XXIV Timočki medicinski dani :::
Sažeci radova -
Ginekologija

75.
ENDOUTERINO DOBIJANJE MATERIJALA ZA CITO, HISTO, MIKROBIOLOŠKO I IMUNOLOŠKO ISPITIVANJE
Miloš Kračunović, Vojislava Stuparević
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKA SLUŽBA

Dok za ranu dijagnostiku cervikalnog karcinoma nema naučnog već u suštini samo još organizatorskih problema, odnosno lekarska kooperacija i obezbeđivanje kvalitetnog nalaza, dotle postoje problemi u screening postupku za rano otkrivanje korpus karcinoma, uprkos velikom broju postojećih aparata za endouterino uzimanje materijala (pistolet, Rhogab, nylon-četkica, Mendosa kanila, cytobrush, Jet Washer, vacutage, Mi-Mark spirala, gynoscan, exploret fatol, previcel i Abradul). Principijelno nije ništa izmenjeno! Bez narkoze i lokalne anestezije, bez dilatacije, ambulantno, fleksibilni novi polietilenski instrumenti, bez perforacije i infekcije (u sterilnom pakovanju) egzaktna dijagnostika, relativno niska cena i pozitivna motivacija kod žena sa ponovnim ispitivanjem! Indikacije: rizične žene za "korpus ca. syndrom" suspektna citologija u menopauzi, ponovna krvavljenja, neredovna, kod rizične kiretaže, th. estrogenima u klimaksu, posle duge upotrebe IUCD i radijumska menolysa. Nalazi: neupadljiv – nesumnjiv, sumnjiv – podozriv, već zahteva abraziju i sigurno sumnjiv na malignitet. Problemi: nalaz multiplih ćelija, uticaj hormona, lokalizacija, multicentrični nastanak, nedostatak dif. dg. kriterijuma za prekanceroze, nedostatak centralnog registra maligniteta! Kolposkopija otpada potpuno za rano otkrivanje korpus karcinoma.

76.
KONZERVATIVNO ZBRINUTA PERFORACIJA MOKRAĆNE BEŠIKE PRILIKOM REVIZIJE MATERIČNE ŠUPLJINE
Nada Mihajlović, Jevrosima Puslojić
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKO ODELJENJE

Pacijentkinja J.A. (1985. god) majka dvoje dece (oba završena carskim rezom) se javila 27.09.2004. god. sa oskudnim krvarenjem iz materice nakon izostanka menstruacije od 2 nedelje. Usled revizije materične šupljine zbog sumnje da je došlo do perforacije mokraćne bešike, intervencija je prekinuta i konsultovan je urolog. Slede dijagnostički postupci i antibiotska terapija po Ab uz stalni kateter. Otpuštena je afebrilna, oporavljena nakon 2 revizije materične šupljine sa urednom mikcijom.

77.
SIFILIS NA AKUŠERSKOM ODELJENJU ZC NEGOTIN U PERIODU OD 1992. DO 2005. GOD.
Nada Mihajlović, Jevrosima Puslojić
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, AKUŠERSKO ODELJENJE

UVOD: Sifilis predstavlja najtežu bolest iz grupe seksualno prenosivih bolesti (SID). Deli se na 2 velike grupe: 1. stečeni sifilis (Syphilis acguisita) i 2. urođeni sifilis (Syphilis connata). Karakteristika uzročnika - Treponeme pallidum je da napada skoro sva tkiva i organe tela. Vid prenošenja je uglavnom seksualnim putem ili retko neposrednim ili posrednim kontaktom. RAD: Autori su analizirali period od 13 godina na Akušerskom odeljenju ZC Negotin (porođajni protokoli). Od 4893 porođaja bilo je 17 Lues pozitivnih porodilja (15 Rumunske nacionalnosti i 2 naše porodilje). Od njih 17 jedan je bio FMU a ostala novorođenčad je rođena živa TPHA +. Lečenje je započeto odmah po rođenju u našem porodilištu a nastavljeno kasnije na Pedijatrijskom odeljenju ZC Negotin. Svu decu su dojile njihove majke. ZAKLJUČAK: Istočna Srbija predstavlja poznato endemsko područje što se tiče Sifilisa. Ovaj rad je obradio jednu malu populaciju - porodilje - koja je bila obavezna da se testira na Sifilis. Rumunke čine 89% pozitivnih trudnica. Sva je sreća što je uveden vizni režim i obaveza testiranja kod vađenja lekarskog uverenja prilikom sklapanja braka, tako da se nadamo da će importovanog sifilisa biti sve manje.

