakšanosti svakodnevnog rada korišćenjem elektronskih kartona, tako da polovina medicinskih tehničara smatra da im je rad olakšan, da je delimično olakšan smatra nešto više od polovine lekara. Ima se utisak da je različitost u mišljenju o olakšanosti svakodnevnog rada posledica, kako razlika u softveru koji koriste lekari odnosno tehničari, tako i nedovoljne informatičke edukovanosti, a da je zaštićenost-bezbednost podataka posledica manjkavosti softvera (naime, softver nije zaštićen od naknadne izmene podataka-prim. aut.)
Ključne reči: Medicinska informatika, izabrani lekar, elektronski karton, opšta medicina
 


44
EPIDEMIOLOŠKE KARAKTERISTIKE BAKTERIJSKIH MENINGITA NA PODRUČJU NIŠAVSKOG I TOPLIČKOG OKRUGA

Marina Kostić
INSTITUT ZA JAVNO ZDRAVLJE NIŠ

UVOD: Bakterijski meningitisi se najčešće javljaju kod dece starosti do 5 godina ali i kod starijih osoba sa oslabljenim imunitetom. Za razliku od virusnih meningitisa koji imaju blaži kliničkin tok i gde je oporavak potpun, kod bakterijskog se dešavaju i smrtni ishodi i trajna oštećenja ukoliko se terapija ne sprovede na vreme. Pojava rezistentnih sojeva uzročnika oteževa i produžuje lečenje.
CILJ: sagledati epidemiološke karakteristike i učešće dečje populacije u morbiditetu i mortalitetu od bakterijskih meningitisa na teritoriji Nišavskog i Topličkog okruga u periodu od 2002-2011. godine.
MATERIJAL I METODI RADA: Primenjen je deskriptivni metod rada. Kao izvor podataka korišćene su prijave oboljenja-smrti od zaraznih bolesti i godišnji izveštaji IZJZ Niš. Stope su izračunavane na 100000 stanovnika po popisu stanovništva iz 2002. godine.
REZULTATI: U periodu od 2002-2011. godine na području Nišavskog i Topličkog okruga od meningitisa čiji su uzročnici bakterije ukupno je obolelo 169 osoba. Prosečna godišnja stopa oboljevanja iznosi 3,64 na 100000 stanovnika sa prosečnim godišnjim letalitetom od 15,42%. Od ukupnog broja umrlih 66,67% čine stariji od 60 godina. Najviše obolelih je u 2005. god. – 15,38%. Veću specifičnu stopu oboljevanja imale su osobe muškog pola (39,15 vs. 28,27 kod žena). Iako osobe starije od 60 godina čine 30,77% obolelih, najveću specifičnu stopu imaju deca do četvrte godine starosti - 119,44. U manjim opštinama više je obolevalo seosko stanovništvo, a u opštini Niš gradska populacija. U distribuciji po zanimanju penzioneri zauzimaju vodeće mesto sa 28% a slede deca predškolskog uzrasta sa 19% i učenici sa 18%. Avgust je mesec sa najviše registrovanih slučajeva – 19. Generalno patogeni uzročnik nije izolovan kod 97 slučajeva, dok je stafilokok uzročnik u 13,02%. Kod dece do pet godina vodeći uzročnik je hemofilus – 28,57%. Rezistentni ESBL+ sojevi beleže se u 3 slučaja. U posmatranom periodu na teritoriji Nišavskog i Topličkog okruga od bakterijskog meningita umrlo je dvoje dece starosti do 5 godina i 18 starijih od 60 godina. Na Klinici za zarazne bolesti KC Niš hospitalizovano je više od dve trećine obolelih.
ZAKLJUČAK: Vakcinacija lica protiv bakterijskih meningitisa za koje postoji vakcina značajno smanjuje obolevanje, pojavu komplikacija i smrtnosti, naročito kod novorođenčadi i male dece. Time se smanjuje mogućnost pojave epidemija u dečjim kolektivima. Vakcinacija protiv haemophilusa influenzae tip B uvedena je u sistematsku vakcinaciju od 2006. godine, ali i dalje postoje problemi u nabavci vakcine.
Ključne reči: bakterijski meningitis, vakcinacija, epidemija.
e-mail: marinakosticnis@gmail.com, zarazne@izjz-nis.org.rs
 


45.
UČESTALOST KARCINOMA PROSTATE U VALJEVSKOJ OPŠTINI, OKRUG KOLUBARA, U PERIODU JANUAR 2002 – DECEMBAR 2011

Nadežda Đurić, R. Mitrović, B. Jeremić, M. Matović, Z. Đurić, N. Pakević
ZDRAVSTVENI CENTAR VALJEVO

UVOD: U muškoj polulaciji,u Evropi, karcinom prostate je prvi po učestalosti(21%)a treći kao uzrok smrti,(9,2%)iza karcinoma pluća,(26,6%) i kolorektalnog karcinoma,(11,3% )
CILJ: Cilj rada je da prikaže učestalost karcinoma prostate u opštini Valjevo za desetogodišnji period
MATERIJAL I METODE: nakon RT, određivanja vrednosti PSA i F/T PSA , učinjene biopsije, za deset godina dijagnostikovano je 338 karcinoma prostate.Do juna 2006 rađene su transperinealne,a od juna 2006. rade se TRUS biopsije prostate.
REZULTATI: Od ukupno dijagnostikovanih 338 karcinoma prostate u 2002 bilo ih je 19,u 2003.dijagnostikovano je25,predominantno u 8.deceniji;15 karcinoma otkriveno je2004.U 2005.god.bilo je23 karcinoma prostate,a u 2006. 49 karcinoma i to od juna do decembra 30.U 2007. bilo je 43 karcinoma prostate ,a u 2008 dijagnostikovano ih je 34. 2009.bila je godina sa najviše otkrivenih karcinoma (54 ).U 2010 dijagnostikovano je 30 karcinoma..43 karcinoma prostate dijagnostikovano je u 2011.
ZAKLJUČAK: U analiziranom periodu evidentan je porast karcinoma prostate što se uklapa u trend porasta ovog malignog oboljenja u Evropi i svetu .Značajno povećanje od juna 2006.pa do decembra 2011. poklapa se sa uvođenjem TRUS biopsije prostate kao preciznije dijagnostičke metode u odnosu na transperinealnu biopsiju koja je rađena do juna 2006.
Ključne reči: karcinom prostate, učestalost,TRUS biopsija prostatae

e-mail:nadezda.djuric70@gmail.com
 

     
 
 
     
             
             
      [ Program ] Radovi ] Indeks autora ]<<< ] >>> ]  
     
 
 
     
Timočki medicinski glasnik, Zdravstveni centar Zaječar
Journal of Regional section of Serbian medical association in Zajecar
Rasadnička bb, 19000 Zaječar, Srbija
E-mail: tmglasnik@gmail.com

Pretraživanje / Site Search

  www.tmg.org.rs

 
     
 
 
      Design: Infotrend