78.
UPOREDNI PREGLED UČESTALOSTI KONGENITALNIH ANOMALIJA KOD DECE ROĐENE U LESKOVAČKOM PORODILIŠTU
Miomir Milenković (1), Radovan Vukadinović (1), Ljubiša Narodović (2), Marija Kero (2),
Svetlana Milenković (3)
(1) ZDRAVSTVENI CENTAR LESKOVAC, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKO ODELJENJE, (2) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, HIRURŠKO ODELJENJE, (3) KBC ZEMUN

Cilj rada je da se uporedi učestalost kongenitalnih anomalija kod novorođenčadi u dvogodišnjem periodu nakon zadnjeg bombardovanja naše zemlje sa učestalošću malformacija u dvogodišnjem periodu od pre deset godina. U periodu od 01.01.1990-31.12.1991. g. porodilo se 5955 žena od kojih je 71 (11,9 promila) rodila malformisani plod dok je u periodu od 01.06.1999.–30.05.2001.g porođeno 4586 žena sa 83 (18,1 promila) malformisana ploda i ova razlika u broju kongenitalnih malformacija između dva posmatrana perioda pokazala je statističku signifikantnost (p<0,05). S obzirom da se radi o praktično istoj populaciji žena sa vremenskim razmakom od deset godina, to se njihove etničke, kulturološke, socijalne, i druge karakteristike nisu bitno razlikovale kao ni prosečno životno doba u kome su ove žene rađale. Nameće se zaključak da je nakon poslednjeg bombardovanja naših krajeva prvenstveno neki od egzogenih činilaca doprineo povećanoj učestalosti javljanja kongenitalnih malformacija u leskovačkoj opštini. Kako se još uvek skoro 2% novorođenčadi rodi sa anomalijom, mišljenja smo da je potrebno proširiti indikacije i savesnije pristupiti primeni sonografskih, genetskih i ostalih metoda antenatalne dijagnostike.

79.
MENOPAUZALNA TRANZICIJA, PERIOD U ŽIVOTU ŽENE KOJI BRZO DOĐE, DUGO TRAJE I KAKO GA KVALITETNO PROŽIVETI
Lidija Petrović, Dejan Korkocić
ZDRAVSTVENI CENTAR KLADOVO, ODELJENJE GINEKOLOGIJE I AKUŠERSTVA

Menopauzalna tranzicija je period koji donosi psihičke, somatske i promene u reproduktivnoj sposobnosti žene, a koji nastaje kao posledica gašenja ovarijalne funkcije. Menopauzalna tranzicija će u svom trajanju preći preko premenopauze i perimenopauze,da bi došla do same menopauze. Kako bi smo objasnili pojam klimakterijuma - stari naziv za period u životu žene, u kom su se javljali znaci popuštanja ovarijalne funkcije,a njegovo trajanje podrazumevalo period od 10 do 20 godina. Kada počinje tranzicija, kolika je ovarijalna rezerva,koje su endokrinološke promene, kako možemo ublažiti nastupajuće subjektivne tegobe,kao i promene po sistemima - odgovore treba dati što hitnije, kako bi se kvalitet života u ne tako kratkom vremenskom periodu podigao na viši nivo.

80.
UČESTALOST BLIZANAČKIH TRUDNOĆA NA GINEKOLOŠKO - AKUŠERSKOM ODELJENJU U ZAJEČARU U PERIODU 1995-2004.
Dragoslav Kalinović (1), Ljubica Milošević (1), Dragan Perišić (2), Vera Najdanović-Mandić (1)
(1) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKO ODELJENJE, (2) ZDRAVSTVENI CENTAR GORNJI MILANOVAC, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKO ODELJENJE

Blizanačka trudnoća nastaje oplođenjem jedne ili dve jajne ćelije. U prvom slučaju govori se o jednojajnim (uniovularnim, monozigotnim, pravim ili identičnim) blizancima. U drugom slučaju blizanci su nastali oplođenjem dve jajne ćelije (dizigoti) te otuda i nazivi: bihorijalni i fraternalni blizanci. Na Ginekološko-akušerskom odeljenju u Zaječaru retrospektivno je praćen period od deset godina (1995-2004), i to broj i način završavanja blizanačkih trudnoća, starost i paritet majki, epiziotomije i eventualne povrede mekih delova porođajnog kanala prilikom porođaja, Apgar skor i telesna masa novorođenčadi kao i njihov intrauterini stav i položaj. U tom periodu na našem odeljenju smo imali 76 slučajeva blizanačke trudnoće, od kojih su 43 završena carskim rezom, dakle 56,58 % a 33 vaginalnim porođajem, što čini 43,42 % od ukupnog broja ovih trudnoća. Što se pariteta ovih trudnica tiče najviše ima prvorotki, 41 (54 %), zatim slede drugorotke sa 24 (31,58 %), trećerotke sa 9 (11,84%) i četvrtorotke i petorotke sa po jednim (1,32 %) slučajem. Zbog mnogobrojnih komplikacija i neizvesnosti tokom razvoja i porođaja, višestruka trudnoća se svrstava u grupu trudnoća sa rizikom. Iz ove činjenice proizilazi: 1.potreba rane dijagnoze i 2.veći nadzor i odgovarajući tretman. Na osnovu kliničkih simptoma i ultrazvučnog nalaza, dijagnoza se može postaviti već u prvim nedeljama gestacije. Rana dijagnoza znači praćenje razvoja, ponašanja i predviđanje mogućih komplikacija.

81.
OBOLJENJA SA SLIKOM AKUTNOG ABDOMENA U GAO NEGOTIN (2000-2004. GOD.)
Jevrosima Puslojić, Nada Mihajlović, Ljubisav Božilović, Zoran Puslojić
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKA SLUŽBA

UVOD: Oboljenja sa slikom akutnog abdomena, koja potiču od strane ginekoloških organa, odlikuju se naglim početkom, veoma teškim i burnim kliničkim tokom i u najvećem broju slučajeva zahtevaju preduzimanje hitne hirurške intervencije. CILJ RADA: Cilj našeg istraživanja je da ispitamo učestalost pojave akutnog abdomena, kao i zastupljenost pojedinih patoloških stanja. MATERIJAL I METOD RADA: Autori su koristili podatke iz operativnih protokola i istorija bolesti za period od 2002. do 2004. god. REZULTATI: U periodu od 2000. – 2004. god. na ginekološko-akušerskom odeljenju operisane su 44 bolesnice sa dijagnozom akutnog abdomena. Najčešće patološko stanje koje je zahtevalo hitnu laparotomiju bila je vanmaterična trudnoća u 30 sl. (68,18%). U najvećem broju slučajeva - 29 (96,67%) radilo se o tubarnom graviditetu i to sa: ampularnom lokalizacijom 22 sl. (73,00%), 5 sl. (17,24%) sa lokalizacijom u istmicnom delu. U 2 sl. (6,67%) radilo se o trudnoći u kornualnom delu, a u 1 sl. (3,33%) o cervikalnoj trudnoći. Sledeća patološka stanja, koja su se javljala u nešto manjem procentu, bila su: tuboovarijalni absces - 9 sl. (20,45%), torzija adneksalne ciste - 3 sl. (6,81%) i u dva sl. (4,54%) hemoragično žuto telo. Operativni zahvati koje smo primenili bili su: salpingectomia 26 (59,09%), adnexectomia 12 (27,27%), hysterectomia - 3 (6,81%), resectio ovarii - 2 (4,54%), sapingectomia sa resekcijom roga materice u jednom sl. (2,27%). Prosečno trajanje hospitalizacije bilo je 9,6 dana. Postoperativne komplikacije bile su zanemarljive i u svim slučajevima rane su zarasle per primam. ZAKLJUČAK: Akutni abdomen je stanje koje zahteva veliku odgovornost hirurga a i drugih specijalnosti: anesteziologa, transfuziologa i dr. Veoma je važno rano dijagnostikovanje i blagovremeno hirurško zbrinjavanje ovih stanja. To smanjuje traumu pacijenta, dužinu lečenja a postoperativne komplikacije svodi na minimum. Izbor operativnog zahvata zavisio je ne samo od patološkog stanja, već je zahtevao individualni pristup svakom pacijentu. Naše mišljenje je da u takvim slučajevima treba voditi računa o radikalnosti operacije, s obzirom da veliki broj naših pacijentkinja još uvek nije završilo reproduktivnu funkciju.

82.
SISTEMATSKI PREGLEDI ŽENA U GAO NEGOTIN 2002. – 2004.
Jevrosima Puslojić, Ljubisav Božilović, Nada Mihajlović, Zoran Puslojić
ZDRAVSTVENI CENTAR NEGOTIN, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKA SLUŽBA

UVOD: Uspeh u lečenju malignih bolesti zavisi, na prvom mestu, od stadijuma u kome se bolest otkrije. Iz tog razloga, a shodno stručnometodološkom uputstvu o obavljanju sistematskih pregleda žena, ZC Negotin, odnosno Ginekološko-akušerska služba, obnovili su sistematske preglede. Sistematski pregled je obuhvatao: 1. Ginekološki pregled žena; 2. Uzimanje brisa sa grlića materice za citološku analizu; 3. Kolposkopiju i po potrebi biopsiju grlića materice. CILJ RADA: Cilj našeg istraživanja bio je da ispitamo učestalost patoloških nalaza sistematskim pregledima u periodu od 2002. do 2004. god. MATERIJAL I METOD RADA: Autori su koristili podatke iz protokola o sistematskim pregledima i protokola za patohistološku dijagnozu. REZULTATI: Od ukupnog broja pregledanih žena, 2990, kod 203 (6,79 %) je postojao patološki citološki nalaz. Kao rezultat dodatnih pregleda (kolposkopije i ciljane biopsije) imali smo sledeće nalaze:
- U 2002. god. - premaligna stanja CIN I-2 - Ca svih lokalizacija - 30
- U 2003. god. - premaligna stanja CIN I-14, CIN II-3 - Ca svih lokalizacija - 12
- U 2004. god. - premaligna stanja CIN I-14, CIN II-2 - Ca svih lokalizacija - 26
ZAKLJUČAK: Broj malignih bolesti je u stalnom porastu. Iz našeg materijala se vidi da postoji evidentno povećanje otkrivenih premalignih promena ženskih polnih organa, što je i cilj sistematskih pregleda. Ovi pregledi se i dalje kontinuirano vrše, a zadatak svih zdravstvenih radnika je da rade na edukaciji, prevenciji i postizanju masovnosti.

83.
KOŽA KAO NEUOBIČAJENO MESTO DISEMINACIJE PRIMARNOG MALIGNOG TUMORA GRLIĆA MATERICE – PRIKAZ SLUČAJA
Svetlana Dimitriev, Zvonimir Pantić, Vesna Marjanović
ZDRAVSTVENI CENTAR BOR, ONKOLOŠKI DISPANZER

Maligni tumori grlića materice na drugom su mestu po učestalosti među ženama. Najčešći patohistološki oblik je planocelularni karcinom, ali je zastupljenost adenokarcinoma poslednjih godina sve veća. Petogodišnje preživljavanje kreće se od 30-70% u zavisnosti od stadijuma bolesti. Najčešće dijagnostikovana mesta udaljenih metastaza su pluća, jetra i kosti (uglavnom lumbalni i torakalni deo kičme). U radu je prikazan slučaj 48-godišnje žene, koja je radikalno operisana i postoperativno zračena zbog planocelularnog karcinoma PVU, i to u stadijumu Ib. Nakon primarnog lečenja, bila je pod režimom redovnih kontrola. 4 godine i 10 meseci od početka bolesti, pojavila se prva kožna promena na levoj nadlaktici koja je ekstirpirana, pri čemu je patohistološki verifikovana metastaza planocelularnog karcinoma, uz odsustvo lokoregionalnog recidiva i visceralne diseminacije bolesti. Nove promene nastavile su da se pojavljuju, i to na koži glave i grudnog koša, a kasnije i na donjem delu trupa. Pokušali smo sistemsko lečenje monoCisplatinom, ali bez ikakvog uspeha. U još dva navrata učinjene su ekstirpacije uz ph verifikaciju i imunohistohemijsku analizu u različitim ustanovama, pri čemu je potvrđeno da se radi o metastazama planocelularnog karcinoma grlića materice u koži. Razvilo se desetak ovakvih promena. 6 meseci nakon pojave prve promene, a i dalje u odsustvu visceralne diseminacije bolesti, pacijentkinja je egzitirala.

84.
UČESTALOST CERVIKALNIH NEOPLAZIJA, OPERATIVNO LEČENIH I STAROSNA DISTRIBUCIJA PACIJENTKINJA
Vera Najdanović - Mandić, Ljubica Milošević, Slobodan Milošević
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, GINEKOLOŠKO-AKUŠERSKA SLUŽBA

Rak grlića matarice drugi je po učestalosti karcinom kod žena kako kod nas, tako i u razvijenim zemljama zapada. Rak grlića materice se razvija polako. Odnos registovanog in situ carcinoma i invazivnog je krajnje nepovoljan i u proseku je 1:8. U zemljama sa dobro organizovanom službom ranog otkrivanja cervikalnih intraepitelnih neoplazija praktično više i nema invazivne maligne bolesti cerviksa. Cilj ovog rada je da se pokaže učestalost cervikalnih neoplazija, operativno lečenih i starosno doba pacijentkinja naše populacije u kojima se pojedini stadijumi cervikalnih neoplazija najčešće operišu. Uradjena je retrospektivna analiza pregledom operativnih protokola i operativno lečenih cervikalnih neoplazija i evidencije o urađenim sistematskim pregledima žena u periodu od 1989-2004. godine. U periodu od 1989-2004. godine, operativno je lečeno 354 žena od cervikalnih neoplazija. Konizacija je radjena uglavnom u preinvazivnom stadijumu HGSIL - 147. Histerektomija je uglavnom rađena u invazivnom stadijumu ili kod starijih pacijentkinja - 207. Analizu starosne strukture ispitanih pacijentkinja radili smo u četiri uzastopna petogodišnja perioda: 1989, 1994, 1999. i 2004. god. Broj operativno lečenih cervikalnih neoplazija raste u odnosu na početak ispitivanog perioda, a najviše ih je bilo 1998. i 2004. godine. Broj konizacija je značajno porastao posle 1995. godine. Rade se kod sve mlađih pacijentkinja. Histerektomija se radi u starosnom dobu od 30-50 godine. Analizom ove dve grupe ispitanica možemo konstatovati da se ova bolest u našoj sredini otkriva kasno u znatnom broju slučajeva i pored svoje relativno duge evolucije.